Spornað við yfirskuldsetningu 8. september 2004 00:01 Hver eru eðlileg útgjöld fjögurra manna fjölskyldu á mánuði? Hvaða vörutegundir þarf að kaupa til heimilisins og í hvaða magni? Hvað kostar síminn, æfingatímarnir og allt hitt? Hér á landi hefur ekki verið gerð nákvæm rannsókn á þessu á síðustu árum. Nágrannalöndin Danmörk, Noregur og Svíþjóð hafa staðið sig betur og komið sér upp nákvæmum neyslustöðlum eða grunnum sem hafðir eru til viðmiðunar við alls konar útreikninga. "Norðmenn eru komnir einna lengst í að þróa sinn grunn og hann er öflugt verkfæri við almenna fjármálaráðgjöf og kennslu í skólum," segir Tryggvi Axelsson lögfræðingur, sem situr í norrænni nefnd um neytendamál. Hann tekur fram að í slíkri neysluviðmiðun sé ekki verið að tala um lágmarksframfærslu heldur raunverulegan og eðlilegan kostnað við meðalheimili fólks við góða heilsu. Þar séu til að mynda ákveðnar snyrtivörur teknar inn í, miðað við að unglingsstúlka sé á heimilinu og önnur smáatriði séu eftir því. Breytingar á vöxtum hafi að sjálfsögðu áhrif á grunninn og auðvelt sé að breyta dæminu eftir aðstæðum hverrar og einnar fjölskyldu með hjálp tölvutækninnar. "Þessi almenni grunnur hefur síðan nýst á hinum Norðurlöndunum til að búa til sérgrunna sem miðast við þarfir þeirra sem eru aldraðir, fatlaðir eða með langveik börn, svo dæmi sé tekið," segir Tryggvi. Hann telur brýnt að Íslendingar komi sér upp traustum neyslugrunni sem verða megi til að sporna við yfirskuldsetningu heimilanna í landinu. "Þar væri komið ákveðið skapalón yfir heimilishaldið. Lífsstíllinn í dag er þannig að við þurfum svona hjálpartæki," fullyrðir hann að lokum. Fjármál Mest lesið „Það eru komnir þrír mánuðir síðan pabbi minn sá fram á það að geta ekki lifað lengur“ Lífið Kristófer Helga í veikindaleyfi Lífið Sjóðheitar og einhleypar inn í haustið Lífið Var talin vera hommi og lögð í einelti Lífið Janet Jackson biðst afsökunar á undarlegum ummælum Lífið Stjörnulífið: Töru Sif meinað að fara í bað Lífið Ebba Katrín og Oddur keyptu hús í miðbænum Lífið Magnaðar myndir af lengstu á landsins Lífið Frumsýning á Vísi: Helga Braga í kolsvartri kómedíu Bíó og sjónvarp Borðar það sem alltaf hefur verið til og léttist og léttist Lífið Fleiri fréttir Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Þarf ekkert að þvælast fyrir sjálfri sér „Smá eins og maður sé allsber fyrir framan alþjóð“ Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Sjá meira
Hver eru eðlileg útgjöld fjögurra manna fjölskyldu á mánuði? Hvaða vörutegundir þarf að kaupa til heimilisins og í hvaða magni? Hvað kostar síminn, æfingatímarnir og allt hitt? Hér á landi hefur ekki verið gerð nákvæm rannsókn á þessu á síðustu árum. Nágrannalöndin Danmörk, Noregur og Svíþjóð hafa staðið sig betur og komið sér upp nákvæmum neyslustöðlum eða grunnum sem hafðir eru til viðmiðunar við alls konar útreikninga. "Norðmenn eru komnir einna lengst í að þróa sinn grunn og hann er öflugt verkfæri við almenna fjármálaráðgjöf og kennslu í skólum," segir Tryggvi Axelsson lögfræðingur, sem situr í norrænni nefnd um neytendamál. Hann tekur fram að í slíkri neysluviðmiðun sé ekki verið að tala um lágmarksframfærslu heldur raunverulegan og eðlilegan kostnað við meðalheimili fólks við góða heilsu. Þar séu til að mynda ákveðnar snyrtivörur teknar inn í, miðað við að unglingsstúlka sé á heimilinu og önnur smáatriði séu eftir því. Breytingar á vöxtum hafi að sjálfsögðu áhrif á grunninn og auðvelt sé að breyta dæminu eftir aðstæðum hverrar og einnar fjölskyldu með hjálp tölvutækninnar. "Þessi almenni grunnur hefur síðan nýst á hinum Norðurlöndunum til að búa til sérgrunna sem miðast við þarfir þeirra sem eru aldraðir, fatlaðir eða með langveik börn, svo dæmi sé tekið," segir Tryggvi. Hann telur brýnt að Íslendingar komi sér upp traustum neyslugrunni sem verða megi til að sporna við yfirskuldsetningu heimilanna í landinu. "Þar væri komið ákveðið skapalón yfir heimilishaldið. Lífsstíllinn í dag er þannig að við þurfum svona hjálpartæki," fullyrðir hann að lokum.
Fjármál Mest lesið „Það eru komnir þrír mánuðir síðan pabbi minn sá fram á það að geta ekki lifað lengur“ Lífið Kristófer Helga í veikindaleyfi Lífið Sjóðheitar og einhleypar inn í haustið Lífið Var talin vera hommi og lögð í einelti Lífið Janet Jackson biðst afsökunar á undarlegum ummælum Lífið Stjörnulífið: Töru Sif meinað að fara í bað Lífið Ebba Katrín og Oddur keyptu hús í miðbænum Lífið Magnaðar myndir af lengstu á landsins Lífið Frumsýning á Vísi: Helga Braga í kolsvartri kómedíu Bíó og sjónvarp Borðar það sem alltaf hefur verið til og léttist og léttist Lífið Fleiri fréttir Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Þarf ekkert að þvælast fyrir sjálfri sér „Smá eins og maður sé allsber fyrir framan alþjóð“ Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Sjá meira