Eyjarnar skjóta gjarnan rótum í hugum fólks Kjartan Guðmundsson skrifar 22. ágúst 2013 12:00 Edda Andrésdóttir segist afar stolt af tengslum sínum við Vestmannaeyjar, en þar fæddist móðir hennar. Fréttablaðið/Gva „Þessi hugmynd hafði gerjast með mér lengi, en fékk byr undir báða vængi þegar mér var boðið á fundi hjá Vestmannaeyingum í Reykjavík. Þar talaði ég um gömlu Kirkjubæina, sem voru fáein hús austast á Heimaey og fóru fyrst allra undir hraun. Þar hafði móðuramma mín búið ásamt fólki sínu í meira en hálfa öld, þegar jörðin rifnaði næstum við bæjardyr þessara húsa. Ég fékk einhvern kjark til að ráðast til atlögu við skrifin þegar ég kom af þessum fundum,“ segir rithöfundurinn og fréttamaðurinn Edda Andrésdóttir, sem í haust sendir frá sér bókina Til Eyja. Í bókinni vitjar Edda liðinna tíma í Vestmannaeyjum, þegar hún dvaldi þar sem barn á sumrin hjá ömmu sinni og móðurfjölskyldu og einnig sem ungur blaðamaður sem fylgdist með fjölmörgum húsum verða hrauni, ösku eða eldi að bráð í Heimaeyjargosinu 1973. Edda segir dvölina í Eyjum hafa haft mikil áhrif á líf sitt, en hún eyddi fyrstu sautján sumrum sínum þar og vann meðal annars í fiski, sem mjólkurpóstur og kúasmali. „Ég beið eftir því allan veturinn að komast til Eyja í sveitalífið og fór svo að kvíða fyrir því upp úr Þjóðhátíð að þurfa að fara þaðan,“ útskýrir hún og hlær. „Í huganum voru gömlu Kirkjubæirnir miðja heimsins. Mér fannst að þeir yrðu alltaf þarna og ég gæti alltaf snúið aftur. Þar af leiðandi hafði það mjög mikil áhrif að koma þangað, nýorðin blaðamaður, á fyrstu stundum gossins og sjá þá hverfa af yfirborði jarðar ásamt fjöldanum öllum af húsum í Eyjum.“ Edda segist þó ekki þora að fara alla leið þegar uppruni hennar berst í tal. „Mamma er fædd í Eyjum og þar af leiðandi segist ég full af auðmýkt vera hálfur Vestmannaeyingur þegar ég er spurð. Ég er afar stolt af þessum uppruna. Eyjarnar eru svo sérstakar og ég þarf ekki að segja neinum það sem þangað hefur komið. Þær skjóta gjarnan rótum í hugum fólks.“ segir hún. Til Eyja er fjórða bók Eddu, en áður hafa komið út eftir hana bækurnar Á Gljúfrasteini, sem var viðtalsbók við Auði Sveinsdóttur Laxness, samtalsbókin Auður Eir – Sólin kemur alltaf upp á ný og Í öðru landi. Höfundurinn segir lesendur væntanlegrar Eyjabókar mega búast við frásögn af lífi sem var og hvarf og er nú djúpt undir hrauni. „Ég segi frá sumrum í lífi og fjöri Eyjanna á sjötta og sjöunda áratugnum í bland við áföll, missi og sorg. Ég vef það saman við dvölina í Eyjum veturinn 1973, þegar allt þetta hvarf af yfirborði jarðar,“ segir Edda að lokum. Menning Mest lesið „Það eru komnir þrír mánuðir síðan pabbi minn sá fram á það að geta ekki lifað lengur“ Lífið Var talin vera hommi og lögð í einelti Lífið Janet Jackson biðst afsökunar á undarlegum ummælum Lífið „Við munum ekki eldast saman“ Lífið Ísland með auga fuglsins Lífið Myndasyrpa úr Bakgarðshlaupinu Lífið Borðar það sem alltaf hefur verið til og léttist og léttist Lífið Ein lausn er að liggja hlið við hlið og fróa sér Lífið Krakkatían: Dýrin, heimsálfur og teiknimyndir Lífið Aldrei litið betur út þrátt fyrir alvarlegt slys Lífið Fleiri fréttir Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Þarf ekkert að þvælast fyrir sjálfri sér „Smá eins og maður sé allsber fyrir framan alþjóð“ Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Sjá meira
„Þessi hugmynd hafði gerjast með mér lengi, en fékk byr undir báða vængi þegar mér var boðið á fundi hjá Vestmannaeyingum í Reykjavík. Þar talaði ég um gömlu Kirkjubæina, sem voru fáein hús austast á Heimaey og fóru fyrst allra undir hraun. Þar hafði móðuramma mín búið ásamt fólki sínu í meira en hálfa öld, þegar jörðin rifnaði næstum við bæjardyr þessara húsa. Ég fékk einhvern kjark til að ráðast til atlögu við skrifin þegar ég kom af þessum fundum,“ segir rithöfundurinn og fréttamaðurinn Edda Andrésdóttir, sem í haust sendir frá sér bókina Til Eyja. Í bókinni vitjar Edda liðinna tíma í Vestmannaeyjum, þegar hún dvaldi þar sem barn á sumrin hjá ömmu sinni og móðurfjölskyldu og einnig sem ungur blaðamaður sem fylgdist með fjölmörgum húsum verða hrauni, ösku eða eldi að bráð í Heimaeyjargosinu 1973. Edda segir dvölina í Eyjum hafa haft mikil áhrif á líf sitt, en hún eyddi fyrstu sautján sumrum sínum þar og vann meðal annars í fiski, sem mjólkurpóstur og kúasmali. „Ég beið eftir því allan veturinn að komast til Eyja í sveitalífið og fór svo að kvíða fyrir því upp úr Þjóðhátíð að þurfa að fara þaðan,“ útskýrir hún og hlær. „Í huganum voru gömlu Kirkjubæirnir miðja heimsins. Mér fannst að þeir yrðu alltaf þarna og ég gæti alltaf snúið aftur. Þar af leiðandi hafði það mjög mikil áhrif að koma þangað, nýorðin blaðamaður, á fyrstu stundum gossins og sjá þá hverfa af yfirborði jarðar ásamt fjöldanum öllum af húsum í Eyjum.“ Edda segist þó ekki þora að fara alla leið þegar uppruni hennar berst í tal. „Mamma er fædd í Eyjum og þar af leiðandi segist ég full af auðmýkt vera hálfur Vestmannaeyingur þegar ég er spurð. Ég er afar stolt af þessum uppruna. Eyjarnar eru svo sérstakar og ég þarf ekki að segja neinum það sem þangað hefur komið. Þær skjóta gjarnan rótum í hugum fólks.“ segir hún. Til Eyja er fjórða bók Eddu, en áður hafa komið út eftir hana bækurnar Á Gljúfrasteini, sem var viðtalsbók við Auði Sveinsdóttur Laxness, samtalsbókin Auður Eir – Sólin kemur alltaf upp á ný og Í öðru landi. Höfundurinn segir lesendur væntanlegrar Eyjabókar mega búast við frásögn af lífi sem var og hvarf og er nú djúpt undir hrauni. „Ég segi frá sumrum í lífi og fjöri Eyjanna á sjötta og sjöunda áratugnum í bland við áföll, missi og sorg. Ég vef það saman við dvölina í Eyjum veturinn 1973, þegar allt þetta hvarf af yfirborði jarðar,“ segir Edda að lokum.
Menning Mest lesið „Það eru komnir þrír mánuðir síðan pabbi minn sá fram á það að geta ekki lifað lengur“ Lífið Var talin vera hommi og lögð í einelti Lífið Janet Jackson biðst afsökunar á undarlegum ummælum Lífið „Við munum ekki eldast saman“ Lífið Ísland með auga fuglsins Lífið Myndasyrpa úr Bakgarðshlaupinu Lífið Borðar það sem alltaf hefur verið til og léttist og léttist Lífið Ein lausn er að liggja hlið við hlið og fróa sér Lífið Krakkatían: Dýrin, heimsálfur og teiknimyndir Lífið Aldrei litið betur út þrátt fyrir alvarlegt slys Lífið Fleiri fréttir Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Þarf ekkert að þvælast fyrir sjálfri sér „Smá eins og maður sé allsber fyrir framan alþjóð“ Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Sjá meira