Díoxín skaðlegt en ekki banvænt 14. desember 2004 00:01 Díoxín komst í fréttirnar eftir að austurrískir læknar staðfestu að það hefði verið notað til að eitra fyrir úkraínska stjórnarandstöðuleiðtoganum Viktor Júsjenkó. Það olli því að andlit hans breyttist svo mjög að það varð í raun óþekkjanlegt; grátt, guggið og fullt af útbrotum. En hvað er díoxín? Díoxín er aukaafurð sem verður til í verksmiðjum sem nota klór, svo sem við gerð skordýraeiturs. Efnið er algengt í þróuðum löndum og hefur safnast fyrir í einhverju magni í líkama flestra íbúa iðnvæddu ríkjanna. Algengast er að efnið berist í fólk með mat, það safnast saman í kjöti, fiski og mjólkurafurðum. Hversu eitrað er díoxín? Díoxín er til í 75 gerðum og eru þær misjafnlega eitraðar. Hættulegast er tetrachlorodibenzoparadioxin, efni í Agent Orange gróðureyði sem Bandaríkjaher úðaði yfir Víetnam meðan á stríðinu þar stóð og hefur valdið miklum heilbrigðisvandamálum. Mikil eitrun er talin auka líkurnar á krabbameini og lifrarsjúkdómum auk þess að meiri hætta er á því að varnarkerfi líkamans bregðist. Kannanir benda til þess að díoxín auki líkur á sykursýki en enn hafa ekki fengist óyggjandi sannanir fyrir því að díoxín dragi úr lífslíkum fólks. Hver eru algengustu áhrifin? Þau áhrif sem fólk verður helst vart við eru útbrot. Áhrifin eru hins vegar fjölbreytilegri. Í kjölfar þess að díoxín barst út í andrúmsloftið í slysi í efnaverksmiðju í Seveso á Ítalíu 1976 urðu vísindamenn varir við að fólk sem varð fyrir eitruninni var þreyttara en áður, átti erfiðara með gang, verkjaði í vöðva og svitnaði meira en venjulega. Á fólk sér hjálpar von? Í flestum tilfellum eru áhrif díoxíneitrunar tímabundin og hverfa að mestu af sjálfu sér. Vísindamenn segja að útbrot geti hvort tveggja horfið þegar eitrunarinnar hættir að gæta eða verið viðvarandi um margra ára skeið. Þegar eitrunin leiðir til alvarlegri sjúkdóma á þetta ekki við. Er díoxín einhverjum til gagns? Látum Bergi Sigurðssyni hjá Heilbrigðiseftirliti Suðurnesja eftir að svara þessu: "Flest umhverfiseitur sem rekja má til manna hafa á sínum tíma þjónað mönnunum með einum eða öðrum hætti, t.d. kvikasilfur úr hitamælum, PCB úr spennaolíu, blý sem bætiefni í bensín o.s.frv. Díoxín hefur þá sérstöðu að það er hvergi notað og er engum til gagns," ritaði Bergur í grein á vefnum hes.is. Heilsa Innlent Mest lesið Kristófer Helga í veikindaleyfi Lífið Sjóðheitar og einhleypar inn í haustið Lífið Stjörnulífið: Töru Sif meinað að fara í bað Lífið „Það eru komnir þrír mánuðir síðan pabbi minn sá fram á það að geta ekki lifað lengur“ Lífið Ebba Katrín og Oddur keyptu hús í miðbænum Lífið Frumsýning á Vísi: Helga Braga í kolsvartri kómedíu Bíó og sjónvarp Lítill bróðir mættur: „Fullkominn, stór og sterkur“ Lífið Var talin vera hommi og lögð í einelti Lífið „Eini metnaðurinn minn var að líða ekki illa“ Lífið Segir Murphy gera lítið úr kynferðisofbeldi Bíó og sjónvarp Fleiri fréttir Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Þarf ekkert að þvælast fyrir sjálfri sér „Smá eins og maður sé allsber fyrir framan alþjóð“ Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Sjá meira
Díoxín komst í fréttirnar eftir að austurrískir læknar staðfestu að það hefði verið notað til að eitra fyrir úkraínska stjórnarandstöðuleiðtoganum Viktor Júsjenkó. Það olli því að andlit hans breyttist svo mjög að það varð í raun óþekkjanlegt; grátt, guggið og fullt af útbrotum. En hvað er díoxín? Díoxín er aukaafurð sem verður til í verksmiðjum sem nota klór, svo sem við gerð skordýraeiturs. Efnið er algengt í þróuðum löndum og hefur safnast fyrir í einhverju magni í líkama flestra íbúa iðnvæddu ríkjanna. Algengast er að efnið berist í fólk með mat, það safnast saman í kjöti, fiski og mjólkurafurðum. Hversu eitrað er díoxín? Díoxín er til í 75 gerðum og eru þær misjafnlega eitraðar. Hættulegast er tetrachlorodibenzoparadioxin, efni í Agent Orange gróðureyði sem Bandaríkjaher úðaði yfir Víetnam meðan á stríðinu þar stóð og hefur valdið miklum heilbrigðisvandamálum. Mikil eitrun er talin auka líkurnar á krabbameini og lifrarsjúkdómum auk þess að meiri hætta er á því að varnarkerfi líkamans bregðist. Kannanir benda til þess að díoxín auki líkur á sykursýki en enn hafa ekki fengist óyggjandi sannanir fyrir því að díoxín dragi úr lífslíkum fólks. Hver eru algengustu áhrifin? Þau áhrif sem fólk verður helst vart við eru útbrot. Áhrifin eru hins vegar fjölbreytilegri. Í kjölfar þess að díoxín barst út í andrúmsloftið í slysi í efnaverksmiðju í Seveso á Ítalíu 1976 urðu vísindamenn varir við að fólk sem varð fyrir eitruninni var þreyttara en áður, átti erfiðara með gang, verkjaði í vöðva og svitnaði meira en venjulega. Á fólk sér hjálpar von? Í flestum tilfellum eru áhrif díoxíneitrunar tímabundin og hverfa að mestu af sjálfu sér. Vísindamenn segja að útbrot geti hvort tveggja horfið þegar eitrunarinnar hættir að gæta eða verið viðvarandi um margra ára skeið. Þegar eitrunin leiðir til alvarlegri sjúkdóma á þetta ekki við. Er díoxín einhverjum til gagns? Látum Bergi Sigurðssyni hjá Heilbrigðiseftirliti Suðurnesja eftir að svara þessu: "Flest umhverfiseitur sem rekja má til manna hafa á sínum tíma þjónað mönnunum með einum eða öðrum hætti, t.d. kvikasilfur úr hitamælum, PCB úr spennaolíu, blý sem bætiefni í bensín o.s.frv. Díoxín hefur þá sérstöðu að það er hvergi notað og er engum til gagns," ritaði Bergur í grein á vefnum hes.is.
Heilsa Innlent Mest lesið Kristófer Helga í veikindaleyfi Lífið Sjóðheitar og einhleypar inn í haustið Lífið Stjörnulífið: Töru Sif meinað að fara í bað Lífið „Það eru komnir þrír mánuðir síðan pabbi minn sá fram á það að geta ekki lifað lengur“ Lífið Ebba Katrín og Oddur keyptu hús í miðbænum Lífið Frumsýning á Vísi: Helga Braga í kolsvartri kómedíu Bíó og sjónvarp Lítill bróðir mættur: „Fullkominn, stór og sterkur“ Lífið Var talin vera hommi og lögð í einelti Lífið „Eini metnaðurinn minn var að líða ekki illa“ Lífið Segir Murphy gera lítið úr kynferðisofbeldi Bíó og sjónvarp Fleiri fréttir Opna fyrstu umboðsstofuna í eigu leikara Baráttan innra með manni eins og ljós og skuggar Bein útsending: Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Bong Joon Ho verður stafrænn heiðursgestur á RIFF Ævar Þór Benediktsson hlýtur verðlaun Guðrúnar Helgadóttur Ráðinn markaðs- og kynningarstjóri Tónlistarmiðstöðvar Verk Arnhildar og félaga valið framlag Íslands á Feneyjatvíæringnum í arkitektúr Lyfjameðferð við meðvirkni: „Æ, ég væri bara til í að taka eina töflu“ „Mann- og listfjandsamleg þvæla“ Salman Rushdie hlýtur verðlaun Halldórs Laxness Þarf ekkert að þvælast fyrir sjálfri sér „Smá eins og maður sé allsber fyrir framan alþjóð“ Forstöðumaðurinn fannst í Salnum Óður til kvenlíkamans í öllu sínu veldi Óli Egils snýr sér að Ladda eftir Bubba Snæbjörn nýr leikhússtjóri í Tjarnarbíói Sjá meira