Ruslamál í rusli Steinunn Stefánsdóttir skrifar 4. desember 2012 06:00 Þrátt fyrir að hér á landi hafi orðið talsverð vakning varðandi meðferð heimilisúrgangs virðist þess langt að bíða að sorpmál komist hér í þau horf sem una má við. Þorri fólks skilar öllu sorpi frá heimilinu í eina tunnu þaðan sem það er flutt til urðunar. Við tekur þá niðurbrot sem í sumum tilvikum tekur aldir. Hér á landi er til dæmis áætlað að um 70 milljónir plastpoka falli til á hverju ári sem samtals vega yfir 1.100 tonn. Meginhluti þessa plasts er urðaður en nokkur hluti þess sleppur út í náttúruna og hefur þá enn meiri áhrif á lífríkið. Þannig drepst á hverju ári mikill fjöldi dýra í sjó og á landi vegna mengunar frá plasti. Ekki má gleyma því að sóunin er margföld. Fyrst er hráefni og orku eytt í að framleiða pokann. Hann á svo örstutt skeið þar sem hann kemur að gagni, fyrst til að bera varning úr verslun og heim og svo mögulega til að safna sorpi í eldhústunnunni og bera það þaðan út í sorptunnu. Eftir það taka svo við aldir þar sem pokinn er mengunarvaldur og skaðvaldur. Ísland er víðlent og því er eins og úrgangsvandinn brenni ekki á fólki með sama hætti og þar sem þéttbýlla er. Þó er segin saga að fátt er eins óvinsælt að hafa í nágrenni sínu og urðunarsvæði. Þannig er eins og fólki finnist í lagi að sorp sé urðað í stórum stíl, bara ekki í eigin túnfæti. Það er löngu orðið tímabært að auka meðvitund almennings um að meðferð sorps skiptir máli, líka í strjálbýlu landi. Vitundarvakningin þarf að vera tvíþætt og felast annars vegar í að draga úr því sorpi sem til fellur og hins vegar í því að auka flokkun og skil til endurvinnslu. Enn er málum þó þannig farið í flestum sveitarfélögum að neytandinn þarf að velja og borga sérstaklega fyrir endurvinnslutunnu og/eða gera sér ferð í grenndargáma eða sorpmóttökustöð. Víða í Evrópu er sorpmenningin komin á það stig að við hvert heimili eru nokkrar tunnur, þar á meðal ein fyrir lífrænan úrgang. Slíkt fyrirkomulag gerir vissulega þær kröfur að borgarinn flokki sorp sitt innandyra en eftirleikurinn er þá mun aðgengilegri en hér þekkist. Róm var ekki reist á einum degi. Eins er ljóst að Íslendingum verður ekki kennt að flokka sorp og skila því til endurvinnslu á augabragði. Hitt er víst að sveitarfélögin í landinu mættu sýna mun meira, markvissara og samhæfðara frumkvæði varðandi endurvinnslu á sorpi, bæði hvað varðar þjónustu og fræðslu. Vissulega er það á ábyrgð hvers að einhverju leyti hve mikið sorp fellur til á heimilinu og hvernig með það er farið, en meðan neytandinn þarf að hafa jafnmikið fyrir að koma flokkuðu sorpi frá sér og raun ber vitni víðast hvar er ljóst að flokkun sorps verður áfram um sinn sérviska sem ástunduð er af minnihlutahópi. Meðan svo er má segja að ruslið sé í algeru rusli. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Steinunn Stefánsdóttir Mest lesið Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson Skoðun
Þrátt fyrir að hér á landi hafi orðið talsverð vakning varðandi meðferð heimilisúrgangs virðist þess langt að bíða að sorpmál komist hér í þau horf sem una má við. Þorri fólks skilar öllu sorpi frá heimilinu í eina tunnu þaðan sem það er flutt til urðunar. Við tekur þá niðurbrot sem í sumum tilvikum tekur aldir. Hér á landi er til dæmis áætlað að um 70 milljónir plastpoka falli til á hverju ári sem samtals vega yfir 1.100 tonn. Meginhluti þessa plasts er urðaður en nokkur hluti þess sleppur út í náttúruna og hefur þá enn meiri áhrif á lífríkið. Þannig drepst á hverju ári mikill fjöldi dýra í sjó og á landi vegna mengunar frá plasti. Ekki má gleyma því að sóunin er margföld. Fyrst er hráefni og orku eytt í að framleiða pokann. Hann á svo örstutt skeið þar sem hann kemur að gagni, fyrst til að bera varning úr verslun og heim og svo mögulega til að safna sorpi í eldhústunnunni og bera það þaðan út í sorptunnu. Eftir það taka svo við aldir þar sem pokinn er mengunarvaldur og skaðvaldur. Ísland er víðlent og því er eins og úrgangsvandinn brenni ekki á fólki með sama hætti og þar sem þéttbýlla er. Þó er segin saga að fátt er eins óvinsælt að hafa í nágrenni sínu og urðunarsvæði. Þannig er eins og fólki finnist í lagi að sorp sé urðað í stórum stíl, bara ekki í eigin túnfæti. Það er löngu orðið tímabært að auka meðvitund almennings um að meðferð sorps skiptir máli, líka í strjálbýlu landi. Vitundarvakningin þarf að vera tvíþætt og felast annars vegar í að draga úr því sorpi sem til fellur og hins vegar í því að auka flokkun og skil til endurvinnslu. Enn er málum þó þannig farið í flestum sveitarfélögum að neytandinn þarf að velja og borga sérstaklega fyrir endurvinnslutunnu og/eða gera sér ferð í grenndargáma eða sorpmóttökustöð. Víða í Evrópu er sorpmenningin komin á það stig að við hvert heimili eru nokkrar tunnur, þar á meðal ein fyrir lífrænan úrgang. Slíkt fyrirkomulag gerir vissulega þær kröfur að borgarinn flokki sorp sitt innandyra en eftirleikurinn er þá mun aðgengilegri en hér þekkist. Róm var ekki reist á einum degi. Eins er ljóst að Íslendingum verður ekki kennt að flokka sorp og skila því til endurvinnslu á augabragði. Hitt er víst að sveitarfélögin í landinu mættu sýna mun meira, markvissara og samhæfðara frumkvæði varðandi endurvinnslu á sorpi, bæði hvað varðar þjónustu og fræðslu. Vissulega er það á ábyrgð hvers að einhverju leyti hve mikið sorp fellur til á heimilinu og hvernig með það er farið, en meðan neytandinn þarf að hafa jafnmikið fyrir að koma flokkuðu sorpi frá sér og raun ber vitni víðast hvar er ljóst að flokkun sorps verður áfram um sinn sérviska sem ástunduð er af minnihlutahópi. Meðan svo er má segja að ruslið sé í algeru rusli.
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun