Hollur matur eykur andlega vellíðan Sunna Björg næringarfræðingur skrifar 3. ágúst 2015 14:00 Vísir/Getty Það kannast flestir við það af eigin reynslu að neysla á hollum matvælum hefur ekki einungis jákvæð áhrif á líkamsvöxt og hreysti, heldur einnig á andlega líðan. En af hverju líður okkur vel þegar við borðum næringarríkan hollan mat? Rannsóknir hafa sýnt að vissar fæðutegundir geta létt lundina með því að auka framleiðslu á svokölluðum „gleðihormónum“ og öðrum efnum sem geta aukið vellíðan.Amínósýran tryptófan Fæðutegundir sem innihalda amínósýruna tryptófan eru til dæmis egg, þorskur, kjúklingur, hafrar, ýmsar baunir, hnetur og fræ. Við neyslu á þessum fæðutegundum umbreytir líkaminn amínósýrunni í gleðihormónið og taugaboðefnið serótónín, sem hefur meðal annars það hlutverk að auka sælutilfinningu í líkamanum. Við frekari efnaskipti er serótóníni umbreytt í hormónið melatónín. Melatónín er oft kallað svefnhormón þar sem það hjálpar okkur bæði að festa svefn og bæta gæði svefnsins.B-vítamínið níasín Tryptófan getur einnig nýmyndað vatnsleysanlega vítamínið B3 eða níasín. Skortur á níasíni getur valdið andlegri vanlíðan, orkuleysi og höfuðverk en fæða sem er rík af níasíni er til dæmis túnfiskur, sólblómafræ, lambakjöt, sveppir og kjúklingur. Umframmagn vatnsleysanlegra vítamína varðveitast ekki í líkamanum til lengri tíma (eins og fituleysanlegu vítamínin gera) og þess vegna er mikilvægt að neyta þeirra á hverjum degi.Taugaboðefnið dópamín Neysla á laxi, appelsínum, banönum, spínati, ferskjum, möndlum og ýmsum fræjum ( t.d. graskers- og sesamfræjum) hefur verið tengd við losun á dópamíni frá undirstúku heilans. Dópamín er taugaboðefni sem eykur sælu og umbunartilfinningu í líkamanum. Amínósýran týrósín finnst í fyrrnefndum fæðutegundum og er undanfari dópamíns og er þess vegna nauðsynleg fyrir myndun á boðefninu. Að þessum örfáu atriðum upptöldum um jákvæð áhrif mataræðis á vellíðan er augljóst að hollt mataræði hefur áhrif á andlega líðan okkar og getur haft jákvæð áhrif í baráttu við sjúkdóma eins og þunglyndi og depurð. Hugsum því vel um mataræðið og andlegu heilsuna og njótum þess að borða hollan, góðan og næringarríkan mat. Mest lesið Jólagjafir íslenskra vinnustaða Lífið Bestu, stærstu, slökustu og verstu myndir ársins 2024 Lífið Besta jólagjöfin að sjá bata foreldranna Lífið Jólagjöf ársins er stóllinn sem getur allt nema flogið Lífið Króli trúlofaður Lífið Dagbók móður: „Það var eins og þeir sæju eitthvað sem ég sá ekki” Áskorun Landaði hlutverki í íslensku Hallmark-myndinni á hálftíma Bíó og sjónvarp „Í stórgróða“ að eyða jólunum á Tene Lífið Guðmundur „ofpeppaðist“ og reif sig á kassann Lífið Smakkaði skötu í fyrsta sinn undir eftirliti sérfræðinga Lífið Fleiri fréttir Húðrútína Önnu Guðnýjar Eins og að setja bensín á díselbíl Sjá meira
Það kannast flestir við það af eigin reynslu að neysla á hollum matvælum hefur ekki einungis jákvæð áhrif á líkamsvöxt og hreysti, heldur einnig á andlega líðan. En af hverju líður okkur vel þegar við borðum næringarríkan hollan mat? Rannsóknir hafa sýnt að vissar fæðutegundir geta létt lundina með því að auka framleiðslu á svokölluðum „gleðihormónum“ og öðrum efnum sem geta aukið vellíðan.Amínósýran tryptófan Fæðutegundir sem innihalda amínósýruna tryptófan eru til dæmis egg, þorskur, kjúklingur, hafrar, ýmsar baunir, hnetur og fræ. Við neyslu á þessum fæðutegundum umbreytir líkaminn amínósýrunni í gleðihormónið og taugaboðefnið serótónín, sem hefur meðal annars það hlutverk að auka sælutilfinningu í líkamanum. Við frekari efnaskipti er serótóníni umbreytt í hormónið melatónín. Melatónín er oft kallað svefnhormón þar sem það hjálpar okkur bæði að festa svefn og bæta gæði svefnsins.B-vítamínið níasín Tryptófan getur einnig nýmyndað vatnsleysanlega vítamínið B3 eða níasín. Skortur á níasíni getur valdið andlegri vanlíðan, orkuleysi og höfuðverk en fæða sem er rík af níasíni er til dæmis túnfiskur, sólblómafræ, lambakjöt, sveppir og kjúklingur. Umframmagn vatnsleysanlegra vítamína varðveitast ekki í líkamanum til lengri tíma (eins og fituleysanlegu vítamínin gera) og þess vegna er mikilvægt að neyta þeirra á hverjum degi.Taugaboðefnið dópamín Neysla á laxi, appelsínum, banönum, spínati, ferskjum, möndlum og ýmsum fræjum ( t.d. graskers- og sesamfræjum) hefur verið tengd við losun á dópamíni frá undirstúku heilans. Dópamín er taugaboðefni sem eykur sælu og umbunartilfinningu í líkamanum. Amínósýran týrósín finnst í fyrrnefndum fæðutegundum og er undanfari dópamíns og er þess vegna nauðsynleg fyrir myndun á boðefninu. Að þessum örfáu atriðum upptöldum um jákvæð áhrif mataræðis á vellíðan er augljóst að hollt mataræði hefur áhrif á andlega líðan okkar og getur haft jákvæð áhrif í baráttu við sjúkdóma eins og þunglyndi og depurð. Hugsum því vel um mataræðið og andlegu heilsuna og njótum þess að borða hollan, góðan og næringarríkan mat.
Mest lesið Jólagjafir íslenskra vinnustaða Lífið Bestu, stærstu, slökustu og verstu myndir ársins 2024 Lífið Besta jólagjöfin að sjá bata foreldranna Lífið Jólagjöf ársins er stóllinn sem getur allt nema flogið Lífið Króli trúlofaður Lífið Dagbók móður: „Það var eins og þeir sæju eitthvað sem ég sá ekki” Áskorun Landaði hlutverki í íslensku Hallmark-myndinni á hálftíma Bíó og sjónvarp „Í stórgróða“ að eyða jólunum á Tene Lífið Guðmundur „ofpeppaðist“ og reif sig á kassann Lífið Smakkaði skötu í fyrsta sinn undir eftirliti sérfræðinga Lífið Fleiri fréttir Húðrútína Önnu Guðnýjar Eins og að setja bensín á díselbíl Sjá meira