Náttúruhamfarir af mannavöldum Kristín Þorsteinsdóttir skrifar 7. maí 2016 07:00 Landvernd krafðist þess í vikunni að ríkisstjórnin gripi til tafarlausra aðgerða til að vernda lífríki Mývatns og aðstoðaði sveitarstjórn á svæðinu við að koma fráveitumálum í ásættanlegt horf. Andri Snær Magnason forsetaframbjóðandi gekk raunar skrefinu lengra og taldi ástæðu til að kalla saman neyðarfund í ríkisstjórn vegna málsins. Óhætt er að taka undir þessi sjónarmið. Niðurstöður Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar benda til að magn blábakteríu sé tólffalt það sem eðlilegt getur talist. Því þarf engan að undra að hinn margrómaði kúluskítur heyri sögunni til, og að hornsíla- og bleikjustofnar í vatninu eigi undir högg að sækja. Samkvæmt sérfræðingum er það engum vafa undirorpið að breytingar á lífríki Mývatns eru af mannavöldum. Meðal orsaka má nefna frárennsli frá þéttbýli, iðnrekstur og áburðargjöf. Jafnframt gætir enn áhrifa frá kísilverksmiðju sem starfrækt var við Mývatn til 2004. Flestir virðast sammála um að mest aðkallandi sé að lagfæra fráveitumál á svæðinu. Ástandið hefur snarversnað undanfarin ár og telst nú vart annað en krísa. Þar spilar fjölgun ferðamanna stærsta rullu, enda þarf skólpkerfið á svæðinu að taka við margföldum mannfjölda frá því sem áður var. Tugir langferðabíla, fullir af ferðamönnum, koma nú að Mývatni á degi hverjum yfir annatímann. Fráveitukerfið var ekki byggt til að standast slíkt álag. Eitthvað þarf undan að láta. Mývatnskrísan er bara ein birtingarmynd stærra vandamáls. Staðreyndin er að ferðamannafjöldi hefur fimmfaldast frá aldamótum og eykst um fjórðung á ári hverju. Innviðirnir í landinu anna þessu ekki, náttúruperlur eru að sligast undir átroðningi og umferðin um lykilmannvirki á borð við hringveginn hefur margfaldast frá því sem til var ætlast. Ef ekki verður gripið í taumana er óafturkræft tjón á náttúru landsins óumflýjanlegt. Sveitarstjórnir vita ekki sitt rjúkandi ráð. Þær fá sáralítinn bita af túristakökunni og þurfa að standa undir innviðum sem allt í einu þarfnast margfalds eftirlits. Ríkisstjórnir, bæði þessi og þær sem áður störfuðu, hafa gersamlega brugðist. Náttúrupassinn strandaði í þinginu og ekkert virðist ætla að koma í staðinn. Ráðaleysið virðist algert. Andri Snær hefur rétt fyrir sér. Ríkisstjórnin ætti að boða til neyðarfundar. Við lifum á viðsjárverðum tímum fyrir náttúru Íslands, og nauðsynlegt að stjórnmálamenn girði sig í brók og taki forystu í málinu. Eins og staðan er nú fljótum við sofandi að feigðarósi. Við þurfum að tryggja afkomendum okkar aðgang að óspilltri náttúru landsins hvað sem það kostar – jafnvel þótt greiða þurfi aðgangseyri að Þingvöllum.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Kristín Þorsteinsdóttir Mest lesið Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Forljót grá hús Hjalti Andrason Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Landvernd krafðist þess í vikunni að ríkisstjórnin gripi til tafarlausra aðgerða til að vernda lífríki Mývatns og aðstoðaði sveitarstjórn á svæðinu við að koma fráveitumálum í ásættanlegt horf. Andri Snær Magnason forsetaframbjóðandi gekk raunar skrefinu lengra og taldi ástæðu til að kalla saman neyðarfund í ríkisstjórn vegna málsins. Óhætt er að taka undir þessi sjónarmið. Niðurstöður Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar benda til að magn blábakteríu sé tólffalt það sem eðlilegt getur talist. Því þarf engan að undra að hinn margrómaði kúluskítur heyri sögunni til, og að hornsíla- og bleikjustofnar í vatninu eigi undir högg að sækja. Samkvæmt sérfræðingum er það engum vafa undirorpið að breytingar á lífríki Mývatns eru af mannavöldum. Meðal orsaka má nefna frárennsli frá þéttbýli, iðnrekstur og áburðargjöf. Jafnframt gætir enn áhrifa frá kísilverksmiðju sem starfrækt var við Mývatn til 2004. Flestir virðast sammála um að mest aðkallandi sé að lagfæra fráveitumál á svæðinu. Ástandið hefur snarversnað undanfarin ár og telst nú vart annað en krísa. Þar spilar fjölgun ferðamanna stærsta rullu, enda þarf skólpkerfið á svæðinu að taka við margföldum mannfjölda frá því sem áður var. Tugir langferðabíla, fullir af ferðamönnum, koma nú að Mývatni á degi hverjum yfir annatímann. Fráveitukerfið var ekki byggt til að standast slíkt álag. Eitthvað þarf undan að láta. Mývatnskrísan er bara ein birtingarmynd stærra vandamáls. Staðreyndin er að ferðamannafjöldi hefur fimmfaldast frá aldamótum og eykst um fjórðung á ári hverju. Innviðirnir í landinu anna þessu ekki, náttúruperlur eru að sligast undir átroðningi og umferðin um lykilmannvirki á borð við hringveginn hefur margfaldast frá því sem til var ætlast. Ef ekki verður gripið í taumana er óafturkræft tjón á náttúru landsins óumflýjanlegt. Sveitarstjórnir vita ekki sitt rjúkandi ráð. Þær fá sáralítinn bita af túristakökunni og þurfa að standa undir innviðum sem allt í einu þarfnast margfalds eftirlits. Ríkisstjórnir, bæði þessi og þær sem áður störfuðu, hafa gersamlega brugðist. Náttúrupassinn strandaði í þinginu og ekkert virðist ætla að koma í staðinn. Ráðaleysið virðist algert. Andri Snær hefur rétt fyrir sér. Ríkisstjórnin ætti að boða til neyðarfundar. Við lifum á viðsjárverðum tímum fyrir náttúru Íslands, og nauðsynlegt að stjórnmálamenn girði sig í brók og taki forystu í málinu. Eins og staðan er nú fljótum við sofandi að feigðarósi. Við þurfum að tryggja afkomendum okkar aðgang að óspilltri náttúru landsins hvað sem það kostar – jafnvel þótt greiða þurfi aðgangseyri að Þingvöllum.Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun
Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun
Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun