Iðrun og yfirbót Kristín Þorsteinsdóttir skrifar 4. mars 2017 07:00 Flestar akademískar stéttir sækja menntun og fróðleik til útlanda að loknu grunnnámi. Kennarar í verkfræði, læknisfræði, félagsvísindum, arkitektúr og listum hafa flestir sótt framhaldsnám í virtum menntastofnunum í útlöndum. Margir hafa lokið doktorsprófi. Listir standa með miklum blóma. Sama á við um læknisfræði, náttúruvísindi og raungreinar almennt. Sprengmenntað fólk hefur skilað sér heim eftir langt og strangt nám vestan hafs og austan. Myndast hefur lítill en kraumandi pottur alþjóðlegra strauma úr mörgum áttum. Í þessu felst mikill styrkur fyrir smáþjóð. Til skamms tíma átti þetta ekki við um allar háskólastéttir. Undantekning var að löglærðir sæktu nám í útlöndum. Aðeins örfáir luku doktorsnámi, sumir frá Háskóla Íslands. Fyrir vikið höfðu kennarar við lagadeild Háskólans – einu menntastofnunina sem kenndi lögfræði lengst af – næstum allir með tölu numið öll sín fræði við einn og sama skólann, kennarar og nemendur. Leiðir löglærðra sem náð hafa aldri til að gegna lykilstöðum – stjórnmálamanna, yfirmanna í ráðuneytum, æðstu stjórnenda lögreglu, dómara, saksóknara og prófessora – liggja víða saman. Með hóflegri alhæfingu má segja að allir hafi forsendur til að hafa skoðanir á öllum. Það býður heim hættunni á vanhæfi þvers og kruss. Ekki bætir úr skák að kunnáttufólkið lætur sjaldan í sér heyra af ótta við að stíga á tærnar á gömlum vini eða skólafélaga. Enda verður umfjöllun um dómsmál á Íslandi iðulega afar tilfinningaþrungin. Nýir háskólar og alþjóðasamstarf menntastofnana er að færa þetta til betri vegar. Laganemar sækja hluta menntunar sinnar í skiptinámi og æ fleiri fara í framhaldsnám utan landsteinanna. Yngri lögfræðingar eru faglega miklu fjölbreyttari hópur en þeir eldri. Myndin sem hér er dregin upp af valdamestu stétt landsins – stétt ráðsettra lögfræðinga – á ekki við um alla. Í röðum lögfræðinga eru góðir fagmenn. Vandinn er kerfislægur, ekki einstaklingsbundinn. Mestar framfarir felast þó í því að réttarbætur eru sóttar til útlanda. Geirfinns- og Guðmundarmál hefðu aldrei orðið sá harmur, sem kallaður var yfir dómþola, foreldra þeirra, vini, börn og barnabörn, ef Mannréttindasáttmáli Evrópu og dómstóllinn í Strasbourg hefðu verið komnir til sögunnar fyrir 40 árum. Frá Strasbourg er stöðugt horft yfir öxlina á íslenskum dómurum, öllum til heilla. Fagna ætti málaleitan Erlu Bolladóttur um leiðréttingu eftir öll rangindin. Ekki stóð steinn yfir steini í meðferð okkar frumstæða réttarkerfis gegn henni og félögum hennar. Þras um lagaskilyrði hljómar eins og þráhyggja eftir allt sem á undan er gengið. Tími er til kominn að arftakar í ömurlegu kerfi sem kallaði ólýsanlegan harm yfir fjölda fólks mann fram af manni í 40 ár sýni iðrun og yfirbót fyrir verk fyrirrennara sinna. Voðaverk kerfisins blasa við.Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kristín Þorsteinsdóttir Mest lesið 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson Skoðun Reykjavík er meðal dreifðustu höfuðborga Evrópu Guðni Freyr Öfjörð Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson Skoðun Dýrin skilin eftir í náttúruvá Linda Karen Gunnarsdóttir Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson Skoðun
Flestar akademískar stéttir sækja menntun og fróðleik til útlanda að loknu grunnnámi. Kennarar í verkfræði, læknisfræði, félagsvísindum, arkitektúr og listum hafa flestir sótt framhaldsnám í virtum menntastofnunum í útlöndum. Margir hafa lokið doktorsprófi. Listir standa með miklum blóma. Sama á við um læknisfræði, náttúruvísindi og raungreinar almennt. Sprengmenntað fólk hefur skilað sér heim eftir langt og strangt nám vestan hafs og austan. Myndast hefur lítill en kraumandi pottur alþjóðlegra strauma úr mörgum áttum. Í þessu felst mikill styrkur fyrir smáþjóð. Til skamms tíma átti þetta ekki við um allar háskólastéttir. Undantekning var að löglærðir sæktu nám í útlöndum. Aðeins örfáir luku doktorsnámi, sumir frá Háskóla Íslands. Fyrir vikið höfðu kennarar við lagadeild Háskólans – einu menntastofnunina sem kenndi lögfræði lengst af – næstum allir með tölu numið öll sín fræði við einn og sama skólann, kennarar og nemendur. Leiðir löglærðra sem náð hafa aldri til að gegna lykilstöðum – stjórnmálamanna, yfirmanna í ráðuneytum, æðstu stjórnenda lögreglu, dómara, saksóknara og prófessora – liggja víða saman. Með hóflegri alhæfingu má segja að allir hafi forsendur til að hafa skoðanir á öllum. Það býður heim hættunni á vanhæfi þvers og kruss. Ekki bætir úr skák að kunnáttufólkið lætur sjaldan í sér heyra af ótta við að stíga á tærnar á gömlum vini eða skólafélaga. Enda verður umfjöllun um dómsmál á Íslandi iðulega afar tilfinningaþrungin. Nýir háskólar og alþjóðasamstarf menntastofnana er að færa þetta til betri vegar. Laganemar sækja hluta menntunar sinnar í skiptinámi og æ fleiri fara í framhaldsnám utan landsteinanna. Yngri lögfræðingar eru faglega miklu fjölbreyttari hópur en þeir eldri. Myndin sem hér er dregin upp af valdamestu stétt landsins – stétt ráðsettra lögfræðinga – á ekki við um alla. Í röðum lögfræðinga eru góðir fagmenn. Vandinn er kerfislægur, ekki einstaklingsbundinn. Mestar framfarir felast þó í því að réttarbætur eru sóttar til útlanda. Geirfinns- og Guðmundarmál hefðu aldrei orðið sá harmur, sem kallaður var yfir dómþola, foreldra þeirra, vini, börn og barnabörn, ef Mannréttindasáttmáli Evrópu og dómstóllinn í Strasbourg hefðu verið komnir til sögunnar fyrir 40 árum. Frá Strasbourg er stöðugt horft yfir öxlina á íslenskum dómurum, öllum til heilla. Fagna ætti málaleitan Erlu Bolladóttur um leiðréttingu eftir öll rangindin. Ekki stóð steinn yfir steini í meðferð okkar frumstæða réttarkerfis gegn henni og félögum hennar. Þras um lagaskilyrði hljómar eins og þráhyggja eftir allt sem á undan er gengið. Tími er til kominn að arftakar í ömurlegu kerfi sem kallaði ólýsanlegan harm yfir fjölda fólks mann fram af manni í 40 ár sýni iðrun og yfirbót fyrir verk fyrirrennara sinna. Voðaverk kerfisins blasa við.Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun