Blindskák Magnús Guðmundsson skrifar 9. október 2017 07:00 Fátt er svo með öllu illt að ekki boði nokkuð gott. Fyrir níu árum runnu íslensku bankarnir á rassinn og lentu á íslenska þjóðarbúinu og almenningi af fullum þunga. Þetta voru erfiðir tímar en frá því þessi holskefla gekk yfir hefur margt breyst til hins betra í íslensku samfélagi. Stærsta breytingin er eflaust fólgin í því að Íslendingar sætta sig ekki lengur við vafasamt siðferði og leyndarhyggju í þágu sérhagsmunaafla. Stjórnmálamönnum hefur ekki gengið alveg jafn vel að átta sig á þessu. Fjölmiðlar hafa líka breyst á þessum tíma og þeir gegna mikilvægu hlutverki í þessu ferli með upplýsingagjöf, meðal annars um mögulega hagsmunaárekstra, og veita almenningi þekkingu til þess að vega og meta bæði menn og málefni. Það er því afleitt að fylgjast með Bjarna Benediktssyni forsætisráðherra kenna fjölmiðlum um ófarir sínar í vikunni. Tilefnið var eins og allir vita umfjöllun Stundarinnar og Reykjavik Media í samstarfi við breska blaðið The Guardian um sölu eigna í Sjóði 9 innan Glitnis skömmu fyrir hrun. Tilgangur fréttaskýringarinnar var að miðla upplýsingum til almennings sem Bjarni hafði áður haft næg tækifæri til þess að koma sjálfur á framfæri. Þessar upplýsingar eiga erindi til almennings í ljósi þeirrar ábyrgðarstöðu sem Bjarni Benediktsson gegnir í samfélaginu og hefur gert í mörg ár sem þingmaður en ekki aðeins sem ráðherra. Það er fyrir vikið enn verra að sjá Bjarna Benediktsson gagnrýna fréttaflutning Stundarinnar á Facebook-síðu sinni með því að taka setningu úr frétt blaðsins og klippa aftan af henni vegna þessa að það hefði fellt ásökun hans. Enn er svo bætt í með því að fela andsvar Jóns Trausta Reynissonar, ritstjórar Stundarinnar, fyrir öðrum en Facebook-vinum ritstjórans, þegar hann gagnrýnir þennan málflutning forsætisráðherra. Í þessu samhengi er ágætt að hafa í huga að blaðamaður The Guardian, John Henley, hefur skoðað skjölin, bent á að þau sýni hvernig viðskiptin gengu fyrir sig en hann tekur fram að ekkert bendi til þess að lög hafi verið brotin. Það staðfestir í raun að málið snýst fyrst og fremst um aðferðafræði og þöggunartilburði en það er ekki stjórnmálamanna að ákveða um hvað er fjallað og hvað ekki. Og á meðan aðferðafræði leyndarhyggjunnar er enn ríkjandi er ekki nokkur leið að koma málefnunum að því það er eðli leyndarinnar að þjóna sérhagsmunum á kostnað þekkingar almennings. Að ræða málefni lands og þjóðar án réttra upplýsinga er eins og að reyna að tefla blindskák án þess að kunna mannganginn. Líkurnar á að eitthvað vitrænt komi út úr slíkum tilburðum eru hverfandi. Leiðin að málefnalegri umræðu liggur um opna stjórnsýslu og að stjórnmálamenn geri hreint fyrir sínum dyrum. Gleymum því ekki að við erum að ganga að nýju að kjörborðinu á innan við ári vegna leyndarhyggju og sérhagsmuna umfram hagsmuni almennings og einstaklinga sem eiga um sárt að binda af völdum úreltra laga og vondrar stjórnsýslu. Framtíðin er þeirra sem hafa ekkert að fela.Leiðarinn birtist fyrst í Fréttablaðinu 9. október. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Magnús Guðmundsson Skoðun Mest lesið Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson Skoðun
Fátt er svo með öllu illt að ekki boði nokkuð gott. Fyrir níu árum runnu íslensku bankarnir á rassinn og lentu á íslenska þjóðarbúinu og almenningi af fullum þunga. Þetta voru erfiðir tímar en frá því þessi holskefla gekk yfir hefur margt breyst til hins betra í íslensku samfélagi. Stærsta breytingin er eflaust fólgin í því að Íslendingar sætta sig ekki lengur við vafasamt siðferði og leyndarhyggju í þágu sérhagsmunaafla. Stjórnmálamönnum hefur ekki gengið alveg jafn vel að átta sig á þessu. Fjölmiðlar hafa líka breyst á þessum tíma og þeir gegna mikilvægu hlutverki í þessu ferli með upplýsingagjöf, meðal annars um mögulega hagsmunaárekstra, og veita almenningi þekkingu til þess að vega og meta bæði menn og málefni. Það er því afleitt að fylgjast með Bjarna Benediktssyni forsætisráðherra kenna fjölmiðlum um ófarir sínar í vikunni. Tilefnið var eins og allir vita umfjöllun Stundarinnar og Reykjavik Media í samstarfi við breska blaðið The Guardian um sölu eigna í Sjóði 9 innan Glitnis skömmu fyrir hrun. Tilgangur fréttaskýringarinnar var að miðla upplýsingum til almennings sem Bjarni hafði áður haft næg tækifæri til þess að koma sjálfur á framfæri. Þessar upplýsingar eiga erindi til almennings í ljósi þeirrar ábyrgðarstöðu sem Bjarni Benediktsson gegnir í samfélaginu og hefur gert í mörg ár sem þingmaður en ekki aðeins sem ráðherra. Það er fyrir vikið enn verra að sjá Bjarna Benediktsson gagnrýna fréttaflutning Stundarinnar á Facebook-síðu sinni með því að taka setningu úr frétt blaðsins og klippa aftan af henni vegna þessa að það hefði fellt ásökun hans. Enn er svo bætt í með því að fela andsvar Jóns Trausta Reynissonar, ritstjórar Stundarinnar, fyrir öðrum en Facebook-vinum ritstjórans, þegar hann gagnrýnir þennan málflutning forsætisráðherra. Í þessu samhengi er ágætt að hafa í huga að blaðamaður The Guardian, John Henley, hefur skoðað skjölin, bent á að þau sýni hvernig viðskiptin gengu fyrir sig en hann tekur fram að ekkert bendi til þess að lög hafi verið brotin. Það staðfestir í raun að málið snýst fyrst og fremst um aðferðafræði og þöggunartilburði en það er ekki stjórnmálamanna að ákveða um hvað er fjallað og hvað ekki. Og á meðan aðferðafræði leyndarhyggjunnar er enn ríkjandi er ekki nokkur leið að koma málefnunum að því það er eðli leyndarinnar að þjóna sérhagsmunum á kostnað þekkingar almennings. Að ræða málefni lands og þjóðar án réttra upplýsinga er eins og að reyna að tefla blindskák án þess að kunna mannganginn. Líkurnar á að eitthvað vitrænt komi út úr slíkum tilburðum eru hverfandi. Leiðin að málefnalegri umræðu liggur um opna stjórnsýslu og að stjórnmálamenn geri hreint fyrir sínum dyrum. Gleymum því ekki að við erum að ganga að nýju að kjörborðinu á innan við ári vegna leyndarhyggju og sérhagsmuna umfram hagsmuni almennings og einstaklinga sem eiga um sárt að binda af völdum úreltra laga og vondrar stjórnsýslu. Framtíðin er þeirra sem hafa ekkert að fela.Leiðarinn birtist fyrst í Fréttablaðinu 9. október.
Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun
Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir Skoðun
Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun
Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir Skoðun