Bíða eftir ákvörðun dómsmálaráðherra um framtíð bálfara: „Það á ekki að þröngva fólki einhverja eina leið“ Fanndís Birna Logadóttir skrifar 21. maí 2022 22:38 Sigríður Bylgja fundaði með Jóni Gunnarssyni dómsmálaráðherra fyrir rúmri viku síðan. Hún á von á ákvörðun von bráðar. Mynd/Aðsend Tré lífsins vill byggja nýja bálstofu hér á landi sem er óháð öllum trúar- og lífsskoðunarfélögum en undanfarin 74 ár hafa Kirkjugarðar Reykjavíkurprófastsdæma (KGRP) rekið einu bálstofu landsins. Stofnandi Trés lífsins vonast eftir ákvörðun frá dómsmálaráðherra á næstunni en hún segir mikilvægt að bjóða upp á fleiri valmöguleika við lífslok. Sigríður Bylgja Sigurjónsdóttir er stofnandi Tré lífsins en um er að ræða frumkvöðlaverkefni sem hún byrjaði að vinna að fyrir um sjö árum og hefur frá þeim tíma barist fyrir því að verkefnið verði að raunveruleika. Um er að ræða samfélagslega nýsköpun sem lítur heildrænt á áskoranir í þessum málaflokki og býður lausn við þeim að sögn Sigríðar. Nú er kominn tími til að ræða hlutina af alvöru þar sem bálstofan í Fossvogi er úr sér gengin. „Það er bara mjög eðlilegt að þessi þjónusta færist frá trúar- og lífsskoðunarfélagi yfir til óháðs aðila því það er í takt við fjölbreytileika samfélagsins okkar í dag og hvernig það mun þróast til framtíðar,“ segir Sigríður en þau áttu sinn fyrsta fund með dómsmálaráðuneytinu árið 2020 og hafa flakkað um í kerfinu frá þeim tíma. „Það hefur engin beðið um leyfi til að byggja bálstofu undanfarin 74 ár þannig þessi beiðni okkar hefur komið kannski svolítið flatt upp á kerfið og þá er ekki skrýtið að það hafi tekið langan tíma að fá svör,“ segir Sigríður. Rætt var við Sigríði Bylgju og Áslaugu Örnu Sigurbjörnsdóttur, þáverandi dóms- og kirkjumálaráðherra, í kvöldfréttum Stöðvar 2 í desember 2019 um verkefnið en hægt er að horfa á innslagið hér fyrir neðan. Tímabært að taka ákvörðun til framtíðar Stjórnarmeðlimir Trés lífsins funduðu þó með dómsmálaráðherra fyrir rúmri viku til að ræða stöðu mála og á næstunni er von á niðurstöðum úr úttekt sem framkvæmd var af óháðum aðila á starfsemi Trés lífsins og Kirkjugarða Reykjavíkurprófastsdæma. Bálstofan í Fossvogi fékk í fyrra starfsleyfi til fjögurra ára en í leyfinu kemur fram að skila þurfi áætlun til heilbrigðiseftirlitsins í Reykjavík innan árs um hvernig eigi að innleiða mengunarvarnir. Sá tímafrestur rennur út eftir tæplega mánuð, þann 11. júní, en ljóst er að ekki er hægt að innleiða mengunarvarnir við ofnana sem notaðir eru á bálstofunni sem nú er starfrækt í Fossvogi. „Þetta er virkilega stór spurning sem þarf að svara, það er verið að taka ákvörðun til næstu áratuga og þetta er ákveðin stefnumótun í bálfaramálum, hvernig við sem samfélag viljum hafa þetta,“ segir hún enn fremur aðspurð um væntanlega ákvörðun dómsmálaráðherra. „Viljum við hafa þetta óháð, rekið af aðilum sem eru ekki trúar eða lífsskoðunarfélag, eða viljum við að kirkjugarðarnir reki þetta, þrátt fyrir að hafa ekki lögbundið hlutverk til þess,“ segir Sigríður. Hún bendir enn fremur á rekstrarvanda kirkjugarðanna og hvernig það væri góð lausn við þeim vanda að Tré lífsins myndi taka við þessari þjónustu. Þriðji valmöguleikin væri að fara með þjónustuna á opinn markað en Sigríður telur það ekki skynsamlegt. Um sé að ræða þjónustu sem eigi ekki að vera í samkeppnisrekstri heldur eigi að veita grunnþjónustu um allt land. Skynsamlegast sé að sjálfseignarstofnun sem er ekki rekin í hagnaðarskyni taki við. Grunnurinn að fólk fái að velja „Fólk hefur í raun ekkert um þetta að segja í dag af því það eru engir aðrir valmöguleikar þegar bálför er valin. Þegar við höfum verið að segja frá Tré lífsins er fólk virkilega spennt fyrir því,“ segir Sigríður en líkt og nafnið gefur til kynna bjóða þau meðal annars upp á að gróðursetja tré ásamt ösku hins látna. „Áherslan hjá okkur er sú að einstaklingurinn og ástvinir eiga að fá að velja, það á ekki að þröngva fólki einhverja eina leið. Þannig að gróðursetning á tré í minningargarði er bara annar valmöguleiki til viðbótar við þá sem nú þegar eru í boði,“ segir Sigríður. Stefna Trés lífsins er að setja upp einn ofn í húsnæði þeirra sem byggt verður í Garðabæ og bæta síðan öðrum við. „Ofninn okkar mun anna þeirri eftirspurn sem er fyrirséð næstu áratugina og húsnæðið okkar verður líka byggt þannig að það verði auðvelt að skipta honum út fyrir stærri ofn,“ segir Sigríður. Þá er stefnt á að skipta húsinu í tvo hluta þannig að í einum hluta verði kveðjurými og bálstofa og í öðrum hluta verður athafnarými þar sem hver sem er getur haldið hvers kyns athöfn, óháð því hvaða trúar- eða lífsskoðunarfélagi þau tilheyra. „Tré lífsins vill taka við þjónustu við bálfarir á Íslandi en okkur þykir eðlilegt að slík þjónusta sé veitt af félagi sem er óháð trúarbrögðum, í óháðu rými og tekur tillit til fjölbreytileika samfélagsins,“ segir Sigríður. Kirkjugarðar Þjóðkirkjan Trúmál Mest lesið Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Benedikt Sveinsson er látinn Innlent Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent Sárnar hvernig fjölskyldunni bárust tíðindin hörmulegu Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Innlent Neitað um lausn gegn tryggingu og á yfir höfði sér lífstíðarfangelsi Erlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira
Sigríður Bylgja Sigurjónsdóttir er stofnandi Tré lífsins en um er að ræða frumkvöðlaverkefni sem hún byrjaði að vinna að fyrir um sjö árum og hefur frá þeim tíma barist fyrir því að verkefnið verði að raunveruleika. Um er að ræða samfélagslega nýsköpun sem lítur heildrænt á áskoranir í þessum málaflokki og býður lausn við þeim að sögn Sigríðar. Nú er kominn tími til að ræða hlutina af alvöru þar sem bálstofan í Fossvogi er úr sér gengin. „Það er bara mjög eðlilegt að þessi þjónusta færist frá trúar- og lífsskoðunarfélagi yfir til óháðs aðila því það er í takt við fjölbreytileika samfélagsins okkar í dag og hvernig það mun þróast til framtíðar,“ segir Sigríður en þau áttu sinn fyrsta fund með dómsmálaráðuneytinu árið 2020 og hafa flakkað um í kerfinu frá þeim tíma. „Það hefur engin beðið um leyfi til að byggja bálstofu undanfarin 74 ár þannig þessi beiðni okkar hefur komið kannski svolítið flatt upp á kerfið og þá er ekki skrýtið að það hafi tekið langan tíma að fá svör,“ segir Sigríður. Rætt var við Sigríði Bylgju og Áslaugu Örnu Sigurbjörnsdóttur, þáverandi dóms- og kirkjumálaráðherra, í kvöldfréttum Stöðvar 2 í desember 2019 um verkefnið en hægt er að horfa á innslagið hér fyrir neðan. Tímabært að taka ákvörðun til framtíðar Stjórnarmeðlimir Trés lífsins funduðu þó með dómsmálaráðherra fyrir rúmri viku til að ræða stöðu mála og á næstunni er von á niðurstöðum úr úttekt sem framkvæmd var af óháðum aðila á starfsemi Trés lífsins og Kirkjugarða Reykjavíkurprófastsdæma. Bálstofan í Fossvogi fékk í fyrra starfsleyfi til fjögurra ára en í leyfinu kemur fram að skila þurfi áætlun til heilbrigðiseftirlitsins í Reykjavík innan árs um hvernig eigi að innleiða mengunarvarnir. Sá tímafrestur rennur út eftir tæplega mánuð, þann 11. júní, en ljóst er að ekki er hægt að innleiða mengunarvarnir við ofnana sem notaðir eru á bálstofunni sem nú er starfrækt í Fossvogi. „Þetta er virkilega stór spurning sem þarf að svara, það er verið að taka ákvörðun til næstu áratuga og þetta er ákveðin stefnumótun í bálfaramálum, hvernig við sem samfélag viljum hafa þetta,“ segir hún enn fremur aðspurð um væntanlega ákvörðun dómsmálaráðherra. „Viljum við hafa þetta óháð, rekið af aðilum sem eru ekki trúar eða lífsskoðunarfélag, eða viljum við að kirkjugarðarnir reki þetta, þrátt fyrir að hafa ekki lögbundið hlutverk til þess,“ segir Sigríður. Hún bendir enn fremur á rekstrarvanda kirkjugarðanna og hvernig það væri góð lausn við þeim vanda að Tré lífsins myndi taka við þessari þjónustu. Þriðji valmöguleikin væri að fara með þjónustuna á opinn markað en Sigríður telur það ekki skynsamlegt. Um sé að ræða þjónustu sem eigi ekki að vera í samkeppnisrekstri heldur eigi að veita grunnþjónustu um allt land. Skynsamlegast sé að sjálfseignarstofnun sem er ekki rekin í hagnaðarskyni taki við. Grunnurinn að fólk fái að velja „Fólk hefur í raun ekkert um þetta að segja í dag af því það eru engir aðrir valmöguleikar þegar bálför er valin. Þegar við höfum verið að segja frá Tré lífsins er fólk virkilega spennt fyrir því,“ segir Sigríður en líkt og nafnið gefur til kynna bjóða þau meðal annars upp á að gróðursetja tré ásamt ösku hins látna. „Áherslan hjá okkur er sú að einstaklingurinn og ástvinir eiga að fá að velja, það á ekki að þröngva fólki einhverja eina leið. Þannig að gróðursetning á tré í minningargarði er bara annar valmöguleiki til viðbótar við þá sem nú þegar eru í boði,“ segir Sigríður. Stefna Trés lífsins er að setja upp einn ofn í húsnæði þeirra sem byggt verður í Garðabæ og bæta síðan öðrum við. „Ofninn okkar mun anna þeirri eftirspurn sem er fyrirséð næstu áratugina og húsnæðið okkar verður líka byggt þannig að það verði auðvelt að skipta honum út fyrir stærri ofn,“ segir Sigríður. Þá er stefnt á að skipta húsinu í tvo hluta þannig að í einum hluta verði kveðjurými og bálstofa og í öðrum hluta verður athafnarými þar sem hver sem er getur haldið hvers kyns athöfn, óháð því hvaða trúar- eða lífsskoðunarfélagi þau tilheyra. „Tré lífsins vill taka við þjónustu við bálfarir á Íslandi en okkur þykir eðlilegt að slík þjónusta sé veitt af félagi sem er óháð trúarbrögðum, í óháðu rými og tekur tillit til fjölbreytileika samfélagsins,“ segir Sigríður.
Kirkjugarðar Þjóðkirkjan Trúmál Mest lesið Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Benedikt Sveinsson er látinn Innlent Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent Sárnar hvernig fjölskyldunni bárust tíðindin hörmulegu Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Innlent Neitað um lausn gegn tryggingu og á yfir höfði sér lífstíðarfangelsi Erlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira