Bæta má stöðu jafnréttis á Íslandi 27. ágúst 2004 00:01 "Þrátt fyrir að íslensk lög geri ráð fyrir jafnrétti kynjanna og þokast hafi í þá átt undanfarna áratugi mætti hin raunverulega staða vera betri," sagði Cherie Booth, einn þekktasti lögmaður Breta og eiginkona Tony Blair forsætisráðherra, á málþingi undir heitinu Konur, völd og lögin sem Háskóli Íslands stóð fyrir í gær. Máli sínu til stuðnings benti hún á að tölulegar upplýsingar um Ísland bentu til þess að enn væri langt í land. "Tveir af níu hæstaréttardómurum eru konur, tvær konur eru dómstjórar í átta héraðsdómum landsins og af 38 héraðsdómurum eru aðeins tíu konur. Fáar konur stunda lögmennsku, en einungis 14% lögmanna á Íslandi eru konur. Tölfræðin batnar ekki þegar ráðuneytin eru skoðuð. Í stjórnunarstöðum í ráðuneytunum eru 60 karlmenn og 15 konur. Í nefndum ráðuneytanna eru um 70 prósent karlmenn. Ef við snúum okkur að utanríkisráðuneytinu þá var aðeins ein kona sendiherra af 30 þar til í síðasta mánuði en þeim hefur nú fjölgað í þrjár. Svo dæmi sé tekið úr Háskóla Íslands voru fyrr á árinu 22 konur meðal 147 prófessora skólans," sagði hún. Cherie Booth benti á að þrátt fyrir að jafnvel fleiri konur en karlar stundi nú lögfræðinám sé mikið ójafnvægi í kynjaskiptingu í áhrifastöðum í lögfræðistétt. Það sé raunin um allan heim. "Lögmannastétt verður fyrst og fremst að þjóna almenningi. Það er mikilvægt að við sem stundum lögmennsku og kennum viðhöldum trausti almennings. Til þess að gera það verðum við að endurspegla fjölbreytt samfélag okkar. Lögmenn og dómarar eiga ekki bara að vera hvítir, miðaldra karlar," sagði hún. "Það verður að vera hægt að líta á réttlæti sem rétt allra, ekki bara forréttindi fárra. Konur eru helmingur samfélagsins. Til þess að hægt sé að þjóna almenningi á þýðingarmikinn hátt verður að ná tengslum við hann. Það tekst best með því að endurspegla þann almenning á sem réttasta máta," sagði Cherie Booth. Hún vitnaði í kvenkynsdómara sem sagði að sá sem túlkaði lögin væri í það minnsta jafnmikilvægur og sá sem byggi þau til, ef ekki mikilvægari. Í viðtali við fjölmiðla að loknu ávarpi sínu sagðist hún aðspurð ekki telja að túlkun kvenlögmanna á lögum væri ólík túlkun karla. "Öll túlkun á lögum er mismunandi og byggist hún á reynslu. Það leikur enginn vafi á því að konur og karlar búa að mismunandi reynslu og það þarf að endurspegla þann mismun í lögfræðinni." Spurð hvers vegna karlmenn taki ekki virkari þátt í jafnréttisbaráttunni sagðist hún telja þá fremur virka. "Ég á þrjá syni en aðeins eina dóttur og hef því sérstakra hagsmuna að gæta varðandi þetta. Mikið af jafnréttisbaráttunni hefur unnist með samvinnu karla og kvenna. Það er mikilvægt að líta á jafnréttisbaráttuna sem hagsmunabaráttu bæði kvenna og karla. Það er mikilvægt að gera fólki kleift að lifa lífi sínu eins og það vill. Konur og karlar vilja bæði geta sinnt heimilislífinu og starfinu og það ætti ekki að vera val um annað hvort," sagði hún. "Það sem við þurfum að gera er að ganga úr skugga um að karlmenn séu að ræða þessi mál. Mér finnst mjög hvetjandi hve margir ungir karlmenn hafa áhuga á því. Margir þeirra vilja vera þátttakendur í uppeldi barna sinna. Eiginmaður minn hefur alltaf tekið virkan þátt í uppeldi barna okkar og tel ég okkur heppin hvað það varðar að lífsmáti okkar leyfir það." Cherie Booth sagði að eitt helsta samfélagsmál 21. aldarinnar verði að reyna að koma á jafnvægi milli vinnu og einkalífs. Það varði ekki aðeins konur heldur einnig karlmenn sem vilja taka aukinn þátt í uppeldi barna sinna. Þá vilji margir hafa kost á því að stunda frístundir eða stunda nám með vinnu. "Það er mikilvægt að skoða á gagnrýninn hátt þann vinnukúltúr sem komst á á þeim tíma þegar annars konar sveigjanleiki í starfi var í boði - þegar karlar unnu úti og konan sá um heimilið og börnin. Viðskiptalífið endurspeglar þá mynd enn og er þess valdandi að konur sem vinna hlutastarf eða sveigjanlegan vinnutíma eiga það enn meira á hættu að verða útundan og fá færri tækifæri til þess að byggja upp sambönd í gegnum tengsl sem allt hefur áhrif á frama." Hún sagði að þetta væri ein meginástæðan fyrir því að karlmenn þyrftu hvatningu í því að taka í auknum mæli upp sveigjanlegan vinnutíma og vinnuveitendur að víkka hug sinn þegar kemur að veitingum stöðuhækkana. "Ég minnist þess ávallt að á níunda áratugnum, þegar við hjónin áttum þrjú ung börn, sagði Ray Powell, sem var mjög áhrifaríkur innan þingflokks Verkamannaflokksins, við Tony að ef hann hætti ekki að fara heim úr þinginu eftir atkvæðagreiðsluna klukkan 19 til þess að hitta börnin áður en þau færu að sofa, og þess í stað stundaði barina með starfsfélögum sínum - sem flestir voru karlkyns, yrði honum ekkert ágengt í stjórnmálum." Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Innlent „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Innlent Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Fleiri fréttir Svanhildur afhenti Biden trúnaðarbréf Loka almenningsbókasafninu og leita til Akureyrar Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Sjá meira
"Þrátt fyrir að íslensk lög geri ráð fyrir jafnrétti kynjanna og þokast hafi í þá átt undanfarna áratugi mætti hin raunverulega staða vera betri," sagði Cherie Booth, einn þekktasti lögmaður Breta og eiginkona Tony Blair forsætisráðherra, á málþingi undir heitinu Konur, völd og lögin sem Háskóli Íslands stóð fyrir í gær. Máli sínu til stuðnings benti hún á að tölulegar upplýsingar um Ísland bentu til þess að enn væri langt í land. "Tveir af níu hæstaréttardómurum eru konur, tvær konur eru dómstjórar í átta héraðsdómum landsins og af 38 héraðsdómurum eru aðeins tíu konur. Fáar konur stunda lögmennsku, en einungis 14% lögmanna á Íslandi eru konur. Tölfræðin batnar ekki þegar ráðuneytin eru skoðuð. Í stjórnunarstöðum í ráðuneytunum eru 60 karlmenn og 15 konur. Í nefndum ráðuneytanna eru um 70 prósent karlmenn. Ef við snúum okkur að utanríkisráðuneytinu þá var aðeins ein kona sendiherra af 30 þar til í síðasta mánuði en þeim hefur nú fjölgað í þrjár. Svo dæmi sé tekið úr Háskóla Íslands voru fyrr á árinu 22 konur meðal 147 prófessora skólans," sagði hún. Cherie Booth benti á að þrátt fyrir að jafnvel fleiri konur en karlar stundi nú lögfræðinám sé mikið ójafnvægi í kynjaskiptingu í áhrifastöðum í lögfræðistétt. Það sé raunin um allan heim. "Lögmannastétt verður fyrst og fremst að þjóna almenningi. Það er mikilvægt að við sem stundum lögmennsku og kennum viðhöldum trausti almennings. Til þess að gera það verðum við að endurspegla fjölbreytt samfélag okkar. Lögmenn og dómarar eiga ekki bara að vera hvítir, miðaldra karlar," sagði hún. "Það verður að vera hægt að líta á réttlæti sem rétt allra, ekki bara forréttindi fárra. Konur eru helmingur samfélagsins. Til þess að hægt sé að þjóna almenningi á þýðingarmikinn hátt verður að ná tengslum við hann. Það tekst best með því að endurspegla þann almenning á sem réttasta máta," sagði Cherie Booth. Hún vitnaði í kvenkynsdómara sem sagði að sá sem túlkaði lögin væri í það minnsta jafnmikilvægur og sá sem byggi þau til, ef ekki mikilvægari. Í viðtali við fjölmiðla að loknu ávarpi sínu sagðist hún aðspurð ekki telja að túlkun kvenlögmanna á lögum væri ólík túlkun karla. "Öll túlkun á lögum er mismunandi og byggist hún á reynslu. Það leikur enginn vafi á því að konur og karlar búa að mismunandi reynslu og það þarf að endurspegla þann mismun í lögfræðinni." Spurð hvers vegna karlmenn taki ekki virkari þátt í jafnréttisbaráttunni sagðist hún telja þá fremur virka. "Ég á þrjá syni en aðeins eina dóttur og hef því sérstakra hagsmuna að gæta varðandi þetta. Mikið af jafnréttisbaráttunni hefur unnist með samvinnu karla og kvenna. Það er mikilvægt að líta á jafnréttisbaráttuna sem hagsmunabaráttu bæði kvenna og karla. Það er mikilvægt að gera fólki kleift að lifa lífi sínu eins og það vill. Konur og karlar vilja bæði geta sinnt heimilislífinu og starfinu og það ætti ekki að vera val um annað hvort," sagði hún. "Það sem við þurfum að gera er að ganga úr skugga um að karlmenn séu að ræða þessi mál. Mér finnst mjög hvetjandi hve margir ungir karlmenn hafa áhuga á því. Margir þeirra vilja vera þátttakendur í uppeldi barna sinna. Eiginmaður minn hefur alltaf tekið virkan þátt í uppeldi barna okkar og tel ég okkur heppin hvað það varðar að lífsmáti okkar leyfir það." Cherie Booth sagði að eitt helsta samfélagsmál 21. aldarinnar verði að reyna að koma á jafnvægi milli vinnu og einkalífs. Það varði ekki aðeins konur heldur einnig karlmenn sem vilja taka aukinn þátt í uppeldi barna sinna. Þá vilji margir hafa kost á því að stunda frístundir eða stunda nám með vinnu. "Það er mikilvægt að skoða á gagnrýninn hátt þann vinnukúltúr sem komst á á þeim tíma þegar annars konar sveigjanleiki í starfi var í boði - þegar karlar unnu úti og konan sá um heimilið og börnin. Viðskiptalífið endurspeglar þá mynd enn og er þess valdandi að konur sem vinna hlutastarf eða sveigjanlegan vinnutíma eiga það enn meira á hættu að verða útundan og fá færri tækifæri til þess að byggja upp sambönd í gegnum tengsl sem allt hefur áhrif á frama." Hún sagði að þetta væri ein meginástæðan fyrir því að karlmenn þyrftu hvatningu í því að taka í auknum mæli upp sveigjanlegan vinnutíma og vinnuveitendur að víkka hug sinn þegar kemur að veitingum stöðuhækkana. "Ég minnist þess ávallt að á níunda áratugnum, þegar við hjónin áttum þrjú ung börn, sagði Ray Powell, sem var mjög áhrifaríkur innan þingflokks Verkamannaflokksins, við Tony að ef hann hætti ekki að fara heim úr þinginu eftir atkvæðagreiðsluna klukkan 19 til þess að hitta börnin áður en þau færu að sofa, og þess í stað stundaði barina með starfsfélögum sínum - sem flestir voru karlkyns, yrði honum ekkert ágengt í stjórnmálum."
Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Innlent Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið Innlent Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Innlent „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Innlent Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Innlent Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Fleiri fréttir Svanhildur afhenti Biden trúnaðarbréf Loka almenningsbókasafninu og leita til Akureyrar Búið að taka sýni úr ungu birnunni Vinna málið saman og nýta greinargerð vegna fyrri umsóknar Kona réðst að sjö ára dreng við Smáraskóla Stofna námsstyrk á sviði umhverfismála í nafni Ellýjar Hafa „góða hugmynd“ hvar og hvenær stúlkunni var ráðinn bani Maður sem var leitað við Vík fannst látinn Ákvörðun ráðherra viðurkenning á að mikil þekking sé fyrir norðan Biðin óásættanleg og vill skýr svör frá ríkinu Hinir grunuðu í mansalsmálinu ganga lausir Sveitarfélögin krefja ríkið svara um NPA Norðurlönd dýpka samvinnu í varnarmálum Eiginmaður íslenskrar konu lét sig hverfa rétt eftir brúðkaupið „Það er ódýrast og best og fljótlegast að kála þessum dýrum“ Bein útsending: Birting lýðheilsuvísa í Grindavík Skerjafjarðarskáldið krefst afsökunarbeiðni – annars fer það í mál Húnninn settur í frost þar til hægt verður að stoppa hann upp „Ég hefði bara sagt af mér á staðnum“ Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Sjá meira