Líf á norðurslóðum 13. október 2005 15:02 Norðurskautsráðið kemur saman hér í Reykjavík nú í vikunni. Íslendingar hafa gegnt formennsku í því um tveggja ára skeið og taka Rússar nú við forystu í ráðinu. Formennska okkar er dæmi um meiri þátttöku Íslendinga í alþjóðlegu samstarfi nú á dögum, og hvernig við getum haft áhrif á alþjóðavettvangi þótt smá séum. Í formennskutíð okkar hefur verið gerð yfirgripsmikil skýrsla um mannlíf á norðurslóðum og verður hún lögð fram á fundinum. Í skýrslunni er í fyrsta skipti gerð samanburðarkönnun á lífsskilyrðum íbúa á norðurslóðum. Við fyrstu sýn á landakorti virðist þessi heimshluti að miklum hluta þakinn ís, en svo er ekki. Þau lönd sem eiga fulltrúa í Norðurskautsráðinu auk okkar eru Kanada, Danmörk (fyrir Grænland og Færeyjar), Finnland, Noregur, Rússland, Svíþjóð og Bandaríkin. Á þessu svæði búa um fjórar milljónir manna sem tala mörg tungumál og eiga margskonar uppruna. Landsvæðið sem um ræðir er um einn sjötti hluti jarðarinnar eða um 30 milljónir ferkílómetra. Heimskautalöndin búa yfir miklum náttúruauðlindum og þar er umhverfið mun hreinna en víða annarsstaðar í heiminum. Það er því eftir miklu að sækjast að viðhalda byggð á þessum svæðum og nýta það sem þau búa yfir. Í skýrslunni er fjallað um þá möguleika sem þetta svæði heimsins býr yfir, og hvað megi gera til að bæta lífskjör manna sem búa þar. Rætt er um að nýta nútímatækni til að bæta lífskjörin, jafnframt því sem sérstaða mannlífsins á þessum slóðum verði varðveitt. Í skýrslunni er ekki horft fram hjá því að víða í þessum heimshluta er við erfið félagsleg vandamál að glíma. Vandamálin mega hinsvegar ekki verða til þess að menn gleymi góðum árangri sem náðst hefur á öðrum sviðum. Við gerð skýrslunnar komust höfundarnir að því að víða er þekkingarskortur varðandi þetta heimssvæði og það verður þá framtíðarverkefni Norðurskautsráðsins að bæta úr því. Í formála skýrslunnar segir Davíð Oddsson utanríkisráðherra að í henni sé leitast við að víkka sjóndeildarhring okkar með því að varpa ljósi á félagslega, efnahagslega og menningarlega hlið lífsins á norðurslóðum. Þá segir ráðherrann að skýrslan ætti að ryðja brautina fyrir nýjar rannsóknir og auka almennan áhuga á málefnum sem varða norðurheimskautið. Það kemur í hlut Rússa að halda áfram því verki sem unnið hefur verið í formennskutíð Íslendinga og vegna þessara tímamóta hjá Norðurskautsráðinu er von á utanríkisráðherra þeirra hingað til lands í vikunni. Rússar ætla að leggja fram vinnuáætlun fyrir næstu tvö ár þar sem þeir segjast ætla að legga áherslu á þá stefnu sem Rússlandsforseti hefur markað varðandi norðurhéruð Rússlands. Þar er fjallað um félagslega og efnahagslega þróun svæðisins, varðveislu þess og átak í umhverfisvernd, auk stuðnings við frumbyggja þess. Rússar hafa oft og tíðum ekki verið taldir í fararbroddi í umhverfisvernd og í umgengni við náttúruna en þeir hafa í seinni tíð tekið sig á, ekki síst vegna hvatningar og með aðstoð norrænna nágranna sinna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fastir pennar Kári Jónasson Mest lesið Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Norðurskautsráðið kemur saman hér í Reykjavík nú í vikunni. Íslendingar hafa gegnt formennsku í því um tveggja ára skeið og taka Rússar nú við forystu í ráðinu. Formennska okkar er dæmi um meiri þátttöku Íslendinga í alþjóðlegu samstarfi nú á dögum, og hvernig við getum haft áhrif á alþjóðavettvangi þótt smá séum. Í formennskutíð okkar hefur verið gerð yfirgripsmikil skýrsla um mannlíf á norðurslóðum og verður hún lögð fram á fundinum. Í skýrslunni er í fyrsta skipti gerð samanburðarkönnun á lífsskilyrðum íbúa á norðurslóðum. Við fyrstu sýn á landakorti virðist þessi heimshluti að miklum hluta þakinn ís, en svo er ekki. Þau lönd sem eiga fulltrúa í Norðurskautsráðinu auk okkar eru Kanada, Danmörk (fyrir Grænland og Færeyjar), Finnland, Noregur, Rússland, Svíþjóð og Bandaríkin. Á þessu svæði búa um fjórar milljónir manna sem tala mörg tungumál og eiga margskonar uppruna. Landsvæðið sem um ræðir er um einn sjötti hluti jarðarinnar eða um 30 milljónir ferkílómetra. Heimskautalöndin búa yfir miklum náttúruauðlindum og þar er umhverfið mun hreinna en víða annarsstaðar í heiminum. Það er því eftir miklu að sækjast að viðhalda byggð á þessum svæðum og nýta það sem þau búa yfir. Í skýrslunni er fjallað um þá möguleika sem þetta svæði heimsins býr yfir, og hvað megi gera til að bæta lífskjör manna sem búa þar. Rætt er um að nýta nútímatækni til að bæta lífskjörin, jafnframt því sem sérstaða mannlífsins á þessum slóðum verði varðveitt. Í skýrslunni er ekki horft fram hjá því að víða í þessum heimshluta er við erfið félagsleg vandamál að glíma. Vandamálin mega hinsvegar ekki verða til þess að menn gleymi góðum árangri sem náðst hefur á öðrum sviðum. Við gerð skýrslunnar komust höfundarnir að því að víða er þekkingarskortur varðandi þetta heimssvæði og það verður þá framtíðarverkefni Norðurskautsráðsins að bæta úr því. Í formála skýrslunnar segir Davíð Oddsson utanríkisráðherra að í henni sé leitast við að víkka sjóndeildarhring okkar með því að varpa ljósi á félagslega, efnahagslega og menningarlega hlið lífsins á norðurslóðum. Þá segir ráðherrann að skýrslan ætti að ryðja brautina fyrir nýjar rannsóknir og auka almennan áhuga á málefnum sem varða norðurheimskautið. Það kemur í hlut Rússa að halda áfram því verki sem unnið hefur verið í formennskutíð Íslendinga og vegna þessara tímamóta hjá Norðurskautsráðinu er von á utanríkisráðherra þeirra hingað til lands í vikunni. Rússar ætla að leggja fram vinnuáætlun fyrir næstu tvö ár þar sem þeir segjast ætla að legga áherslu á þá stefnu sem Rússlandsforseti hefur markað varðandi norðurhéruð Rússlands. Þar er fjallað um félagslega og efnahagslega þróun svæðisins, varðveislu þess og átak í umhverfisvernd, auk stuðnings við frumbyggja þess. Rússar hafa oft og tíðum ekki verið taldir í fararbroddi í umhverfisvernd og í umgengni við náttúruna en þeir hafa í seinni tíð tekið sig á, ekki síst vegna hvatningar og með aðstoð norrænna nágranna sinna.
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir Skoðun
Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun