Raftæki fara úr búðinni í ruslið á tveimur árum 19. október 2006 07:30 ÞÓRIR ÖRN SIGVALDASON Í GóÐA HIRÐINUM Magnað að sjá hverju fólk er að henda. MYNDGLH Líftími margra raftækja er ekki langur, þetta vita neytendur af eigin raun. Hver á til dæmis tíu ára gamlan farsíma eða tölvu? Heldurðu að þú verðir ennþá að nota mp3-spilarann þinn eftir fimm ár? Borgar sig að fara með bilaðan hlut í viðgerð eða er betra, og kannski líka ódýrara, að fá sér bara nýjan? Ekki eru til neinar opinberar tölur yfir líftíma raftækja og samkvæmt starfsmönnum í verslunum hér er þetta mjög mismunandi eftir tækjum. Þannig má búast við að góð þvottavél endist í 12-15 ár og þurrkari jafnvel lengur, en þegar rafeindatæki eiga í hlut er allt annað uppi á teningnum. Í Svíþjóð er reynslan sú að mikill meirihluti fólks endurnýjar farsímann sinn innan tveggja ára. Varla erum við eftirbátar Svía í þessum efnum enda höfum við löngum talist neysluglöð þjóð. Algengasta bilunarorsök á farsímum á Íslandi eru rakaskemmdir í kjölfar illrar meðferðar, til dæmis ef sími er hafður í kulda. Ef farsíminn gleymist úti í bíl yfir nótt er til dæmis ekki von á góðu. Annað vinsælt rafeindatæki eru plasmaflatskjáirnir, en síðustu jól voru sannkölluð flatskjáajól. Framleiðendur segja líftíma plasmaskjáa á bilinu 60-80.000 tímar, en lítil reynsla er komin á tækin ennþá enda tæknin nýleg. „Þessi bransi hefur breyst mikið,“ segir Þór Ólafsson hjá viðgerðaverkstæðinu Sóni. Hann ætti að vita það enda með tuttugu ára starfsreynslu. „Sumt, eins og magnarar, er í sama gæðaflokki og áður, en mekanísk tæki eins og DVD- og CD-spilarar eru yfirleitt orðin ódýrari tæki. Þetta er ekki sterk framleiðsla. Allt úr plasti og eiginlega einnota dót því það virðist vera stefna fyrirtækjanna að framleiða ekki varahluti í þetta. Einn daginn þegar allir ruslahaugar heimsins verða orðnir fullir af ónýtum raftækjum fara menn kannski að hugsa sinn gang.“ Tæki sem seld eru á Íslandi eru langflest með tveggja ára ábyrgð og Þór segir að fólk komi oftast með tækin í viðgerð ef ábyrgðin er ennþá á þeim. „Þá metum við hvort það borgi sig að gera við. Það er sáralítið um það að kúnninn leggi sjálfur í viðgerðarkostnað.“ Þetta er skiljanlegt enda er nú til dæmis hægt að fá DVD-spilara á undir 4.000 kall, sem er álíka og viðgerðin kostar, ef ekki minna. Raftæki sem hent er enda oft hjá Góða hirðinum. Um tveir gámar af dóti berast daglega. Þórir Örn Sigvaldason er starfsmaður Góða hirðisins. Hann segir magnað að sjá hverju fólk er að henda. „Núna var til dæmis að koma inn Whirlpool þvottavél sem er örugglega ekki nema 2-3 ára gömul,“ segir hann. „Við fáum ótrúlega heillegt dót, fólk er jafnvel bara að losa sig við tæki eins og ísskápa eða uppþvottavélar þegar það skiptir um eldhúsinnréttingu og gömlu tækin passa ekki við nýju innréttinguna. Það er eins og fólk nenni ekki lengur að setja smáauglýsingar í blöðin og finnist bara auðveldara að henda þessu. “ Þórir segist sárasjaldan fá farsíma inn, þeim sé bara hent þegar þeir bila. „Gamaldags“ tölvuskjáir (ekki flatskjáir) standa hins vegar í röðum á 300 kall stykkið. „Fólk hefur verið að kaupa þetta hérna hjá okkur til að fara með í búðirnar þegar þær bjóða afslátt af nýjum skjám ef þeim gamla er skilað,“ segir Þórir og bætir við: „Nú virðist vera vinsælast að henda safapressum. Við höfum allavega fengið svaka magn af þeim upp á síðkastið. Svo fara flatskjáirnir örugglega að detta inn á þessu ári eða næsta.“ Innlent Mest lesið Nafngreindi rangan mann í frétt og dæmdur fyrir meiðyrði Innlent Mosfellsbær tæki gjarnan við peningunum sem Tjörneshreppur afþakkar Innlent Danir stórefla varnir Grænlands með freigátum og orustuþotum Innlent Nærliggjandi hús rýmt þegar eldur kom upp á Ásbrú í morgun Innlent Viðkvæmur friður þegar í hættu? Erlent Vildu bregðast við sterku ákalli fólks sem hafði misst skyndilega Innlent Mannránstilraun í Kongó og tvöföld áramót meðal eftirminnilegustu ferðaævintýra Katrínar Innlent Endurkaupaáætlun fyrir Grindvíkinga kynnt eftir áramót Innlent Velti fyrir sér „hvaða vitleysingur væri að skrifa bara eitthvað“ Innlent „Auðvitað er hann velkominn hingað til Íslands“ Innlent Fleiri fréttir Þurrt og bjart suðaustan til og stinningskaldi í kortunum Nærliggjandi hús rýmt þegar eldur kom upp á Ásbrú í morgun Vildu bregðast við sterku ákalli fólks sem hafði misst skyndilega Endurkaupaáætlun fyrir Grindvíkinga kynnt eftir áramót Nafngreindi rangan mann í frétt og dæmdur fyrir meiðyrði Mosfellsbær tæki gjarnan við peningunum sem Tjörneshreppur afþakkar Danir stórefla varnir Grænlands með freigátum og orustuþotum Mannránstilraun í Kongó og tvöföld áramót meðal eftirminnilegustu ferðaævintýra Katrínar Lítill skjálfti við Ingólfsfjall Vill leiða Miðflokkinn í Kópavogi Skora á stjórnvöld að beita sér fyrir styttri bið eftir geislameðferð Erlendir aðilar stofna fölsk íslensk lén í annarlegum tilgangi Rýnt í áhrif stóra vaxtamálsins Velti fyrir sér „hvaða vitleysingur væri að skrifa bara eitthvað“ Vill heldur sjá langtímasamninga um framlög fyrir „samtök úti í bæ” „Auðvitað er hann velkominn hingað til Íslands“ Óútgefnum handritum stolið: Kallaði rithöfundinn skíthaus Loka fyrir kalt vatn í Salahverfi annað kvöld „Mjög slæmt og erfitt að horfa upp á svona“ Minniháttar eldur í Nytjamarkaði á Selfossi Afþakka „fáránlegt“ 250 milljóna framlag Jöfnunarsjóðs Verkfall yfirvofandi hjá flugumferðarstjórum og stórbruni á Siglufirði Aftur á fjöllum og í veiði á fjórhjóli fyrir fólk með skerta hreyfigetu Átján ára veitti manni „langan og djúpan gapandi skurð“ Kókaín, MDMA og mikið magn ketamíns í Norrænu Flugumferðarstjórar boða vinnustöðvun Meirihluti hlynntur aðskilnaði ríkis og kirkju Aldrei færri á móti olíuleit vegna náttúruverndarsjónarmiða „Aðstoðin verður að fá greiða leið inn á Gasa“ Eldur í nýbyggingu í Gufunesi Sjá meira
Líftími margra raftækja er ekki langur, þetta vita neytendur af eigin raun. Hver á til dæmis tíu ára gamlan farsíma eða tölvu? Heldurðu að þú verðir ennþá að nota mp3-spilarann þinn eftir fimm ár? Borgar sig að fara með bilaðan hlut í viðgerð eða er betra, og kannski líka ódýrara, að fá sér bara nýjan? Ekki eru til neinar opinberar tölur yfir líftíma raftækja og samkvæmt starfsmönnum í verslunum hér er þetta mjög mismunandi eftir tækjum. Þannig má búast við að góð þvottavél endist í 12-15 ár og þurrkari jafnvel lengur, en þegar rafeindatæki eiga í hlut er allt annað uppi á teningnum. Í Svíþjóð er reynslan sú að mikill meirihluti fólks endurnýjar farsímann sinn innan tveggja ára. Varla erum við eftirbátar Svía í þessum efnum enda höfum við löngum talist neysluglöð þjóð. Algengasta bilunarorsök á farsímum á Íslandi eru rakaskemmdir í kjölfar illrar meðferðar, til dæmis ef sími er hafður í kulda. Ef farsíminn gleymist úti í bíl yfir nótt er til dæmis ekki von á góðu. Annað vinsælt rafeindatæki eru plasmaflatskjáirnir, en síðustu jól voru sannkölluð flatskjáajól. Framleiðendur segja líftíma plasmaskjáa á bilinu 60-80.000 tímar, en lítil reynsla er komin á tækin ennþá enda tæknin nýleg. „Þessi bransi hefur breyst mikið,“ segir Þór Ólafsson hjá viðgerðaverkstæðinu Sóni. Hann ætti að vita það enda með tuttugu ára starfsreynslu. „Sumt, eins og magnarar, er í sama gæðaflokki og áður, en mekanísk tæki eins og DVD- og CD-spilarar eru yfirleitt orðin ódýrari tæki. Þetta er ekki sterk framleiðsla. Allt úr plasti og eiginlega einnota dót því það virðist vera stefna fyrirtækjanna að framleiða ekki varahluti í þetta. Einn daginn þegar allir ruslahaugar heimsins verða orðnir fullir af ónýtum raftækjum fara menn kannski að hugsa sinn gang.“ Tæki sem seld eru á Íslandi eru langflest með tveggja ára ábyrgð og Þór segir að fólk komi oftast með tækin í viðgerð ef ábyrgðin er ennþá á þeim. „Þá metum við hvort það borgi sig að gera við. Það er sáralítið um það að kúnninn leggi sjálfur í viðgerðarkostnað.“ Þetta er skiljanlegt enda er nú til dæmis hægt að fá DVD-spilara á undir 4.000 kall, sem er álíka og viðgerðin kostar, ef ekki minna. Raftæki sem hent er enda oft hjá Góða hirðinum. Um tveir gámar af dóti berast daglega. Þórir Örn Sigvaldason er starfsmaður Góða hirðisins. Hann segir magnað að sjá hverju fólk er að henda. „Núna var til dæmis að koma inn Whirlpool þvottavél sem er örugglega ekki nema 2-3 ára gömul,“ segir hann. „Við fáum ótrúlega heillegt dót, fólk er jafnvel bara að losa sig við tæki eins og ísskápa eða uppþvottavélar þegar það skiptir um eldhúsinnréttingu og gömlu tækin passa ekki við nýju innréttinguna. Það er eins og fólk nenni ekki lengur að setja smáauglýsingar í blöðin og finnist bara auðveldara að henda þessu. “ Þórir segist sárasjaldan fá farsíma inn, þeim sé bara hent þegar þeir bila. „Gamaldags“ tölvuskjáir (ekki flatskjáir) standa hins vegar í röðum á 300 kall stykkið. „Fólk hefur verið að kaupa þetta hérna hjá okkur til að fara með í búðirnar þegar þær bjóða afslátt af nýjum skjám ef þeim gamla er skilað,“ segir Þórir og bætir við: „Nú virðist vera vinsælast að henda safapressum. Við höfum allavega fengið svaka magn af þeim upp á síðkastið. Svo fara flatskjáirnir örugglega að detta inn á þessu ári eða næsta.“
Innlent Mest lesið Nafngreindi rangan mann í frétt og dæmdur fyrir meiðyrði Innlent Mosfellsbær tæki gjarnan við peningunum sem Tjörneshreppur afþakkar Innlent Danir stórefla varnir Grænlands með freigátum og orustuþotum Innlent Nærliggjandi hús rýmt þegar eldur kom upp á Ásbrú í morgun Innlent Viðkvæmur friður þegar í hættu? Erlent Vildu bregðast við sterku ákalli fólks sem hafði misst skyndilega Innlent Mannránstilraun í Kongó og tvöföld áramót meðal eftirminnilegustu ferðaævintýra Katrínar Innlent Endurkaupaáætlun fyrir Grindvíkinga kynnt eftir áramót Innlent Velti fyrir sér „hvaða vitleysingur væri að skrifa bara eitthvað“ Innlent „Auðvitað er hann velkominn hingað til Íslands“ Innlent Fleiri fréttir Þurrt og bjart suðaustan til og stinningskaldi í kortunum Nærliggjandi hús rýmt þegar eldur kom upp á Ásbrú í morgun Vildu bregðast við sterku ákalli fólks sem hafði misst skyndilega Endurkaupaáætlun fyrir Grindvíkinga kynnt eftir áramót Nafngreindi rangan mann í frétt og dæmdur fyrir meiðyrði Mosfellsbær tæki gjarnan við peningunum sem Tjörneshreppur afþakkar Danir stórefla varnir Grænlands með freigátum og orustuþotum Mannránstilraun í Kongó og tvöföld áramót meðal eftirminnilegustu ferðaævintýra Katrínar Lítill skjálfti við Ingólfsfjall Vill leiða Miðflokkinn í Kópavogi Skora á stjórnvöld að beita sér fyrir styttri bið eftir geislameðferð Erlendir aðilar stofna fölsk íslensk lén í annarlegum tilgangi Rýnt í áhrif stóra vaxtamálsins Velti fyrir sér „hvaða vitleysingur væri að skrifa bara eitthvað“ Vill heldur sjá langtímasamninga um framlög fyrir „samtök úti í bæ” „Auðvitað er hann velkominn hingað til Íslands“ Óútgefnum handritum stolið: Kallaði rithöfundinn skíthaus Loka fyrir kalt vatn í Salahverfi annað kvöld „Mjög slæmt og erfitt að horfa upp á svona“ Minniháttar eldur í Nytjamarkaði á Selfossi Afþakka „fáránlegt“ 250 milljóna framlag Jöfnunarsjóðs Verkfall yfirvofandi hjá flugumferðarstjórum og stórbruni á Siglufirði Aftur á fjöllum og í veiði á fjórhjóli fyrir fólk með skerta hreyfigetu Átján ára veitti manni „langan og djúpan gapandi skurð“ Kókaín, MDMA og mikið magn ketamíns í Norrænu Flugumferðarstjórar boða vinnustöðvun Meirihluti hlynntur aðskilnaði ríkis og kirkju Aldrei færri á móti olíuleit vegna náttúruverndarsjónarmiða „Aðstoðin verður að fá greiða leið inn á Gasa“ Eldur í nýbyggingu í Gufunesi Sjá meira