Mannkynið og kvenkynið Friðrika Benónýs skrifar 15. nóvember 2012 06:00 Það er bara ein mynd af konu á forsíðunni. Guð hjálpi okkur. Við verðum að finna fleiri." Upphrópanir eins og þessa er ekki óalgengt að heyra á ritstjórninni seinnipartinn á föstudögum. Helgarforsíða með tómum körlum væri nefnilega stórslys. Brot á fjölmiðlalögum og hvað veit ég. Hins vegar virðast þau lög einungis virka í aðra áttina því engar slíkar upphrópanir heyrast þegar konur einoka forsíðuna. Það er bara flott og æðislegt. Klapp á bakið móment: Vel gert hjá okkur. Við erum sko aldeilis að standa okkur. Áður en þið farið að froðufella er rétt að taka fram að ég skil ósköp vel að konur skuli vera orðnar langþreyttar á því að bera skarðan hlut frá borði í fjölmiðlaumfjöllun. En – og það er stórt en – það helgast að miklu leyti af því að fjölmiðlar eltast við það sem fréttnæmt þykir og í þeim greinum þar sem mest gengur á eru karlmenn einfaldlega í meirihluta. Hundfúlt ástand, vissulega, en engu að síður staðreynd. Varla er krafan sú að fjölmiðlar skrumskæli veruleikann í nafni jafnréttis. Eða hvað? Tökum bókmenntaumfjöllun sem dæmi. Í hverri einustu viku má lesa langar runur skammaryrða á Facebook eftir útsendingu Kiljunnar. „Alltaf talað við kalla!" „Óþolandi karlremba!" „Hvar eru konurnar?" Fyrirgefið, en þær eru þarna. Í stærra hlutfalli en efni standa til meira að segja. Konur skrifa innan við þrjátíu prósent af skáldverkum sem koma út á Íslandi. Er þá raunhæft að krefjast þess að þær fái fimmtíu prósent af umfjöllun um bókmenntir? Á hvaða forsendum? Þau rök að ljóðabókin sem langamma skrifaði hafi verið þöguð í hel virka ekki lengur. Hellingur af ljóðabókum eftir langafa voru líka þagaðar í hel. Það eru nefnilega oftast gæði verkanna sem ráða því hvort bókmenntaverk lifa eða deyja. Ekki kynfæri höfundarins. Konur hafa fengið Hin íslensku bókmenntaverðlaun oftar en hlutfall kvenrithöfunda gefur tilefni til en engu að síður eru enn veitt sérstök bókmenntaverðlaun kvenna. Getið þið ímyndað ykkur darraðardansinn sem yrði stiginn ef sett yrðu á fót sérstök bókmenntaverðlaun karla? Það væri nú aldeilis mismunun og brot á öllum jafnréttislögum. Kynjakvótakúgun virkar ekki sem jafnréttistæki. Og þetta langdregna ramakvein er því miður ekki hugverkum og afrekum kvenna til framdráttar. Í bakgrunninum leynist enn sú hugsun að karlar tali fyrir hönd mannkynsins alls, konur einungis fyrir hönd kynsystra sinna. Eru það þau skilaboð sem við viljum senda dætrum okkar? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Friðrika Benónýsdóttir Mest lesið Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir Skoðun Umburðarlyndi og kærleikur Snorri Ásmundsson Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun
Það er bara ein mynd af konu á forsíðunni. Guð hjálpi okkur. Við verðum að finna fleiri." Upphrópanir eins og þessa er ekki óalgengt að heyra á ritstjórninni seinnipartinn á föstudögum. Helgarforsíða með tómum körlum væri nefnilega stórslys. Brot á fjölmiðlalögum og hvað veit ég. Hins vegar virðast þau lög einungis virka í aðra áttina því engar slíkar upphrópanir heyrast þegar konur einoka forsíðuna. Það er bara flott og æðislegt. Klapp á bakið móment: Vel gert hjá okkur. Við erum sko aldeilis að standa okkur. Áður en þið farið að froðufella er rétt að taka fram að ég skil ósköp vel að konur skuli vera orðnar langþreyttar á því að bera skarðan hlut frá borði í fjölmiðlaumfjöllun. En – og það er stórt en – það helgast að miklu leyti af því að fjölmiðlar eltast við það sem fréttnæmt þykir og í þeim greinum þar sem mest gengur á eru karlmenn einfaldlega í meirihluta. Hundfúlt ástand, vissulega, en engu að síður staðreynd. Varla er krafan sú að fjölmiðlar skrumskæli veruleikann í nafni jafnréttis. Eða hvað? Tökum bókmenntaumfjöllun sem dæmi. Í hverri einustu viku má lesa langar runur skammaryrða á Facebook eftir útsendingu Kiljunnar. „Alltaf talað við kalla!" „Óþolandi karlremba!" „Hvar eru konurnar?" Fyrirgefið, en þær eru þarna. Í stærra hlutfalli en efni standa til meira að segja. Konur skrifa innan við þrjátíu prósent af skáldverkum sem koma út á Íslandi. Er þá raunhæft að krefjast þess að þær fái fimmtíu prósent af umfjöllun um bókmenntir? Á hvaða forsendum? Þau rök að ljóðabókin sem langamma skrifaði hafi verið þöguð í hel virka ekki lengur. Hellingur af ljóðabókum eftir langafa voru líka þagaðar í hel. Það eru nefnilega oftast gæði verkanna sem ráða því hvort bókmenntaverk lifa eða deyja. Ekki kynfæri höfundarins. Konur hafa fengið Hin íslensku bókmenntaverðlaun oftar en hlutfall kvenrithöfunda gefur tilefni til en engu að síður eru enn veitt sérstök bókmenntaverðlaun kvenna. Getið þið ímyndað ykkur darraðardansinn sem yrði stiginn ef sett yrðu á fót sérstök bókmenntaverðlaun karla? Það væri nú aldeilis mismunun og brot á öllum jafnréttislögum. Kynjakvótakúgun virkar ekki sem jafnréttistæki. Og þetta langdregna ramakvein er því miður ekki hugverkum og afrekum kvenna til framdráttar. Í bakgrunninum leynist enn sú hugsun að karlar tali fyrir hönd mannkynsins alls, konur einungis fyrir hönd kynsystra sinna. Eru það þau skilaboð sem við viljum senda dætrum okkar?
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson Skoðun