Lögreglan rannsaki hatursummæli Kristjana Björg Guðbrandsdóttir skrifar 10. nóvember 2015 07:00 Samtökin '78 kærðu ákvörðun lögreglustjóra höfuðborgarsvæðisins um að vísa frá kærum samtakanna frá 27. apríl í vor. vísir/GVA „Ákvarðanir lögreglustjóra hafa verið felldar úr gildi í öllum málunum og lögreglustjóra gert að taka málin til rannsóknar,“ segir Hulda Elsa Björgvinsdóttir, saksóknari hjá embætti ríkissaksóknara. Samtökin '78 kærðu ákvörðun lögreglustjóra höfuðborgarsvæðisins um að vísa frá kærum samtakanna frá 27. apríl í vor. Þeir átta einstaklingar sem voru kærðir til embættisins töldu samtökin hafa kynt undir orðræðu sem vó gróflega að rétti hinsegin fólks til friðhelgi einkalífs, fjölskyldu og fyllsta jafnréttis. „Þetta hefur mikla þýðingu, en með afstöðu sinni hefur ríkissaksóknari tekið undir það sjónarmið að það sé nauðsynlegt að rannsaka þurfi hvort ummælin séu refsiverð,“ segir Björg Valgeirsdóttir, lögmaður hjá DIKA lögmönnum, sem farið hefur með kærumálin fyrir hönd Samtakanna '78. „Ummælin eru sérstaklega gróf að mati samtakanna og til þess fallin að vega að rétti og öryggi hinsegin fólks.“ Björg segir enn fremur mikilvægt að dómstólar eigi síðasta orðið um það hvernig skuli fara með meint brot af þessum toga. „Nú er mælst til þess af hálfu ríkissaksóknara að teknar verði skýrslur af öllum kærðu og við bíðum þess að málinu vindi áfram.“Auður Magndís AuðardóttirVísir/ErnirAuður Magndís Auðardóttir, framkvæmdastýra Samtakanna '78, segist fegin niðurstöðunni. „Okkur var mjög brugðið þegar lögregla vísaði kærunum frá án nokkurrar rannsóknar enda um sérstaklega gróf ummæli að ræða. Við erum afskaplega ánægð með þessa ákvörðun ríkissaksaksóknara, við sjáum það í rökstuðningi að þar er tekið undir okkar sjónarmið að fullu.“ Ákærusviðið undir stjórn Jóns H.B. Snorrasonar, aðstoðarlögreglustjóra og saksóknara við embættið, tók ákvörðun um að vísa kærum Samtakanna '78 frá. Sigríður Björk Guðjónsdóttir, lögreglustjóri höfuðborgarsvæðisins, segist ekki geta tjáð sig efnislega um málið. „Það er rétt að fram komi að frá áramótum verður lögð sérstök áhersla á að sporna við hatursglæpum,“ segir hún en Fréttablaðið greindi frá því nýverið að til stæði að setja mannskap í að sporna við glæpum sem þessum í embætti lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu. Í röksemdafærslu sinni vísar ríkissaksóknari í ákvæði um vernd tjáningarfrelsisins í stjórnaskrá og mannréttindasáttmála Evrópu. Þar greini að takmarkanir á tjáningarfrelsinu séu heimilar, enda sé mælt fyrir slíkum takmörkunum í lögum og þær nauðsynlegar í lýðræðislegu þjóðfélagi. Frelsinu verði að vera hægt að setja skorður vegna tillits til hagsmuna annarra einstaklinga. Þá vísar ríkissaksóknari í almenn hegningarlög og minnir á að það varðar sektum eða fangelsi allt að tveimur árum að hæðast opinberlega að, rógbera, smána eða ógna manni eða hópi manna með ummælum eða annars konar tjáningu vegna þjóðernis, litarháttar, kynþáttar, trúarbragða, kynhneigðar eða kynvitundar eða breiða slíkt út. Kærð hatursummæli voru birt í Fréttablaðinu og á visir.is 7. október. Við vefleit kemur í ljós að hluti þeirra féll á lokaða vefsvæðinu Barnaskjóli á Facebook sem hét áður Verndum börnin. Ríkissaksóknari bendir á að einnig geti verið refsiverð tilvik þar sem ólögmætri tjáningu er komið á framfæri við hóp manna á lokuðu vefsvæði en hluti ummælanna sem voru kærð féll á slíkum vefsvæðum. Þá féllu kærð ummæli í útvarpsþætti á Útvarpi Sögu í kjölfar tillögu fulltrúa Samfylkingar við bæjarstjórn um að fara ætti í átak í eflingu hinsegin fræðslu og ráðgjafar í grunnskólum Hafnarfjarðar og leita skyldi til Samtakanna '78 um fræðsluna. Þann 17. apríl stóð Útvarp Saga fyrir könnun á vefsíðu sinni sem bar yfirskriftina: Á að kenna hinsegin fræðslu í grunnskólum? Í kjölfarið ræddi þáttarstjórnandinn Pétur Gunnlaugsson á Útvarpi Sögu við hlustendur um málefnið. *Rangt var haft eftir Huldu Elsu Björgvinsdóttur í grein Fréttablaðsins í dag. Ummæli Huldu voru: „Ákvarðanir lögreglustjóra hafa verið felldar úr gildi í öllum málunum og lögreglustjóra gert að taka málin til rannsóknar“ en ekki „Ákvarðanir lögreglustjóra um að rannsaka ekki hatursummæli hafa verið felldar úr gildi í öllum málunum og lögreglustjóra gert að taka málin til rannsóknar.“ Hulda Elsa sagði ekki um ummælin að þau væru haturssumæli. Hulda Elsa er beðin afsökunar á þessu.* Hinsegin Mest lesið Vaktin: Robert Francis Prevost er nýr páfi Erlent Lá alblóðugur á gangstétt eftir að hafa komist undan árás æskuvinarins Innlent Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum Innlent Þungt hugsi og í áfalli Innlent Samþykktu Trump-samninginn einróma Erlent Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Innlent „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Innlent Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Innlent Reyndi til hins síðasta að koma skikki á fjármál Vatíkansins Erlent Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Innlent Fleiri fréttir Nýr páfi, svik við almenning og loðnasti starfsmaður Rimaskóla Lá alblóðugur á gangstétt eftir að hafa komist undan árás æskuvinarins Þungt hugsi og í áfalli Telja Jón Þór hafa tryllst af afbrýðissemi Viðsnúningur eftir krappan dans Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Rúmir níu milljarðar runnið úr ríkissjóði til flokkanna Ólafur Þór undrandi og dómsmálaráðherra talar um svik við þjóðina Heilsa, vellíðan, friður, réttlæti og jöfnuður mikilvægustu markmiðin Svik við almenning, kerfið og samstarfsfólk Ein breyting á stjórn sem leggja á niður „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Annar snarpur skjálfti í Ljósufjallakerfi Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum „Þetta er mál sem varðar ekki einungis kaþólsku kirkjuna“ „Íslenskir bankar eru með belti, axlabönd, sikrisnælur og hjálma“ „Þetta er svona eitraður kokteill” Til skoðunar hvort hægt sé að innheimta leigu beint af tekjum Hefur áhyggjur af því að Amgen „gleypi Íslenska erfðagreiningu og spýti því út“ Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Páfaspenna, drykkjulæti og umdeildur útburður „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Skora á stjórnvöld að skoða áhrifin af hærra veiðigjaldi á Vestfirði Konan í gæsluvarðhaldi í mánuð til viðbótar Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Bein útsending: Staða ungs fatlaðs fólks á húsnæðis- og leigumarkaði Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Ekkert sem bendi til málþófs um veiðigjöld Sjá meira
„Ákvarðanir lögreglustjóra hafa verið felldar úr gildi í öllum málunum og lögreglustjóra gert að taka málin til rannsóknar,“ segir Hulda Elsa Björgvinsdóttir, saksóknari hjá embætti ríkissaksóknara. Samtökin '78 kærðu ákvörðun lögreglustjóra höfuðborgarsvæðisins um að vísa frá kærum samtakanna frá 27. apríl í vor. Þeir átta einstaklingar sem voru kærðir til embættisins töldu samtökin hafa kynt undir orðræðu sem vó gróflega að rétti hinsegin fólks til friðhelgi einkalífs, fjölskyldu og fyllsta jafnréttis. „Þetta hefur mikla þýðingu, en með afstöðu sinni hefur ríkissaksóknari tekið undir það sjónarmið að það sé nauðsynlegt að rannsaka þurfi hvort ummælin séu refsiverð,“ segir Björg Valgeirsdóttir, lögmaður hjá DIKA lögmönnum, sem farið hefur með kærumálin fyrir hönd Samtakanna '78. „Ummælin eru sérstaklega gróf að mati samtakanna og til þess fallin að vega að rétti og öryggi hinsegin fólks.“ Björg segir enn fremur mikilvægt að dómstólar eigi síðasta orðið um það hvernig skuli fara með meint brot af þessum toga. „Nú er mælst til þess af hálfu ríkissaksóknara að teknar verði skýrslur af öllum kærðu og við bíðum þess að málinu vindi áfram.“Auður Magndís AuðardóttirVísir/ErnirAuður Magndís Auðardóttir, framkvæmdastýra Samtakanna '78, segist fegin niðurstöðunni. „Okkur var mjög brugðið þegar lögregla vísaði kærunum frá án nokkurrar rannsóknar enda um sérstaklega gróf ummæli að ræða. Við erum afskaplega ánægð með þessa ákvörðun ríkissaksaksóknara, við sjáum það í rökstuðningi að þar er tekið undir okkar sjónarmið að fullu.“ Ákærusviðið undir stjórn Jóns H.B. Snorrasonar, aðstoðarlögreglustjóra og saksóknara við embættið, tók ákvörðun um að vísa kærum Samtakanna '78 frá. Sigríður Björk Guðjónsdóttir, lögreglustjóri höfuðborgarsvæðisins, segist ekki geta tjáð sig efnislega um málið. „Það er rétt að fram komi að frá áramótum verður lögð sérstök áhersla á að sporna við hatursglæpum,“ segir hún en Fréttablaðið greindi frá því nýverið að til stæði að setja mannskap í að sporna við glæpum sem þessum í embætti lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu. Í röksemdafærslu sinni vísar ríkissaksóknari í ákvæði um vernd tjáningarfrelsisins í stjórnaskrá og mannréttindasáttmála Evrópu. Þar greini að takmarkanir á tjáningarfrelsinu séu heimilar, enda sé mælt fyrir slíkum takmörkunum í lögum og þær nauðsynlegar í lýðræðislegu þjóðfélagi. Frelsinu verði að vera hægt að setja skorður vegna tillits til hagsmuna annarra einstaklinga. Þá vísar ríkissaksóknari í almenn hegningarlög og minnir á að það varðar sektum eða fangelsi allt að tveimur árum að hæðast opinberlega að, rógbera, smána eða ógna manni eða hópi manna með ummælum eða annars konar tjáningu vegna þjóðernis, litarháttar, kynþáttar, trúarbragða, kynhneigðar eða kynvitundar eða breiða slíkt út. Kærð hatursummæli voru birt í Fréttablaðinu og á visir.is 7. október. Við vefleit kemur í ljós að hluti þeirra féll á lokaða vefsvæðinu Barnaskjóli á Facebook sem hét áður Verndum börnin. Ríkissaksóknari bendir á að einnig geti verið refsiverð tilvik þar sem ólögmætri tjáningu er komið á framfæri við hóp manna á lokuðu vefsvæði en hluti ummælanna sem voru kærð féll á slíkum vefsvæðum. Þá féllu kærð ummæli í útvarpsþætti á Útvarpi Sögu í kjölfar tillögu fulltrúa Samfylkingar við bæjarstjórn um að fara ætti í átak í eflingu hinsegin fræðslu og ráðgjafar í grunnskólum Hafnarfjarðar og leita skyldi til Samtakanna '78 um fræðsluna. Þann 17. apríl stóð Útvarp Saga fyrir könnun á vefsíðu sinni sem bar yfirskriftina: Á að kenna hinsegin fræðslu í grunnskólum? Í kjölfarið ræddi þáttarstjórnandinn Pétur Gunnlaugsson á Útvarpi Sögu við hlustendur um málefnið. *Rangt var haft eftir Huldu Elsu Björgvinsdóttur í grein Fréttablaðsins í dag. Ummæli Huldu voru: „Ákvarðanir lögreglustjóra hafa verið felldar úr gildi í öllum málunum og lögreglustjóra gert að taka málin til rannsóknar“ en ekki „Ákvarðanir lögreglustjóra um að rannsaka ekki hatursummæli hafa verið felldar úr gildi í öllum málunum og lögreglustjóra gert að taka málin til rannsóknar.“ Hulda Elsa sagði ekki um ummælin að þau væru haturssumæli. Hulda Elsa er beðin afsökunar á þessu.*
Hinsegin Mest lesið Vaktin: Robert Francis Prevost er nýr páfi Erlent Lá alblóðugur á gangstétt eftir að hafa komist undan árás æskuvinarins Innlent Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum Innlent Þungt hugsi og í áfalli Innlent Samþykktu Trump-samninginn einróma Erlent Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Innlent „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Innlent Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Innlent Reyndi til hins síðasta að koma skikki á fjármál Vatíkansins Erlent Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Innlent Fleiri fréttir Nýr páfi, svik við almenning og loðnasti starfsmaður Rimaskóla Lá alblóðugur á gangstétt eftir að hafa komist undan árás æskuvinarins Þungt hugsi og í áfalli Telja Jón Þór hafa tryllst af afbrýðissemi Viðsnúningur eftir krappan dans Vantraust á framkvæmdastjóra Félagsbústaða talið alvarlegt Rúmir níu milljarðar runnið úr ríkissjóði til flokkanna Ólafur Þór undrandi og dómsmálaráðherra talar um svik við þjóðina Heilsa, vellíðan, friður, réttlæti og jöfnuður mikilvægustu markmiðin Svik við almenning, kerfið og samstarfsfólk Ein breyting á stjórn sem leggja á niður „Rotnir starfshættir og ríkisrekið ofbeldi gegn borgurunum“ Miklum meirihluta finnst auglýsingar SFS slæmar Hafdís hafi bara umlað „hann reyndi að drepa mig“ Annar snarpur skjálfti í Ljósufjallakerfi Hafi verið rangkynjuð oftar en hún geti talið og segir transfóbíu bitna á öllum „Þetta er mál sem varðar ekki einungis kaþólsku kirkjuna“ „Íslenskir bankar eru með belti, axlabönd, sikrisnælur og hjálma“ „Þetta er svona eitraður kokteill” Til skoðunar hvort hægt sé að innheimta leigu beint af tekjum Hefur áhyggjur af því að Amgen „gleypi Íslenska erfðagreiningu og spýti því út“ Efla eftirlit með áfengissölu á íþróttaleikjum Páfaspenna, drykkjulæti og umdeildur útburður „Hann var með háðslegt glott, þetta var svo lítið mál“ Skora á stjórnvöld að skoða áhrifin af hærra veiðigjaldi á Vestfirði Konan í gæsluvarðhaldi í mánuð til viðbótar Sagðir hafa stolið viðkvæmum rannsóknargögnum frá lögreglu og saksóknara Bein útsending: Staða ungs fatlaðs fólks á húsnæðis- og leigumarkaði Segist hafa tryllst þegar Hafdís hótaði forræðissviptingu Ekkert sem bendi til málþófs um veiðigjöld Sjá meira