Rán og rupl Sif Sigmarsdóttir skrifar 9. febrúar 2019 09:00 Fráfarandi ríkisstjórn Lýðstjórnarlýðveldisins Kongó varði í vikunni ákvörðun sína um að veita fyrrverandi ráðherrum laun fyrir lífstíð. Tilskipunin sem undirrituð var af forsætisráðherra landsins, Bruno Tshibala, tryggir fyrrum ráðherrum einnig sporslur á borð við húsnæðisstyrki, flugmiða á fyrsta farrými og heilbrigðisþjónustu erlendis. Tilhögunin var harðlega gagnrýnd og meðal annars kölluð „tilraun til að tryggja um ómunatíð rán og rupl úr opinberum sjóðum“. Slíkt „rán og rupl“ á sér þó ekki aðeins stað í Lýðstjórnarlýðveldinu Kongó. Ár er síðan Nígeríubúar stóðu á öndinni þegar í ljós kom að þingmenn í efri deild þingsins fengu 4,5 milljónir íslenskra króna greiddar mánaðarlega vegna „starfskostnaðar“ – til samanburðar má geta þess að meðal mánaðarlaun í Nígeríu eru 6.000 íslenskar krónur. Og í Kenía er alþekkt að þarlendir þingmenn ákveði sjálfir laun sín sem þeir skera sjaldnast við nögl. En þetta er Afríka. Í mörgum löndum Afríku er lýðræðið eins og óstýrilátur unglingur – mislyndur, ómótaður, hrjúfur á yfirborðinu með graftarkýli á kinnunum. Það hefur ekki öðlast sama þroska og lýðræðið okkar á Íslandi sem árin hafa slípað eins og myndhöggvari slípar stein uns hann er sléttur og felldur, fágaður, fullkominn. Er það ekki annars?Ráðgátan um óvinsældir Stjórnmálamenn njóta takmarkaðra vinsælda nú um stundir – svo takmarkaðra að forsætisráðherra skipaði starfshóp um eflingu trausts á stjórnmálum og stjórnsýslu. Þótt ráðamönnum sjálfum finnist ráðgátan um eigin óvinsældir svo dularfull að það þurfi heila nefnd til að leysa hana liggur ástæðan flestum í augum uppi. Þótt heilu höfin skilji Ísland frá Afríku erum við kannski ekki jafnlangt frá henni og við höldum: – Það var ekki fyrr en árið 2009 sem graftarkýlið, sem útblásin lífeyrisréttindi ráðherra og þingmanna voru, var sprengt. – Á kjördag árið 2016 samþykkti kjararáð 340 þúsund króna launahækkun þingmönnum til handa. Varð þingfararkaup við hækkunina 1,1 milljón króna. Laun forsætisráðherra og forseta hækkuðu á sama tíma um hálfa milljón á mánuði. Þrátt fyrir hávær mótmæli stendur úrskurður kjararáðs enn. – Til samanburðar má geta þess að lágmarkslaun á Íslandi eru 300.000 krónur. – Þegar upp komst að þingmaðurinn Ásmundur Friðriksson hefði fengið 4,6 milljónir króna endurgreiddar vegna aksturskostnaðar árið 2017 misbauð mörgum. Ásmundur hafði ekið 48.000 kílómetra á einu ári; 130 kílómetra á dag að meðaltali sem kostuðu skattgreiðendur 335 þúsund krónur á mánuði. Forsætisnefnd Alþingis komst að þeirri niðurstöðu að Ásmundur hefði ekki brotið siðareglur þingmanna. – Í síðustu viku birtist frétt í Fréttablaðinu um að laun nefndarmanna í starfskjaranefnd Orkuveitu Reykjavíkur séu 25 þúsund krónur á tímann og miðist við „útselt tímakaup eiganda lögfræðistofu“. Á fundi stjórnar OR nýverið lagði varamaður til að launin yrðu lækkuð í 10.000 krónur. Tillagan var felld þrátt fyrir að fulltrúar Sjálfstæðisflokksins í stjórn OR hefðu lýst yfir þeirri skoðun að ekki væri þörf á nefndinni. – Í vikunni bárust fréttir af launahækkunum stjórnar Íslandspósts ohf. Í stjórninni sitja m.a. varaþingmaður og aðstoðarmaður ráðherra. Fyrir ári lagði stjórn Íslandspósts til að laun almennra stjórnarmanna hækkuðu úr 140 þúsund krónum á mánuði í 165 þúsund krónur og laun formanns stjórnar úr 280 þúsund krónum á mánuði í 330 þúsund krónur. Hálfu ári síðar fékk fyrirtækið 500 milljóna króna neyðarlán frá ríkissjóði til að forðast gjaldþrot. Sjálftaka Hálft ár er síðan starfshópur um eflingu trausts á stjórnmálum skilaði skýrslu með niðurstöðum sínum. Það þarf ekki nefnd til að útskýra hvers vegna almenningur í Lýðstjórnarlýðveldinu Kongó er æfur út í stjórnmálastétt landsins. Það þarf heldur enga nefnd til að sjá að traust í garð íslenskra stjórnmálamanna mun aldrei aukast svo lengi sem fréttir halda áfram að berast af umbunum til ráðamanna sem líkjast óþægilega mikið sjálftöku valdhafa í spilltustu ríkjum í heimi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Kjaramál Sif Sigmarsdóttir Mest lesið Þegar hið óhugsanlega gerist Hrefna Sigurjónsdóttir Skoðun Ábyrgð og ábyrgðarleysi Guðrún Hafsteinsdóttir Skoðun Þegar óttinn er ekki sannur Sigurður Árni Reynisson Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason Skoðun „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson Skoðun Skoðun Skoðun Sex hlutir sem þú vissir ekki um húsnæðisfélög Björn Brynjúlfur Björnsson skrifar Skoðun Þegar hið óhugsanlega gerist Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Ábyrgð og ábyrgðarleysi Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar óttinn er ekki sannur Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Átak til að stytta biðlista barna eftir sérfræðiaðstoð Helga Þórðardóttir skrifar Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson skrifar Skoðun Tölvupóstar fjórðu iðnbyltingarinnar Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir skrifar Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason skrifar Skoðun „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Réttlæti fyrir þjóðina, framfarir fyrir landsbyggðina Guðmundur Ari Sigurjónson skrifar Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar Skoðun Stuðningur við nýsköpun í menntun: Leið að betra mati Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þegar illfygli leiðir stórmennskubrjálæðing Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Afruglari Þórður Björn Sigurðsson skrifar Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson skrifar Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson skrifar Skoðun Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar Skoðun „Jákvæð viðbrögð“ um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nokkur orð um Kúbudeiluna og viðskiptabannið Gylfi Páll Hersir skrifar Skoðun Ráðherrar með reiknivél og leyndarhyggju Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Sjá meira
Fráfarandi ríkisstjórn Lýðstjórnarlýðveldisins Kongó varði í vikunni ákvörðun sína um að veita fyrrverandi ráðherrum laun fyrir lífstíð. Tilskipunin sem undirrituð var af forsætisráðherra landsins, Bruno Tshibala, tryggir fyrrum ráðherrum einnig sporslur á borð við húsnæðisstyrki, flugmiða á fyrsta farrými og heilbrigðisþjónustu erlendis. Tilhögunin var harðlega gagnrýnd og meðal annars kölluð „tilraun til að tryggja um ómunatíð rán og rupl úr opinberum sjóðum“. Slíkt „rán og rupl“ á sér þó ekki aðeins stað í Lýðstjórnarlýðveldinu Kongó. Ár er síðan Nígeríubúar stóðu á öndinni þegar í ljós kom að þingmenn í efri deild þingsins fengu 4,5 milljónir íslenskra króna greiddar mánaðarlega vegna „starfskostnaðar“ – til samanburðar má geta þess að meðal mánaðarlaun í Nígeríu eru 6.000 íslenskar krónur. Og í Kenía er alþekkt að þarlendir þingmenn ákveði sjálfir laun sín sem þeir skera sjaldnast við nögl. En þetta er Afríka. Í mörgum löndum Afríku er lýðræðið eins og óstýrilátur unglingur – mislyndur, ómótaður, hrjúfur á yfirborðinu með graftarkýli á kinnunum. Það hefur ekki öðlast sama þroska og lýðræðið okkar á Íslandi sem árin hafa slípað eins og myndhöggvari slípar stein uns hann er sléttur og felldur, fágaður, fullkominn. Er það ekki annars?Ráðgátan um óvinsældir Stjórnmálamenn njóta takmarkaðra vinsælda nú um stundir – svo takmarkaðra að forsætisráðherra skipaði starfshóp um eflingu trausts á stjórnmálum og stjórnsýslu. Þótt ráðamönnum sjálfum finnist ráðgátan um eigin óvinsældir svo dularfull að það þurfi heila nefnd til að leysa hana liggur ástæðan flestum í augum uppi. Þótt heilu höfin skilji Ísland frá Afríku erum við kannski ekki jafnlangt frá henni og við höldum: – Það var ekki fyrr en árið 2009 sem graftarkýlið, sem útblásin lífeyrisréttindi ráðherra og þingmanna voru, var sprengt. – Á kjördag árið 2016 samþykkti kjararáð 340 þúsund króna launahækkun þingmönnum til handa. Varð þingfararkaup við hækkunina 1,1 milljón króna. Laun forsætisráðherra og forseta hækkuðu á sama tíma um hálfa milljón á mánuði. Þrátt fyrir hávær mótmæli stendur úrskurður kjararáðs enn. – Til samanburðar má geta þess að lágmarkslaun á Íslandi eru 300.000 krónur. – Þegar upp komst að þingmaðurinn Ásmundur Friðriksson hefði fengið 4,6 milljónir króna endurgreiddar vegna aksturskostnaðar árið 2017 misbauð mörgum. Ásmundur hafði ekið 48.000 kílómetra á einu ári; 130 kílómetra á dag að meðaltali sem kostuðu skattgreiðendur 335 þúsund krónur á mánuði. Forsætisnefnd Alþingis komst að þeirri niðurstöðu að Ásmundur hefði ekki brotið siðareglur þingmanna. – Í síðustu viku birtist frétt í Fréttablaðinu um að laun nefndarmanna í starfskjaranefnd Orkuveitu Reykjavíkur séu 25 þúsund krónur á tímann og miðist við „útselt tímakaup eiganda lögfræðistofu“. Á fundi stjórnar OR nýverið lagði varamaður til að launin yrðu lækkuð í 10.000 krónur. Tillagan var felld þrátt fyrir að fulltrúar Sjálfstæðisflokksins í stjórn OR hefðu lýst yfir þeirri skoðun að ekki væri þörf á nefndinni. – Í vikunni bárust fréttir af launahækkunum stjórnar Íslandspósts ohf. Í stjórninni sitja m.a. varaþingmaður og aðstoðarmaður ráðherra. Fyrir ári lagði stjórn Íslandspósts til að laun almennra stjórnarmanna hækkuðu úr 140 þúsund krónum á mánuði í 165 þúsund krónur og laun formanns stjórnar úr 280 þúsund krónum á mánuði í 330 þúsund krónur. Hálfu ári síðar fékk fyrirtækið 500 milljóna króna neyðarlán frá ríkissjóði til að forðast gjaldþrot. Sjálftaka Hálft ár er síðan starfshópur um eflingu trausts á stjórnmálum skilaði skýrslu með niðurstöðum sínum. Það þarf ekki nefnd til að útskýra hvers vegna almenningur í Lýðstjórnarlýðveldinu Kongó er æfur út í stjórnmálastétt landsins. Það þarf heldur enga nefnd til að sjá að traust í garð íslenskra stjórnmálamanna mun aldrei aukast svo lengi sem fréttir halda áfram að berast af umbunum til ráðamanna sem líkjast óþægilega mikið sjálftöku valdhafa í spilltustu ríkjum í heimi.
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun
Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar
Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar
Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun