Fimm ára baráttu ungra barna sem óttast föður sinn og móður lokið Kolbeinn Tumi Daðason skrifar 11. mars 2020 14:00 Sálfræðingur sem skilaði skýrslu um málið árið 2016 sagði móðurina hafa sýnt mikið dómgreindarleysi að reyna að fá dóttur sína til að breyta framburði sínum um meint kynferðisbrot föðurins. Unsplash/Vladislav Nikonov Ung systkini, stúlka og yngri drengur, sem lýst hafa kynferðisbrotum af hálfu föður og ofbeldi af hálfu móður þurfa ekki lengur að hafa áhyggjur af því að búa með foreldrum sínum. Hæstiréttur kvað upp dóm í gær þess efnis að foreldrarnir hefðu verið sviptir forsjá barnanna. Það var árið 2015 sem stúlkan greindi frá því á skrifstofu skóla síns að faðir hennar hefði snert hana á óviðeigandi hátt. Var málið tilkynnt til lögreglu og sætti faðirinn gæsluvarðhaldi um tíma. Í hönd fór barnaverndarmál sem staðið hefur yfir síðan. Lýsa kynferðisofbeldi af hendi föður Allan tímann hafa bæði stúlkan og drengurinn, sem þá var í leikskóla, borið að faðirinn hafi brotið á þeim kynferðislega. Þá hafa þau óttast ofbeldi af hálfu móður. Starfsmenn Barnaverndarstofu Hafnarfjarðar fóru á heimili fjölskyldunnar þegar rannsókn málsins hófst. Samkvæmt skýrslu þeirra var þar mikil óreiða og börnin af illa hirt. Stúlkan hafði verið látin pissa í bleyju og drengurinn haft hægðir í bleyju en hann hafði ekki verið vaninn á að nota salerni. Stúlkan lýsti ítrekuðum áhyggjum af bróður sínum árin sem málið var til rannsóknar. Dótturinni var fljótlega komið fyrir hjá fósturfjölskyldu og drengurinn bættist fljótlega við. Barnavernd Hafnarfjarðar krafðist þess að foreldrarnir yrðu sviptir forsjá barnanna á grundvelli barnaverndarlaga. Líðan betri hjá fósturfjölskyldu Í málinu lá meðal annars fyrir álitsgerð sálfræðings um forsjárhæfni móðurinnar sem talin var skorta nægjanlega hæfni til að fara með forsjá barnanna. Einnig lá fyrir matsgerð dómkvadds matsmanns þar sem fram kom að vilji barnanna væri afar skýr um að þau vildu ekki búa hjá foreldrunum. Þá báru skýrslur sérfræðinga að þeim liði betur hjá fósturfjölskyldu sinni og þar vildu þau vera. Faðirinn var ákærður fyrir kynferðisbrot og var hann sýknaður árið 2017. Hann neitaði staðfastlega sök, bæði hjá lögreglu og fyrir dómi, en framburður hans þótti sannfærandi. Á sama tíma voru engin gögn sem studdu frásögn barnanna um kynferðislegt ofbeldi. Sekt hans væri því ekki hafin yfir skynsamlegan vafa. Dómnum var ekki áfrýjað til Landsréttar. Héraðsdómur féllst á kröfuna um sviptingu forsjár sumarið 2018. Foreldrarnir áfrýjuðu til Landsréttar sem ómerkti dóm héraðsdóms þar sem hann hefði verið ranglega skipaður. Aftur fór málið fyrir hérað sumarið 2019 þar sem foreldrarnir voru sviptir forsjár. Áfrýjað var til Landsréttar þar sem foreldrarnir voru sýknaðir af kröfu barnaverndar. Hæstiréttur tók tillit til vilja barnanna Hæstiréttur veitti áfrýjunarleyfi í desember 2019 á þeim grunni að málið hefði verulegt almennt gildi að barnarétti, einkum að því er varðaði hversu mikið vilji barns ætti að vega í málum er snertu það með tilliti til aðstæðna allra Í niðurstöðu Hæstaréttar kom fram að rétt til fjölskyldulífs, sem varinn væri af stjórnarskránni, skyldi ætíð meta út frá hagsmunum barnsins og rétti þess til einkalífs og friðhelgi. Í þessu fælist jafnframt að leita bæri eftir, eins og frekast væri kostur, og líta til viljaafstöðu barns við úrlausn um málefni þess. Talið var með vísan til gagna málsins, einkum mats dómkvadds matsmanns, að börnin upplifðu verulegan ótta við föður sinn þannig að heilsu þeirra og þroska væri hætta búin í umsjá hans sökum þess að breytni hans væri til þess fallin að valda börnunum alvarlegum skaða. Þá voru gögn málsins talin bera með sér að forsjárhæfni móðurinnar væri skert og að vandséð væri að henni væri unnt að byggja upp tengsl og traust við börnin að nýju. Með vísan til þessa og því að börnin hafi sýnt sterkan vilja til þess að búa áfram hjá fósturforeldrum var það talið þeim fyrir bestu að fallast á kröfu barnaverndar um að svipta foreldrana forsjá. Ofbeldi gegn börnum Dómsmál Barnavernd Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Ísraelar gera umfangsmiklar loftárásir á skotmörk í Líbanon Erlent Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Innlent Fleiri fréttir Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Sjá meira
Ung systkini, stúlka og yngri drengur, sem lýst hafa kynferðisbrotum af hálfu föður og ofbeldi af hálfu móður þurfa ekki lengur að hafa áhyggjur af því að búa með foreldrum sínum. Hæstiréttur kvað upp dóm í gær þess efnis að foreldrarnir hefðu verið sviptir forsjá barnanna. Það var árið 2015 sem stúlkan greindi frá því á skrifstofu skóla síns að faðir hennar hefði snert hana á óviðeigandi hátt. Var málið tilkynnt til lögreglu og sætti faðirinn gæsluvarðhaldi um tíma. Í hönd fór barnaverndarmál sem staðið hefur yfir síðan. Lýsa kynferðisofbeldi af hendi föður Allan tímann hafa bæði stúlkan og drengurinn, sem þá var í leikskóla, borið að faðirinn hafi brotið á þeim kynferðislega. Þá hafa þau óttast ofbeldi af hálfu móður. Starfsmenn Barnaverndarstofu Hafnarfjarðar fóru á heimili fjölskyldunnar þegar rannsókn málsins hófst. Samkvæmt skýrslu þeirra var þar mikil óreiða og börnin af illa hirt. Stúlkan hafði verið látin pissa í bleyju og drengurinn haft hægðir í bleyju en hann hafði ekki verið vaninn á að nota salerni. Stúlkan lýsti ítrekuðum áhyggjum af bróður sínum árin sem málið var til rannsóknar. Dótturinni var fljótlega komið fyrir hjá fósturfjölskyldu og drengurinn bættist fljótlega við. Barnavernd Hafnarfjarðar krafðist þess að foreldrarnir yrðu sviptir forsjá barnanna á grundvelli barnaverndarlaga. Líðan betri hjá fósturfjölskyldu Í málinu lá meðal annars fyrir álitsgerð sálfræðings um forsjárhæfni móðurinnar sem talin var skorta nægjanlega hæfni til að fara með forsjá barnanna. Einnig lá fyrir matsgerð dómkvadds matsmanns þar sem fram kom að vilji barnanna væri afar skýr um að þau vildu ekki búa hjá foreldrunum. Þá báru skýrslur sérfræðinga að þeim liði betur hjá fósturfjölskyldu sinni og þar vildu þau vera. Faðirinn var ákærður fyrir kynferðisbrot og var hann sýknaður árið 2017. Hann neitaði staðfastlega sök, bæði hjá lögreglu og fyrir dómi, en framburður hans þótti sannfærandi. Á sama tíma voru engin gögn sem studdu frásögn barnanna um kynferðislegt ofbeldi. Sekt hans væri því ekki hafin yfir skynsamlegan vafa. Dómnum var ekki áfrýjað til Landsréttar. Héraðsdómur féllst á kröfuna um sviptingu forsjár sumarið 2018. Foreldrarnir áfrýjuðu til Landsréttar sem ómerkti dóm héraðsdóms þar sem hann hefði verið ranglega skipaður. Aftur fór málið fyrir hérað sumarið 2019 þar sem foreldrarnir voru sviptir forsjár. Áfrýjað var til Landsréttar þar sem foreldrarnir voru sýknaðir af kröfu barnaverndar. Hæstiréttur tók tillit til vilja barnanna Hæstiréttur veitti áfrýjunarleyfi í desember 2019 á þeim grunni að málið hefði verulegt almennt gildi að barnarétti, einkum að því er varðaði hversu mikið vilji barns ætti að vega í málum er snertu það með tilliti til aðstæðna allra Í niðurstöðu Hæstaréttar kom fram að rétt til fjölskyldulífs, sem varinn væri af stjórnarskránni, skyldi ætíð meta út frá hagsmunum barnsins og rétti þess til einkalífs og friðhelgi. Í þessu fælist jafnframt að leita bæri eftir, eins og frekast væri kostur, og líta til viljaafstöðu barns við úrlausn um málefni þess. Talið var með vísan til gagna málsins, einkum mats dómkvadds matsmanns, að börnin upplifðu verulegan ótta við föður sinn þannig að heilsu þeirra og þroska væri hætta búin í umsjá hans sökum þess að breytni hans væri til þess fallin að valda börnunum alvarlegum skaða. Þá voru gögn málsins talin bera með sér að forsjárhæfni móðurinnar væri skert og að vandséð væri að henni væri unnt að byggja upp tengsl og traust við börnin að nýju. Með vísan til þessa og því að börnin hafi sýnt sterkan vilja til þess að búa áfram hjá fósturforeldrum var það talið þeim fyrir bestu að fallast á kröfu barnaverndar um að svipta foreldrana forsjá.
Ofbeldi gegn börnum Dómsmál Barnavernd Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Ísraelar gera umfangsmiklar loftárásir á skotmörk í Líbanon Erlent Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Innlent Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Innlent „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Innlent Fleiri fréttir Yazan afar létt að vera ekki vísað frá landi Fjórir í bílnum en enginn við stýrið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Sjá meira