„Ef“ er orðið Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar 6. maí 2021 11:31 Það var hressandi að lesa nýlega Morgunblaðsgrein þeirra Árna Sigurjónssonar formanns Samtaka iðnaðarins og Sigurðar Hannessonar framkvæmdastjóra þeirra. Þeir fjölluðu þar skýrt og skilmerkilega um nýja sókn atvinnulífsins og endurreisn hagkerfisins. Þetta eru sannarlega þau mál sem mikilvægast er að stjórnvöld beiti sér fyrir og kosningarnar í haust hljóta að snúast um. Forystumenn iðnaðarins kalla eftir því að farin verði leið vaxtar en ekki opinberra umsvifa og skattlagningar. Stærsta efnahagsmálið Þeir segja: „Ef rétt er á málum haldið og réttar ákvarðanir verða teknar verður hugverkaiðnaðurinn stærsta útflutningsgrein Íslands í framtíðinni. Stærsta efnahagsmálið er að tryggja að svo geti orðið.“ Ég gæti ekki verið meira sammála enda hefur þetta verið stórt áherslumál okkar í Viðreisn. Satt best að segja held ég að flestir flokkar taki undir þetta sjónarmið. Að minnsta kosti hef ég engan heyrt tala gegn því. Hvort þessi skarpa sýn á framtíð Íslands verði að veruleika eða ekki snýst aftur á móti um eitt afar stutt orð, sem forystumennirnir nota í grein sinni. Kjarninn í grein þeirra er orðið: „Ef.“ Ef rétt er á málum haldið og ef réttar ákvarðanir verða teknar. Þetta orð „ef“ er pólitíkin í dæminu. Eðlilega vilja ábyrg hagsmunasamtök gæta sín þegar að henni kemur. Hlutirnir breytast samt ekki nema með pólitískum ákvörðunum. Helsta hindrunin Fyrir ekki margt löngu var birt skoðanakönnun sem sýndi að stjórnendur nýsköpunarfyrirtækja telja að gjaldmiðillinn sé helsta hindrunin fyrir vexti hugverkaiðnaðarins. Þetta álit hefur litla umfjöllun fengið og engan stuðning nema þá helst frá okkur í Viðreisn. Stjórnendur nýsköpunarfyrirtækja eru lítill hópur í atvinnulífinu enn sem komið er. Við fyrstu sýn gæti stuðningur við álit þeirra flokkast undir einhvers konar sérhagsmunagæslu. Þeir sem eru hins vegar á því að vöxtur þekkingariðnaðar sé stærsta efnahagsmálið í komandi kosningum hljóta að geta sameinast um að það eru almannahagsmunir að ryðja stærstu hindruninni úr vegi þess. Þannig að þeir geti einn góðan veðurdag stýrt helstu útflutningsgrein landsins. Það eru mál af þessu tagi sem pólitíkin verður að ræða og glíma við. Við í Viðreisn erum óhrædd við þá áskorun. Veruleikinn Höfum hugfast að ýmsar óafturkræfar ákvarðanir hafa verið teknar. Yfir eitt þúsund milljarða króna lántökuþörf ríkissjóðs er veruleiki. Þó að ríkisstjórnin hafi sætt gagnrýni fyrir að hafa ekki tekið nægilega stór skref strax er lítill ágreiningur um að óhjákvæmilegt var að stofna til þessara skulda. Markmiðið var að greiða fyrir endurreisn bæði einstaklinga og fyrirtækja strax eftir faraldurinn. Ríkisstjórnin hefur kynnt í fjármálaáætlun að hún verði af þessum sökum að grípa til allt að fimmtíu milljarða króna hækkunar á sköttum á miðju næsta kjörtímabili þó að engin varanleg aukning verði á ríkisumsvifum. Öll verðum við að viðurkenna að verðbólga er mun meiri en í samkeppnislöndunum og fer vaxandi. Þetta veikir samkeppnisstöðuna, alveg sérstaklega fyrir nýjan hugverkaiðnað. Vextir sem atvinnulífinu bjóðast hér eru mun hærri en í samkeppnislöndunum og fara hækkandi. Það er líka slæmt fyrir hinn nýja hugverkaiðnað. Erlendir fjárfestar hafa nú yfirgefið skuldabréfa- og hlutabréfamarkaði á Íslandi af því að þeir treysta ekki gjaldmiðlinum. Ríkissjóður á ekki kost á löngum innlendum lánum með vöxtum sem eru lægri en væntanlegur hagvöxtur, en eins og ríkisfjármálaráð hefur bent á er það forsenda þess að skuldadæmið gangi upp. Leið ríkisstjórnarinnar Ríkisstjórnin hefur þegar kynnt það sem hún telur rétt að gera til að mæta þessum ógnum. Hún hefur lagt fram frumvarp um að gefa Seðlabankanum varanlegar og ótakmarkaðar heimildir til að beita jafn víðtækum gjaldeyrishöftum og gripið var til eftir gjaldeyriskreppuna 2008. Án lýðræðislegrar umræðu. Það eru einnig skýr skilaboð til fjárfesta, ekki síst til þeirra sem vilja fjárfesta í sprota- og nýsköpunarfyrirtækjum. Við í Viðreisn gerum okkur grein fyrir því að gjaldeyrishöft eru líklega eina leiðin til að stuðla að stöðugleika krónunnar í núverandi umhverfi. Vilji menn halda henni þannig, án fjölþjóðlegs samstarfs, eru höft í einhverjum mæli óhjákvæmileg. Þá þurfa íhaldsflokkar einfaldlega að segja það hreint út. Gallinn er bara þessi. Auknar viðskiptahindranir til að passa upp á gengið eru alls ekki leiðin til að tryggja vöxt hugverkaiðnaðarins. Leið Viðreisnar Þess vegna höfum við í Viðreisn lagt til að við tryggjum stöðugleika krónunnar með gjaldmiðlasamstarfi við Evrópusambandið, líkt og Danir eru með. Þannig er líklegast að tryggja megi stöðugleika og viðhalda frelsi án hafta. Þetta er mjög skýrt pólitískt val. Það er um þetta sem litla „ef-ið“ snýst. Það snýst um hvort það verður haldið rétt á málum og hvort réttar pólitískar ákvarðanir verði teknar til framtíðar. Þetta er spurning um stærstu ákvörðunina er varðar íslenskan efnahag – og þar með allt íslenskt samfélag. Við í Viðreisn erum staðráðin í því að leggja okkar af mörkum til þess að sú framtíðarsýn um endurreisn Íslands, sem forystumenn Samtaka iðnaðarins skrifa um, verði veruleiki en ekki bara draumur. Höfundur er formaður Viðreisnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Skoðun: Kosningar 2021 Viðreisn Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Forvarnir á ferð Erlingur Sigvaldason Skoðun Bakpokinn sem þyngist aðeins hjá öðrum Inga Sæland Skoðun Örlög Íslendinga og u-beygja áhrifamesta fjármálamanns heims Snorri Másson Skoðun Það læra börnin sem fyrir þeim er haft Sigurður Örn Hilmarsson Skoðun Fegurð sem breytir skólum Einar Mikael Sverrisson Skoðun Mataræði í stóra samhengi lífsins Birna Þórisdóttir Skoðun Jóhann Páll: Vertu í liði með náttúrunni ekki gegn henni Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Hvað varð um loftslagsmálin? Kamma Thordarson Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke Skoðun Verður Frelsið fullveldinu að bráð? Anton Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Forvarnir á ferð Erlingur Sigvaldason skrifar Skoðun Vertu meðbyr mannúðar Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Fegurð sem breytir skólum Einar Mikael Sverrisson skrifar Skoðun Það læra börnin sem fyrir þeim er haft Sigurður Örn Hilmarsson skrifar Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar Skoðun Verður Frelsið fullveldinu að bráð? Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Mataræði í stóra samhengi lífsins Birna Þórisdóttir skrifar Skoðun Hvað varð um loftslagsmálin? Kamma Thordarson skrifar Skoðun Bakpokinn sem þyngist aðeins hjá öðrum Inga Sæland skrifar Skoðun Örlög Íslendinga og u-beygja áhrifamesta fjármálamanns heims Snorri Másson skrifar Skoðun Ég kýs Magnús Karl sem rektor Bylgja Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Jóhann Páll: Vertu í liði með náttúrunni ekki gegn henni Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Lífið gefur engan afslátt Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kolbrún Pálsdóttir sem næsti rektor HÍ Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vitskert veröld Einar Helgason skrifar Skoðun Draumurinn um hið fullkomna öryggisnet Signý Jóhannesdóttir skrifar Skoðun Sönnunarbyrði og hagsmunaárekstur Arnar Sigurðsson skrifar Skoðun Sem doktorsnemi styð ég Silju Báru til Rektors Háskóla Íslands Eva Jörgensen skrifar Skoðun Sterk og breið samtök – tími til að styrkja rödd minni fyrirtækja Friðrik Árnason skrifar Skoðun Nýjar ráðleggingar um mataræði María Heimisdóttir skrifar Skoðun Börn með fjölþættan vanda Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru slæmar fyrir ímynd Íslands Clive Stacey skrifar Skoðun Netöryggi á krossgötum: Hvernig tryggjum við íslenska innviði? Heimir Fannar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Í heimi sem samþykkir þjóðarmorð er ekkert jafnrétti Najlaa Attaallah skrifar Skoðun Heilinn okkar og klukka lífsins Birna V. Baldursdóttir ,Heiðdís B. Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Hvað er kona? - Þörf kynjakerfisins til að skilgreina og stjórna konum Arna Magnea Danks skrifar Skoðun Ég styð Ingibjörgu Gunnarsdóttur í stöðu rektors við Háskóla Íslands Herdís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Silja Bára skilur stjórnsýslu HÍ! Elva Ellertsdóttir,Kolbrún Eggertsdóttir skrifar Sjá meira
Það var hressandi að lesa nýlega Morgunblaðsgrein þeirra Árna Sigurjónssonar formanns Samtaka iðnaðarins og Sigurðar Hannessonar framkvæmdastjóra þeirra. Þeir fjölluðu þar skýrt og skilmerkilega um nýja sókn atvinnulífsins og endurreisn hagkerfisins. Þetta eru sannarlega þau mál sem mikilvægast er að stjórnvöld beiti sér fyrir og kosningarnar í haust hljóta að snúast um. Forystumenn iðnaðarins kalla eftir því að farin verði leið vaxtar en ekki opinberra umsvifa og skattlagningar. Stærsta efnahagsmálið Þeir segja: „Ef rétt er á málum haldið og réttar ákvarðanir verða teknar verður hugverkaiðnaðurinn stærsta útflutningsgrein Íslands í framtíðinni. Stærsta efnahagsmálið er að tryggja að svo geti orðið.“ Ég gæti ekki verið meira sammála enda hefur þetta verið stórt áherslumál okkar í Viðreisn. Satt best að segja held ég að flestir flokkar taki undir þetta sjónarmið. Að minnsta kosti hef ég engan heyrt tala gegn því. Hvort þessi skarpa sýn á framtíð Íslands verði að veruleika eða ekki snýst aftur á móti um eitt afar stutt orð, sem forystumennirnir nota í grein sinni. Kjarninn í grein þeirra er orðið: „Ef.“ Ef rétt er á málum haldið og ef réttar ákvarðanir verða teknar. Þetta orð „ef“ er pólitíkin í dæminu. Eðlilega vilja ábyrg hagsmunasamtök gæta sín þegar að henni kemur. Hlutirnir breytast samt ekki nema með pólitískum ákvörðunum. Helsta hindrunin Fyrir ekki margt löngu var birt skoðanakönnun sem sýndi að stjórnendur nýsköpunarfyrirtækja telja að gjaldmiðillinn sé helsta hindrunin fyrir vexti hugverkaiðnaðarins. Þetta álit hefur litla umfjöllun fengið og engan stuðning nema þá helst frá okkur í Viðreisn. Stjórnendur nýsköpunarfyrirtækja eru lítill hópur í atvinnulífinu enn sem komið er. Við fyrstu sýn gæti stuðningur við álit þeirra flokkast undir einhvers konar sérhagsmunagæslu. Þeir sem eru hins vegar á því að vöxtur þekkingariðnaðar sé stærsta efnahagsmálið í komandi kosningum hljóta að geta sameinast um að það eru almannahagsmunir að ryðja stærstu hindruninni úr vegi þess. Þannig að þeir geti einn góðan veðurdag stýrt helstu útflutningsgrein landsins. Það eru mál af þessu tagi sem pólitíkin verður að ræða og glíma við. Við í Viðreisn erum óhrædd við þá áskorun. Veruleikinn Höfum hugfast að ýmsar óafturkræfar ákvarðanir hafa verið teknar. Yfir eitt þúsund milljarða króna lántökuþörf ríkissjóðs er veruleiki. Þó að ríkisstjórnin hafi sætt gagnrýni fyrir að hafa ekki tekið nægilega stór skref strax er lítill ágreiningur um að óhjákvæmilegt var að stofna til þessara skulda. Markmiðið var að greiða fyrir endurreisn bæði einstaklinga og fyrirtækja strax eftir faraldurinn. Ríkisstjórnin hefur kynnt í fjármálaáætlun að hún verði af þessum sökum að grípa til allt að fimmtíu milljarða króna hækkunar á sköttum á miðju næsta kjörtímabili þó að engin varanleg aukning verði á ríkisumsvifum. Öll verðum við að viðurkenna að verðbólga er mun meiri en í samkeppnislöndunum og fer vaxandi. Þetta veikir samkeppnisstöðuna, alveg sérstaklega fyrir nýjan hugverkaiðnað. Vextir sem atvinnulífinu bjóðast hér eru mun hærri en í samkeppnislöndunum og fara hækkandi. Það er líka slæmt fyrir hinn nýja hugverkaiðnað. Erlendir fjárfestar hafa nú yfirgefið skuldabréfa- og hlutabréfamarkaði á Íslandi af því að þeir treysta ekki gjaldmiðlinum. Ríkissjóður á ekki kost á löngum innlendum lánum með vöxtum sem eru lægri en væntanlegur hagvöxtur, en eins og ríkisfjármálaráð hefur bent á er það forsenda þess að skuldadæmið gangi upp. Leið ríkisstjórnarinnar Ríkisstjórnin hefur þegar kynnt það sem hún telur rétt að gera til að mæta þessum ógnum. Hún hefur lagt fram frumvarp um að gefa Seðlabankanum varanlegar og ótakmarkaðar heimildir til að beita jafn víðtækum gjaldeyrishöftum og gripið var til eftir gjaldeyriskreppuna 2008. Án lýðræðislegrar umræðu. Það eru einnig skýr skilaboð til fjárfesta, ekki síst til þeirra sem vilja fjárfesta í sprota- og nýsköpunarfyrirtækjum. Við í Viðreisn gerum okkur grein fyrir því að gjaldeyrishöft eru líklega eina leiðin til að stuðla að stöðugleika krónunnar í núverandi umhverfi. Vilji menn halda henni þannig, án fjölþjóðlegs samstarfs, eru höft í einhverjum mæli óhjákvæmileg. Þá þurfa íhaldsflokkar einfaldlega að segja það hreint út. Gallinn er bara þessi. Auknar viðskiptahindranir til að passa upp á gengið eru alls ekki leiðin til að tryggja vöxt hugverkaiðnaðarins. Leið Viðreisnar Þess vegna höfum við í Viðreisn lagt til að við tryggjum stöðugleika krónunnar með gjaldmiðlasamstarfi við Evrópusambandið, líkt og Danir eru með. Þannig er líklegast að tryggja megi stöðugleika og viðhalda frelsi án hafta. Þetta er mjög skýrt pólitískt val. Það er um þetta sem litla „ef-ið“ snýst. Það snýst um hvort það verður haldið rétt á málum og hvort réttar pólitískar ákvarðanir verði teknar til framtíðar. Þetta er spurning um stærstu ákvörðunina er varðar íslenskan efnahag – og þar með allt íslenskt samfélag. Við í Viðreisn erum staðráðin í því að leggja okkar af mörkum til þess að sú framtíðarsýn um endurreisn Íslands, sem forystumenn Samtaka iðnaðarins skrifa um, verði veruleiki en ekki bara draumur. Höfundur er formaður Viðreisnar.
Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke Skoðun
Skoðun Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke skrifar
Skoðun Til rektorsframbjóðenda: Hvað gerir nýr rektor HÍ við Endurmenntun? Ólafur Stephensen skrifar
Skoðun Tífalt hærri vextir, meiri skuldir - menntastefna stjórnvalda? Júlíus Viggó Ólafsson,Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Netöryggi á krossgötum: Hvernig tryggjum við íslenska innviði? Heimir Fannar Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Hvað er kona? - Þörf kynjakerfisins til að skilgreina og stjórna konum Arna Magnea Danks skrifar
Skoðun Ég styð Ingibjörgu Gunnarsdóttur í stöðu rektors við Háskóla Íslands Herdís Sveinsdóttir skrifar
Björn Þorsteinsson as Rector - A visionary leader uniting disciplines and driving innovation Marianne Elisabeth Klinke Skoðun