Jákvæðir angar rafbíla Sævar Helgi Bragason skrifar 2. nóvember 2022 16:00 „Hvaða hávaði er þetta?“ hugsaði ég með mér þar sem ég sat og sötraði morgunkaffið. Glugginn var opinn og smám saman rann það upp fyrir mér. Þetta var díseltrukkur í lausagangi. Mengunarskýið barst inn á heimilið. Hávaðinn líka. Ég lokaði glugganum, leit út og sá að framrúða bílsins var hrímuð eftir hrollkalda októbernóttina. Sennilega nennti nágranninn ekki að skafa framrúðuna. Skil það vel. Líklega vildi hann setjast inn í hlýjan og notalegan trukkinn sinn. Það er líka ósköp skiljanlegt. Þótt ólöglegt sé að skilja bíl eftir í lausagangi þá lítum við framhjá því fyrir smávegis notalegheit. Nokkrum morgnum seinna neyddist ég til að nota bílinn minn. Hann er rafbíll. Í stað þess að arka út í kaldan morguninn sat ég í mestu makindum innandyra, tók upp snjallsímann og ræsti bílinn með appi. Vertu tuttugu gráðu heitur þegar ég kem út, takk. Sennilega urðu engin vör við neitt á meðan hrímið bráðnaði af rúðunum. Rafbíllinn gaf nefnilega hvorki frá sér heilsuspillandi loftmengun né hávaðamengun sem raskaði svefni nágrannanna. Loftið var pínulítið heilnæmara og drunurnar i bílasinfóníu hverfisins ögn lágværari. Þetta er agnarsmár en jákvæður angi á örlítið vistvænna samfélagi. Hljóðlátari samgöngutæki sem ganga ekki fyrir jarðefnaeldsneyti heldur hreinni, innlendri orku. Orku sem ég veit alltaf hvað kostar og er óháð sveiflum á alþjóðamarkaði eða duttlungum einræðisherra. En hvað um rafhlöðurnar? Í hvert sinn er ég held fyrirlestur eða tala um loftslagsmál og kem inn á rafbílavæðinguna er spurt, hvað með rafhlöðurnar? Eru þær ekki svo óumhverfisvænar? Um rafbíla grassera margar mýtur á samfélagsmiðlum, flestar kolrangar. Er nema von. Það mætti halda að einhver hafi hagsmuni af því að afvegaleiða og seinka aðgerðum. Árið 2021 sótti mannkynið 4,2 milljarða tonna af olíu og 8,2 milljarða tonna af kolum í iður jarðar. Með öðrum orðum sóttum við 40 þúsund sinnum meiri olíu og 74 þúsund sinnum meira af kolum en liþíumi, aðalhráefninu í rafhlöður fyrir tölvur, síma og bíla nútímans. Allt jarðefnaeldsneytið var brennt. Við brunann bættust 39 milljarðar tonna af gróðurhúsalofttegundinni koldíoxíði við andrúmsloftið. Liþíumið er og verður notað aftur og aftur. Rafbílavæðingin hefur marga kosti. Fyrir utan minni hávaða- og loftmengun eru rafbílar miklu orkunýtnari. Bensínbíll sóar um 80% af orkunni í eldsneytinu sem þú setur á hann. Ef þú tekur bensín fyrir 10 þúsund krónur fara einungis um 2000 kr í að knýja bílinn áfram. Restinni, 8000 krónum, er sóað í hita. Rafbíll nýtir hins vegar 85-90% orkunnar sem þú setur á bílinn. Þetta veldur því að rafbílar eru líka hreinni en bensínbílar þótt raforkan væri framleidd með kolum. Þökk sé endurnýjanlegum orkugjöfum á Íslandi er rafbíll margfalt vistvænni en bensín- eða díselbíll. Frá vöggu til grafar. Rafbílar og framleiðsla þeirra verður sem betur fer sífellt grænni með aukinni notkun á endurnýjanlegum orkugjöfum á heimsvísu og tækniframförum. Í dag krefst framleiðsla á rafhlöðu orku sem jafngildir um það bil 336 lítrum af bensíni. Endist rafbíll í áratug er sá orkukostnaður hverfandi lítil miðað við sparnaðinn sem hlýst af því að þurfa aldrei að knýja bílinn með bensíni. Til samanburðar notar fjölskylda á að giska 1000 til 1500 lítra af bensíni fyrir meðalakstur á ári. Ímyndaðu þér ef það eru tveir bílar eða fleiri á heimilinu. Rafhlöðurnar eiga sér framhaldslíf. Þær innihalda verðmæt frumefnum sem eyðast aldrei. Í dag eru gamlar rafbílarafhlöður nýttar á ýmsan hátt, til dæmis sem varaaflgjafar á íþróttaleikvöngum. Ég veit ekki til þess að hægt sé að brenna eða nýta bensín tvisvar. Og úrgangurinn er bara til vandræða. Helsti gallinn við rafbíla er að þeir eru bílar. Allir bílar taka pláss. Allir bílar spæna upp göturnar, sér í lagi á negldum dekkjum. Allir bílar eru auðlindafrekir. Allir bílar eru dýrir, bæði í heimilisbókhaldinu og fyrir samfélagið. Allir bílar eru óumhverfisvænir, eldsneytisbílar meira en rafbílar. Við ættum því að kappkosta við að fækka eknum kílómetrum eins og við getum. Þótt rafbílar séu ekki fullkomnir og verði aldrei, þá eru þeir samt svo miklu skárri en eldsneytisbílarnir sem þeir leysa af hólmi. Höfundur er jarðarbúi sem fæst við meðal annars við umhverfismál Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Umhverfismál Sævar Helgi Bragason Vistvænir bílar Mest lesið Okkar lágkúrulega illska Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir Skoðun Öndum rólega – á meðan húsið brennur Magnús Magnússon Skoðun Halldór 23.8.2025 Halldór Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson Skoðun Skoðun Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Samstarf sem skilar raunverulegum loftslagsaðgerðum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Lærum að lesa og reikna Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Loforðið sem borgarstjóri gleymdi Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Kristrún, það er bannað að plata Snorri Másson skrifar Skoðun Öndunaræfingar í boði SFS Vala Árnadóttir skrifar Sjá meira
„Hvaða hávaði er þetta?“ hugsaði ég með mér þar sem ég sat og sötraði morgunkaffið. Glugginn var opinn og smám saman rann það upp fyrir mér. Þetta var díseltrukkur í lausagangi. Mengunarskýið barst inn á heimilið. Hávaðinn líka. Ég lokaði glugganum, leit út og sá að framrúða bílsins var hrímuð eftir hrollkalda októbernóttina. Sennilega nennti nágranninn ekki að skafa framrúðuna. Skil það vel. Líklega vildi hann setjast inn í hlýjan og notalegan trukkinn sinn. Það er líka ósköp skiljanlegt. Þótt ólöglegt sé að skilja bíl eftir í lausagangi þá lítum við framhjá því fyrir smávegis notalegheit. Nokkrum morgnum seinna neyddist ég til að nota bílinn minn. Hann er rafbíll. Í stað þess að arka út í kaldan morguninn sat ég í mestu makindum innandyra, tók upp snjallsímann og ræsti bílinn með appi. Vertu tuttugu gráðu heitur þegar ég kem út, takk. Sennilega urðu engin vör við neitt á meðan hrímið bráðnaði af rúðunum. Rafbíllinn gaf nefnilega hvorki frá sér heilsuspillandi loftmengun né hávaðamengun sem raskaði svefni nágrannanna. Loftið var pínulítið heilnæmara og drunurnar i bílasinfóníu hverfisins ögn lágværari. Þetta er agnarsmár en jákvæður angi á örlítið vistvænna samfélagi. Hljóðlátari samgöngutæki sem ganga ekki fyrir jarðefnaeldsneyti heldur hreinni, innlendri orku. Orku sem ég veit alltaf hvað kostar og er óháð sveiflum á alþjóðamarkaði eða duttlungum einræðisherra. En hvað um rafhlöðurnar? Í hvert sinn er ég held fyrirlestur eða tala um loftslagsmál og kem inn á rafbílavæðinguna er spurt, hvað með rafhlöðurnar? Eru þær ekki svo óumhverfisvænar? Um rafbíla grassera margar mýtur á samfélagsmiðlum, flestar kolrangar. Er nema von. Það mætti halda að einhver hafi hagsmuni af því að afvegaleiða og seinka aðgerðum. Árið 2021 sótti mannkynið 4,2 milljarða tonna af olíu og 8,2 milljarða tonna af kolum í iður jarðar. Með öðrum orðum sóttum við 40 þúsund sinnum meiri olíu og 74 þúsund sinnum meira af kolum en liþíumi, aðalhráefninu í rafhlöður fyrir tölvur, síma og bíla nútímans. Allt jarðefnaeldsneytið var brennt. Við brunann bættust 39 milljarðar tonna af gróðurhúsalofttegundinni koldíoxíði við andrúmsloftið. Liþíumið er og verður notað aftur og aftur. Rafbílavæðingin hefur marga kosti. Fyrir utan minni hávaða- og loftmengun eru rafbílar miklu orkunýtnari. Bensínbíll sóar um 80% af orkunni í eldsneytinu sem þú setur á hann. Ef þú tekur bensín fyrir 10 þúsund krónur fara einungis um 2000 kr í að knýja bílinn áfram. Restinni, 8000 krónum, er sóað í hita. Rafbíll nýtir hins vegar 85-90% orkunnar sem þú setur á bílinn. Þetta veldur því að rafbílar eru líka hreinni en bensínbílar þótt raforkan væri framleidd með kolum. Þökk sé endurnýjanlegum orkugjöfum á Íslandi er rafbíll margfalt vistvænni en bensín- eða díselbíll. Frá vöggu til grafar. Rafbílar og framleiðsla þeirra verður sem betur fer sífellt grænni með aukinni notkun á endurnýjanlegum orkugjöfum á heimsvísu og tækniframförum. Í dag krefst framleiðsla á rafhlöðu orku sem jafngildir um það bil 336 lítrum af bensíni. Endist rafbíll í áratug er sá orkukostnaður hverfandi lítil miðað við sparnaðinn sem hlýst af því að þurfa aldrei að knýja bílinn með bensíni. Til samanburðar notar fjölskylda á að giska 1000 til 1500 lítra af bensíni fyrir meðalakstur á ári. Ímyndaðu þér ef það eru tveir bílar eða fleiri á heimilinu. Rafhlöðurnar eiga sér framhaldslíf. Þær innihalda verðmæt frumefnum sem eyðast aldrei. Í dag eru gamlar rafbílarafhlöður nýttar á ýmsan hátt, til dæmis sem varaaflgjafar á íþróttaleikvöngum. Ég veit ekki til þess að hægt sé að brenna eða nýta bensín tvisvar. Og úrgangurinn er bara til vandræða. Helsti gallinn við rafbíla er að þeir eru bílar. Allir bílar taka pláss. Allir bílar spæna upp göturnar, sér í lagi á negldum dekkjum. Allir bílar eru auðlindafrekir. Allir bílar eru dýrir, bæði í heimilisbókhaldinu og fyrir samfélagið. Allir bílar eru óumhverfisvænir, eldsneytisbílar meira en rafbílar. Við ættum því að kappkosta við að fækka eknum kílómetrum eins og við getum. Þótt rafbílar séu ekki fullkomnir og verði aldrei, þá eru þeir samt svo miklu skárri en eldsneytisbílarnir sem þeir leysa af hólmi. Höfundur er jarðarbúi sem fæst við meðal annars við umhverfismál
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar