Allt matvælaeftirlit fari til ríkisins Oddur Ævar Gunnarsson skrifar 17. október 2023 13:10 Ráðherra ásamt fulltrúum og starfsfólki starfshóps um um fyrirkomulag eftirlits með hollustuháttum og mengunarvörnum og matvælaeftirliti. Stjórnarráðið Einróma niðurstaða starfshóps um fyrirkomulag eftirlits með hollustuháttum, mengunarvörnum og matvælaeftirliti, er sú að þörf sé á því að færa allt eftirlit til stofnana ríkisins. Hópurinn leggur til að níu eftirlitsstofnanir, svokallaðar heilbrigðisnefndir, á vegum sveitarfélaga verði lagðar niður. Þetta er meðal þess sem fram kemur í nýrri skýrslu starfshópsins sem kynnt var í dag. Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra skipaði starfshópinn í október í fyrra í samráði við Svandísi Svavarsdóttur, matvælaráðherra. Hópurinn var skipaður þeim Ármanni Kr. Ólafssyni formanni, Gunnari Alexander Ólafssyni, sérfræðingi og Sigríði Gísladóttir dýralækni og komust þau eftir rýni á skýrslum og viðtölum við fulltrúa stofnana og atvinnulífs að þeirri niðurstöðu að þörf sé á gagngerum breytingum á fyrirkomulagi eftirlits. Eftirlitið í dag í höndum ellefu stofnana Yfirstjórn málaflokkana er í dag hjá umhverfis-,orku- og loftlagsráðuneytinu auk matvælaráðuneytisins. Þá er meginábyrgð á framkvæmd og samræmingu eftirlits hjá Umhverfisstofnun og Matvælastofnun en dagleg framkvæmd eftirlitsins að verulegum hluta í höndum heilbrigðiseftirlits sveitarfélaga. Segir starfshópurinn að því sé um að ræða flókið samspil alls ellefu stofnana. Þær séu á tveimur stjórnsýslustigum ríkis og sveitarfélaga þar sem meðal annars reyni á innleiðingu og framkvæmd umfangsmikillar EES-löggjafar. Hópurinn segir að þær úrbætur sem áður hafi verið gerðar á fyrirkomulagi eftirlitsins hafi einkennst af bútasaumi. Löngu sé orðið tímabært að ráðist verði í heildstæða endurskoðun á núverandi kerfi. Drógu upp þrjár sviðsmyndir Ýmsir gallar séu á fyrirkomulagi og framkvæmd eftirlits eins og það er skipulagt í dag. Ósamræmi í framkvæmd sé of mikið, stjórnsýsla of flókin, það skorti yfirsýn og misbrestir kerfisins hafi neikvæð áhrif á atvinnulíf og samkeppnishæfni Íslands. Þá séu vannýtt tækifæri til skilvirkni, einföldunar og starfrænnar þróunar. Hópurinn dró upp þrjár sviðsmyndir við vinnu sína sem fela í sér mismiklar breytingar. Í fyrsta lagi að heilbrigðiseftirlitssvæðum verði fækkað, í öðru lagi að matvælaeftirlit verði hjá einni stofnun, ásamt fækkun heilbrigðiseftirlita og í þriðja lagi að allt eftirlit verði hjá stofnunum ríkisins. „Var það einróma niðurstaða starfshópsins að leggja til að færa allt eftirlit til stofnana ríkisins (sviðsmynd 3). Sú tillaga felur í sér tilfærslu verkefna milli stjórnsýslustiga, umfangsmiklar breytingar á lögum og stjórnvaldsfyrirmælum og verulega einföldun kerfisins, auk þess að hafa í för með sér betri þjónustu og minni kostnað. Telur hópurinn að með henni séu mestar líkur á að tryggja megi nauðsynlega samræmingu.“ Ráðherra ánægður með skýrsluna Haft er eftir Guðlaugi Þór í tilkynningu frá umhverfisráðuneytinu að hann sé ánægður með skýrsluna. Hann sé auk þess ánægður með þær tillögur um úrbætur sem starfshópurinn leggur til að ráðist verði í. „Vandamál eftirlitsins liggur í flóknu kerfi þar sem ábyrgðin liggur ýmist hjá sveitarfélögum eða ríkinu. Hér er lagt til að straumlínulaga kerfið, fækka stofnunum um níu og láta ábyrgðina á málflokknum liggja hjá ríkinu. Það er því góður samhljómur milli þessara tillagna og þeirra skýrslna sem áður hafa verið gefnar út um málefni heilbrigðiseftirlita. Einnig er mikilvægt að hópurinn átti í góðu samráði og samtali við alla hagaðila í vinnunni,“ segir Guðlaugur Þór. Ármann Kr. Ólafsson formaður starfshópsins kynnir tillögur hópsins.Stjórnarráðið Ljóst sé að hér sé um að ræða málefni sveitarfélaganna að stórum hluta. Því hafi hann farið yfir helstu niðurstöður á haustfundum landshlutasamtakanna undanfarnar vikur, því ekkert verði gert án þeirra aðkomu. „Það er hins vegar ljóst að við getum ekki skrifað alltaf nýjar skýrslur með sömu niðurstöðunni. Við verðum að leggjast yfir málin, taka samtalið og gera nauðsynlegar og tímabærar breytingar á fyrirkomulagi eftirlitsins,“ segir Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra. Stjórnsýsla Matvælaframleiðsla Veitingastaðir Landbúnaður Heilbrigðiseftirlit Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Innlent Ágengir ferðamenn hafi sært syrgjandi Mýrdælinga Innlent Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Innlent Dóttirin í Súlunesi ákærð Innlent Fjórir látnir eftir skotárás á Manhattan Erlent Maxwell biðlar til Hæstaréttar Erlent Halla og Björn ætla til Nýja Íslands Innlent Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns Innlent Íhuga að greiða sextíu milljarða til að friðþægja Trump Erlent Enn varað við svikapóstum: „Við hlökkum til að fá jákvæða svörun frá þér“ Innlent Fleiri fréttir Fimm prósent fallið fyrir ástarsvikum Halla og Björn ætla til Nýja Íslands Engin fjármögnun gereyðingarvopna á Íslandi Enn varað við svikapóstum: „Við hlökkum til að fá jákvæða svörun frá þér“ Samstarfið við Íra og Frakka tímafrekt Hefja gjaldtöku við höfnina í Stykkishólmi Ágengir ferðamenn hafi sært syrgjandi Mýrdælinga Neyðarástand á Gasa og ágengir túristar angra kirkjugesti Dóttirin í Súlunesi ákærð Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Rannsaka áhrif samfélagsmiðla á heilastarfsemi barna Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Gat ekki sannað að verkstæðið tjónaði vélina Mögulegur fyrirboði um goslok Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Ungir menn staðnir að því að skjóta gelkúlum á vegfarendur Enn gýs úr einum megingíg og virknin nokkuð stöðug Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Styttist í háþróuð gervigreindarsvindl á íslensku Setja þurfi meiri þunga í hagsmunagæslu gagnvart ESB Neyðast til að endurbyggja grunnskólann vegna myglu Bílar fullir af bensínbrúsum séu úti um alla borg Áhyggjur af tollum ESB, olíuþjófur gómaður og fífldjarfir ferðamenn „Í minningu sonar - og allra þeirra sem aldrei komu heim“ MBA-nemi kvartaði og kveinaði en beið lægri hlut Hjólreiðamaður slasaður við Kerlingarfjöll Árekstur í Öxnadal Ung stúlka varð fyrir húsbíl og hljóp af vettvangi Vilja að ríkisstjórnin leggi allt kapp í að afstýra tollunum Sjá meira
Þetta er meðal þess sem fram kemur í nýrri skýrslu starfshópsins sem kynnt var í dag. Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra skipaði starfshópinn í október í fyrra í samráði við Svandísi Svavarsdóttur, matvælaráðherra. Hópurinn var skipaður þeim Ármanni Kr. Ólafssyni formanni, Gunnari Alexander Ólafssyni, sérfræðingi og Sigríði Gísladóttir dýralækni og komust þau eftir rýni á skýrslum og viðtölum við fulltrúa stofnana og atvinnulífs að þeirri niðurstöðu að þörf sé á gagngerum breytingum á fyrirkomulagi eftirlits. Eftirlitið í dag í höndum ellefu stofnana Yfirstjórn málaflokkana er í dag hjá umhverfis-,orku- og loftlagsráðuneytinu auk matvælaráðuneytisins. Þá er meginábyrgð á framkvæmd og samræmingu eftirlits hjá Umhverfisstofnun og Matvælastofnun en dagleg framkvæmd eftirlitsins að verulegum hluta í höndum heilbrigðiseftirlits sveitarfélaga. Segir starfshópurinn að því sé um að ræða flókið samspil alls ellefu stofnana. Þær séu á tveimur stjórnsýslustigum ríkis og sveitarfélaga þar sem meðal annars reyni á innleiðingu og framkvæmd umfangsmikillar EES-löggjafar. Hópurinn segir að þær úrbætur sem áður hafi verið gerðar á fyrirkomulagi eftirlitsins hafi einkennst af bútasaumi. Löngu sé orðið tímabært að ráðist verði í heildstæða endurskoðun á núverandi kerfi. Drógu upp þrjár sviðsmyndir Ýmsir gallar séu á fyrirkomulagi og framkvæmd eftirlits eins og það er skipulagt í dag. Ósamræmi í framkvæmd sé of mikið, stjórnsýsla of flókin, það skorti yfirsýn og misbrestir kerfisins hafi neikvæð áhrif á atvinnulíf og samkeppnishæfni Íslands. Þá séu vannýtt tækifæri til skilvirkni, einföldunar og starfrænnar þróunar. Hópurinn dró upp þrjár sviðsmyndir við vinnu sína sem fela í sér mismiklar breytingar. Í fyrsta lagi að heilbrigðiseftirlitssvæðum verði fækkað, í öðru lagi að matvælaeftirlit verði hjá einni stofnun, ásamt fækkun heilbrigðiseftirlita og í þriðja lagi að allt eftirlit verði hjá stofnunum ríkisins. „Var það einróma niðurstaða starfshópsins að leggja til að færa allt eftirlit til stofnana ríkisins (sviðsmynd 3). Sú tillaga felur í sér tilfærslu verkefna milli stjórnsýslustiga, umfangsmiklar breytingar á lögum og stjórnvaldsfyrirmælum og verulega einföldun kerfisins, auk þess að hafa í för með sér betri þjónustu og minni kostnað. Telur hópurinn að með henni séu mestar líkur á að tryggja megi nauðsynlega samræmingu.“ Ráðherra ánægður með skýrsluna Haft er eftir Guðlaugi Þór í tilkynningu frá umhverfisráðuneytinu að hann sé ánægður með skýrsluna. Hann sé auk þess ánægður með þær tillögur um úrbætur sem starfshópurinn leggur til að ráðist verði í. „Vandamál eftirlitsins liggur í flóknu kerfi þar sem ábyrgðin liggur ýmist hjá sveitarfélögum eða ríkinu. Hér er lagt til að straumlínulaga kerfið, fækka stofnunum um níu og láta ábyrgðina á málflokknum liggja hjá ríkinu. Það er því góður samhljómur milli þessara tillagna og þeirra skýrslna sem áður hafa verið gefnar út um málefni heilbrigðiseftirlita. Einnig er mikilvægt að hópurinn átti í góðu samráði og samtali við alla hagaðila í vinnunni,“ segir Guðlaugur Þór. Ármann Kr. Ólafsson formaður starfshópsins kynnir tillögur hópsins.Stjórnarráðið Ljóst sé að hér sé um að ræða málefni sveitarfélaganna að stórum hluta. Því hafi hann farið yfir helstu niðurstöður á haustfundum landshlutasamtakanna undanfarnar vikur, því ekkert verði gert án þeirra aðkomu. „Það er hins vegar ljóst að við getum ekki skrifað alltaf nýjar skýrslur með sömu niðurstöðunni. Við verðum að leggjast yfir málin, taka samtalið og gera nauðsynlegar og tímabærar breytingar á fyrirkomulagi eftirlitsins,“ segir Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra.
Stjórnsýsla Matvælaframleiðsla Veitingastaðir Landbúnaður Heilbrigðiseftirlit Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Innlent Ágengir ferðamenn hafi sært syrgjandi Mýrdælinga Innlent Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Innlent Dóttirin í Súlunesi ákærð Innlent Fjórir látnir eftir skotárás á Manhattan Erlent Maxwell biðlar til Hæstaréttar Erlent Halla og Björn ætla til Nýja Íslands Innlent Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns Innlent Íhuga að greiða sextíu milljarða til að friðþægja Trump Erlent Enn varað við svikapóstum: „Við hlökkum til að fá jákvæða svörun frá þér“ Innlent Fleiri fréttir Fimm prósent fallið fyrir ástarsvikum Halla og Björn ætla til Nýja Íslands Engin fjármögnun gereyðingarvopna á Íslandi Enn varað við svikapóstum: „Við hlökkum til að fá jákvæða svörun frá þér“ Samstarfið við Íra og Frakka tímafrekt Hefja gjaldtöku við höfnina í Stykkishólmi Ágengir ferðamenn hafi sært syrgjandi Mýrdælinga Neyðarástand á Gasa og ágengir túristar angra kirkjugesti Dóttirin í Súlunesi ákærð Vonast til að spáin rætist ekki: Rigning og 22 metrar á sekúndu Rannsaka áhrif samfélagsmiðla á heilastarfsemi barna Meintur þjófur leitaði til lögreglu vegna framkvæmdastjórans Gat ekki sannað að verkstæðið tjónaði vélina Mögulegur fyrirboði um goslok Fundaði með Guterres: Tveggja ríkja lausnin sé eina lausnin Ungir menn staðnir að því að skjóta gelkúlum á vegfarendur Enn gýs úr einum megingíg og virknin nokkuð stöðug Langtímarannsóknir skorti á áhrifum kreatíns „Þetta er auðvitað stórhættulegt“ Styttist í háþróuð gervigreindarsvindl á íslensku Setja þurfi meiri þunga í hagsmunagæslu gagnvart ESB Neyðast til að endurbyggja grunnskólann vegna myglu Bílar fullir af bensínbrúsum séu úti um alla borg Áhyggjur af tollum ESB, olíuþjófur gómaður og fífldjarfir ferðamenn „Í minningu sonar - og allra þeirra sem aldrei komu heim“ MBA-nemi kvartaði og kveinaði en beið lægri hlut Hjólreiðamaður slasaður við Kerlingarfjöll Árekstur í Öxnadal Ung stúlka varð fyrir húsbíl og hljóp af vettvangi Vilja að ríkisstjórnin leggi allt kapp í að afstýra tollunum Sjá meira