Allt matvælaeftirlit fari til ríkisins Oddur Ævar Gunnarsson skrifar 17. október 2023 13:10 Ráðherra ásamt fulltrúum og starfsfólki starfshóps um um fyrirkomulag eftirlits með hollustuháttum og mengunarvörnum og matvælaeftirliti. Stjórnarráðið Einróma niðurstaða starfshóps um fyrirkomulag eftirlits með hollustuháttum, mengunarvörnum og matvælaeftirliti, er sú að þörf sé á því að færa allt eftirlit til stofnana ríkisins. Hópurinn leggur til að níu eftirlitsstofnanir, svokallaðar heilbrigðisnefndir, á vegum sveitarfélaga verði lagðar niður. Þetta er meðal þess sem fram kemur í nýrri skýrslu starfshópsins sem kynnt var í dag. Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra skipaði starfshópinn í október í fyrra í samráði við Svandísi Svavarsdóttur, matvælaráðherra. Hópurinn var skipaður þeim Ármanni Kr. Ólafssyni formanni, Gunnari Alexander Ólafssyni, sérfræðingi og Sigríði Gísladóttir dýralækni og komust þau eftir rýni á skýrslum og viðtölum við fulltrúa stofnana og atvinnulífs að þeirri niðurstöðu að þörf sé á gagngerum breytingum á fyrirkomulagi eftirlits. Eftirlitið í dag í höndum ellefu stofnana Yfirstjórn málaflokkana er í dag hjá umhverfis-,orku- og loftlagsráðuneytinu auk matvælaráðuneytisins. Þá er meginábyrgð á framkvæmd og samræmingu eftirlits hjá Umhverfisstofnun og Matvælastofnun en dagleg framkvæmd eftirlitsins að verulegum hluta í höndum heilbrigðiseftirlits sveitarfélaga. Segir starfshópurinn að því sé um að ræða flókið samspil alls ellefu stofnana. Þær séu á tveimur stjórnsýslustigum ríkis og sveitarfélaga þar sem meðal annars reyni á innleiðingu og framkvæmd umfangsmikillar EES-löggjafar. Hópurinn segir að þær úrbætur sem áður hafi verið gerðar á fyrirkomulagi eftirlitsins hafi einkennst af bútasaumi. Löngu sé orðið tímabært að ráðist verði í heildstæða endurskoðun á núverandi kerfi. Drógu upp þrjár sviðsmyndir Ýmsir gallar séu á fyrirkomulagi og framkvæmd eftirlits eins og það er skipulagt í dag. Ósamræmi í framkvæmd sé of mikið, stjórnsýsla of flókin, það skorti yfirsýn og misbrestir kerfisins hafi neikvæð áhrif á atvinnulíf og samkeppnishæfni Íslands. Þá séu vannýtt tækifæri til skilvirkni, einföldunar og starfrænnar þróunar. Hópurinn dró upp þrjár sviðsmyndir við vinnu sína sem fela í sér mismiklar breytingar. Í fyrsta lagi að heilbrigðiseftirlitssvæðum verði fækkað, í öðru lagi að matvælaeftirlit verði hjá einni stofnun, ásamt fækkun heilbrigðiseftirlita og í þriðja lagi að allt eftirlit verði hjá stofnunum ríkisins. „Var það einróma niðurstaða starfshópsins að leggja til að færa allt eftirlit til stofnana ríkisins (sviðsmynd 3). Sú tillaga felur í sér tilfærslu verkefna milli stjórnsýslustiga, umfangsmiklar breytingar á lögum og stjórnvaldsfyrirmælum og verulega einföldun kerfisins, auk þess að hafa í för með sér betri þjónustu og minni kostnað. Telur hópurinn að með henni séu mestar líkur á að tryggja megi nauðsynlega samræmingu.“ Ráðherra ánægður með skýrsluna Haft er eftir Guðlaugi Þór í tilkynningu frá umhverfisráðuneytinu að hann sé ánægður með skýrsluna. Hann sé auk þess ánægður með þær tillögur um úrbætur sem starfshópurinn leggur til að ráðist verði í. „Vandamál eftirlitsins liggur í flóknu kerfi þar sem ábyrgðin liggur ýmist hjá sveitarfélögum eða ríkinu. Hér er lagt til að straumlínulaga kerfið, fækka stofnunum um níu og láta ábyrgðina á málflokknum liggja hjá ríkinu. Það er því góður samhljómur milli þessara tillagna og þeirra skýrslna sem áður hafa verið gefnar út um málefni heilbrigðiseftirlita. Einnig er mikilvægt að hópurinn átti í góðu samráði og samtali við alla hagaðila í vinnunni,“ segir Guðlaugur Þór. Ármann Kr. Ólafsson formaður starfshópsins kynnir tillögur hópsins.Stjórnarráðið Ljóst sé að hér sé um að ræða málefni sveitarfélaganna að stórum hluta. Því hafi hann farið yfir helstu niðurstöður á haustfundum landshlutasamtakanna undanfarnar vikur, því ekkert verði gert án þeirra aðkomu. „Það er hins vegar ljóst að við getum ekki skrifað alltaf nýjar skýrslur með sömu niðurstöðunni. Við verðum að leggjast yfir málin, taka samtalið og gera nauðsynlegar og tímabærar breytingar á fyrirkomulagi eftirlitsins,“ segir Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra. Stjórnsýsla Matvælaframleiðsla Veitingastaðir Landbúnaður Heilbrigðiseftirlit Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Vaktin: Dómari kveður upp um refsingu Diddy Erlent Grunaður um að hafa brotið á fleiri en tíu börnum Innlent Sagt að njóta ótruflaðrar ástar í Venesúela Innlent Látinn fara eftir að hafa neitað Trump um sverð í eigu Eisenhower Erlent Fólk að bugast þar til hætt var að manna vaktir á föstudögum Innlent Starfsmaður á Brákarborg grunaður um kynferðisbrot Innlent „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Innlent Bein útsending: Siglt áleiðis til Gasa Erlent Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína Innlent Nýsestur á skrifstofunni þegar hann fékk bíl í flasið Innlent Fleiri fréttir „Kópavogsmódelið er ekkert annað en þjónustuskerðing“ Nýsestur á skrifstofunni þegar hann fékk bíl í flasið Starfsmaður á Brákarborg grunaður um kynferðisbrot Fresta framkvæmdum vegna veðurs Sýnist komið að seinni hluta í eldsumbrotum í Sundhnúksgígaröðinni Grunaður um að hafa brotið á fleiri en tíu börnum Varaformannsslagur í Miðflokknum: Öll vinir og „peppuð“ fyrir landsþingi Stöðfirðingum enn ráðlagt að sjóða vatn vegna mengunar Tillögurnar í leikskólamálum séu vonbrigði og uppgjöf Jörð skelfur í Krýsuvík og Þjóðaröryggisráð fundaði í morgun Fólk að bugast þar til hætt var að manna vaktir á föstudögum Snorri etur kappi við Bergþór og Ingibjörgu Hafnaði kæru Sameindar vegna Konukots í Ármúla Ingibjörg tekur slaginn við Bergþór Skjálftahrina við Krýsuvík og Kleifarvatn Sagt að njóta ótruflaðrar ástar í Venesúela Bergþór vill verða varaformaður Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Rauk upp úr flugvél Jet2 Loka leikskóladeild á Stöðvarfirði vegna manneklu Nýjar tillögur falli á herðar vinnandi foreldra Eðlilegt að Ísland skoði að taka þátt Til umræðu að setja upp lokunarpósta við Fossvogsbrú Ragnhildur tekur við Kveik Blæs á sögusagnir um úthugsaða fléttu og ótti við að enda rúmliggjandi Vilja að fallið verði frá hækkun áfengisskatta „Þetta er auðvitað allt of lítið úrtak til að vera marktækt“ Refsing fyrir að reyna að myrða lækni þyngd Miklar breytingar á gjaldskrá leikskóla borgarinnar Sjá meira
Þetta er meðal þess sem fram kemur í nýrri skýrslu starfshópsins sem kynnt var í dag. Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftlagsráðherra skipaði starfshópinn í október í fyrra í samráði við Svandísi Svavarsdóttur, matvælaráðherra. Hópurinn var skipaður þeim Ármanni Kr. Ólafssyni formanni, Gunnari Alexander Ólafssyni, sérfræðingi og Sigríði Gísladóttir dýralækni og komust þau eftir rýni á skýrslum og viðtölum við fulltrúa stofnana og atvinnulífs að þeirri niðurstöðu að þörf sé á gagngerum breytingum á fyrirkomulagi eftirlits. Eftirlitið í dag í höndum ellefu stofnana Yfirstjórn málaflokkana er í dag hjá umhverfis-,orku- og loftlagsráðuneytinu auk matvælaráðuneytisins. Þá er meginábyrgð á framkvæmd og samræmingu eftirlits hjá Umhverfisstofnun og Matvælastofnun en dagleg framkvæmd eftirlitsins að verulegum hluta í höndum heilbrigðiseftirlits sveitarfélaga. Segir starfshópurinn að því sé um að ræða flókið samspil alls ellefu stofnana. Þær séu á tveimur stjórnsýslustigum ríkis og sveitarfélaga þar sem meðal annars reyni á innleiðingu og framkvæmd umfangsmikillar EES-löggjafar. Hópurinn segir að þær úrbætur sem áður hafi verið gerðar á fyrirkomulagi eftirlitsins hafi einkennst af bútasaumi. Löngu sé orðið tímabært að ráðist verði í heildstæða endurskoðun á núverandi kerfi. Drógu upp þrjár sviðsmyndir Ýmsir gallar séu á fyrirkomulagi og framkvæmd eftirlits eins og það er skipulagt í dag. Ósamræmi í framkvæmd sé of mikið, stjórnsýsla of flókin, það skorti yfirsýn og misbrestir kerfisins hafi neikvæð áhrif á atvinnulíf og samkeppnishæfni Íslands. Þá séu vannýtt tækifæri til skilvirkni, einföldunar og starfrænnar þróunar. Hópurinn dró upp þrjár sviðsmyndir við vinnu sína sem fela í sér mismiklar breytingar. Í fyrsta lagi að heilbrigðiseftirlitssvæðum verði fækkað, í öðru lagi að matvælaeftirlit verði hjá einni stofnun, ásamt fækkun heilbrigðiseftirlita og í þriðja lagi að allt eftirlit verði hjá stofnunum ríkisins. „Var það einróma niðurstaða starfshópsins að leggja til að færa allt eftirlit til stofnana ríkisins (sviðsmynd 3). Sú tillaga felur í sér tilfærslu verkefna milli stjórnsýslustiga, umfangsmiklar breytingar á lögum og stjórnvaldsfyrirmælum og verulega einföldun kerfisins, auk þess að hafa í för með sér betri þjónustu og minni kostnað. Telur hópurinn að með henni séu mestar líkur á að tryggja megi nauðsynlega samræmingu.“ Ráðherra ánægður með skýrsluna Haft er eftir Guðlaugi Þór í tilkynningu frá umhverfisráðuneytinu að hann sé ánægður með skýrsluna. Hann sé auk þess ánægður með þær tillögur um úrbætur sem starfshópurinn leggur til að ráðist verði í. „Vandamál eftirlitsins liggur í flóknu kerfi þar sem ábyrgðin liggur ýmist hjá sveitarfélögum eða ríkinu. Hér er lagt til að straumlínulaga kerfið, fækka stofnunum um níu og láta ábyrgðina á málflokknum liggja hjá ríkinu. Það er því góður samhljómur milli þessara tillagna og þeirra skýrslna sem áður hafa verið gefnar út um málefni heilbrigðiseftirlita. Einnig er mikilvægt að hópurinn átti í góðu samráði og samtali við alla hagaðila í vinnunni,“ segir Guðlaugur Þór. Ármann Kr. Ólafsson formaður starfshópsins kynnir tillögur hópsins.Stjórnarráðið Ljóst sé að hér sé um að ræða málefni sveitarfélaganna að stórum hluta. Því hafi hann farið yfir helstu niðurstöður á haustfundum landshlutasamtakanna undanfarnar vikur, því ekkert verði gert án þeirra aðkomu. „Það er hins vegar ljóst að við getum ekki skrifað alltaf nýjar skýrslur með sömu niðurstöðunni. Við verðum að leggjast yfir málin, taka samtalið og gera nauðsynlegar og tímabærar breytingar á fyrirkomulagi eftirlitsins,“ segir Guðlaugur Þór Þórðarson, umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra.
Stjórnsýsla Matvælaframleiðsla Veitingastaðir Landbúnaður Heilbrigðiseftirlit Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Vaktin: Dómari kveður upp um refsingu Diddy Erlent Grunaður um að hafa brotið á fleiri en tíu börnum Innlent Sagt að njóta ótruflaðrar ástar í Venesúela Innlent Látinn fara eftir að hafa neitað Trump um sverð í eigu Eisenhower Erlent Fólk að bugast þar til hætt var að manna vaktir á föstudögum Innlent Starfsmaður á Brákarborg grunaður um kynferðisbrot Innlent „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Innlent Bein útsending: Siglt áleiðis til Gasa Erlent Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína Innlent Nýsestur á skrifstofunni þegar hann fékk bíl í flasið Innlent Fleiri fréttir „Kópavogsmódelið er ekkert annað en þjónustuskerðing“ Nýsestur á skrifstofunni þegar hann fékk bíl í flasið Starfsmaður á Brákarborg grunaður um kynferðisbrot Fresta framkvæmdum vegna veðurs Sýnist komið að seinni hluta í eldsumbrotum í Sundhnúksgígaröðinni Grunaður um að hafa brotið á fleiri en tíu börnum Varaformannsslagur í Miðflokknum: Öll vinir og „peppuð“ fyrir landsþingi Stöðfirðingum enn ráðlagt að sjóða vatn vegna mengunar Tillögurnar í leikskólamálum séu vonbrigði og uppgjöf Jörð skelfur í Krýsuvík og Þjóðaröryggisráð fundaði í morgun Fólk að bugast þar til hætt var að manna vaktir á föstudögum Snorri etur kappi við Bergþór og Ingibjörgu Hafnaði kæru Sameindar vegna Konukots í Ármúla Ingibjörg tekur slaginn við Bergþór Skjálftahrina við Krýsuvík og Kleifarvatn Sagt að njóta ótruflaðrar ástar í Venesúela Bergþór vill verða varaformaður Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Rauk upp úr flugvél Jet2 Loka leikskóladeild á Stöðvarfirði vegna manneklu Nýjar tillögur falli á herðar vinnandi foreldra Eðlilegt að Ísland skoði að taka þátt Til umræðu að setja upp lokunarpósta við Fossvogsbrú Ragnhildur tekur við Kveik Blæs á sögusagnir um úthugsaða fléttu og ótti við að enda rúmliggjandi Vilja að fallið verði frá hækkun áfengisskatta „Þetta er auðvitað allt of lítið úrtak til að vera marktækt“ Refsing fyrir að reyna að myrða lækni þyngd Miklar breytingar á gjaldskrá leikskóla borgarinnar Sjá meira