Í síðustu viku greindi lögreglan á Vestfjörðum frá því að rannsókn væri hætt á slysasleppingu eldislax úr fiskeldisstöð Actic Sea Farm ehf í Kvígindisdal í Patreksfirði í í ágúst síðastliðnum.
Tvö göt fundust á einni kví eldisfélagsins og um þrjú þúsund og fimm hundruð frjóir norskir eldislaxar sluppu. Í kjölfarið fundust fiskarnir í laxveiðiám víða um land og vakti málið hörð viðbrögð. Matvælastofnun kærði málið til lögreglu í september.
Ákvörðunin mikil vonbrigði
Gunnar Örn Petersen, framkvæmdastjóri Landssambands veiðifélaga, segir ákvörðun lögreglustjórans á Vestfjörðum um að hætta rannsókn vera gríðarleg vonbrigði.
„Það er alveg ljóst að vanhæfi lögreglustjórans á Vestfjörðum í þessu máli er algjört. Af ákvörðuninni að dæma er erfitt að sjá hvort er meira ráðandi að lögreglustjórinn sé almennt vanhæfur til að fjalla um svona mál vegna skorts á þekkingu á lögum og lögskýringum eða hvort hann sé sérstaklega vanhæfur í þessu máli vegna aðstæðna og hvort tveggja virðist eiga við þegar maður les ákvörðunina,“ segir Gunnar.
Vankunnátta og misskilningur
Að sögn Gunnars er stærsti þátturinn vankunnátta og misskilningur á túlkun refsiheimildar 22. gr. laga um fiskeldi. „Þar sem meginreglu um saknæmi er ruglað saman og síðan muninum á almennum refsimörkum og sérrefsimörkum. Það er auðvitað mjög alvarlegt ef rannsakandi býr ekki yfir slíkri þekkingu á lögum og lögskýringu.“
Gunnar segir ljóst að lög hafi verið brotin. „Brotið hefur verið gegn lögum um fiskeldi og ef ekki verður refsað fyrir þetta stærsta umhverfisslys sem orðið hefur hér á landi þá er alveg ljóst að lögin ná ekki markmiði sínu,“ segir hann.
Ætla kæra innan mánaðar
Landssamband veiðifélaga muni kæra ákvörðun lögreglustjórans á Vestfjörðum. „Við munum hafa það í okkar kröfu að annar rannsakandi verði skipaður í málinu vegna þess að við teljum einfaldlega að lögreglustjórinn á Vestfjörðum sé einfaldlega ekki hæfur.“
Gunnar segir ákvörðunina ekki hafa komið neitt sérstaklega að óvart vegna stöðunnar sem uppi er á Vestfjörðum. „Síðan hefur það sýnt sig líka erlendis að samfélög sem lenda undir hælnum á svona stórum fyrirtækjum verða ð nokkru leyti lömuð þar sem embættismenn og íbúar samfélaganna þora ekki að stíga upp á móti fyrirtækjunum og stjórn þeirra. Í þessu tilfelli hafa stjórnendur líka mjög mikið pólitískt afl á bakvið sig og slíkt getur náttúrulega valdið vanhæfi,“ segir Gunnar jafnframt.
