Starfandi forsætis- og matvælaráðherra ákvað eftir kosningar að gefa út umdeilt leyfi til hvalveiða til næstu fimm ára.
Bjarni Benediktsson sagði við það tækifæri að ákvörðunin væri ekkert annað en afgreiðsla í matvælaráðuneytinu.
Ekki næst í ráðherra
Matvælaráðuneytið upplýsti svo í gær að ákveðið hefði verið að verða við ósk Hvals hf. og veita leyfi sem endurnýjast sjálfkrafa árlega og er því í raun ótímabundið. Sambærilegt ákvæði um endurnýjun hefur ekki verið í fyrri leyfisveitingum.
Ráðherra gaf ekki kost á viðtali í dag vegna málsins.
Brýnt að uppfæra löggjöf um hvalveiðar
Hafsteinn Dan Kristjánsson prófessor við lagadeild HR og fyrrverandi ráðgjafi stjórnvalda í málaflokknum segir brýnt að uppfæra 75 ára löggjöf um hvalveiðar.
„Ég tel að það sé löngu kominn tími á að uppfæra þessi lög þannig að þau standist nútímakröfur um réttaröryggi borgaranna. Standist mannréttindareglu stjórnarskrárinnar og ýmis atriði varðandi stjórnsýsluna. Þegar þú ert með svona gömul, opin og óljós lög þá er ákveðin hætta á því að þegar ráðherra taka ákvarðanir að þeir verði eins og flóðhestar í baði. Það er erfitt að hreyfa sig án þess að það skvettist upp úr,“ segir Hafsteinn.
Hafsteinn segir að það kunni hins vegar að reynast nýrri ríkisstjórn erfitt að afturkalla hvalveiðileyfið komi til slíkrar ákvörðunar.
„Ef á að afturkalla leyfi á grundvelli núgildandi laga þá þarf að fara í gegnum skráðar og óskráðar reglur um afturköllun. Það þarf að liggja fyrir með skýrum hætti að reglur eigi við og gæta meðalhófs í því sambandi. Það er því ekki sjálfgefið að það sé hægt að afturkalla leyfið,“ segir Hafsteinn.
Starfshópur skilar af sér á næsta ári
Fyrrverandi forsætisráðherra skipaði starfshóp í febrúar á þessu ári til að rýna gömlu lögin en samkvæmt upplýsingum frá hópnum er starfið umfangsmeira en gert var ráð fyrir og því ekki fyrr en í febrúar á næsta ári sem hann ráðgerir að skila af sér.
Fordæmalaus ákvörðun
Sigursteinn Másson stjórnarmaður í Dýraverndarsambands Íslands segir ákvörðun starfandi matvælaráðherra án fordæma.
„Þetta er ólýðræðisleg ákvörðun, þetta er valdníðsla og getur hreinlega ekki staðist. Það er mikil skömm fyrir íslenska stjórnsýslu, íslenskt stjórnarfar og Ísland í heild sinni ef þetta fær að standa. Þetta getur auðvitað ekki staðist og við verðum að treysta því að ný stjórnvöld muni taka á þessu fljótt og vel,“ segir Sigursteinn.
Hann gagnrýnir harðlega að slíka ákvörðun sé tekin af starfsstjórn.
„Þetta er ákvörðun starfsstjórnar með litlar takmarkaðar valdheimildir og umboð. Þetta er minnihluta starfsstjórn. Það hefur aldrei áður gerst að á slíkum tíma hafi verið tekin ákvörðun um fimm ára hvalveiðileyfi, hvað þá ótímabært hvalveiðileyfi,“ segir Sigursteinn.
Hann telur á ákvörðunin geti haft ófyrirsjáanlegar afleiðingar.
„Þetta getur haft mjög alvarleg áhrif á orðstýr landsins,“ segir Sigursteinn.
