Reistu hamingjunni heimili Árni Sigurðsson skrifar 30. desember 2024 18:01 Margir upplifa að hamingjan renni þeim úr greipum jafnskjótt og þeir reyna að grípa hana. Aðrir leita út í heim, safna sýnilegum sigrum, nýjum samböndum eða stórbrotnum upplifunum, en finna samt að gleðin nemur ekki varanlega land. Staðreyndin virðist vera að því ákafar sem við eltum hamingjuna utan okkar sjálfra, því fjarlægari verður hún, tálmynd sem ómögulegt er að fanga. En hvað ef við, í stað þess að flækjast um í leitinni, reistum henni heimili í eigin huga, svo hún gæti flutt inn af fúsum og frjálsum vilja? „Flestir eru u.þ.b. eins hamingjusamir og þeir ákveða sjálfir.“ – Abraham Lincoln (1809–1865) Lincoln bendir á að hamingja spretti ekki einvörðungu úr heppni eða ytri aðstæðum. Hún ræðst líka af daglegum ákvörðunum okkar, litlum skrefum sem móta innra landslag hugans. Þegar við skiljum að lykillinn sé að hlúa að þessu innra rými, skapast vaxtarskilyrði fyrir varanlega gleði til að spretta úr grasi. Skrefin að öruggu athvarfi hamingjunnar 1. Losaðu um óþarfa byrðar: Hugsaðu þér að þú sért að flytja í nýtt og bjart húsnæði en drægir með þér kassa af dóti sem þú notar aldrei. Á sama hátt geta eftirsjá, gremja eða kvíði fyllt hugann. Hvenær sem óhjálplegar hugsanir skjóta upp kollinum, segðu við sjálfa(n) þig: „Þetta er bara minning“ eða „Þetta eru bara áhyggjur,” og færðu athyglina aftur að augnablikinu. Með því að losa pláss í huganum kemur þú auga á möguleika á gleði sem var áður hulin. 2. Málaðu veggina með þakklæti: Þakklæti er eins og hlýr litur sem gefur innra rýminu algerlega nýja birtu. „Þakklæti er ekki einungis æðsta dyggðin, heldur móðir allra hinna.“ – Cíceró (106–43 f.Kr.) Skráðu á hverjum degi nokkur atriði sem þú ert þakklát(ur) fyrir. Þar þarf hvorki að vera um stórfengleg atvik né dýrar gjafir að ræða—stundum gleður einn bolli af góðu kaffi eða fallegt spjall við vin jafn mikið og stóru hlutirnir. 3. Iðkaðu nærveru og núvitund: „Milli áreitis og viðbragðs er bil. Í því bili er fólgið vald okkar til að velja viðbragð.“ – Viktor Frankl (1905–1997) Í hraða nútímans gleymum við oft augnablikinu sjálfu. Lykillinn er að taka eftir hugsunum og skynjunum án þess að sogast inn í þær. Dýpkaðu andardráttinn, taktu eftir umhverfinu og leyfðu líkamanum að slaka á. Þannig styrkist sjálfsstjórnin og rými fyrir friðsæla gleði stækkar. 4. Umkringdu þig uppbyggilegu fólki: Neikvæður, niðurdrepandi félagsskapur getur gert innra heimilið þröngt og óvistlegt. Það er ekki alltaf hægt að velja hverja við hittum, en við getum stjórnað því hve mikinn tíma og orku við verjum í neikvæð samskipti. Skýr mörk eru nauðsynleg svo hamingjan fái næði til að dafna. Mundu að sumir færa gleði þegar þeir koma, aðrir þegar þeir fara. Ræktaðu sambandið við fyrri hópinn. 5. Viðurkenndu takmörk áhrifavalds þíns: „Þú hefur vald yfir huga þínum – ekki ytri atburðum. Skildu þetta og þú munt finna styrk.“ – Markús Árelíus (121–180 e.Kr.) Ytri aðstæður breytast oft án þess að við fáum nokkru um ráðið, hvort sem um er að ræða röskun í starfi, breytt sambönd eða óvænt áföll. Þegar við snúum okkur inn á við og viðurkennum eigin valdmörk, getum við brugðist við af yfirvegun og varðveitt andlegt jafnvægi. Hagnýt ráð til að hlúa að innra heimili: Hugarúttekt fyrir háttinn: Skrifaðu niður nokkrar línur um helstu áhyggjur áður en þú ferð að sofa og leyfðu þeim þannig að fjara út. Tjáðu þakklæti upphátt: Láttu vita þegar einhver gerir þér greiða; það gleður ekki aðeins viðkomandi heldur styrkir þína eigin jákvæðu afstöðu. Láttu hugann nema staðar: Taktu stutta örhugleiðslu sitjandi eða á gangi og gefðu önduninni gaum. Settu öðrum mörk: Minntu sjálfa(n) þig á að innra heimilið þitt er heilagur staður. Takmarkaðu samskipti sem valda stöðugri vanlíðan. Að lokum: Gleðin lætur ekki finna sig með látum eða með því að flækjast um heiminn í von um guðlega upplifun. Hún vill miklu heldur að þú reisir henni heimili í huganum, þar sem hún velur að dvelja. Með því að losa um neikvæðan farangur, mála andlega rýmið með þakklæti, iðka núvitund, umgangast uppbyggilegt fólk og sleppa tökum á aðstæðum sem þú getur ekki stjórnað, ertu að laða hamingjuna til þín og gera þennan stað að hennar helgidómi. Dragðu djúpt inn andann núna. Það getur verið að þú uppgötvir að friðsældin sem þú sóttist eftir sé þegar til staðar—bara bíðandi eftir að þú bjóðir hana velkomna. Reistu hamingjunni heimili, og hún mun sækja þig heim af sjálfsdáðum. Höfundur er fyrrum framkvæmdastjóri Stjórnunarfélagsins og með 36 ára reynslu á sviði símenntunar, fyrirlestra- og námskeiðahalds. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Árni Sigurðsson Mest lesið Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun Hvernig tryggir þú stærstu fjárfestingu lífins? Berglind Halla Elíasdóttir Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Þakkir til starfsfólk Janusar Sigrún Ósk Bergmann Skoðun Á uppgjör frá TR að koma eldri borgurum á óvart? Björn Snæbjörnsson Skoðun Mun gervigreindin senda konur heim? Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð Skoðun Ritunarramminn - verkfæri fyrir kennara! Katrín Ósk Þráinsdóttir Skoðun Ráðalaus ráðherra Högni Elfar Gylfason Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson Skoðun Skoðun Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar Skoðun Tíðaheilbrigði er lykilatriði í jafnrétti kynjanna Berit Mueller skrifar Skoðun Þjóðarmorð – frá orðfræðilegu sjónarmiði Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Þakkir til starfsfólk Janusar Sigrún Ósk Bergmann skrifar Skoðun Mun gervigreindin senda konur heim? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Nokkur orð um stöðuna Dögg Þrastardóttir skrifar Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun #blessmeta – þriðja grein Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvernig tryggir þú stærstu fjárfestingu lífins? Berglind Halla Elíasdóttir skrifar Skoðun Ritunarramminn - verkfæri fyrir kennara! Katrín Ósk Þráinsdóttir skrifar Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar Skoðun Feluleikur Þorgerðar Katrínar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ráðalaus ráðherra Högni Elfar Gylfason skrifar Skoðun Spólum til baka Snævar Ingi Sveinsson skrifar Skoðun Sögulegur dómur Hæstaréttar – staðfestir sjálfstæði Alþingis Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Að vera fatlaður á Íslandi er full vinna Birna Ösp Traustadóttir skrifar Skoðun Sæluríkið Ísland Einar Helgason skrifar Skoðun Áskorun til Alþingis: Tryggið almannahagsmuni - afnemið samkeppnisundanþágu afurðastöðvanna Benedikt S. Benediktsson,Breki Karlsson,Halla Gunnarsdóttir,Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Stormurinn gegn stóðhryssunni Hallgerður Ljósynja Hauksdóttir skrifar Skoðun Kallið þið þetta fjölbreytni? Hermann Borgar Jakobsson skrifar Skoðun Til varnar Eyjafjöllum - og Íslandi öllu Pétur Jónasson skrifar Skoðun Réttlætið sem refsar Jóni Hjálmar Vilhjálmsson skrifar Skoðun Guðmundur Hrafn Arngrímsson er maður sem hefur aldrei rúllað sexum Kristján Blöndal skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm með titrandi tár Katrín Matthíasdóttir skrifar Sjá meira
Margir upplifa að hamingjan renni þeim úr greipum jafnskjótt og þeir reyna að grípa hana. Aðrir leita út í heim, safna sýnilegum sigrum, nýjum samböndum eða stórbrotnum upplifunum, en finna samt að gleðin nemur ekki varanlega land. Staðreyndin virðist vera að því ákafar sem við eltum hamingjuna utan okkar sjálfra, því fjarlægari verður hún, tálmynd sem ómögulegt er að fanga. En hvað ef við, í stað þess að flækjast um í leitinni, reistum henni heimili í eigin huga, svo hún gæti flutt inn af fúsum og frjálsum vilja? „Flestir eru u.þ.b. eins hamingjusamir og þeir ákveða sjálfir.“ – Abraham Lincoln (1809–1865) Lincoln bendir á að hamingja spretti ekki einvörðungu úr heppni eða ytri aðstæðum. Hún ræðst líka af daglegum ákvörðunum okkar, litlum skrefum sem móta innra landslag hugans. Þegar við skiljum að lykillinn sé að hlúa að þessu innra rými, skapast vaxtarskilyrði fyrir varanlega gleði til að spretta úr grasi. Skrefin að öruggu athvarfi hamingjunnar 1. Losaðu um óþarfa byrðar: Hugsaðu þér að þú sért að flytja í nýtt og bjart húsnæði en drægir með þér kassa af dóti sem þú notar aldrei. Á sama hátt geta eftirsjá, gremja eða kvíði fyllt hugann. Hvenær sem óhjálplegar hugsanir skjóta upp kollinum, segðu við sjálfa(n) þig: „Þetta er bara minning“ eða „Þetta eru bara áhyggjur,” og færðu athyglina aftur að augnablikinu. Með því að losa pláss í huganum kemur þú auga á möguleika á gleði sem var áður hulin. 2. Málaðu veggina með þakklæti: Þakklæti er eins og hlýr litur sem gefur innra rýminu algerlega nýja birtu. „Þakklæti er ekki einungis æðsta dyggðin, heldur móðir allra hinna.“ – Cíceró (106–43 f.Kr.) Skráðu á hverjum degi nokkur atriði sem þú ert þakklát(ur) fyrir. Þar þarf hvorki að vera um stórfengleg atvik né dýrar gjafir að ræða—stundum gleður einn bolli af góðu kaffi eða fallegt spjall við vin jafn mikið og stóru hlutirnir. 3. Iðkaðu nærveru og núvitund: „Milli áreitis og viðbragðs er bil. Í því bili er fólgið vald okkar til að velja viðbragð.“ – Viktor Frankl (1905–1997) Í hraða nútímans gleymum við oft augnablikinu sjálfu. Lykillinn er að taka eftir hugsunum og skynjunum án þess að sogast inn í þær. Dýpkaðu andardráttinn, taktu eftir umhverfinu og leyfðu líkamanum að slaka á. Þannig styrkist sjálfsstjórnin og rými fyrir friðsæla gleði stækkar. 4. Umkringdu þig uppbyggilegu fólki: Neikvæður, niðurdrepandi félagsskapur getur gert innra heimilið þröngt og óvistlegt. Það er ekki alltaf hægt að velja hverja við hittum, en við getum stjórnað því hve mikinn tíma og orku við verjum í neikvæð samskipti. Skýr mörk eru nauðsynleg svo hamingjan fái næði til að dafna. Mundu að sumir færa gleði þegar þeir koma, aðrir þegar þeir fara. Ræktaðu sambandið við fyrri hópinn. 5. Viðurkenndu takmörk áhrifavalds þíns: „Þú hefur vald yfir huga þínum – ekki ytri atburðum. Skildu þetta og þú munt finna styrk.“ – Markús Árelíus (121–180 e.Kr.) Ytri aðstæður breytast oft án þess að við fáum nokkru um ráðið, hvort sem um er að ræða röskun í starfi, breytt sambönd eða óvænt áföll. Þegar við snúum okkur inn á við og viðurkennum eigin valdmörk, getum við brugðist við af yfirvegun og varðveitt andlegt jafnvægi. Hagnýt ráð til að hlúa að innra heimili: Hugarúttekt fyrir háttinn: Skrifaðu niður nokkrar línur um helstu áhyggjur áður en þú ferð að sofa og leyfðu þeim þannig að fjara út. Tjáðu þakklæti upphátt: Láttu vita þegar einhver gerir þér greiða; það gleður ekki aðeins viðkomandi heldur styrkir þína eigin jákvæðu afstöðu. Láttu hugann nema staðar: Taktu stutta örhugleiðslu sitjandi eða á gangi og gefðu önduninni gaum. Settu öðrum mörk: Minntu sjálfa(n) þig á að innra heimilið þitt er heilagur staður. Takmarkaðu samskipti sem valda stöðugri vanlíðan. Að lokum: Gleðin lætur ekki finna sig með látum eða með því að flækjast um heiminn í von um guðlega upplifun. Hún vill miklu heldur að þú reisir henni heimili í huganum, þar sem hún velur að dvelja. Með því að losa um neikvæðan farangur, mála andlega rýmið með þakklæti, iðka núvitund, umgangast uppbyggilegt fólk og sleppa tökum á aðstæðum sem þú getur ekki stjórnað, ertu að laða hamingjuna til þín og gera þennan stað að hennar helgidómi. Dragðu djúpt inn andann núna. Það getur verið að þú uppgötvir að friðsældin sem þú sóttist eftir sé þegar til staðar—bara bíðandi eftir að þú bjóðir hana velkomna. Reistu hamingjunni heimili, og hún mun sækja þig heim af sjálfsdáðum. Höfundur er fyrrum framkvæmdastjóri Stjórnunarfélagsins og með 36 ára reynslu á sviði símenntunar, fyrirlestra- og námskeiðahalds.
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar
Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason skrifar
Skoðun Kynbundinn munur í tekjum á efri árum Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Hvalveiðar eru ekki mannréttindi. Þetta er atvinnugrein sem hefur mistekist Ed Goodall skrifar
Skoðun Áskorun til Alþingis: Tryggið almannahagsmuni - afnemið samkeppnisundanþágu afurðastöðvanna Benedikt S. Benediktsson,Breki Karlsson,Halla Gunnarsdóttir,Ólafur Stephensen skrifar
Skoðun Guðmundur Hrafn Arngrímsson er maður sem hefur aldrei rúllað sexum Kristján Blöndal skrifar
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun