Skattspor ferðaþjónustunnar 184 milljarðar árið 2023 Pétur Óskarsson skrifar 20. febrúar 2025 13:03 Við í ferðaþjónustunni erum þaulvön að ræða skatta- eða gjaldamál greinarinnar, enda hafa þau verið í eldlínunni síðustu misserin. Við viljum vera samkeppnishæf og öflug atvinnugrein sem skilar – með sanngjörnum hætti – hluta af þeim verðmætum sem við sköpum, aftur til samfélagsins sem við störfum í. Enda gerum við það nú þegar með myndarlegum hætti, bæði í krónum og aurum og ekki síður í formi aukinna lífsgæða víða um land, sem ekki verða öll mæld með aðferðum hagfræðinnar. Stækkum kökuna til að standa undir aukinni velferð Það var því ánægjulegt að heyra nýbakaðan umhverfisráðherra lýsa því yfir með tilþrifum í beinni útsendingu á dögunum, að markmið nýrrar ríkisstjórnar væri að tryggja verðmætasköpun og stækka kökuna til þess að standa undir velferðinni í landinu. Þarna erum við að dansa! Leyfum atvinnulífinu að blómstra enda er það svo að þegar vel gengur í atvinnulífinu, skilar það sér umsvifalaust í ríkulegu tekjustreymi til hins opinbera. En sporin hræða, því miður. Aðgerðir séu í takt við yfirlýsingar Við höfum heyrt svona fallegar yfirlýsingar ótal sinnum áður. Oftast hafa þær reynst orðin tóm og við fengið yfir okkur úrval sértækra skatta síðustu ár eða hækkanir á þeim sem fyrir voru - í algjöru tillits- og ábyrgðarleysi gagnvart greininni. Má þar nefna tvöföldun á gistináttaskatti á síðasta ári, hækkun þess sama skatts í skjóli nætur og innleiðingu innviðagjalds á skemmtiferðaskipin núna um síðustu áramót. Innviðagjaldið hefur valdið miklum usla rétt eins og tvöföldun gistináttaskattsins. Síðan er yfirvofandi innleiðing kílómetragjalda á bílaleigubíla og hópferðabíla. Í því samhengi er það skýlaus krafa greinarinnar að sú innleiðing verði gerð í samvinnu við bílaleigurnar og ferðaþjónustuna alla og með eðlilegum aðlögunartíma fyrir fyrirtæki með þúsundir ökutækja á forræði sínu. Á meðan á þessu öllu hefur gengið, hefur farið af stað stjórnlaus innheimta á allskonar aðstöðugjöldum og bílastæðagjöldum við náttúruperlur um land allt bæði á vegum hins opinbera og einkaaðila. Aukin óvissa í boði stjórnvalda Ný ríkisstjórn segist í stefnuyfirlýsingu sinni ætla að stuðla að verðmætasköpun, öryggi og álagsstýringu í ferðaþjónustu. Þar segir líka að vinsælustu ferðamannastaðir landsins séu í eigu þjóðarinnar og að ríkisstjórnin hyggist taka upp auðlindagjald fyrir aðgang ferðamanna að vinsælustu áfangastöðum landsins. Á meðan þessi óljósa og að því er virðist ómarkvissa aðgerð er í smíðum, verði sett á komugjöld á ferðamenn. Við fögnum því að stuðla eigi að verðmætasköpun í greininni. Þar eru möguleikarnir óþrjótandi. Það verður aftur á móti ekki gert með nýjum sköttum og gjöldum enda skapa nýjar álögur ekki ný verðmæti. Þá er það svo að stefnuyfirlýsing nýrrar ríkisstjórnar felur í sér verulega aukna óvissu sem kemur niður á rekstri ferðaþjónustufyrirtækja, þar sem hvorki er vitað hvenær boðuð auðlindagjöld eigi að taka gildi né með hvaða hætti þau eiga að vera. Það er afar mikilvægt að ríkisstjórnin tryggi ferðaþjónustunni fyrirsjáanleika í þessum efnum sem allra fyrst, hvort sem um er að ræða auðlindagjöld, kílómetragjöld eða önnur gjöld. Mikilvægt að draga ekki úr samkeppnishæfni Við erum að sjálfsögðu tilbúin að setjast niður með stjórnvöldum og ræða þætti þessarar stefnuyfirlýsingar. Markmiðið þarf þó augljóslega að vera að allar þær breytingar sem kunna að verða á gjaldtöku af ferðamönnum, dragi ekki úr samkeppnishæfni landsins og þar með verðmætasköpun sem myndi þegar upp er staðið bitna á okkur öllum. Það er ljóst að íslensk ferðaþjónusta heldur uppi mikilvægum kerfum og innviðum í okkar samfélagi, og skilar gríðarlegum verðmætum í skatttekjur til ríkis og sveitarfélaga á hverju ári, líkt og sjá má meðal annars á skattspori hennar sem var 184 milljarðar króna árið 2023. Við verðum að standa vörð um og tryggja samkeppnishæfni ferðaþjónustunnar, enda er hún meginforsenda sjálfbærrar framtíðar greinarinnar og þar með áframhaldandi tekjustreymis í opinbera sjóði. Höfundur er formaður Samtaka ferðaþjónustunnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Pétur Óskarsson Ferðaþjónusta Skattar og tollar Mest lesið Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga Skoðun Skoðun Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Áfram Breiðholt og Kjalarnes! Skúli Helgason skrifar Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vesturlönd mega ekki leyfa Pútín að skrifa leikreglurnar Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Gulur september María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Reiði á tímum allsnægta Jökull Gíslason skrifar Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Tölur segja ekki alla söguna Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Enn úr sömu sveitinni Trausti Hjálmarsson skrifar Skoðun Palestínsk börn eiga betra skilið Anna Lúðvíksdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Öll dýrin í skóginum eiga að vera vinir Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Meira að segja Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason skrifar Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Ákalli um samræmingu í eftirliti svarað Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Við í ferðaþjónustunni erum þaulvön að ræða skatta- eða gjaldamál greinarinnar, enda hafa þau verið í eldlínunni síðustu misserin. Við viljum vera samkeppnishæf og öflug atvinnugrein sem skilar – með sanngjörnum hætti – hluta af þeim verðmætum sem við sköpum, aftur til samfélagsins sem við störfum í. Enda gerum við það nú þegar með myndarlegum hætti, bæði í krónum og aurum og ekki síður í formi aukinna lífsgæða víða um land, sem ekki verða öll mæld með aðferðum hagfræðinnar. Stækkum kökuna til að standa undir aukinni velferð Það var því ánægjulegt að heyra nýbakaðan umhverfisráðherra lýsa því yfir með tilþrifum í beinni útsendingu á dögunum, að markmið nýrrar ríkisstjórnar væri að tryggja verðmætasköpun og stækka kökuna til þess að standa undir velferðinni í landinu. Þarna erum við að dansa! Leyfum atvinnulífinu að blómstra enda er það svo að þegar vel gengur í atvinnulífinu, skilar það sér umsvifalaust í ríkulegu tekjustreymi til hins opinbera. En sporin hræða, því miður. Aðgerðir séu í takt við yfirlýsingar Við höfum heyrt svona fallegar yfirlýsingar ótal sinnum áður. Oftast hafa þær reynst orðin tóm og við fengið yfir okkur úrval sértækra skatta síðustu ár eða hækkanir á þeim sem fyrir voru - í algjöru tillits- og ábyrgðarleysi gagnvart greininni. Má þar nefna tvöföldun á gistináttaskatti á síðasta ári, hækkun þess sama skatts í skjóli nætur og innleiðingu innviðagjalds á skemmtiferðaskipin núna um síðustu áramót. Innviðagjaldið hefur valdið miklum usla rétt eins og tvöföldun gistináttaskattsins. Síðan er yfirvofandi innleiðing kílómetragjalda á bílaleigubíla og hópferðabíla. Í því samhengi er það skýlaus krafa greinarinnar að sú innleiðing verði gerð í samvinnu við bílaleigurnar og ferðaþjónustuna alla og með eðlilegum aðlögunartíma fyrir fyrirtæki með þúsundir ökutækja á forræði sínu. Á meðan á þessu öllu hefur gengið, hefur farið af stað stjórnlaus innheimta á allskonar aðstöðugjöldum og bílastæðagjöldum við náttúruperlur um land allt bæði á vegum hins opinbera og einkaaðila. Aukin óvissa í boði stjórnvalda Ný ríkisstjórn segist í stefnuyfirlýsingu sinni ætla að stuðla að verðmætasköpun, öryggi og álagsstýringu í ferðaþjónustu. Þar segir líka að vinsælustu ferðamannastaðir landsins séu í eigu þjóðarinnar og að ríkisstjórnin hyggist taka upp auðlindagjald fyrir aðgang ferðamanna að vinsælustu áfangastöðum landsins. Á meðan þessi óljósa og að því er virðist ómarkvissa aðgerð er í smíðum, verði sett á komugjöld á ferðamenn. Við fögnum því að stuðla eigi að verðmætasköpun í greininni. Þar eru möguleikarnir óþrjótandi. Það verður aftur á móti ekki gert með nýjum sköttum og gjöldum enda skapa nýjar álögur ekki ný verðmæti. Þá er það svo að stefnuyfirlýsing nýrrar ríkisstjórnar felur í sér verulega aukna óvissu sem kemur niður á rekstri ferðaþjónustufyrirtækja, þar sem hvorki er vitað hvenær boðuð auðlindagjöld eigi að taka gildi né með hvaða hætti þau eiga að vera. Það er afar mikilvægt að ríkisstjórnin tryggi ferðaþjónustunni fyrirsjáanleika í þessum efnum sem allra fyrst, hvort sem um er að ræða auðlindagjöld, kílómetragjöld eða önnur gjöld. Mikilvægt að draga ekki úr samkeppnishæfni Við erum að sjálfsögðu tilbúin að setjast niður með stjórnvöldum og ræða þætti þessarar stefnuyfirlýsingar. Markmiðið þarf þó augljóslega að vera að allar þær breytingar sem kunna að verða á gjaldtöku af ferðamönnum, dragi ekki úr samkeppnishæfni landsins og þar með verðmætasköpun sem myndi þegar upp er staðið bitna á okkur öllum. Það er ljóst að íslensk ferðaþjónusta heldur uppi mikilvægum kerfum og innviðum í okkar samfélagi, og skilar gríðarlegum verðmætum í skatttekjur til ríkis og sveitarfélaga á hverju ári, líkt og sjá má meðal annars á skattspori hennar sem var 184 milljarðar króna árið 2023. Við verðum að standa vörð um og tryggja samkeppnishæfni ferðaþjónustunnar, enda er hún meginforsenda sjálfbærrar framtíðar greinarinnar og þar með áframhaldandi tekjustreymis í opinbera sjóði. Höfundur er formaður Samtaka ferðaþjónustunnar.
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar
Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar
Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun