Letingja í valdastöður Borgar Þór Einarsson skrifar 19. ágúst 2007 05:00 Það er ekki margt að í íslensku samfélagi, sem betur fer. Fáar þjóðir búa við aðra eins hagsæld og velmegun. Verkefni og viðfangsefni sem áður voru á höndum stjórnmálamanna, eins og að reka bankakerfið og ákveða verð á vörum og þjónustu, er að verulegu leyti komin í hendur einkaaðila. Þeir eru fáir sem andmæla því að sú skipan er líklegri til að skila almenningi ávinningi. Sú staðreynd að samfélagið lýtur í ríkari mæli vilja og athöfnum einstaklinga hefur ekki bara orðið til þess að efla og bæta þjóðarhag heldur hefur þessi þróun einnig leitt til þess að stjórnmálamenn hafa minna um þessi mál að segja en áður. Því miður er það svo að fáir stjórnmálamenn vilja sitja aðgerðalausir. Þeir eru jú kosnir út á loforð um athafnir en ekki orð. Duglegir stjórnmálamenn eru reyndar almennt lakari kostur en þeir lötu, þótt fáir myndu beinlínis leita eftir stuðningi á þeim forsendum að þeir væru almennt latir til verka og vildu helst gera sem minnst. Þetta er einkum áberandi á sveitarstjórnarstiginu þar sem kosningabaráttan líkist helst raunveruleikaþætti þar sem keppendur reyna að setja sveitarfélagið á hausinn á sem skemmstum tíma.Sjónarmið en ekki sannleikurÁ undanförnum dögum og vikum hefur átt sér stað áberandi umræða í fjölmiðlum um það sem kallað er ófremdarástand í miðborg Reykjavíkur. Það er ekki til neinn algildur sannleikur um „ástandið" í miðbænum. Í huga manns sem bíður eftir aðhlynningu á slysadeild eftir að hafa verið kýldur í andlitið hefur ástandið í bænum vafalítið aldrei verið eins slæmt. Par sem fer út að borða og hittir vini sína og fleira skemmtilegt fólk, sér fólk syngja og dansa á götum úti, hugsar eflaust að skemmtanamenningin í Reykjavík hafi aldrei verið betri. Hvort tveggja er sjónarmið en hvorugt er sannleikurinn.Þau gögn sem kynnt hafa verið í umræðunni á síðustu dögum eru oftar en ekki misvísandi um þróun þessara mála á undanförnum árum. Margt bendir til þess að glæpum hafi fjölgað eftir að eftirlitsmyndavélar voru settar upp í miðbænum og getur það ekki talist mikil viðurkenning fyrir þá vafasömu lögregluaðgerð sem er í raun tilefnislaus lögreglurannsókn á flestum þeim sem leggja leið sína um miðbæinn. Því verður vissulega ekki slegið föstu að fækka mætti glæpum með því að taka myndavélarnar niður. Mörgum gengur hins vegar illa að skilja að atburðir geta gerst samtímis án þess að beint orsakasamband sé þar á milli. Þessi hugsunarvilla leiðir oft til þess að menn velja röng úrræði í viðleitni sinni til að laga hlutina.Ekki vænlegt til árangursÞví miður eru hugmyndir borgaryfirvalda í Reykjavík og yfirstjórnar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu um aðgerðir í málefnum miðborgarinnar dæmi um þetta. Vissulega er mikilvægt að efla löggæslu og koma í veg fyrir ofbeldi og önnur lögbrot. Hins vegar eru afskipti þessara aðila að frjálsri verslun í miðborginni með öllu fráleit. Að ætla að beita opinberu valdi til þess að ákveða hvenær fólk fer að sofa er ekki líklegt til árangurs. Hugmyndin um að fjölga eftirlitsmyndavélum hlýtur vera tilraun til friðþægingar þegar ljóst má vera að uppsetning þeirra fyrir sjö árum hefur litlu skilað. Af sama meiði eru hugmyndir um að þrengja enn frekar að verslunarrekstri með hámarksfjölda veitingastaða eða annars konar höftum.Eins og oft vill verða yrðu þessi lyf mun skaðlegri en þeim sjúkdómi sem þeim er ætlað að uppræta. Áður en rokið er upp til handa og fóta með opinberu valdi, skerðingu á grundvallarréttindum borgaranna, þá hlýtur að vera hægt að gera þá kröfu til viðkomandi aðila að þeir hafi fast land undir fótum. Í fyrsta lagi að fyrir liggi að ástandið í miðbænum sé raunverulega verra eða eins slæmt og sumir vilja vera láta. Í því verður að styðjast við meira en uppsláttarfréttir í gúrkutíð eða eðlislæga sókn lögreglunnar eftir ríkari valdheimildum. Í öðru lagi verða menn að velja úrræði af kostgæfni og gæta þess vandlega að þau drepi ekki sjúklinginn sem lækna skal.Fyrst og fremst verður þó að höfða til ábyrgðar þeirra sem leggja leið sína í miðbæinn að næturlagi í þeim tilgangi að skemmta sjálfum sér. Frelsinu fylgir ábyrgð og hún liggur hjá hverjum og einum. Almenn löggæsla verður að miðast við umfang verkefnisins. Rétta leiðin er því að efla löggæsluna en færa ekki vandann til með því að leggja boð og bönn á verslunarrekstur í miðborginni. Vissulega er erfitt fyrir dugnaðarforka í opinberum embættum að aðhafast fátt og falla ekki í þá freistni að beita opinberu valdi sínu en í þessu tilviki er kapp best með forsjá. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun Mest lesið Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir Skoðun Bakslag í opinberri þróunarsamvinnu Gunnar Salvarsson Skoðun Jöfn skipting skulda og eigna í sambúð Sævar Þór Jónsson Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Á hvorum endanum viljum við byrja að skera af? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Bakslag í opinberri þróunarsamvinnu Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Fyrirmyndar forvarnarstefna í Mosfellsbæ Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Kína mun ekki bjarga Vesturlöndum að þessu sinni Sæþór Randalsson skrifar Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar Skoðun Draghi-skýrslan og veikleikar Íslands Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Nokkur orð um sérlausn í flugi Birna Sigrún Hallsdóttir,Hrafnhildur Bragadóttir skrifar Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson skrifar Skoðun Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íbúðalán Landsbankans og fyrstu kaupendur Helgi Teitur Helgason skrifar Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal skrifar Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Ógn og ofbeldi á vinnustöðum – hvað er til ráða Gísli Níls Einarsson skrifar Skoðun Lesum meira með börnunum okkar Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson skrifar Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson skrifar Skoðun Barnvæn borg byggist á traustu leikskólakerfi Stefán Pettersson skrifar Skoðun Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ójöfnuður í fjármögnun nýsköpunarverkefna Elinóra Inga Sigurðardóttir skrifar Sjá meira
Það er ekki margt að í íslensku samfélagi, sem betur fer. Fáar þjóðir búa við aðra eins hagsæld og velmegun. Verkefni og viðfangsefni sem áður voru á höndum stjórnmálamanna, eins og að reka bankakerfið og ákveða verð á vörum og þjónustu, er að verulegu leyti komin í hendur einkaaðila. Þeir eru fáir sem andmæla því að sú skipan er líklegri til að skila almenningi ávinningi. Sú staðreynd að samfélagið lýtur í ríkari mæli vilja og athöfnum einstaklinga hefur ekki bara orðið til þess að efla og bæta þjóðarhag heldur hefur þessi þróun einnig leitt til þess að stjórnmálamenn hafa minna um þessi mál að segja en áður. Því miður er það svo að fáir stjórnmálamenn vilja sitja aðgerðalausir. Þeir eru jú kosnir út á loforð um athafnir en ekki orð. Duglegir stjórnmálamenn eru reyndar almennt lakari kostur en þeir lötu, þótt fáir myndu beinlínis leita eftir stuðningi á þeim forsendum að þeir væru almennt latir til verka og vildu helst gera sem minnst. Þetta er einkum áberandi á sveitarstjórnarstiginu þar sem kosningabaráttan líkist helst raunveruleikaþætti þar sem keppendur reyna að setja sveitarfélagið á hausinn á sem skemmstum tíma.Sjónarmið en ekki sannleikurÁ undanförnum dögum og vikum hefur átt sér stað áberandi umræða í fjölmiðlum um það sem kallað er ófremdarástand í miðborg Reykjavíkur. Það er ekki til neinn algildur sannleikur um „ástandið" í miðbænum. Í huga manns sem bíður eftir aðhlynningu á slysadeild eftir að hafa verið kýldur í andlitið hefur ástandið í bænum vafalítið aldrei verið eins slæmt. Par sem fer út að borða og hittir vini sína og fleira skemmtilegt fólk, sér fólk syngja og dansa á götum úti, hugsar eflaust að skemmtanamenningin í Reykjavík hafi aldrei verið betri. Hvort tveggja er sjónarmið en hvorugt er sannleikurinn.Þau gögn sem kynnt hafa verið í umræðunni á síðustu dögum eru oftar en ekki misvísandi um þróun þessara mála á undanförnum árum. Margt bendir til þess að glæpum hafi fjölgað eftir að eftirlitsmyndavélar voru settar upp í miðbænum og getur það ekki talist mikil viðurkenning fyrir þá vafasömu lögregluaðgerð sem er í raun tilefnislaus lögreglurannsókn á flestum þeim sem leggja leið sína um miðbæinn. Því verður vissulega ekki slegið föstu að fækka mætti glæpum með því að taka myndavélarnar niður. Mörgum gengur hins vegar illa að skilja að atburðir geta gerst samtímis án þess að beint orsakasamband sé þar á milli. Þessi hugsunarvilla leiðir oft til þess að menn velja röng úrræði í viðleitni sinni til að laga hlutina.Ekki vænlegt til árangursÞví miður eru hugmyndir borgaryfirvalda í Reykjavík og yfirstjórnar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu um aðgerðir í málefnum miðborgarinnar dæmi um þetta. Vissulega er mikilvægt að efla löggæslu og koma í veg fyrir ofbeldi og önnur lögbrot. Hins vegar eru afskipti þessara aðila að frjálsri verslun í miðborginni með öllu fráleit. Að ætla að beita opinberu valdi til þess að ákveða hvenær fólk fer að sofa er ekki líklegt til árangurs. Hugmyndin um að fjölga eftirlitsmyndavélum hlýtur vera tilraun til friðþægingar þegar ljóst má vera að uppsetning þeirra fyrir sjö árum hefur litlu skilað. Af sama meiði eru hugmyndir um að þrengja enn frekar að verslunarrekstri með hámarksfjölda veitingastaða eða annars konar höftum.Eins og oft vill verða yrðu þessi lyf mun skaðlegri en þeim sjúkdómi sem þeim er ætlað að uppræta. Áður en rokið er upp til handa og fóta með opinberu valdi, skerðingu á grundvallarréttindum borgaranna, þá hlýtur að vera hægt að gera þá kröfu til viðkomandi aðila að þeir hafi fast land undir fótum. Í fyrsta lagi að fyrir liggi að ástandið í miðbænum sé raunverulega verra eða eins slæmt og sumir vilja vera láta. Í því verður að styðjast við meira en uppsláttarfréttir í gúrkutíð eða eðlislæga sókn lögreglunnar eftir ríkari valdheimildum. Í öðru lagi verða menn að velja úrræði af kostgæfni og gæta þess vandlega að þau drepi ekki sjúklinginn sem lækna skal.Fyrst og fremst verður þó að höfða til ábyrgðar þeirra sem leggja leið sína í miðbæinn að næturlagi í þeim tilgangi að skemmta sjálfum sér. Frelsinu fylgir ábyrgð og hún liggur hjá hverjum og einum. Almenn löggæsla verður að miðast við umfang verkefnisins. Rétta leiðin er því að efla löggæsluna en færa ekki vandann til með því að leggja boð og bönn á verslunarrekstur í miðborginni. Vissulega er erfitt fyrir dugnaðarforka í opinberum embættum að aðhafast fátt og falla ekki í þá freistni að beita opinberu valdi sínu en í þessu tilviki er kapp best með forsjá.
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir Skoðun
Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun
Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar
Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar
Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar
Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir Skoðun
Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun