Neyðaraðstoð er flókið fyrirbæri. Stundum væri betur heima setið en af stað farið. Jón Björgvinsson, kvikmyndatökumaður sem er búsettur í Sviss fjallar aðeins um þetta í tímaritinu Lífsstíll.
Jón hefur sérhæft sig í kvikmyndatökum á svæðum þar sem neyð ríkir, hvort sem er af manna völdum eða náttúrunnar. Í hópi erlendra kollega er hann kallaður "Master of Disaster."
Sharon
Neyðaraðstoð er yfirleitt gefin af góðum hug. Leikkonunni Sharon Stone gekk gott eitt til þegar hún var gestur á leiðtogafundi í Sviss. Hún sneri umræðum um Afríku upp í fjársöfnun til að senda moskítónet til Tansaníu.
Sharon krosslagði langa fótleggina og safnaði einni milljón dollara á fimm mínútum. Þetta var hin opinbera saga. Það var ekki sagt frá því að þetta varð allt hið mesta klúður. Peningarnir skiluðu sér illa og einnig netin til Tansaníu.
Sagt er að mestu af þeim netum sem þó voru keypt hafi verið stolið. Þau hafi þó að skilað sér á mörkuðum í Tansaníu. Þá var hinsvegar búið að sauma úr þeim brúðarkjóla.
Sem var eins gott fyrir heimamenn, segir Jón Björgvinsson. Ef Stone hefði kynnt sér málið eitthvað hefði hún komist að raun um að það er nóg til af moskítónetum í Tansaníu.
Þau hafa verið framleidd þar í landi árum saman. Ef allt í einu hefðu komið ókeypis moskítónet fyrir milljón dollara hefði það verið mikið áfall fyrir hina innlendu framleiðslu.
Hlý líkklæði
En það eru ekki bara einstaklingar sem hlaupa á sig. Þegar 30 þúsund manns fórust í jarðskjálfta í Íran á jólum árið 2003 lentu líka 80 þúsund manns á vergangi. Það var vetur og það var kalt. Það var því ekkert óeðlilegt við að ullarteppi (meðal annars frá Íslandi) væru í þeim flugvélaförmum af neyðaraðstoð sem send var til landsins.
Það sem fólkinu var efst í huga var hinsvegar að jarðsetja sína látnu. Hinir látnu eru samkvæmt venju sveipaðir í hvít líkklæði.
Ef einhverjum hefði dottið í hug að senda helling af hvítu lérefti til Írans hefði það sparað mikla peninga. Og ullarteppin hefðu þá getað yljað fólki í stað þess að vera grafin með hinum þrjátíu þúsund látnu.
Dýrkeyptar baunir
Eftir rannsóknir ákvað virt hjálparstofnun að hjálpa hungruðum flóttamönnum í Afríku með því að senda þeim nýja tegund af baunum. Þær voru næringarríkari en þær baunir sem fram að því höfðu verið sendar. Sex mánuðum síðar varð að hætta þessari aðstoð.
Það hafði gleymst að taka inn í dæmið að nýju baunirnar þurftu mun meiri suðu en þær gömlu. Og því meira eldsneyti. Flóttamennirnir voru búnir að brenna upp allt skóglendi í kringum sig og voru vesælli en nokkru sinni.
Vatn í elginn
Í flugvél sem Jón Björgvinsson flaug með til Sri Lanka voru stæður af flöskum með vatni. Í Batticola sem varð einna verst úti í flóðunum var átöppunarverksmiðja fyrir vatn eitt af fáu sem slapp við skemmdir. Auk þess var þetta regntíminn og nóg að setja út fötu til þess að fá ferskt vatn.
Í flugvélinni var einnig mikið af skófatnaði. Innfæddir nota hinsvegar ekki annað skófatnað en í mesta lagi sandala.
