1. maí 2012 Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar 1. maí 2012 06:00 Á undanförnum árum virðist hróður hins alþjóðlega baráttudags verkalýðsins 1. maí því miður hafa minnkað á Íslandi. Samt sem áður hafa mörg stéttarfélög þurft að grípa til mjög harðrar baráttu fyrir bættum kjörum félagsmanna sinna á þessum tíma, bæði á almennum markaði og ekki síður stórar stéttir opinberra starfsmanna eins og hjúkrunarfræðingar og kennarar. En í umróti síðustu þriggja ára hefur þessi mikilvægi dagur aftur orðið Íslendingum þörf áminning um að allir eigi skilið mannsæmandi kjör fyrir vinnu sína. Niðurskurður og aukið álag á opinberum starfsmönnumÞegar rætt er um kjaramál hættir stjórnmálamönnum stundum til að telja bara krónur og aura. En kjarabarátta snýst um fleira en launaumslagið. Afleiðingarnar af niðurskurði undanfarinna ára í opinberum stofnunum, eins og heilbrigðisstofnunum og skólum, er ágætt dæmi um þetta. Undanfarin ár hefur Reykjavíkurborg gengið hart fram í niðurskurði í leikskólum og grunnskólum. Þetta hefur gjörbreytt vinnuumhverfi kennara og annars starfsfólks skólanna til hins verra. Glórulausar, þvingaðar sameiningar í trássi við vilja starfsfólks, nemenda og foreldra hafa svo bæst ofan á allt saman og framkoma borgaryfirvalda við leikskólakennara undanfarna mánuði hefur verið algerlega óásættanleg. Það er sjálfsögð krafa að þeir sem leggja á sig langa háskólamenntun til að mennta börnin okkar búi við mannsæmandi laun og gott starfsumhverfi. Undanfarin ár hefur starfsumhverfi kennara tekið gríðarlegum breytingum, kröfur sem gerðar eru til þeirra hafa stóraukist en vinnuaðstæður ekki þróast í takt við breytingarnar. Á sama tíma hafa skólarnir sætt mjög miklum niðurskurði. Álag á kennara og starfsfólk skólanna hefur aldrei verið meira. Á þessum vanda þarf að taka til að kennarar hafi tækifæri og aðstæður til að sinna hlutverki sínu. Niðurskurður í heilbrigðiskerfinu hefur sömuleiðis haft skelfilegar afleiðingar fyrir hjúkrunarfræðinga, sjúkraliða og aðra sem þar starfa. Álag á þessar grunnstéttir heilbrigðisþjónustunnar, eftir margra ára viðvarandi niðurskurð og uppsagnir (sem hafa að stærstum hluta bitnað á konum), er nú orðið svo mikið að margir eru við það að gefast upp. Starfsfólk heilbrigðisstofnana hefur í raun unnið kraftaverk í því að halda uppi eðlilegri þjónustu þrátt fyrir aðstæðurnar sem því eru nú búnar. Til þess hefur þetta góða fólk tekið á sig gríðarlegt álag. En hversu lengi er hægt að búa við slíkt ástand? Staðreyndin er sú að álagið sem er á starfsfólki í skólum, á heilbrigðisstofnunum og á fleiri opinberum og almennum vinnustöðum er í mörgum tilvikum óbærilegt. Kjarabarátta dagsins í dag hlýtur að miða að því að snúa þessari óheillaþróun við. Það er hlutverk stjórnmálamanna að taka þátt í því af heilum hug. Atvinna er mikilvægasta máliðNú í lok apríl voru rúmlega tólf þúsund og þrjú hundruð manns skráðir atvinnulausir og þrátt fyrir yfirlýsingar ríkisstjórnarinnar um annað þá hefur atvinnulausu fólki fjölgað á síðustu mánuðum. Hér þarf tafarlausa stefnubreytingu. Það þarf að skapa jákvæða hvata, jákvætt umhverfi fyrir fyrirtækin í landinu til að vaxa og dafna. Það þarf að einfalda skattkerfið sem nú sligar lítil og meðalstór fyrirtæki, eyða óvissu um grunnatvinnugreinar þjóðarinnar og hvetja þar til uppbyggingar, koma á pólitískum stöðugleika til að innlendir og erlendir fjárfestar sjái sér hag í að leggja fé í atvinnuskapandi verkefni á Íslandi og byggja upp opinberar stofnanir í stað þess að setja þær í fjárhagslegt svelti. Allt þetta er hægt að gera hratt. Framsókn lagði í haust fram ítarlegar tillögur undir nafninu Plan B þar sem hvatt var til þess að blásið yrði til samtaka stórsóknar í atvinnumálum. Með aukinni atvinnuþátttöku mun verðmætasköpun aukast. Það mun gefa okkur tækifæri til að byggja upp í heilbrigðisstofnunum og skólum í stað þess að skera niður. Það mun líka gera okkur kleift að bæta kjör þeirra lægst launuðu og lækka skatta og álögur á efnalitlar barnafjölskyldur. Aukin verðmætasköpun er grundvöllur þess að auka lífskjör og velferð allra í samfélaginu. Til þess að það gerist þurfum við að horfa samtaka fram á veginn. Tækifærin eru til staðar. Barátta fyrir bættum kjörum vinnandi fólks er barátta fyrir betra samfélagi. Ég óska Íslendingum gleðilegrar hátíðar á baráttudegi verkalýðsins 1. maí. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Mest lesið Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson Skoðun Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson Skoðun Í nafni frelsis og valdeflingar Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Stúlka frá Gaza sem að missti allt Asil Jihad Al-Masri Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson Skoðun Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke Skoðun Skoðun Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson skrifar Skoðun Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íbúðalán Landsbankans og fyrstu kaupendur Helgi Teitur Helgason skrifar Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal skrifar Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Ógn og ofbeldi á vinnustöðum – hvað er til ráða Gísli Níls Einarsson skrifar Skoðun Lesum meira með börnunum okkar Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson skrifar Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson skrifar Skoðun Barnvæn borg byggist á traustu leikskólakerfi Stefán Pettersson skrifar Skoðun Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ójöfnuður í fjármögnun nýsköpunarverkefna Elinóra Inga Sigurðardóttir skrifar Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þjóð án máls – hver þegir, hver fær að tala? Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar Skoðun Lýðræði og samfélagsmiðlar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun „Þú þarft ekki að skilja, bara virða“ Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Þetta er ekki tölfræði, heldu líf fólks Sandra B. Franks skrifar Skoðun Stjórnmálaklækir og hræsni Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Samfélag sem stendur saman Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Er biðin á enda? Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Lífsstílsvísindi og breytingaskeiðið Harpa Lind Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hærri skattar á ferðamenn draga úr tekjum ríkissjóðs Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Ég þarf ekki að læra íslensku til að búa hérna Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Ósýnilegu bjargráð lögreglumannsins Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Óttast Þorgerður úrskurð EFTA-dómstólsins? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisþjóðin sem gleymdi dansinum Brogan Davison,Pétur Ármannsson skrifar Sjá meira
Á undanförnum árum virðist hróður hins alþjóðlega baráttudags verkalýðsins 1. maí því miður hafa minnkað á Íslandi. Samt sem áður hafa mörg stéttarfélög þurft að grípa til mjög harðrar baráttu fyrir bættum kjörum félagsmanna sinna á þessum tíma, bæði á almennum markaði og ekki síður stórar stéttir opinberra starfsmanna eins og hjúkrunarfræðingar og kennarar. En í umróti síðustu þriggja ára hefur þessi mikilvægi dagur aftur orðið Íslendingum þörf áminning um að allir eigi skilið mannsæmandi kjör fyrir vinnu sína. Niðurskurður og aukið álag á opinberum starfsmönnumÞegar rætt er um kjaramál hættir stjórnmálamönnum stundum til að telja bara krónur og aura. En kjarabarátta snýst um fleira en launaumslagið. Afleiðingarnar af niðurskurði undanfarinna ára í opinberum stofnunum, eins og heilbrigðisstofnunum og skólum, er ágætt dæmi um þetta. Undanfarin ár hefur Reykjavíkurborg gengið hart fram í niðurskurði í leikskólum og grunnskólum. Þetta hefur gjörbreytt vinnuumhverfi kennara og annars starfsfólks skólanna til hins verra. Glórulausar, þvingaðar sameiningar í trássi við vilja starfsfólks, nemenda og foreldra hafa svo bæst ofan á allt saman og framkoma borgaryfirvalda við leikskólakennara undanfarna mánuði hefur verið algerlega óásættanleg. Það er sjálfsögð krafa að þeir sem leggja á sig langa háskólamenntun til að mennta börnin okkar búi við mannsæmandi laun og gott starfsumhverfi. Undanfarin ár hefur starfsumhverfi kennara tekið gríðarlegum breytingum, kröfur sem gerðar eru til þeirra hafa stóraukist en vinnuaðstæður ekki þróast í takt við breytingarnar. Á sama tíma hafa skólarnir sætt mjög miklum niðurskurði. Álag á kennara og starfsfólk skólanna hefur aldrei verið meira. Á þessum vanda þarf að taka til að kennarar hafi tækifæri og aðstæður til að sinna hlutverki sínu. Niðurskurður í heilbrigðiskerfinu hefur sömuleiðis haft skelfilegar afleiðingar fyrir hjúkrunarfræðinga, sjúkraliða og aðra sem þar starfa. Álag á þessar grunnstéttir heilbrigðisþjónustunnar, eftir margra ára viðvarandi niðurskurð og uppsagnir (sem hafa að stærstum hluta bitnað á konum), er nú orðið svo mikið að margir eru við það að gefast upp. Starfsfólk heilbrigðisstofnana hefur í raun unnið kraftaverk í því að halda uppi eðlilegri þjónustu þrátt fyrir aðstæðurnar sem því eru nú búnar. Til þess hefur þetta góða fólk tekið á sig gríðarlegt álag. En hversu lengi er hægt að búa við slíkt ástand? Staðreyndin er sú að álagið sem er á starfsfólki í skólum, á heilbrigðisstofnunum og á fleiri opinberum og almennum vinnustöðum er í mörgum tilvikum óbærilegt. Kjarabarátta dagsins í dag hlýtur að miða að því að snúa þessari óheillaþróun við. Það er hlutverk stjórnmálamanna að taka þátt í því af heilum hug. Atvinna er mikilvægasta máliðNú í lok apríl voru rúmlega tólf þúsund og þrjú hundruð manns skráðir atvinnulausir og þrátt fyrir yfirlýsingar ríkisstjórnarinnar um annað þá hefur atvinnulausu fólki fjölgað á síðustu mánuðum. Hér þarf tafarlausa stefnubreytingu. Það þarf að skapa jákvæða hvata, jákvætt umhverfi fyrir fyrirtækin í landinu til að vaxa og dafna. Það þarf að einfalda skattkerfið sem nú sligar lítil og meðalstór fyrirtæki, eyða óvissu um grunnatvinnugreinar þjóðarinnar og hvetja þar til uppbyggingar, koma á pólitískum stöðugleika til að innlendir og erlendir fjárfestar sjái sér hag í að leggja fé í atvinnuskapandi verkefni á Íslandi og byggja upp opinberar stofnanir í stað þess að setja þær í fjárhagslegt svelti. Allt þetta er hægt að gera hratt. Framsókn lagði í haust fram ítarlegar tillögur undir nafninu Plan B þar sem hvatt var til þess að blásið yrði til samtaka stórsóknar í atvinnumálum. Með aukinni atvinnuþátttöku mun verðmætasköpun aukast. Það mun gefa okkur tækifæri til að byggja upp í heilbrigðisstofnunum og skólum í stað þess að skera niður. Það mun líka gera okkur kleift að bæta kjör þeirra lægst launuðu og lækka skatta og álögur á efnalitlar barnafjölskyldur. Aukin verðmætasköpun er grundvöllur þess að auka lífskjör og velferð allra í samfélaginu. Til þess að það gerist þurfum við að horfa samtaka fram á veginn. Tækifærin eru til staðar. Barátta fyrir bættum kjörum vinnandi fólks er barátta fyrir betra samfélagi. Ég óska Íslendingum gleðilegrar hátíðar á baráttudegi verkalýðsins 1. maí.
Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar
Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar