
Konur á aftökudeild
Það er nefnilega ekki til það samfélag á jarðríki þar sem konur þurfa ekki að líða ofbeldi vegna kyns síns. Grófasta form slíks ofbeldis er án efa kerfisbundin morð á konum og stúlkum (e. femicide) sem er, eins og nýleg skýrsla Mannréttindaráðs Sameinuðu þjóðanna bendir til, í örum vexti víða um heim og virðist umburðarlyndi gagnvart þeim vera venjan. Slík morð eiga sér fjölmargar birtingarmyndir og geta átt sér stað innan veggja heimilisins, á opinberum vettvangi eða af hálfu ríkisins.
Mikilvægt er að líta ekki á slík morð sem einstaka, óvænta atburði heldur verður að horfa til þess samhengis sem þessir glæpir eiga sér stað í. Í skýrslunni er skýrt tekið fram að morðin gegni þeim tilgangi að undirstrika og viðhalda samfélagslegum valdatengslum milli kynja, kynþátta og stétta og varðveita þannig misrétti milli hópa. Konur sem búa við sífellda ógn af ofbeldi og misrétti eru alltaf á aftökudeild, þær lifa í stöðugri ógn við að vera teknar af lífi. Þær hafa verið sviptar réttinum til lífs.
Birtingarmyndir kerfisbundinna morða á konum og stúlkum eru fjölmargar. Ótal slík morð eiga sér stað á hverjum degi af hendi maka eða sambýlismanns, konur eru drepnar kerfisbundið vegna nornaveiða, vopnaðra átaka, heimanmunds, kynhneigðar eða þjóðernis og fjöldi kvenna lætur lífið á hverjum degi vegna svokallaðra „heiðurs- eða ástríðumorða". Jafnframt má líta á það sem kerfisbundin morð þegar konur deyja vegna illa framkvæmdra fóstureyðinga, af barnsförum, vegna mansals, skipulagðrar glæpastarfsemi, vanrækslu eða illrar meðferðar hvort sem er af hálfu einstaklinga eða ríkisins.
Morð af hálfu maka
Konur eru mikill meirihluti þeirra sem láta lífið vegna heimilisofbeldis (um 77%).
Ÿ Langflestar konur sem eru fórnarlömb morða eru myrtar af eiginmönnum sínum.
Ÿ Í Brasilíu deyja 10 konur daglega, eingöngu vegna heimilisofbeldis.
Ÿ Í Evrópu eru um 3.500 konur myrtar af hendi eiginmanna sinna árlega.
Ÿ Í Suður-Afríku er kona myrt af maka sínum á sex klukkustunda fresti.
„Heiðursmorð"
Þótt svokölluð heiðursmorð séu gjarnan sérstaklega ofbeldisfull er sjaldnast dæmt í málum. Talið er að um 5.000 konur deyi árlega á þennan hátt en þó eru upplýsingar um heiðursmorð mjög takmarkaðar. Þessi morð eru vanalega framin af karlkyns fjölskyldumeðlimi/um til að hefna fyrir „óviðeigandi" hegðun kvenna. Í flestum tilfellum fá þeir sem fremja slík morð væga eða enga dóma.
Morð á frumbyggjakonum
Frumbyggjakonur eru í sérstakri hættu vegna ofbeldis og morða. Félagsleg, efnahagsleg og pólitísk jaðarstaða auk arfleifðar nýlendustefnu og kynþáttafordóma gerir frumbyggjakonur mjög berskjaldaðar.
Ÿ Í Gvatemala voru Maya-konur 88% fórnarlamba ofbeldis í 36 ára löngum átökum. Í þeim tilfellum sem gerandi giftist þolanda var ekki dæmt í þessum málum.
Ÿ Í Ástralíu eiga frumbyggjakonur mun frekar á hættu að vera myrtar, verða fyrir nauðgun eða annars konar ofbeldi en konur sem ekki tilheyra þeim hópi. Á sama tíma eru þær síður líklegar til að leita réttar síns vegna fordóma í sinn garð.
Eyðing kvenkyns fóstra og morð á nýfæddum stúlkubörnum.
Bilið milli fjölda drengja og stúlkna fer sívaxandi víða í Asíu. Ástæða þessara morða á sér rætur í miklu misrétti sem einkennir hjónabönd og erfðarétt.
Ÿ Um 100.000 stúlkur „hafa horfið" á Indlandi.
Ÿ Um 25.000 nýfædd stúlkubörn eru myrt árlega í Kerala-héraði og dauði meðal stúlkna undir 5 ára er 21% hærri en meðal drengja.
Ÿ Víða í Suður-, Austur- og Mið-Asíu er hlutfallið 130 drengir á móti 100 stúlkum.
Ÿ Víða er konum misþyrmt af fjölskyldu sinni ef þær fæða óvelkomið stúlkubarn í heiminn.
Staðið hefur verið fyrir þessu 16 daga átaki í yfir 20 ár til að benda á hversu útbreitt mannréttindabrot kynbundið ofbeldi er. Ég hef blendnar tilfinningar þegar ég skrifa þessa grein. Ég finn fyrir vonleysi þegar ég hugsa um að enn þann dag í dag sé svo langt í land að stúlkur og drengir búi við raunverulegt jafnrétti. En á sama tíma er ég vongóð því ég veit hvað samtakamáttur okkar getur verið sterkur. Einn daginn munum við líta til baka og velta því fyrir okkur hvernig í ósköpunum stóð á því að á þessari öld hefðu konur verið kyrktar, kæfðar, brenndar og limlestar, þeim verið drekkt og nauðgað fyrir það eitt að vera konur. Ætlum við að láta enn einn áratuginn líða þar sem við lítum fram hjá þessum grófu mannréttindabrotum eða eigum við að koma af stað löngu tímabærri byltingu? Byltingu þar sem við tökum höndum saman og búum til samfélag þar sem líf stúlkna er jafn mikils virði og drengja. Byltingu þar sem kerfisbundinni útrýmingu á konum og stúlkum lýkur strax í dag.
Skoðun

Tryggja þarf aðkomu sjómanna að fiskveiðiráðgjöfinni
Sigurjón Þórðarson skrifar

Opið bréf til Friðriks Þórs
Steven Meyers,Guðrún Elsa Bragadóttir,Ása Helga Hjörleifsdóttir,Brúsi Ólason,Erlendur Sveinsson,Heather Millard skrifar

Skjólveggur af körlum og ungum mönnum
Ólafur Elínarson skrifar

Menntamál eru ekki afgangsstærð
Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar

‘Vók’ er djók
Alexandra Briem skrifar

Er friður tálsýn eða verkefni?
Inga Daníelsdóttir skrifar

Kattahald
Jökull Jörgensen skrifar

Framtíðin er rafmögnuð
Jóhanna Hlín Auðunsdóttir skrifar

Ekki biðja um undanþágur heldur krefjast réttar samkvæmt EES-samningnum
Erna Bjarnadóttir skrifar

Þjóðarmorðið í blokkinni
Bjarni Þór Sigurbjörnsson skrifar

Breiðholtið er frábært! Gerum betur í umfjöllun og orðræðu
Kristín Dögg Kristinsdóttir skrifar

Ég hataði rafíþróttir!
Þorvaldur Daníelsson skrifar

Því miður hefur lítið breyst
Áslaug Hulda Jónsdóttir skrifar

Versta sem Ísland gæti gert
Hjörtur J. Guðmundsson skrifar

Eru græn svæði í útrýmingarhættu í Reykjavík?
Sigrún Ásta Einarsdóttir skrifar

Efla á forvarnir og setja börn í öndvegi með 5,7 milljarða niðurskurði
Grímur Atlason skrifar

„...ég lærði líka að nota gagnrýna hugsun“
Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar

Risastór niðurskurður ríkistjórnarinnar er áfall fyrir foreldra og börn í landinu
Sigurður Sigurðsson skrifar

Látið okkur í friði
Vilhjálmur Árnason skrifar

Gefðu fimmu!
Ágúst Arnar Þráinsson skrifar

Allar hendur á dekk!
Oddný G. Harðardóttir skrifar

Engin sátt án sannmælis
Kristinn Karl Brynjarsson skrifar

Að finna rétt veiðigjald...
Bolli Héðinsson skrifar

Hvað viltu að samskiptin á vinnustaðnum kosti?
Carmen Maja Valencia skrifar

Stórt inngrip í rekstur íþróttafélaga!
Jóhanna Dýrunn Jónsdóttir skrifar

Börn voga sér inn í afbrotaheim fullorðinna eða er það öfugt?
Davíð Bergmann skrifar

Sósíalistaflokkurinn verður að snúast um meira en rassgatið á Gunnari Smára
Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar

Og hvað svo?
Eyrún Birna Davíðsdóttir skrifar

Óboðlegt svar um ótæka stjórnsýslu
Guðmundur Andri Thorsson skrifar

Sannleikurinn í tengdamömmumálinu
Ólöf Björnsdóttir skrifar