Tvöfaldi ávinningurinn: ESB-aðild og nýtt Atlantshafsbandalag Einar Benediktsson skrifar 27. apríl 2013 06:00 Nú stendur fyrir dyrum myndun sameiginlegs svæðis viðskipta- og efnahagstengsla Bandaríkjanna og aðildarríkja Evrópusambandsins. Á næsta misseri gæti ráðist hvort Íslandi nýtist síðtekið tækifæri að gerast aðili að Evrópusambandinu og þar með þessari nýju samningsgerð, sem ætlunin er að ljúka á næsta ári. Þetta tvöfalda sögulega tækifæri myndi öðru framar tryggja sjálfstæði Íslands um að ná föstum tökum á hagsælli efnahagsstjórn og styrkja samstarf við vina- og bandalagsþjóðir um öryggi á norðurslóðum. Þann 13. febrúar sl. birtu þeir Barack Obama Bandaríkjaforseti, Herman Van Rompuy og José Manuel Barroso, forsetar ráðherraráðs og framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, sameiginlega yfirlýsingu. Tekið var fram að farið skyldi eftir niðurstöðum sameiginlegrar nefndar aðilanna (US/EU High Level Working Group) sem hóf störf 2011 að nýjum samningi Bandaríkjanna og Evrópusambandsins. Stofna skal Atlantshafsbandalag um viðskipti og fjárfestingar (Transatlantic Trade and Investment Partnership – TTIP) sem ætlað er að ná lengra en hinu hefðbundna viðskiptasamstarfi að fella niður tolla og opna markaði fyrir fjárfestingum, þjónustustarfsemi og opinberum útboðum. Sérstök áhersla skal lögð á samræmingu staðla og tæknikvaða. Athuganir hefðu sýnt að reglugerðaleg mismunun fæli í sér aukna kostnaðarbyrði sem næmi jafngildi 10% tolls, í sumum tilvikum 20%, þegar sjálfur tollurinn væri yfirleitt um 4%.Burðarás Viðskipti Bandaríkjanna og Evrópusambandsins eru burðarás hagkerfis heimsins. Samanlögð verg þjóðarframleiðsla aðilanna er nær helmingur (47%) af framleiðslu heimsins og viðskiptin, sem daglega nema $ 2 milljörðum, eru þriðjungur heimsviðskiptanna. Umrætt vöruviðskiptafrelsi mun stuðla að aukningu framleiðslu og viðskipta og þá er ætlunin að opna markaði í þjónustustarfsemi, svo sem á sviði flutninga. Hvort og hvernig það kann að snerta flugsamgöngur verður ekki séð af fyrirliggjandi almennum upplýsingum. Þá er t.d. tekið fram, að ætlunin sé að ná víðtæku samkomulagi um heilbrigðisreglur varðandi matvæli. Einnig á því sviði kann það að vera íslenskum útflytjendum hagsmunamál að koma okkar sjónarmiðum á framfæri ef síkar reglur, eða framkvæmd þeirra, eru íþyngjandi og þar af leiðandi til kostnaðarauka. Markmið þessara samninga viðskiptarisanna tveggja er að skapa einn samofinn („integrated“) markað í vöruviðskiptum hverskyns, en reglugerðasamvinnan er þar mjög mikilvæg. Mest af þeim ávinningi sem nú er hægt að ná kæmi frá lækkun kostnaðar vegna óþarfa skriffinnsku og reglufargani. Það segir sig sjálft að þátttaka í þessu nýja Atlantshafsbandalagi viðskipta og efnahagstengsla er Íslandi öðru fremur brýnt þjóðarhagsmunamál. Útflutningur til Evrópusambandsins og Bandaríkjanna samanlagt var 86% heildarinnar 2011. Útflutningur sjávarafurða og framleiðsla orkufreks iðnaðar hvílir á þeim markaðslöndum, sem reyndar á fyllilega við um hugbúnað, afþreyingu og tónlist, að ekki sé minnst á ferðaiðnaðinn og hinn mikla flugrekstur sem orðinn er. Engir framtíðarhagsmunir jafnast á við þá sem hér eru í húfi og mætti þá fyrst nefna erlendar fjárfestingar. Samfara ESB-aðild yrði náð afnámi fjármagnshafta og upptöku evru, sem eru frumskilyrði þess að rjúfa einangrun og stöðnun samfara fólksflótta.Sjálfsögð krafa Nú verður ekki hjá því komist, að svar fáist við þeirri spurningu hvort aðild að ESB við ásættanleg kjör standi Íslandi til boða. Það leyfi ég mér að vona enda hafi Evrópusamvinnan miðað að því að tryggja ólíkan hag hvers og svo sem verða má innan ramma góðrar, ábyrgar hagstjórnar. Þar sviku Grikkir og Kýpurbúar en ekki Finnar og Eistlendingar, sem nú uppskera góðan árangur. Því er það sjálfsögð krafa að samningunum um aðild verði hraðað svo sem föng eru á að afstaðri alþingiskosningunum 27. apríl. Á þeim tíma sem það kann að taka eiga Íslendingar kröfu réttlætis í að nálgast samningana um Atlantshafsbandalag um viðskipti og fjárfestingar. Reyndar hefur framkvæmdastjórn ESB þegar sýnt Íslendingum þá samstöðu að þeir fylgist með samningunum. Ísland er þá þegar að verulegu leyti aðili að Evrópusambandinu með EES-samningi og innleiðingu stórs hluta lagagjörninga aðildarríkja. Eftir er aðeins síðasta skrefið til fullrar þátttöku. Aðildarríki Evrópusambandsins, í og utan NATO, láta sig í vaxandi mæli varða öryggi á norðurslóðum. Sérstaklega ber að fagna því að lofther Svía og Finna hefur nú þátttöku í loftrýmisgæslu NATO-ríkja við Ísland. Evrópuþjóðir munu í vaxandi mæli sinna eigin öryggis- og varnarmálum, svo sem Bandaríkin draga sig í hlé frá stöðu kalda stríðsins. Það er öryggisatriði fyrir Ísland að vera innan sameiginlegra landamæra Evrópusambandsins. Það er lýðveldinu Íslandi til lítils sóma að þegnarnir kvarti nú undan þróun á sviði landsmála sem jaðri við upplausn. Enginn dregur í efa þá erfiðleika sem við var að etja eftir bankahrunið 2008. Ekki skal gert lítið úr þeim mikla árangri að ná tökum á ríkisfjármálum, samvinnu við vinnumarkaðinn sem stuðlar að efnahagslegum stöðugleika og atvinnustigi sem vekur eftirtekt. Á þeim grunni þarf að hefja nýja för með aðgætni að öllum tiltækum ráðum sé skjótlega beitt við vanda þeirra sem mestur er. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Einar Benediktsson Kosningar 2013 Skoðun Mest lesið Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir Skoðun Ein saga af sextíu þúsund Halldór Ísak Ólafsson Skoðun Snorri Másson er ekki vandinn – hann er viðvörun Helen Ólafsdóttir Skoðun Að láta mata sig er svo þægilegt Björn Ólafsson Skoðun Símafrí á skólatíma Guðmundur Ingi Kristinsson Skoðun Ástin er falleg Sigurður Árni Reynisson Skoðun Okkar eigin Don Kíkóti Kjartan Jónsson Skoðun Boðsferð Landsvirkjunar Stefán Georgsson Skoðun Skoðun Skoðun Símafrí á skólatíma Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ömurlegur fyrri hálfleikur – en er enn von? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Vitund, virðing og von: Jafningjastuðningur í brennidepli Nína Eck skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra – Um þögnina sem styður ofbeldi Halldóra Sigríður Sveinsdóttir skrifar Skoðun Ein saga af sextíu þúsund Halldór Ísak Ólafsson skrifar Skoðun Að láta mata sig er svo þægilegt Björn Ólafsson skrifar Skoðun Nýjar reglur um réttindi fólks í ráðningarsambandi Ingvar Sverrisson skrifar Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir skrifar Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson skrifar Skoðun Eplin í andlitshæð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Bataskólinn – fyrir þig? Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar Skoðun Boðsferð Landsvirkjunar Stefán Georgsson skrifar Skoðun Samstarf um loftslagsmál og grænar lausnir Sigurður Hannesson,Nótt Thorberg skrifar Skoðun Ástin er falleg Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Grunnstoðir sveitarfélagsins efldar til muna Sandra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Laugarnestangi - til allrar framtíðar Líf Magneudóttir skrifar Skoðun Að vera séður og heyrður getur bjargað lífi – Gulur september minnir okkur á að hlúa að hjartanu Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur um atburðina á Gaza Egill Þ. Einarsson skrifar Skoðun Öryggi geðheilbrigðis Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Mjóddin og pólitík pírata Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Okkar eigin Don Kíkóti Kjartan Jónsson skrifar Skoðun Sýnum í verki að okkur er ekki sama Anna Sigga Jökuls Ragnheiðardóttir skrifar Skoðun Snorri Másson er ekki vandinn – hann er viðvörun Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Drúsar og hörmungarnar í Suwayda Armando Garcia skrifar Skoðun Hjarta samfélagsins í Þorlákshöfn slær við höfnina Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Marserum fyrir jafnrétti í íþróttum Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Tímamóta umbætur í nýju kerfi almannatrygginga Huld Magnúsdóttir,Sigríður Dóra Magnúsdóttir,Unnur Sverrisdóttir,Vigdís Jónsdóttir skrifar Skoðun Öflugt atvinnulíf í Hafnarfirði Valdimar Víðisson skrifar Sjá meira
Nú stendur fyrir dyrum myndun sameiginlegs svæðis viðskipta- og efnahagstengsla Bandaríkjanna og aðildarríkja Evrópusambandsins. Á næsta misseri gæti ráðist hvort Íslandi nýtist síðtekið tækifæri að gerast aðili að Evrópusambandinu og þar með þessari nýju samningsgerð, sem ætlunin er að ljúka á næsta ári. Þetta tvöfalda sögulega tækifæri myndi öðru framar tryggja sjálfstæði Íslands um að ná föstum tökum á hagsælli efnahagsstjórn og styrkja samstarf við vina- og bandalagsþjóðir um öryggi á norðurslóðum. Þann 13. febrúar sl. birtu þeir Barack Obama Bandaríkjaforseti, Herman Van Rompuy og José Manuel Barroso, forsetar ráðherraráðs og framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins, sameiginlega yfirlýsingu. Tekið var fram að farið skyldi eftir niðurstöðum sameiginlegrar nefndar aðilanna (US/EU High Level Working Group) sem hóf störf 2011 að nýjum samningi Bandaríkjanna og Evrópusambandsins. Stofna skal Atlantshafsbandalag um viðskipti og fjárfestingar (Transatlantic Trade and Investment Partnership – TTIP) sem ætlað er að ná lengra en hinu hefðbundna viðskiptasamstarfi að fella niður tolla og opna markaði fyrir fjárfestingum, þjónustustarfsemi og opinberum útboðum. Sérstök áhersla skal lögð á samræmingu staðla og tæknikvaða. Athuganir hefðu sýnt að reglugerðaleg mismunun fæli í sér aukna kostnaðarbyrði sem næmi jafngildi 10% tolls, í sumum tilvikum 20%, þegar sjálfur tollurinn væri yfirleitt um 4%.Burðarás Viðskipti Bandaríkjanna og Evrópusambandsins eru burðarás hagkerfis heimsins. Samanlögð verg þjóðarframleiðsla aðilanna er nær helmingur (47%) af framleiðslu heimsins og viðskiptin, sem daglega nema $ 2 milljörðum, eru þriðjungur heimsviðskiptanna. Umrætt vöruviðskiptafrelsi mun stuðla að aukningu framleiðslu og viðskipta og þá er ætlunin að opna markaði í þjónustustarfsemi, svo sem á sviði flutninga. Hvort og hvernig það kann að snerta flugsamgöngur verður ekki séð af fyrirliggjandi almennum upplýsingum. Þá er t.d. tekið fram, að ætlunin sé að ná víðtæku samkomulagi um heilbrigðisreglur varðandi matvæli. Einnig á því sviði kann það að vera íslenskum útflytjendum hagsmunamál að koma okkar sjónarmiðum á framfæri ef síkar reglur, eða framkvæmd þeirra, eru íþyngjandi og þar af leiðandi til kostnaðarauka. Markmið þessara samninga viðskiptarisanna tveggja er að skapa einn samofinn („integrated“) markað í vöruviðskiptum hverskyns, en reglugerðasamvinnan er þar mjög mikilvæg. Mest af þeim ávinningi sem nú er hægt að ná kæmi frá lækkun kostnaðar vegna óþarfa skriffinnsku og reglufargani. Það segir sig sjálft að þátttaka í þessu nýja Atlantshafsbandalagi viðskipta og efnahagstengsla er Íslandi öðru fremur brýnt þjóðarhagsmunamál. Útflutningur til Evrópusambandsins og Bandaríkjanna samanlagt var 86% heildarinnar 2011. Útflutningur sjávarafurða og framleiðsla orkufreks iðnaðar hvílir á þeim markaðslöndum, sem reyndar á fyllilega við um hugbúnað, afþreyingu og tónlist, að ekki sé minnst á ferðaiðnaðinn og hinn mikla flugrekstur sem orðinn er. Engir framtíðarhagsmunir jafnast á við þá sem hér eru í húfi og mætti þá fyrst nefna erlendar fjárfestingar. Samfara ESB-aðild yrði náð afnámi fjármagnshafta og upptöku evru, sem eru frumskilyrði þess að rjúfa einangrun og stöðnun samfara fólksflótta.Sjálfsögð krafa Nú verður ekki hjá því komist, að svar fáist við þeirri spurningu hvort aðild að ESB við ásættanleg kjör standi Íslandi til boða. Það leyfi ég mér að vona enda hafi Evrópusamvinnan miðað að því að tryggja ólíkan hag hvers og svo sem verða má innan ramma góðrar, ábyrgar hagstjórnar. Þar sviku Grikkir og Kýpurbúar en ekki Finnar og Eistlendingar, sem nú uppskera góðan árangur. Því er það sjálfsögð krafa að samningunum um aðild verði hraðað svo sem föng eru á að afstaðri alþingiskosningunum 27. apríl. Á þeim tíma sem það kann að taka eiga Íslendingar kröfu réttlætis í að nálgast samningana um Atlantshafsbandalag um viðskipti og fjárfestingar. Reyndar hefur framkvæmdastjórn ESB þegar sýnt Íslendingum þá samstöðu að þeir fylgist með samningunum. Ísland er þá þegar að verulegu leyti aðili að Evrópusambandinu með EES-samningi og innleiðingu stórs hluta lagagjörninga aðildarríkja. Eftir er aðeins síðasta skrefið til fullrar þátttöku. Aðildarríki Evrópusambandsins, í og utan NATO, láta sig í vaxandi mæli varða öryggi á norðurslóðum. Sérstaklega ber að fagna því að lofther Svía og Finna hefur nú þátttöku í loftrýmisgæslu NATO-ríkja við Ísland. Evrópuþjóðir munu í vaxandi mæli sinna eigin öryggis- og varnarmálum, svo sem Bandaríkin draga sig í hlé frá stöðu kalda stríðsins. Það er öryggisatriði fyrir Ísland að vera innan sameiginlegra landamæra Evrópusambandsins. Það er lýðveldinu Íslandi til lítils sóma að þegnarnir kvarti nú undan þróun á sviði landsmála sem jaðri við upplausn. Enginn dregur í efa þá erfiðleika sem við var að etja eftir bankahrunið 2008. Ekki skal gert lítið úr þeim mikla árangri að ná tökum á ríkisfjármálum, samvinnu við vinnumarkaðinn sem stuðlar að efnahagslegum stöðugleika og atvinnustigi sem vekur eftirtekt. Á þeim grunni þarf að hefja nýja för með aðgætni að öllum tiltækum ráðum sé skjótlega beitt við vanda þeirra sem mestur er.
Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir Skoðun
Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar
Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Að vera séður og heyrður getur bjargað lífi – Gulur september minnir okkur á að hlúa að hjartanu Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar
Skoðun Tímamóta umbætur í nýju kerfi almannatrygginga Huld Magnúsdóttir,Sigríður Dóra Magnúsdóttir,Unnur Sverrisdóttir,Vigdís Jónsdóttir skrifar
Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir Skoðun