Kirkjuþing með hreina samvisku Sigurvin Lárus Jónsson skrifar 26. maí 2015 07:00 „Af samvisku presta“ nefnist grein sem birtist í Fréttablaðinu 19. mars síðastliðinn og varð Kirkjuþingi unga fólksins hvati til að vekja athygli á samviskufrelsi presta og þeirri mismunun á grundvelli kynhneigðar sem í henni felst. Daníel Ágúst Gautason, guðfræðinemi og æskulýðsstarfsmaður í Neskirkju, lagði málið fram og þingið ályktaði einróma þess efnis að senda biskupi og Kirkjuráði erindi þar sem samviskufrelsi presta er mótmælt. Réttsýni þeirra vakti töluverða athygli en ályktun Kirkjuþings unga fólksins rataði á forsíðu Fréttablaðsins, Halldór teiknaði skopmynd af þeirri stöðu sem samviskufrelsið setur samkynhneigða í og prestsystkinin Óskar og Sigrún Óskarsbörn líktu samviskufrelsinu við sauðfjárbændur sem sinna einungis hvítu fé en ekki mislitu (visir.is 21. maí). Frú Agnes Sigurðardóttir hefur brugðist við fréttaflutningi af ályktun Kirkjuþings unga fólksins með grein sem ber heitið „Hjónabandið, frelsið og þjóðkirkjan“ og birtist í Fréttablaðinu 22. maí. Þar nefnir hún réttilega að innanríkisráðuneytið hafi ekki kallað eftir tillögum biskups og sett reglur er varða frelsi presta til að hafna „að vígja hjónaefni ef hann telur slíkt andstætt samvisku sinni og sannfæringu“ eins og segir í frumvarpi til einna hjúskaparlaga (þskj. 836/485. mál.). Hins vegar hefur Kirkjuþing ályktað (nr. 8/2007) að það „leggur áherslu á að frelsi presta í þessum efnum verði virt“ og það var að frumkvæði Kirkjuþings áréttað í frumvarpi til núgildandi hjúskaparlaga. Agnes segir í grein sinni að hún telji þetta ekki vandamál innan kirkjunnar og að hún sjálf og yfir 90 prósent presta innan þjóðkirkjunnar séu tilbúin til að vígja fólk af sama kyni í hjónaband eins og lög leyfa. Afstaða Agnesar endurspeglar þá afstöðu margra innan stéttarinnar að virða beri friðhelgi presta til að fara eftir samvisku sinni í afstöðunni til hjónavígslu hinsegin fólks. Sú samviska byggir á þeirri sannfæringu annars vegar að hjónabandið sé frátekið fyrir karl og konu og hins vegar að samkynhneigð sé synd að áliti Biblíunnar. Ég hef áður líkt frelsi presta í afstöðunni til samkynhneigðar við prestvígslu kvenna en víða erlendis eru svæði þar prestvígsla kvenna er ekki viðurkennd og biskupar hafa í reynd samviskufrelsi til að neita konum um vígslu til prestsþjónustu. Það samviskufrelsi er meðal annars réttlætt á grundvelli biblíutexta sem segja konum að þegja á safnaðarsamkomum. Slíkt samviskufrelsi hefur aldrei verið áréttað af biskupum eða Kirkjuþingi Þjóðkirkjunnar. Biblían fordæmir ekki samkynhneigð Biblían fordæmir ekki samkynhneigð en sex ritningarstaðir hafa verið notaðir til að berja á hinsegin fólki og merking þeirra verið afbökuð til að vopna andúðina. Í ljósi sögunnar mun sú synd kirkjunnar vera flokkuð með annarri mismunun og mannréttindabrotum sem hafa verið réttlætt á trúarlegum grundvelli. Jesús Kristur fjallar hvergi um hinsegin fólk en hann fordæmir hjónaskilnaði með afgerandi hætti og segir í 19. kafla Matteusarguðspjalls: „Sá sem skilur við konu sína, nema sakir hórdóms, og kvænist annarri drýgir hór.“ Hvorki biskupar né Kirkjuþing hefur séð ástæðu til að árétta samviskufrelsi presta í garð þess að gefa saman fráskilda í gagnkynhneigt hjónaband. Ályktun Kirkjuþings og afstaða þeirra sem standa vilja vörð um frelsi til að neita samkynja pörum um hjónavígslu er í besta falli móðgandi við hinsegin fjölskyldur og í framkvæmd leiðir hún af sér kerfislæga mismunun á grundvelli kynhneigðar af höndum kirkjunnar þjóna. Það hlutfall sem Agnes nefnir kann að virðast viðunandi en það setur hinsegin fólk í þá stöðu að eiga 10 prósenta líkur á því að mæta andúð og fordómum þegar það leitar til prests eftir hjónavígslu til blessunar ást sinni og fjölskyldu. Blaðið 24 stundir gerði árið 2008 úttekt á afstöðu presta til hjónavígslu hinsegin fólks (126. tbl. 5.7.2008) og þar birtast viðhorf þjónandi presta til málefnisins. Landslagið hefur breyst töluvert síðan þá, meðal annars með breytingum á prestembættum, en neitunarvald presta gerir þá kröfu á hinsegin fólk að þurfa að kynna sér kirkjupólitískt landslag Þjóðkirkjunnar áður en það leitar eftir þjónustu. Sú staða er óviðunandi mismunun á grundvelli kynhneigðar og setur fordóma einstaka presta ofar mannhelgi þeirra sem óska eftir þjónustu Þjóðkirkjunnar. Sú forréttindasátt og gagnkynhneigðarhyggja sem birtist í samviskufrelsi presta virðir að vettugi þá fordóma og mismunun sem hinsegin fólk hefur þurft að þola í nafni kristinnar kirkju. Það er stjórnarskrárvarinn réttur hinsegin fólks að vera ekki mismunað á grundvelli kynhneigðar. Kirkjuþing unga fólksins gefur kirkjunni von um framtíð þar sem hinsegin fólk er ekki eitt tekið út fyrir sviga í þjónustu Þjóðkirkjunnar sem miðlar elsku Guðs í þágu ástarinnar og lífsins með kristinni hjónavígslu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigurvin Lárus Jónsson Mest lesið Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson Skoðun Skoðun Skoðun Jöfn skipting skulda og eigna í sambúð Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Samstaða - afl sem breytir samfélaginu Heiða Björg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ólögleg veðmálastarfsemi á Íslandi Hákon Skúlason skrifar Skoðun Bætum fleiri stólum við borðið Ingibjörg Lilja Þórmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Pyrrosar sigur Helgi Tómasson skrifar Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar Skoðun Mér var sagt að þegja á meðan fréttatíminn var Haukur Brynjarsson skrifar Skoðun Allt fyrir Brussel og Nató, hitt reddast einhvern veginn Davíð Bergmann skrifar Skoðun Forljót grá hús Hjalti Andrason skrifar Skoðun Líf eftir afplánun Eva Sóley Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Fáni okkar allra Hörður Lárusson skrifar Skoðun Séríslensk hávaxtastefna Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Sjá meira
„Af samvisku presta“ nefnist grein sem birtist í Fréttablaðinu 19. mars síðastliðinn og varð Kirkjuþingi unga fólksins hvati til að vekja athygli á samviskufrelsi presta og þeirri mismunun á grundvelli kynhneigðar sem í henni felst. Daníel Ágúst Gautason, guðfræðinemi og æskulýðsstarfsmaður í Neskirkju, lagði málið fram og þingið ályktaði einróma þess efnis að senda biskupi og Kirkjuráði erindi þar sem samviskufrelsi presta er mótmælt. Réttsýni þeirra vakti töluverða athygli en ályktun Kirkjuþings unga fólksins rataði á forsíðu Fréttablaðsins, Halldór teiknaði skopmynd af þeirri stöðu sem samviskufrelsið setur samkynhneigða í og prestsystkinin Óskar og Sigrún Óskarsbörn líktu samviskufrelsinu við sauðfjárbændur sem sinna einungis hvítu fé en ekki mislitu (visir.is 21. maí). Frú Agnes Sigurðardóttir hefur brugðist við fréttaflutningi af ályktun Kirkjuþings unga fólksins með grein sem ber heitið „Hjónabandið, frelsið og þjóðkirkjan“ og birtist í Fréttablaðinu 22. maí. Þar nefnir hún réttilega að innanríkisráðuneytið hafi ekki kallað eftir tillögum biskups og sett reglur er varða frelsi presta til að hafna „að vígja hjónaefni ef hann telur slíkt andstætt samvisku sinni og sannfæringu“ eins og segir í frumvarpi til einna hjúskaparlaga (þskj. 836/485. mál.). Hins vegar hefur Kirkjuþing ályktað (nr. 8/2007) að það „leggur áherslu á að frelsi presta í þessum efnum verði virt“ og það var að frumkvæði Kirkjuþings áréttað í frumvarpi til núgildandi hjúskaparlaga. Agnes segir í grein sinni að hún telji þetta ekki vandamál innan kirkjunnar og að hún sjálf og yfir 90 prósent presta innan þjóðkirkjunnar séu tilbúin til að vígja fólk af sama kyni í hjónaband eins og lög leyfa. Afstaða Agnesar endurspeglar þá afstöðu margra innan stéttarinnar að virða beri friðhelgi presta til að fara eftir samvisku sinni í afstöðunni til hjónavígslu hinsegin fólks. Sú samviska byggir á þeirri sannfæringu annars vegar að hjónabandið sé frátekið fyrir karl og konu og hins vegar að samkynhneigð sé synd að áliti Biblíunnar. Ég hef áður líkt frelsi presta í afstöðunni til samkynhneigðar við prestvígslu kvenna en víða erlendis eru svæði þar prestvígsla kvenna er ekki viðurkennd og biskupar hafa í reynd samviskufrelsi til að neita konum um vígslu til prestsþjónustu. Það samviskufrelsi er meðal annars réttlætt á grundvelli biblíutexta sem segja konum að þegja á safnaðarsamkomum. Slíkt samviskufrelsi hefur aldrei verið áréttað af biskupum eða Kirkjuþingi Þjóðkirkjunnar. Biblían fordæmir ekki samkynhneigð Biblían fordæmir ekki samkynhneigð en sex ritningarstaðir hafa verið notaðir til að berja á hinsegin fólki og merking þeirra verið afbökuð til að vopna andúðina. Í ljósi sögunnar mun sú synd kirkjunnar vera flokkuð með annarri mismunun og mannréttindabrotum sem hafa verið réttlætt á trúarlegum grundvelli. Jesús Kristur fjallar hvergi um hinsegin fólk en hann fordæmir hjónaskilnaði með afgerandi hætti og segir í 19. kafla Matteusarguðspjalls: „Sá sem skilur við konu sína, nema sakir hórdóms, og kvænist annarri drýgir hór.“ Hvorki biskupar né Kirkjuþing hefur séð ástæðu til að árétta samviskufrelsi presta í garð þess að gefa saman fráskilda í gagnkynhneigt hjónaband. Ályktun Kirkjuþings og afstaða þeirra sem standa vilja vörð um frelsi til að neita samkynja pörum um hjónavígslu er í besta falli móðgandi við hinsegin fjölskyldur og í framkvæmd leiðir hún af sér kerfislæga mismunun á grundvelli kynhneigðar af höndum kirkjunnar þjóna. Það hlutfall sem Agnes nefnir kann að virðast viðunandi en það setur hinsegin fólk í þá stöðu að eiga 10 prósenta líkur á því að mæta andúð og fordómum þegar það leitar til prests eftir hjónavígslu til blessunar ást sinni og fjölskyldu. Blaðið 24 stundir gerði árið 2008 úttekt á afstöðu presta til hjónavígslu hinsegin fólks (126. tbl. 5.7.2008) og þar birtast viðhorf þjónandi presta til málefnisins. Landslagið hefur breyst töluvert síðan þá, meðal annars með breytingum á prestembættum, en neitunarvald presta gerir þá kröfu á hinsegin fólk að þurfa að kynna sér kirkjupólitískt landslag Þjóðkirkjunnar áður en það leitar eftir þjónustu. Sú staða er óviðunandi mismunun á grundvelli kynhneigðar og setur fordóma einstaka presta ofar mannhelgi þeirra sem óska eftir þjónustu Þjóðkirkjunnar. Sú forréttindasátt og gagnkynhneigðarhyggja sem birtist í samviskufrelsi presta virðir að vettugi þá fordóma og mismunun sem hinsegin fólk hefur þurft að þola í nafni kristinnar kirkju. Það er stjórnarskrárvarinn réttur hinsegin fólks að vera ekki mismunað á grundvelli kynhneigðar. Kirkjuþing unga fólksins gefur kirkjunni von um framtíð þar sem hinsegin fólk er ekki eitt tekið út fyrir sviga í þjónustu Þjóðkirkjunnar sem miðlar elsku Guðs í þágu ástarinnar og lífsins með kristinni hjónavígslu.
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun
Skoðun Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir skrifar
Skoðun Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson skrifar
Skoðun Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson skrifar
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar
Hvers virði er starfsleyfið okkar? Eva Hauksdóttir,Katrín Sigurðardóttir,Laufey Elísabet Gissurardóttir,Steinunn Bergmann,Þóra Leósdóttir Skoðun
Ákall til stjórnvalda - Ekki skattleggja útivist og áhugamál enn frekar Arnar Þór Hafsteinsson Skoðun
Er kominn tími til að loka álverinu á Grundartanga og kísilverinu á Húsavík – fyrir framtíð íslands? Sigvaldi Einarsson Skoðun
Leikur að lýðræðinu Ása Valdís Árnadóttir,Björn Kristinn Pálmarsson,Smári Bergmann Kolbeinsson Skoðun