Peningar binda Þröstur Ólafsson skrifar 13. apríl 2016 07:00 Fátt er um meira talað en feluleiki með misheiðarlega fengið fjármagn sem, þegar vel er falið, kemst fyrir í örbankahólfum á eyjum í Karíbahafi. Þótt enginn viti gjörla um heildarupphæðir, þá eru flestir þeir sem einhverja innsýn hafa í feluleikinn þess fullvissir, að um stjarnfræðilegar upphæðir sé að ræða. Þetta er ljótur leikur, því þótt einhverjir séu eingöngu að koma í veg fyrir að þeir sem stóreignamenn verði tilgreindir, þá er megin tilgangur aflandsfjáreigna sá að komast hjá skattlagningu peninganna í heimalandi sínu. Ein ástæða þess að flestar vestrænar þjóðir eiga erfitt með að láta rekstur ríkissjóða sinna ná endum saman, er þessi skattaflótti. Þeir ríku og valdamiklu skjóta sér undan þátttöku í samfélagslegum útgjöldum. Aflandshólfin á bresku yfirráðasvæði Minna hefur verið um það rætt hver sé ástæða þess að skattaskjólin eru að langmestu leyti á litlum eyjum eða landkrikum undir stjórn Breta. Talið er að yfir 80% af veltu allra aflandssjóða séu skráð á stöðum sem heyra undir Bretadrottningu. Þar eru ekki bara Tortóla sem er á Bresku Jómfrúaeyjunum, heldur einnig Bahamaeyjar, British Anguilla, svo og eyjar á Ermasundi s.s. Jersey og Guernsey að viðbættri Isle of Man vestanvert við Bretland. Þegar Bretar voru í vandræðum með pundið sitt og City of London átti í vök að verjast buðu bresk verndar- og sjálfstjórnarsvæði upp á að geyma fjármuni ríka fólksins í fullkominni leynd. En af hverju völdu þeir ofurríku breskar eyjar eða verndarsvæði til að fela peningana sína. Jú, það var bæði vísvitandi stefna breskra stjórnvalda til að styrkja London sem miðstöð fjármála í heiminum, en einnig sú staðreynd að breskt réttarkerfi er gamalt og talið eitt það traustasta í heiminum. Pólitískar sveiflur eru ekki taldar hnika því mikið til. Loka dómstóll fyrir Bresku Jómfrúaeyjar er sá sami og fyrir England, þ.e. Hæstiréttur í London. Þeir sem ekki vildu að almenningur vissi hve ríkir þeir voru vildu geta treyst réttarkerfinu, sem í þessu tilviki dæmir eftir breskum lögum. Hirtu það sem þú getur… Það myndaðist heil iðngrein fyrirtækja og banka (s.s. Landsbankans) sem sérhæfðu sig í eignafeluleik og skattaundanskoti í kringum aflandseyjarnar. Það einkennilega við þetta er það, að peningarnir sem skráðir voru á aflandseyjar, skiluðu ekkert betri ávöxtun þar en t.d. í banka í London. Munurinn lá í lægri sköttum. Heimaland endanlegra eigenda, hverjir sem þeir voru, borgaði þannig mismuninn. Ávöxtunin var sú sama vegna þess að peningarnir voru geymdir og ávaxtaðir í bönkum í London. Þessi aflandsfélög voru í reynd útibú frá City of London. Frá þessum aflandsfélögum streymdu óhemju auðæfi inn í bankana í London, sem gerðu bresku höfuðborgina að helsta fjármálaveldi heimsins. Staða Lundúna í heimsfjármálum og Bretlands sem valdaríki kemur að miklu leyti til vegna þessa ofur innstreymis illa fengins fjár frá þessum „útibúum“ bresku bankanna á aflandseyjum. Það er því misskilningur, svo ekki sé meira sagt, þegar núverandi, eða var það fyrrverandi, forsætisráðherra fullyrti, að peningar SDG, sem að eigin frásögn voru gefnir upp, hafi unnið fyrir íslenska hagkerfið. Þeir unnu fyrir það breska. og skilaðu því ekki aftur Margar tilraunir, bæði á þjóðríkja sem og alþjóða vettvangi, hafa verið reyndar til að stemma stigu við þessari svikamyllu. OECD hefur markvisst reynt að koma á samræmdum reglum meðlimaríkja sinna en árangur hefur látið á sér standa. Bretar hafa skiljanlega dregið lappirnar. Innan Evrópusambandsins hafa einnig verið gerð áhlaup á aflandsvæðingu evrópsks fjármálalífs án þess að marktækur árangur hafi náðst. Bæði er að sum lönd innan ESB, s.s. Lúxemborg, tryggðu sér snemma undanþágur frá meginreglum, sem opnuðu löndunum leiðir til að geta boðið erlendu fjármagni þægileg kjör, en hitt líka að þegar á reyndi komu Bretar í veg fyrir að bandalagið afgreiddi nokkrar bindandi reglur, sem lagt hefði getað hömlur á starfsemi aflandsfélaga. Það er kaldhæðni sögunnar að það var núverandi forsætisráðherra Bretlands, David Cameron, sem kom í veg fyrir það, síðast þegar tilraun var gerð á vegum ESB. Hefði sú vitneskja um hagnað hans og eiginkonu hans af viðskiptum með aflandseignir þeirra legið fyrir á þeim tíma, er ólíklegt að Bretar hefðu komist upp með að stöðva málið. Fullyrt hefur verið, að sú niðurstaða sem fékkst í uppgjöri föllnu íslensku bankanna, þar sem samið var um málið í stað þess að gera bankana gjaldþrota, hafi minnkað tap kröfuhafa um einhverja hundruð milljarða króna. Bæði David Cameron og Sigmundur Davíð voru báðum megin við borðið. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þröstur Ólafsson Mest lesið Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei Skoðun Refsa fyrst, spyrja svo? Jakob Frímann Magnússon Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson Skoðun Er loftslagskvíðinn horfinn? Sonja Huld Guðjónsdóttir Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego Skoðun Skoðun Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Kvennabarátta á tímum bakslags Tatjana Latinovic skrifar Skoðun Líttupp - ertu að missa af einhverju? Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson skrifar Skoðun Er loftslagskvíðinn horfinn? Sonja Huld Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Okur fákeppni og ofurvextir halda uppi verðbólgu Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Óverjandi framkoma við fyrirtæki Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Þegar vitleysan í dómsal slær allt út Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Lítil bleik slaufa kemur miklu til leiðar Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fræ menntunar – frá Froebel til Jung Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun 1500 vanvirk ungmenni í Reykjavík Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar Skoðun Að hafa trú á samfélaginu Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Sjá meira
Fátt er um meira talað en feluleiki með misheiðarlega fengið fjármagn sem, þegar vel er falið, kemst fyrir í örbankahólfum á eyjum í Karíbahafi. Þótt enginn viti gjörla um heildarupphæðir, þá eru flestir þeir sem einhverja innsýn hafa í feluleikinn þess fullvissir, að um stjarnfræðilegar upphæðir sé að ræða. Þetta er ljótur leikur, því þótt einhverjir séu eingöngu að koma í veg fyrir að þeir sem stóreignamenn verði tilgreindir, þá er megin tilgangur aflandsfjáreigna sá að komast hjá skattlagningu peninganna í heimalandi sínu. Ein ástæða þess að flestar vestrænar þjóðir eiga erfitt með að láta rekstur ríkissjóða sinna ná endum saman, er þessi skattaflótti. Þeir ríku og valdamiklu skjóta sér undan þátttöku í samfélagslegum útgjöldum. Aflandshólfin á bresku yfirráðasvæði Minna hefur verið um það rætt hver sé ástæða þess að skattaskjólin eru að langmestu leyti á litlum eyjum eða landkrikum undir stjórn Breta. Talið er að yfir 80% af veltu allra aflandssjóða séu skráð á stöðum sem heyra undir Bretadrottningu. Þar eru ekki bara Tortóla sem er á Bresku Jómfrúaeyjunum, heldur einnig Bahamaeyjar, British Anguilla, svo og eyjar á Ermasundi s.s. Jersey og Guernsey að viðbættri Isle of Man vestanvert við Bretland. Þegar Bretar voru í vandræðum með pundið sitt og City of London átti í vök að verjast buðu bresk verndar- og sjálfstjórnarsvæði upp á að geyma fjármuni ríka fólksins í fullkominni leynd. En af hverju völdu þeir ofurríku breskar eyjar eða verndarsvæði til að fela peningana sína. Jú, það var bæði vísvitandi stefna breskra stjórnvalda til að styrkja London sem miðstöð fjármála í heiminum, en einnig sú staðreynd að breskt réttarkerfi er gamalt og talið eitt það traustasta í heiminum. Pólitískar sveiflur eru ekki taldar hnika því mikið til. Loka dómstóll fyrir Bresku Jómfrúaeyjar er sá sami og fyrir England, þ.e. Hæstiréttur í London. Þeir sem ekki vildu að almenningur vissi hve ríkir þeir voru vildu geta treyst réttarkerfinu, sem í þessu tilviki dæmir eftir breskum lögum. Hirtu það sem þú getur… Það myndaðist heil iðngrein fyrirtækja og banka (s.s. Landsbankans) sem sérhæfðu sig í eignafeluleik og skattaundanskoti í kringum aflandseyjarnar. Það einkennilega við þetta er það, að peningarnir sem skráðir voru á aflandseyjar, skiluðu ekkert betri ávöxtun þar en t.d. í banka í London. Munurinn lá í lægri sköttum. Heimaland endanlegra eigenda, hverjir sem þeir voru, borgaði þannig mismuninn. Ávöxtunin var sú sama vegna þess að peningarnir voru geymdir og ávaxtaðir í bönkum í London. Þessi aflandsfélög voru í reynd útibú frá City of London. Frá þessum aflandsfélögum streymdu óhemju auðæfi inn í bankana í London, sem gerðu bresku höfuðborgina að helsta fjármálaveldi heimsins. Staða Lundúna í heimsfjármálum og Bretlands sem valdaríki kemur að miklu leyti til vegna þessa ofur innstreymis illa fengins fjár frá þessum „útibúum“ bresku bankanna á aflandseyjum. Það er því misskilningur, svo ekki sé meira sagt, þegar núverandi, eða var það fyrrverandi, forsætisráðherra fullyrti, að peningar SDG, sem að eigin frásögn voru gefnir upp, hafi unnið fyrir íslenska hagkerfið. Þeir unnu fyrir það breska. og skilaðu því ekki aftur Margar tilraunir, bæði á þjóðríkja sem og alþjóða vettvangi, hafa verið reyndar til að stemma stigu við þessari svikamyllu. OECD hefur markvisst reynt að koma á samræmdum reglum meðlimaríkja sinna en árangur hefur látið á sér standa. Bretar hafa skiljanlega dregið lappirnar. Innan Evrópusambandsins hafa einnig verið gerð áhlaup á aflandsvæðingu evrópsks fjármálalífs án þess að marktækur árangur hafi náðst. Bæði er að sum lönd innan ESB, s.s. Lúxemborg, tryggðu sér snemma undanþágur frá meginreglum, sem opnuðu löndunum leiðir til að geta boðið erlendu fjármagni þægileg kjör, en hitt líka að þegar á reyndi komu Bretar í veg fyrir að bandalagið afgreiddi nokkrar bindandi reglur, sem lagt hefði getað hömlur á starfsemi aflandsfélaga. Það er kaldhæðni sögunnar að það var núverandi forsætisráðherra Bretlands, David Cameron, sem kom í veg fyrir það, síðast þegar tilraun var gerð á vegum ESB. Hefði sú vitneskja um hagnað hans og eiginkonu hans af viðskiptum með aflandseignir þeirra legið fyrir á þeim tíma, er ólíklegt að Bretar hefðu komist upp með að stöðva málið. Fullyrt hefur verið, að sú niðurstaða sem fékkst í uppgjöri föllnu íslensku bankanna, þar sem samið var um málið í stað þess að gera bankana gjaldþrota, hafi minnkað tap kröfuhafa um einhverja hundruð milljarða króna. Bæði David Cameron og Sigmundur Davíð voru báðum megin við borðið.
Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar
Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar
Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar
Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun