Ferðaþjónustan er vannýtt auðlind Grímur Sæmundsen skrifar 20. desember 2016 07:00 Ferðaþjónustan hefur gert það að verkum að þjóðarskútan hefur siglt úr ölduróti hrunsins, skapað störfin sem glötuðust og hjálpað til við að greiða skuldirnar sem urðu til. Erlendir gestir sem sækja landið okkar heim í tugþúsundavís í hverjum mánuði hafa skilað miklum efnahagslegum ávinningi. Nú er svo komið að hlutdeild ferðaþjónustunnar sem hlutfall af vergri landsframleiðslu er um 10% og hefur greinin haldið uppi hagvexti þjóðarinnar undanfarin ár. Óhætt er að segja að vel hafi gengið í ferðaþjónustunni að undanförnu en viðvörunarljós blikka nú í mælaborðinu þar sem gengi íslensku krónunnar hefur styrkst um tæp 16% frá áramótum ásamt því að laun hafa hækkað um 10%.Svört mynd dregin upp Jákvæðar fréttir bárust úr Seðlabanka Íslands í síðustu viku þegar stýrivextir lækkuðu um 0,25% – í fyrsta sinn um margra mánaða skeið. Í kjölfar lækkunar stýrivaxta steig Már Guðmundsson seðlabankastjóri fram og fjallaði (loksins!) um ferðaþjónustuna – stærstu útflutningsatvinnugreinina, en þá til að kenna henni um það sem miður hefur farið við stjórn efnahagsmála í landinu. Hátt gengi íslensku krónunnar væri á ábyrgð ferðaþjónustunnar og hingað streymdi allt of mikið af ferðamönnum. Núna væri komið gott og mátti ekki skilja seðlabankastjóra öðruvísi en takmarka ætti flugferðir með ferðamenn til landsins. Fast á hæla seðlabankastjóra kom Þórólfur Matthíasson hagfræðiprófessor og kvað jafnvel enn fastar að orði. Ferðaþjónustan væri ofnýtt auðlind og nú skyldi skattleggja ferðaþjónustuna í drep með komugjöldum, gistináttaskatti og færa alla greinina upp í efsta þrep virðisaukaskatts. Þannig myndi ferðaþjónustunni ekki takast að eyðileggja rekstrargrunn annarra útflutningsatvinnugreina. Mátti helst skilja prófessorinn með þeim hætti að kippa ætti fótunum undan rekstrargrunni ferðaþjónustunnar til að varðveita rekstrargrunn annarra útflutningsatvinnugreina.Vítahringurinn rofinn Hvað gengur þessum ágætum mönnum til? Talað er um ferðaþjónustuna, sem hefur öðrum fremur bjargað efnahag þessarar þjóðar eftir hrun, eins og hún sé til vandræða. Samtök ferðaþjónustunnar hafa glímt við það undanfarin misseri að gera ráðamönnum þjóðarinnar grein fyrir því að uppgangur ferðaþjónustunnar sé ekki bóla eða síldarævintýri, en eins og oft áður í okkar samfélagi fer umræðan úr ökkla í eyra. Loksins þegar menn virðast vera að átta sig á þessari staðreynd verður þetta einstaka tækifæri að vandamáli! Íslensk ferðaþjónusta hefur haldið uppi kaupmætti í landinu undanfarin misseri og með gríðarlegum gjaldeyristekjum hefur tekist að rjúfa vítahring sem hefur verið við lýði hér á landi um áratugaskeið með tilheyrandi verðbólgu. Þrátt fyrir neikvæðan vöruskiptajöfnuð, sem stefnir í að verði rúmlega 100 milljarðar á þessu ári, hefur gengi krónunnar haldið áfram að styrkjast gagnvart erlendum gjaldmiðlum vegna þess mikla jákvæða þjónustujafnaðar sem greinin skapar. Þannig hefur ferðaþjónustunni tekist að vernda kaupmátt heimila í landinu. Það munar um minna!Ferðaþjónustan sé tekin með í reikninginn Það er löngu kominn tími til að ferðaþjónustan sem alvöru atvinnugrein sé tekin með í reikninginn og greininni búið hagfelldara rekstrarumhverfi í stað þess að finna henni allt til foráttu. Taka þarf fastar á því að lækka stýrivexti þannig að fyrirtæki hér á landi búi við svipað rekstrarumhverfi og í nágrannalöndunum og stíga þarf markvissari og ákveðnari skref til afléttingar gjaldeyrishafta. Í því efni blasir við að stuðla hraðar að því að lífeyrissjóðir landsins flytji innlendar peningaeignir í erlendar með áhættudreifingu til langs tíma að leiðarljósi. Þetta býr til mótvægi við hið mikla gjaldeyrisinnflæði, sem ferðaþjónustan og aðrar útflutningsgreinar skapa og mun þannig vinna gegn frekari styrkingu íslensku krónunnar og stuðla að meira jafnvægi í gjaldeyrismálum þjóðarinnar.Stöndum frammi fyrir einstöku tækifæri Hagstjórnarlausnin felst ekki í því að hækka skatta og gjöld á ferðaþjónustu – ganga í skrokk á mjólkurkúnni. Við stöndum frammi fyrir einstöku tækifæri til að byggja upp í stað þess að rífa niður. Ísland verður að vera samkeppnishæft við þær þjóðir sem við berum okkur saman við og hér á landi verður að ríkja hagstjórn sem tekur mið af þörfum útflutningsatvinnugreinanna. Við sem störfum í ferðaþjónustu verðum að hafa fagmennsku og gæði að leiðarljósi í öllum okkar aðgerðum og að því vinnum við nú alla daga. Ferðaþjónustan er vannýtt auðlind, en við Íslendingar verðum okkar eigin gæfu smiðir við nýtingu hennar. Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans Skoðun Skoðun Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson skrifar Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir skrifar Skoðun Þegar orkuöflun er sett á ís - dæmið frá Suður-Afríku Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans skrifar Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson skrifar Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson skrifar Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og ókurteisi Kolbeinn H. Stefánsson skrifar Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar Skoðun Yfir hverju er verið að brosa? Árni Kristjánsson skrifar Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld sem fjárfestatenglar Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason skrifar Sjá meira
Ferðaþjónustan hefur gert það að verkum að þjóðarskútan hefur siglt úr ölduróti hrunsins, skapað störfin sem glötuðust og hjálpað til við að greiða skuldirnar sem urðu til. Erlendir gestir sem sækja landið okkar heim í tugþúsundavís í hverjum mánuði hafa skilað miklum efnahagslegum ávinningi. Nú er svo komið að hlutdeild ferðaþjónustunnar sem hlutfall af vergri landsframleiðslu er um 10% og hefur greinin haldið uppi hagvexti þjóðarinnar undanfarin ár. Óhætt er að segja að vel hafi gengið í ferðaþjónustunni að undanförnu en viðvörunarljós blikka nú í mælaborðinu þar sem gengi íslensku krónunnar hefur styrkst um tæp 16% frá áramótum ásamt því að laun hafa hækkað um 10%.Svört mynd dregin upp Jákvæðar fréttir bárust úr Seðlabanka Íslands í síðustu viku þegar stýrivextir lækkuðu um 0,25% – í fyrsta sinn um margra mánaða skeið. Í kjölfar lækkunar stýrivaxta steig Már Guðmundsson seðlabankastjóri fram og fjallaði (loksins!) um ferðaþjónustuna – stærstu útflutningsatvinnugreinina, en þá til að kenna henni um það sem miður hefur farið við stjórn efnahagsmála í landinu. Hátt gengi íslensku krónunnar væri á ábyrgð ferðaþjónustunnar og hingað streymdi allt of mikið af ferðamönnum. Núna væri komið gott og mátti ekki skilja seðlabankastjóra öðruvísi en takmarka ætti flugferðir með ferðamenn til landsins. Fast á hæla seðlabankastjóra kom Þórólfur Matthíasson hagfræðiprófessor og kvað jafnvel enn fastar að orði. Ferðaþjónustan væri ofnýtt auðlind og nú skyldi skattleggja ferðaþjónustuna í drep með komugjöldum, gistináttaskatti og færa alla greinina upp í efsta þrep virðisaukaskatts. Þannig myndi ferðaþjónustunni ekki takast að eyðileggja rekstrargrunn annarra útflutningsatvinnugreina. Mátti helst skilja prófessorinn með þeim hætti að kippa ætti fótunum undan rekstrargrunni ferðaþjónustunnar til að varðveita rekstrargrunn annarra útflutningsatvinnugreina.Vítahringurinn rofinn Hvað gengur þessum ágætum mönnum til? Talað er um ferðaþjónustuna, sem hefur öðrum fremur bjargað efnahag þessarar þjóðar eftir hrun, eins og hún sé til vandræða. Samtök ferðaþjónustunnar hafa glímt við það undanfarin misseri að gera ráðamönnum þjóðarinnar grein fyrir því að uppgangur ferðaþjónustunnar sé ekki bóla eða síldarævintýri, en eins og oft áður í okkar samfélagi fer umræðan úr ökkla í eyra. Loksins þegar menn virðast vera að átta sig á þessari staðreynd verður þetta einstaka tækifæri að vandamáli! Íslensk ferðaþjónusta hefur haldið uppi kaupmætti í landinu undanfarin misseri og með gríðarlegum gjaldeyristekjum hefur tekist að rjúfa vítahring sem hefur verið við lýði hér á landi um áratugaskeið með tilheyrandi verðbólgu. Þrátt fyrir neikvæðan vöruskiptajöfnuð, sem stefnir í að verði rúmlega 100 milljarðar á þessu ári, hefur gengi krónunnar haldið áfram að styrkjast gagnvart erlendum gjaldmiðlum vegna þess mikla jákvæða þjónustujafnaðar sem greinin skapar. Þannig hefur ferðaþjónustunni tekist að vernda kaupmátt heimila í landinu. Það munar um minna!Ferðaþjónustan sé tekin með í reikninginn Það er löngu kominn tími til að ferðaþjónustan sem alvöru atvinnugrein sé tekin með í reikninginn og greininni búið hagfelldara rekstrarumhverfi í stað þess að finna henni allt til foráttu. Taka þarf fastar á því að lækka stýrivexti þannig að fyrirtæki hér á landi búi við svipað rekstrarumhverfi og í nágrannalöndunum og stíga þarf markvissari og ákveðnari skref til afléttingar gjaldeyrishafta. Í því efni blasir við að stuðla hraðar að því að lífeyrissjóðir landsins flytji innlendar peningaeignir í erlendar með áhættudreifingu til langs tíma að leiðarljósi. Þetta býr til mótvægi við hið mikla gjaldeyrisinnflæði, sem ferðaþjónustan og aðrar útflutningsgreinar skapa og mun þannig vinna gegn frekari styrkingu íslensku krónunnar og stuðla að meira jafnvægi í gjaldeyrismálum þjóðarinnar.Stöndum frammi fyrir einstöku tækifæri Hagstjórnarlausnin felst ekki í því að hækka skatta og gjöld á ferðaþjónustu – ganga í skrokk á mjólkurkúnni. Við stöndum frammi fyrir einstöku tækifæri til að byggja upp í stað þess að rífa niður. Ísland verður að vera samkeppnishæft við þær þjóðir sem við berum okkur saman við og hér á landi verður að ríkja hagstjórn sem tekur mið af þörfum útflutningsatvinnugreinanna. Við sem störfum í ferðaþjónustu verðum að hafa fagmennsku og gæði að leiðarljósi í öllum okkar aðgerðum og að því vinnum við nú alla daga. Ferðaþjónustan er vannýtt auðlind, en við Íslendingar verðum okkar eigin gæfu smiðir við nýtingu hennar. Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar
Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar
Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar
Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun