Upphaf 2020 þykir merkilega hlýtt miðað við aðstæður Kjartan Kjartansson skrifar 7. maí 2020 16:26 Hnattræn hlýnun á sér stað vegna losunar manna á gróðurhúsalofttegundum sem festir hita inni í lofthjúpi jarðar. Vísir/EPA Fyrsti ársfjórðungur þessa árs var sá næsthlýjasti á jörðinni frá því að mælingar hófust. Mögulegt er að þetta ár verði það hlýjasta frá upphafi þrátt fyrir að líklega verði hverfandi áhrif af veðurfyrirbrigðinu El niño í Kyrrahafi. Aðeins fyrstu þrír mánuðir ársins 2016 voru hlýrri en janúar, febrúar og mars á þessu ári. Þá kynti sérlega öflugur El niño -viðburður undir hnattrænni hlýnun. Undanfarnir tólf mánuðir voru svo gott sem jafnhlýir hlýjasta tólf mánaða tímabil sem beinar mælingar ná til, samkvæmt greiningu loftslagsvísindavefsins Carbon Brief á ástandi loftslagsins í upphafi árs. „Hitastigið fyrstu þrjá mánuði 2020 var merkilega hátt. Ef þeir enda á því að vera í samræmi við það sem eftir er ársins mun 2020 setja klárt met sem hlýjasta árið,“ segir í greiningunni. Ólíklegt er þó talið að hlýindin verði jafnmikil það sem eftir lifir árs og þau hafa verið í ársbyrjun. Hnattrænt hitastig er almennt sagt sveiflukenndara frá október til mars en frá apríl til september vegna þess að El niño-viðburðir nái yfirleitt hámarki sínu að vetri til á norðurhveli jarðar. El niño veldur mestu sveiflunum í hnattrænum meðalhita frá ári til árs. Við eða umfram spár IPCC Þrátt fyrir að hlýindin í byrjun þessa árs standist sambærilegu tímabili árið 2016 ekki snúning þykir það sæta tíðindum hversu litlu munar. Upphaf árs 2016 einkenndist af afar sterkum El niño sem keyrði upp hita. Hiti í Kyrrahafinu þar sem veðurfyrirbrigðið á sér stað hefur hins vegar verið í hlutlausum gír frá því seint í fyrra. Flestar spár gera ráð fyrir að þannig verði það áfram út þetta ár. Miklar líkur eru taldar á því að árið í ár verði á meðal þeirra fjögurra hlýjustu frá upphafi mælinga og raunhæfar líkur eru á að það gæti orðið enn hlýrra en metárið 2016. Flest bendir til þess að árið verði það annað hlýjasta frá upphafi. Hlýnun jarðar af völdum manna er nú sögð við eða umfram spár loftslagslíkana sem notuð voru við vísindaskýrslu loftslagsnefndar Sameinuðu þjóðanna (IPCC) árið 2013. Yfirborð sjávar heldur áfram að rísa vegna bráðnunar landíss og varmaútþenslu vatnsins. Hafís er nú við sögulegt lágmark á norðurskautinu en nær hefðbundnu horfi á suðurskauti þar sem aðrar aðstæður ríkja. Nær methiti við yfirborð sjávar hefur leitt til umfangsmikillar fölnun kóralrifja á suðurhvelssumrinu. Loftslagsmál Vísindi Tengdar fréttir Síðasti áratugur sá hlýjasti í sögunni Í nýrri skýrslu Alþjóða veðurfræðistofnunarinnar um stöðu loftslagsmálai eru staðfestar bráðabirgðaniðurstöður sem lagðar voru fram á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í desember síðastliðnum sem sýndu að árið 2019 var næst heitasta ár frá upphafi mælinga. 11. mars 2020 13:15 Fölnun Kóralrifsins mikla ein sú mesta sem um getur Vísindamenn óttast að fölnun Kóralrifsins mikla sem nú á sér stað vegna óvanalegra hlýinda geti orðið jafnslæm og sú sem varð árin 2016 og 2017. 6. mars 2020 16:55 Telja að hitamet hafi verið slegið í höfunum í fyrra Sjávarhiti er talinn einn skýrasti mælikvarðinn á hnattræna hlýnun af völdum manna. Undanfarin tíu ár eru þau hlýjustu í hafinu frá því að mælingar hófust. 14. janúar 2020 12:22 Mest lesið „Algjörlega alveg út í hött“ Innlent Skipar Ísraelum að hætta að sprengja Erlent Umferðin færist inn á íbúðagötur Innlent Diddy í fimmtíu mánaða fangelsisvist Erlent Andar sem eru ekki hér en voru í myndinni þeir sveima og fylgjast með Innlent Vann á öllum deildum leikskólans Innlent Nýsestur á skrifstofunni þegar hann fékk bíl í flasið Innlent Dugar ekki lengur að dorga og nú þurfi að kasta út neti Innlent Hamasliðar tilbúnir að sleppa gíslum og láta völd af hendi Erlent Grunaður um að hafa brotið á fleiri en tíu börnum Innlent Fleiri fréttir Skipar Ísraelum að hætta að sprengja Hamasliðar tilbúnir að sleppa gíslum og láta völd af hendi Hótar helvíti á jörð samþykki Hamas ekki tillögurnar Vísa frá máli á hendur skipverjum sem voru taldir hafa slitið sæstrengi „Það vill enginn spila eftir reglum sem eru samdar annars staðar“ Rekja andlát dóttur að hluta til samsæriskenninga móður Fyrsta konan sem verður erkibiskupinn af Kantaraborg Diddy í fimmtíu mánaða fangelsisvist Einn hinna látnu skotinn af lögreglu og annar særður Finna mikla nálykt frá rústunum Bein útsending: Siglt áleiðis til Gasa Látinn fara eftir að hafa neitað Trump um sverð í eigu Eisenhower Segist breyttur maður og biðlar til dómarans Hamas liðar vilja ekki afvopnast Flugvellinum í München lokað vegna drónaumferðar Nafngreina árásarmanninn í Manchester Segist eiga í vopnuðum átökum við eiturlyfjasmyglara Árásin í Manchester skilgreind sem hryðjuverk Leiðtogafundur í Danmörku: „Rússar munu ekki stoppa fyrr en tilneyddir“ Tveir látnir og þrír alvarlega særðir eftir árás í Manchester Afganir fagna því að vera aftur komnir í samband við umheiminn Thunberg meðal 500 handtekinna aðgerðasinna Demókrötum kennt um og uppsögnum hótað Frelsisflotinn umkringdur og farþegar fluttir til Ísraels Jane Goodall látin Telja sig hafa fundið skipið sem skaut drónunum Brýnt að koma rafmagni aftur á kjarnorkuverið „Dimmur dagur“ í sögu Slóvakíu Völdu tveggja ára stúlku sem nýja jómfrúargyðju Höfuðpaur tælingarhóps dæmdur í þrjátíu og fimm ára fangelsi Sjá meira
Fyrsti ársfjórðungur þessa árs var sá næsthlýjasti á jörðinni frá því að mælingar hófust. Mögulegt er að þetta ár verði það hlýjasta frá upphafi þrátt fyrir að líklega verði hverfandi áhrif af veðurfyrirbrigðinu El niño í Kyrrahafi. Aðeins fyrstu þrír mánuðir ársins 2016 voru hlýrri en janúar, febrúar og mars á þessu ári. Þá kynti sérlega öflugur El niño -viðburður undir hnattrænni hlýnun. Undanfarnir tólf mánuðir voru svo gott sem jafnhlýir hlýjasta tólf mánaða tímabil sem beinar mælingar ná til, samkvæmt greiningu loftslagsvísindavefsins Carbon Brief á ástandi loftslagsins í upphafi árs. „Hitastigið fyrstu þrjá mánuði 2020 var merkilega hátt. Ef þeir enda á því að vera í samræmi við það sem eftir er ársins mun 2020 setja klárt met sem hlýjasta árið,“ segir í greiningunni. Ólíklegt er þó talið að hlýindin verði jafnmikil það sem eftir lifir árs og þau hafa verið í ársbyrjun. Hnattrænt hitastig er almennt sagt sveiflukenndara frá október til mars en frá apríl til september vegna þess að El niño-viðburðir nái yfirleitt hámarki sínu að vetri til á norðurhveli jarðar. El niño veldur mestu sveiflunum í hnattrænum meðalhita frá ári til árs. Við eða umfram spár IPCC Þrátt fyrir að hlýindin í byrjun þessa árs standist sambærilegu tímabili árið 2016 ekki snúning þykir það sæta tíðindum hversu litlu munar. Upphaf árs 2016 einkenndist af afar sterkum El niño sem keyrði upp hita. Hiti í Kyrrahafinu þar sem veðurfyrirbrigðið á sér stað hefur hins vegar verið í hlutlausum gír frá því seint í fyrra. Flestar spár gera ráð fyrir að þannig verði það áfram út þetta ár. Miklar líkur eru taldar á því að árið í ár verði á meðal þeirra fjögurra hlýjustu frá upphafi mælinga og raunhæfar líkur eru á að það gæti orðið enn hlýrra en metárið 2016. Flest bendir til þess að árið verði það annað hlýjasta frá upphafi. Hlýnun jarðar af völdum manna er nú sögð við eða umfram spár loftslagslíkana sem notuð voru við vísindaskýrslu loftslagsnefndar Sameinuðu þjóðanna (IPCC) árið 2013. Yfirborð sjávar heldur áfram að rísa vegna bráðnunar landíss og varmaútþenslu vatnsins. Hafís er nú við sögulegt lágmark á norðurskautinu en nær hefðbundnu horfi á suðurskauti þar sem aðrar aðstæður ríkja. Nær methiti við yfirborð sjávar hefur leitt til umfangsmikillar fölnun kóralrifja á suðurhvelssumrinu.
Loftslagsmál Vísindi Tengdar fréttir Síðasti áratugur sá hlýjasti í sögunni Í nýrri skýrslu Alþjóða veðurfræðistofnunarinnar um stöðu loftslagsmálai eru staðfestar bráðabirgðaniðurstöður sem lagðar voru fram á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í desember síðastliðnum sem sýndu að árið 2019 var næst heitasta ár frá upphafi mælinga. 11. mars 2020 13:15 Fölnun Kóralrifsins mikla ein sú mesta sem um getur Vísindamenn óttast að fölnun Kóralrifsins mikla sem nú á sér stað vegna óvanalegra hlýinda geti orðið jafnslæm og sú sem varð árin 2016 og 2017. 6. mars 2020 16:55 Telja að hitamet hafi verið slegið í höfunum í fyrra Sjávarhiti er talinn einn skýrasti mælikvarðinn á hnattræna hlýnun af völdum manna. Undanfarin tíu ár eru þau hlýjustu í hafinu frá því að mælingar hófust. 14. janúar 2020 12:22 Mest lesið „Algjörlega alveg út í hött“ Innlent Skipar Ísraelum að hætta að sprengja Erlent Umferðin færist inn á íbúðagötur Innlent Diddy í fimmtíu mánaða fangelsisvist Erlent Andar sem eru ekki hér en voru í myndinni þeir sveima og fylgjast með Innlent Vann á öllum deildum leikskólans Innlent Nýsestur á skrifstofunni þegar hann fékk bíl í flasið Innlent Dugar ekki lengur að dorga og nú þurfi að kasta út neti Innlent Hamasliðar tilbúnir að sleppa gíslum og láta völd af hendi Erlent Grunaður um að hafa brotið á fleiri en tíu börnum Innlent Fleiri fréttir Skipar Ísraelum að hætta að sprengja Hamasliðar tilbúnir að sleppa gíslum og láta völd af hendi Hótar helvíti á jörð samþykki Hamas ekki tillögurnar Vísa frá máli á hendur skipverjum sem voru taldir hafa slitið sæstrengi „Það vill enginn spila eftir reglum sem eru samdar annars staðar“ Rekja andlát dóttur að hluta til samsæriskenninga móður Fyrsta konan sem verður erkibiskupinn af Kantaraborg Diddy í fimmtíu mánaða fangelsisvist Einn hinna látnu skotinn af lögreglu og annar særður Finna mikla nálykt frá rústunum Bein útsending: Siglt áleiðis til Gasa Látinn fara eftir að hafa neitað Trump um sverð í eigu Eisenhower Segist breyttur maður og biðlar til dómarans Hamas liðar vilja ekki afvopnast Flugvellinum í München lokað vegna drónaumferðar Nafngreina árásarmanninn í Manchester Segist eiga í vopnuðum átökum við eiturlyfjasmyglara Árásin í Manchester skilgreind sem hryðjuverk Leiðtogafundur í Danmörku: „Rússar munu ekki stoppa fyrr en tilneyddir“ Tveir látnir og þrír alvarlega særðir eftir árás í Manchester Afganir fagna því að vera aftur komnir í samband við umheiminn Thunberg meðal 500 handtekinna aðgerðasinna Demókrötum kennt um og uppsögnum hótað Frelsisflotinn umkringdur og farþegar fluttir til Ísraels Jane Goodall látin Telja sig hafa fundið skipið sem skaut drónunum Brýnt að koma rafmagni aftur á kjarnorkuverið „Dimmur dagur“ í sögu Slóvakíu Völdu tveggja ára stúlku sem nýja jómfrúargyðju Höfuðpaur tælingarhóps dæmdur í þrjátíu og fimm ára fangelsi Sjá meira
Síðasti áratugur sá hlýjasti í sögunni Í nýrri skýrslu Alþjóða veðurfræðistofnunarinnar um stöðu loftslagsmálai eru staðfestar bráðabirgðaniðurstöður sem lagðar voru fram á Loftslagsráðstefnu Sameinuðu þjóðanna í desember síðastliðnum sem sýndu að árið 2019 var næst heitasta ár frá upphafi mælinga. 11. mars 2020 13:15
Fölnun Kóralrifsins mikla ein sú mesta sem um getur Vísindamenn óttast að fölnun Kóralrifsins mikla sem nú á sér stað vegna óvanalegra hlýinda geti orðið jafnslæm og sú sem varð árin 2016 og 2017. 6. mars 2020 16:55
Telja að hitamet hafi verið slegið í höfunum í fyrra Sjávarhiti er talinn einn skýrasti mælikvarðinn á hnattræna hlýnun af völdum manna. Undanfarin tíu ár eru þau hlýjustu í hafinu frá því að mælingar hófust. 14. janúar 2020 12:22