Brostin loforð við flóttafólk Andrés Ingi Jónsson skrifar 16. september 2020 16:15 „Landsfundur Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs, haldinn í Reykjavík 6. – 8. október 2017, vill stórbæta aðbúnað umsækjanda um alþjóðlega vernd og veita fleiri stöðu flóttafólks. Sem einni ríkustu þjóð í heimi ber okkur að taka betur á móti þeim sem hingað leita með ósk um alþjóðlega vernd og taka mál fleiri einstaklinga til efnislegar meðferðar, veita fleirum stöðu flóttafólks og senda færri úr landi á grundvelli Dyflinarreglugerðarinnar.“ Svona hófst ályktun landsfundar Vinstri grænna um stöðu umsækjenda um alþjóðlega vernd og flóttafólk fyrir síðustu kosningar. Stuttu áður hafði Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri grænna, náð að skapa (næstum því) þverpólitíska samstöðu um frumvarp til að bregðast við máli flóttastúlknanna Haniye og Mary. Þau okkar sem höfðum lengi barist fyrir mannúðlegri útlendingastefnu töldum okkur hafa ástæðu til að vera bjartsýn. Síðan hefur mikið vatn runnið til sjávar og fátt breyst í átt til batnaðar. Sjálfstæðisflokkurinn snéri baki við flóttabörnum Í aðdraganda kosninga 2017 var mál flóttastúlknanna Haniye og Mary í fréttum sem biðu brottvísunar eftir að hafa verið synjað um vernd hér á landi. Málið vakti eðlilega hörð viðbrögð almennings. Í tómarúminu sem skapaðist eftir að ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks, Viðreisnar og Bjartrar framtíðar sprakk, myndaðist samstaða á Alþingi um að koma systrunum í skjól með tímabundinni breytingu á útlendingalögum. Það gagnaðist ekki bara þeim tveimur heldur allt að 80 börnum í sömu stöðu. Katrín Jakobsdóttir var fyrsti flutningsmaður frumvarpsins sem skaut skjóli yfir Haniye og Mary, en þegar upp var staðið naut málið stuðnings allra þingflokka nema eins. Sjálfstæðisflokkurinn snéri á síðustu stundu baki við samkomulagi um þinglok og greiddi atkvæði gegn því að rýmka útlendingalögin í þágu barna. Þrátt fyrir þetta ákvað forysta Vinstri grænna að fara í ríkisstjórnarsamstarf með Sjálfstæðisflokknum, aðeins tveimur mánuðum seinna. Þó þessi harðneskjulega afstaða hafi ekki verið fyrirstaða hjá forystunni vó hún þungt í afstöðu margra okkar sem studdum ekki samstarf flokkanna í ríkisstjórn. Uppgjöf í stjórnarsáttmála Sáttmáli ríkisstjórnar Katrínar Jakobsdóttur býður misskýra sýn á ólíka málaflokka. Þegar það sem snýr að útlendingamálum er lesið er eins og fólk hafi strax gefist upp á að ná sameiginlegri sýn þeirra gjörólíku flokka og sátu við borðið. Í staðinn var það sett í hendur þverpólitískrar þingmannanefndar, sem var falið að „meta framkvæmd útlendingalaga og eftir atvikum endurskoða þau“. Þessi nefnd hefur engu getað skilað af sér. Fyrri hluta kjörtímabilsins að mestu vegna þess að Sigríður Andersen stóð sem dómsmálaráðherra gegn nefndinni og enn hefur hún engu skilað, þrátt fyrir að hafa verið endurvakin fyrir ári síðan með skýrara umboði. Stærsta lexían af þeirri nefnd ætti að vera að ef þrír stjórnarflokkar geta ekki komið sér saman um stefnu, þá er enn ólíklegra að sú stefna spretti fram með því að útvista stefnumörkuninni til átta flokka þingmannanefndar. Nema það hafi einmitt verið markmiðið, hver veit? Á meðan pattstaða ríkir á milli ríkisstjórnarflokkanna í útlendingamálum hafa þrír dómsmálaráðherrar Sjálfstæðisflokksins ítrekað lagt fram sama hræðilega frumvarpið sem snýst um að draga verulega úr vernd hælisleitenda, allt í nafni skilvirkni kerfisins. Þannig birtast þær breytingar sem líklegastar eru til að koma á frá þessari ríkisstjórn, því Sjálfstæðisflokkurinn er nefnilega með skýra sýn á málaflokkinn þótt ríkisstjórnin hafi enga. Samdauna stjórnarflokkar Síðan lögum var breytt vegna Haniye og Mary hafa sambærileg mál ítrekað komið upp sem hafa opnað augu fólks og leitt til breyttra reglna. Enda er það leiðin til að koma til móts við þarfir fólks á flótta – fólks sem býr við síbreytilegar aðstæður sem eru nánast óskiljanlegar fyrir okkur sem njótum þeirra forréttinda að búa við frið og lýðræði. Þangað til í dag. Í dag hafa markmið útlendingalaga um skilvirkni endanlega náð að trompa markmiðið um mannúð. Undir forystu Vinstri grænna bergmálar um allt stjórnarheimilið að mannúðlegasta kerfið fyrir hælisleitendur sé að vera bara nógu fljót að synja þeim. Það er ansi fjarri landsfundarályktun Vinstri grænna sem kallaði eftir bættum aðbúnaði, aukinni vernd og meiri mannúð – en minntist ekki orði á að þyrfti að hraða fólki í gegnum kerfi til að hægt væri að vísa því úr landi. Sú von sem við áttum til að breyta kerfinu haustið 2017 er orðin að litlu meðan Sjálfstæðisflokkurinn fær að halda sinni stefnu óbreyttri í dómsmálaráðuneytinu. Og fyrir okkur sem eitt sinn áttum heimili í Vinstri grænum er þyngra en tárum taki að sú staða sé í boði okkar gamla flokks. Höfundur er alþingismaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Andrés Ingi Jónsson Flóttafólk á Íslandi Hælisleitendur Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun Hallgrímur, málið snýst því miður ekki bara um kebab Snorri Másson Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Samræðulist í heimi gervigreindar Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson skrifar Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Sjá meira
„Landsfundur Vinstrihreyfingarinnar – græns framboðs, haldinn í Reykjavík 6. – 8. október 2017, vill stórbæta aðbúnað umsækjanda um alþjóðlega vernd og veita fleiri stöðu flóttafólks. Sem einni ríkustu þjóð í heimi ber okkur að taka betur á móti þeim sem hingað leita með ósk um alþjóðlega vernd og taka mál fleiri einstaklinga til efnislegar meðferðar, veita fleirum stöðu flóttafólks og senda færri úr landi á grundvelli Dyflinarreglugerðarinnar.“ Svona hófst ályktun landsfundar Vinstri grænna um stöðu umsækjenda um alþjóðlega vernd og flóttafólk fyrir síðustu kosningar. Stuttu áður hafði Katrín Jakobsdóttir, formaður Vinstri grænna, náð að skapa (næstum því) þverpólitíska samstöðu um frumvarp til að bregðast við máli flóttastúlknanna Haniye og Mary. Þau okkar sem höfðum lengi barist fyrir mannúðlegri útlendingastefnu töldum okkur hafa ástæðu til að vera bjartsýn. Síðan hefur mikið vatn runnið til sjávar og fátt breyst í átt til batnaðar. Sjálfstæðisflokkurinn snéri baki við flóttabörnum Í aðdraganda kosninga 2017 var mál flóttastúlknanna Haniye og Mary í fréttum sem biðu brottvísunar eftir að hafa verið synjað um vernd hér á landi. Málið vakti eðlilega hörð viðbrögð almennings. Í tómarúminu sem skapaðist eftir að ríkisstjórn Sjálfstæðisflokks, Viðreisnar og Bjartrar framtíðar sprakk, myndaðist samstaða á Alþingi um að koma systrunum í skjól með tímabundinni breytingu á útlendingalögum. Það gagnaðist ekki bara þeim tveimur heldur allt að 80 börnum í sömu stöðu. Katrín Jakobsdóttir var fyrsti flutningsmaður frumvarpsins sem skaut skjóli yfir Haniye og Mary, en þegar upp var staðið naut málið stuðnings allra þingflokka nema eins. Sjálfstæðisflokkurinn snéri á síðustu stundu baki við samkomulagi um þinglok og greiddi atkvæði gegn því að rýmka útlendingalögin í þágu barna. Þrátt fyrir þetta ákvað forysta Vinstri grænna að fara í ríkisstjórnarsamstarf með Sjálfstæðisflokknum, aðeins tveimur mánuðum seinna. Þó þessi harðneskjulega afstaða hafi ekki verið fyrirstaða hjá forystunni vó hún þungt í afstöðu margra okkar sem studdum ekki samstarf flokkanna í ríkisstjórn. Uppgjöf í stjórnarsáttmála Sáttmáli ríkisstjórnar Katrínar Jakobsdóttur býður misskýra sýn á ólíka málaflokka. Þegar það sem snýr að útlendingamálum er lesið er eins og fólk hafi strax gefist upp á að ná sameiginlegri sýn þeirra gjörólíku flokka og sátu við borðið. Í staðinn var það sett í hendur þverpólitískrar þingmannanefndar, sem var falið að „meta framkvæmd útlendingalaga og eftir atvikum endurskoða þau“. Þessi nefnd hefur engu getað skilað af sér. Fyrri hluta kjörtímabilsins að mestu vegna þess að Sigríður Andersen stóð sem dómsmálaráðherra gegn nefndinni og enn hefur hún engu skilað, þrátt fyrir að hafa verið endurvakin fyrir ári síðan með skýrara umboði. Stærsta lexían af þeirri nefnd ætti að vera að ef þrír stjórnarflokkar geta ekki komið sér saman um stefnu, þá er enn ólíklegra að sú stefna spretti fram með því að útvista stefnumörkuninni til átta flokka þingmannanefndar. Nema það hafi einmitt verið markmiðið, hver veit? Á meðan pattstaða ríkir á milli ríkisstjórnarflokkanna í útlendingamálum hafa þrír dómsmálaráðherrar Sjálfstæðisflokksins ítrekað lagt fram sama hræðilega frumvarpið sem snýst um að draga verulega úr vernd hælisleitenda, allt í nafni skilvirkni kerfisins. Þannig birtast þær breytingar sem líklegastar eru til að koma á frá þessari ríkisstjórn, því Sjálfstæðisflokkurinn er nefnilega með skýra sýn á málaflokkinn þótt ríkisstjórnin hafi enga. Samdauna stjórnarflokkar Síðan lögum var breytt vegna Haniye og Mary hafa sambærileg mál ítrekað komið upp sem hafa opnað augu fólks og leitt til breyttra reglna. Enda er það leiðin til að koma til móts við þarfir fólks á flótta – fólks sem býr við síbreytilegar aðstæður sem eru nánast óskiljanlegar fyrir okkur sem njótum þeirra forréttinda að búa við frið og lýðræði. Þangað til í dag. Í dag hafa markmið útlendingalaga um skilvirkni endanlega náð að trompa markmiðið um mannúð. Undir forystu Vinstri grænna bergmálar um allt stjórnarheimilið að mannúðlegasta kerfið fyrir hælisleitendur sé að vera bara nógu fljót að synja þeim. Það er ansi fjarri landsfundarályktun Vinstri grænna sem kallaði eftir bættum aðbúnaði, aukinni vernd og meiri mannúð – en minntist ekki orði á að þyrfti að hraða fólki í gegnum kerfi til að hægt væri að vísa því úr landi. Sú von sem við áttum til að breyta kerfinu haustið 2017 er orðin að litlu meðan Sjálfstæðisflokkurinn fær að halda sinni stefnu óbreyttri í dómsmálaráðuneytinu. Og fyrir okkur sem eitt sinn áttum heimili í Vinstri grænum er þyngra en tárum taki að sú staða sé í boði okkar gamla flokks. Höfundur er alþingismaður.
Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar