Martraðarkenndar tvær vikur í öndunarvél og sex mánaða bataferli Kristín Ólafsdóttir skrifar 21. september 2020 15:36 Kristján við innganginn að Reykjalundi, þar sem hann var í endurhæfingu í tvær vikur eftir útskrift af Landspítalanum. Kristján Gunnarsson viðskiptafræðingur veiktist alvarlega af Covid-19 fyrir tæpum sex mánuðum. Hann var á gjörgæsludeild í sextán daga og settur í öndunarvél, þar sem hann fékk martraðir og var með óráði. Við tók erfið endurhæfing og hefur Kristján nú verið frá vinnu í um hálft ár. Hann lýsir veikindum sínum í ítarlegum pistli á Facebook, þar sem hann hvetur landsmenn til að leggja sitt af mörkum í baráttunni gegn kórónuveirunni sem nú er enn einu sinni í uppgangi. Fannst hann vera í haldi hryðjuverkamanna Kristján smitaðist af veirunni í mars en var fyrst um sinn ekki með nein Covid-einkenni nema háan hita, um 40 stig. Á þessari fyrstu viku fór hann tvisvar í skimun fyrir kórónuveirunni en bæði sýnin voru neikvæð. Kristján var tvisvar fluttur á bráðadeild Landspítala og í seinna skiptið var hann lagður inn á gjörgæslu. Í framhaldinu var hann settur í öndunarvél í tvær vikur. „Samtals var ég á gjörgæslu í 16 daga – bæði í Fossvogi og við Hringbraut. Í öndunarvélinni var mér snúið tvisvar á grúfu í 17 tíma hvort skiptið og lá þannig á maganum (og enninu) í rúminu. Grúfulega hjálpar til við að auka upptöku súrefnis í lungunum og styður þannig við súrefnisbúskap líkamans,“ skrifar Kristján í ítarlegri Facebook-færslu sinni. Kristján lýsir því jafnframt að í öndunarvélinni hafi hann upplifað mikla hræðslu, kvíða, óráð, ruglingslegar minningar og martraðir. „Mér fannst ég vera í haldi hjá hryðjuverkamönnum og komst hvergi og upplifði að mínir nánustu vissu ekki hvar ég væri. Þetta er algengt hjá sjúklingum í þessari stöðu og er afleiðing hinna bráðu og alvarlegu veikinda og meðferðar á gjörgæsludeild.“ Þekkt er að sjúklingar sem þurfa að fara í öndunarvél dreymi martraðir og séu með óráði. William Thomas Möller, sem greindist með kórónuveiruna í byrjun ágúst, veiktist einnig mjög alvarlega af henni og lá sofandi í öndunarvél í fimm daga. Hann lýsti því líkt og Kristján að á hann hefðu sótt óhugnanlega martraðir og ofskynjanir þegar hann var hvað veikastur. Meiriháttar mál að fara í sturtu Að lokinni gjörgæslulegunni tók við vikueinangrun á lungnadeild Landspítala og að endingu fór Kristján í tveggja vikna endurhæfingu á Reykjalundi. Hann var afar þreklítill eftir veikindin og það tók lungnastarfsemina langan tíma að komast á réttan kjöl. Á Reykjalundi beið Kristjáns því erfitt verkefni. „Ég var aðeins sprækari á Reykjalundi en samt svo máttlaus að það var meiriháttar mál að fara í sturtu og skipta um föt. Það var reyndar þannig að þá daga sem ég fór í sturtu þá var ákveðið að ég færi ekki í sjúkraþjálfun til að ofkeyra mig ekki. Einn daginn fór ég í æfingagallabuxur öfugar eftir sturtuferðina en hafði ekki kraft til að laga það – og hjúkrunarfræðingarnir brostu gegnum grímurnar að holningunni á mér. Eftir tvær vikur var ég orðinn fær að sjá um mig sjálfur og því útskrifaður af Reykjalundi,“ skrifar Kristján. Hann þurfti svo að taka endurhæfinguna í sínar eigin hendur þegar hann kom heim. Kristján einbeitti sér að gönguferðum, hjólreiðum og sundi til að byggja líkamann upp á ný – auk þess sem hann hvíldi sig vel inn á milli. Andlegi þátturinn var þó ekki síður erfiður viðureignar. „Ég var svolítið viðkvæmur andlega, átti erfitt með að horfa á daglegu blaðamannafundina um tölfræði um fjölda smitaðra, fjölda á spítala, fjölda á gjörgæslu, fjölda í öndunarvél og ekki síst fjölda látinna. Þá gat ég ómögulega horft á myndina Misery með Kathy Bates og James Caan helgina eftir að ég kom heim. Hún minnti mig alltof mikið á martraðirnar á gjörgæslunni. Eftirá eru þessar martraðir ákaflega spaugilegar en þær voru ömurlegar meðan á stóð,“ segir Kristján í færslu sinni. Hefur áhrif á alla fjölskylduna Kristján hefur verið frá vinnu vegna Covid í sex mánuði og gerir ráð fyrir að vera í veikindaleyfi í minnst mánuð í viðbót. Hann kveðst heppinn að hafa mætt miklum skilningi hjá vinnuveitanda sínum og samstarfsfólki hjá skóla- og frístundasviði Reykjavíkurborgar. Þá leggur hann áherslu á að veiran sé dauðans alvara; bæði fyrir þá sem veikjast af henni og aðstandendur. Sjálfur lýsir hann því að fjölskylda hans hafi verið afar áhyggjufull og þá smitaðist dóttir hans af veirunni eftir umgengni við hann. Kristján í endurhæfingu á Reykjalundi. „Þetta snýr nefnilega ekki bara ađ einstaklingnum sjálfum. Þetta snýr líka ađ ábyrgđ hans gagnvart sínum nánustu og öđrum sem hann umgengst,“ skrifar Kristján. „Stundum er veiran mjög skæð, eins og í vor. Stundum er hún „veikari“ eins og sl. vikur – sem betur fer. Enginn er óhultur og þetta er engan veginn búið. Eina sem við vitum er að við vitum lítið þó við vitum meira „í dag en í gær“ – og óvissa er um hvernig morgundagurinn verður. Förum því að öllu með gát og gerum það sem við sjálf getum til að lágmarka smithættu. Stöndum saman í baráttunni – með hæfilegu bili á milli okkar þó.“ Enginn hræðsluáróður Kristján segir í samtali við Vísi að hann hafi fengið gríðargóð viðbrögð við frásögn sinni af veikindunum og þeirri miklu endurhæfingu sem tók við að þeim loknum. Honum hafi þótt nauðsynlegt að koma reynslu sinni á framfæri nú þegar faraldurinn er enn einu sinni í vexti og fólk ef til vill hætt að gæta sín jafnvel og áður. „Þetta er alls enginn hræðsluáróður heldur bara reynslusaga mín af Covid. Viðbrögðin hafa verið sterk og mjög góð og það er mikilvægt að fá svona reynslusögur því það eru ekki allir að passa sig. Bataferlið er búið að vera langt en ég hef verið svo heppinn að geta verið frá vinnu og getað einbeitt mér að því að byggja mig upp,“ segir Kristján. Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Skiptast á eldflaugum í massavís Erlent Sænsk glæpagengi sendi fólk til Íslands Innlent Sæðisgjafar tilkynni það fjölskyldu sinni svo ekki verði „slys“ Innlent Varpa sprengjum á fjölbýlishús í Karkív Erlent Tjóðraði móður sína við stól til að drepa eiginmann sinn Erlent Mættu í flugbúningi á sveitaböllin og áttu séns Innlent Slegist með vopnum við skemmtistað Innlent Jörðin fær tímabundið annað tungl Erlent Með banvænan sjúkdóm í stöðugri baráttu við Kópavogsbæ Innlent Lögreglumenn í veikindaleyfi vegna þungra mála Innlent Fleiri fréttir Vonar að sveitarfélögin leysi úr NPA-vandanum Alþingismerkið hafi aldrei verið heilagt Fjármögnun NPA-samninga og Bakgarðshlaupið í beinni Samgöngusáttmálinn, Yazan og loftlagsmál á Sprengisandi Slegist með vopnum við skemmtistað Mættu í flugbúningi á sveitaböllin og áttu séns Sænsk glæpagengi sendi fólk til Íslands Sæðisgjafar tilkynni það fjölskyldu sinni svo ekki verði „slys“ Lögreglumenn í veikindaleyfi vegna þungra mála Með banvænan sjúkdóm í stöðugri baráttu við Kópavogsbæ Mikill reykur eftir að gleymdist að slökkva á kerti Bið eftir NPA-þjónustu og eftirspurn eftir sæðisgjöfum Arnar Þór á leið í nýjan flokk Anton Sveinn McKee til liðs við Miðflokkinn „Spurðu svo fyrirtækið þitt af hverju það leggur fé í heimsendakölt“ Ekkert sem bendir til þess að sakborningum fjölgi Lífræni dagurinn er í dag Bein útsending: Heilabilun rædd á Alzheimerdegi Ekkert bendi til að sakborningum muni fjölga Telur fleiri falla á nýju bílprófi Maður margra storma íhugar stöðu sína Byssan reyndist leikfang Mamma bara María þegar mæðgurnar eru saman á vakt Hvers vegna að fella ísbirni? Í gæsluvarðhald vegna kókaínsendingar Bræður heiðraðir á 100 ára starfsafmæli: „Einfalt, þægilegt og engin keppni“ Drengnum hafi ekki verið trúað í fyrstu Myndgreiningarkerfi geti hjálpað til við að stoppa af óprúttna aðila Framboð Baldurs þurfti að endurgreiða styrki sem fóru yfir hámark Fjölskylda flugmanns Icelandair vill að lögregla rannsaki andlát hans Sjá meira
Kristján Gunnarsson viðskiptafræðingur veiktist alvarlega af Covid-19 fyrir tæpum sex mánuðum. Hann var á gjörgæsludeild í sextán daga og settur í öndunarvél, þar sem hann fékk martraðir og var með óráði. Við tók erfið endurhæfing og hefur Kristján nú verið frá vinnu í um hálft ár. Hann lýsir veikindum sínum í ítarlegum pistli á Facebook, þar sem hann hvetur landsmenn til að leggja sitt af mörkum í baráttunni gegn kórónuveirunni sem nú er enn einu sinni í uppgangi. Fannst hann vera í haldi hryðjuverkamanna Kristján smitaðist af veirunni í mars en var fyrst um sinn ekki með nein Covid-einkenni nema háan hita, um 40 stig. Á þessari fyrstu viku fór hann tvisvar í skimun fyrir kórónuveirunni en bæði sýnin voru neikvæð. Kristján var tvisvar fluttur á bráðadeild Landspítala og í seinna skiptið var hann lagður inn á gjörgæslu. Í framhaldinu var hann settur í öndunarvél í tvær vikur. „Samtals var ég á gjörgæslu í 16 daga – bæði í Fossvogi og við Hringbraut. Í öndunarvélinni var mér snúið tvisvar á grúfu í 17 tíma hvort skiptið og lá þannig á maganum (og enninu) í rúminu. Grúfulega hjálpar til við að auka upptöku súrefnis í lungunum og styður þannig við súrefnisbúskap líkamans,“ skrifar Kristján í ítarlegri Facebook-færslu sinni. Kristján lýsir því jafnframt að í öndunarvélinni hafi hann upplifað mikla hræðslu, kvíða, óráð, ruglingslegar minningar og martraðir. „Mér fannst ég vera í haldi hjá hryðjuverkamönnum og komst hvergi og upplifði að mínir nánustu vissu ekki hvar ég væri. Þetta er algengt hjá sjúklingum í þessari stöðu og er afleiðing hinna bráðu og alvarlegu veikinda og meðferðar á gjörgæsludeild.“ Þekkt er að sjúklingar sem þurfa að fara í öndunarvél dreymi martraðir og séu með óráði. William Thomas Möller, sem greindist með kórónuveiruna í byrjun ágúst, veiktist einnig mjög alvarlega af henni og lá sofandi í öndunarvél í fimm daga. Hann lýsti því líkt og Kristján að á hann hefðu sótt óhugnanlega martraðir og ofskynjanir þegar hann var hvað veikastur. Meiriháttar mál að fara í sturtu Að lokinni gjörgæslulegunni tók við vikueinangrun á lungnadeild Landspítala og að endingu fór Kristján í tveggja vikna endurhæfingu á Reykjalundi. Hann var afar þreklítill eftir veikindin og það tók lungnastarfsemina langan tíma að komast á réttan kjöl. Á Reykjalundi beið Kristjáns því erfitt verkefni. „Ég var aðeins sprækari á Reykjalundi en samt svo máttlaus að það var meiriháttar mál að fara í sturtu og skipta um föt. Það var reyndar þannig að þá daga sem ég fór í sturtu þá var ákveðið að ég færi ekki í sjúkraþjálfun til að ofkeyra mig ekki. Einn daginn fór ég í æfingagallabuxur öfugar eftir sturtuferðina en hafði ekki kraft til að laga það – og hjúkrunarfræðingarnir brostu gegnum grímurnar að holningunni á mér. Eftir tvær vikur var ég orðinn fær að sjá um mig sjálfur og því útskrifaður af Reykjalundi,“ skrifar Kristján. Hann þurfti svo að taka endurhæfinguna í sínar eigin hendur þegar hann kom heim. Kristján einbeitti sér að gönguferðum, hjólreiðum og sundi til að byggja líkamann upp á ný – auk þess sem hann hvíldi sig vel inn á milli. Andlegi þátturinn var þó ekki síður erfiður viðureignar. „Ég var svolítið viðkvæmur andlega, átti erfitt með að horfa á daglegu blaðamannafundina um tölfræði um fjölda smitaðra, fjölda á spítala, fjölda á gjörgæslu, fjölda í öndunarvél og ekki síst fjölda látinna. Þá gat ég ómögulega horft á myndina Misery með Kathy Bates og James Caan helgina eftir að ég kom heim. Hún minnti mig alltof mikið á martraðirnar á gjörgæslunni. Eftirá eru þessar martraðir ákaflega spaugilegar en þær voru ömurlegar meðan á stóð,“ segir Kristján í færslu sinni. Hefur áhrif á alla fjölskylduna Kristján hefur verið frá vinnu vegna Covid í sex mánuði og gerir ráð fyrir að vera í veikindaleyfi í minnst mánuð í viðbót. Hann kveðst heppinn að hafa mætt miklum skilningi hjá vinnuveitanda sínum og samstarfsfólki hjá skóla- og frístundasviði Reykjavíkurborgar. Þá leggur hann áherslu á að veiran sé dauðans alvara; bæði fyrir þá sem veikjast af henni og aðstandendur. Sjálfur lýsir hann því að fjölskylda hans hafi verið afar áhyggjufull og þá smitaðist dóttir hans af veirunni eftir umgengni við hann. Kristján í endurhæfingu á Reykjalundi. „Þetta snýr nefnilega ekki bara ađ einstaklingnum sjálfum. Þetta snýr líka ađ ábyrgđ hans gagnvart sínum nánustu og öđrum sem hann umgengst,“ skrifar Kristján. „Stundum er veiran mjög skæð, eins og í vor. Stundum er hún „veikari“ eins og sl. vikur – sem betur fer. Enginn er óhultur og þetta er engan veginn búið. Eina sem við vitum er að við vitum lítið þó við vitum meira „í dag en í gær“ – og óvissa er um hvernig morgundagurinn verður. Förum því að öllu með gát og gerum það sem við sjálf getum til að lágmarka smithættu. Stöndum saman í baráttunni – með hæfilegu bili á milli okkar þó.“ Enginn hræðsluáróður Kristján segir í samtali við Vísi að hann hafi fengið gríðargóð viðbrögð við frásögn sinni af veikindunum og þeirri miklu endurhæfingu sem tók við að þeim loknum. Honum hafi þótt nauðsynlegt að koma reynslu sinni á framfæri nú þegar faraldurinn er enn einu sinni í vexti og fólk ef til vill hætt að gæta sín jafnvel og áður. „Þetta er alls enginn hræðsluáróður heldur bara reynslusaga mín af Covid. Viðbrögðin hafa verið sterk og mjög góð og það er mikilvægt að fá svona reynslusögur því það eru ekki allir að passa sig. Bataferlið er búið að vera langt en ég hef verið svo heppinn að geta verið frá vinnu og getað einbeitt mér að því að byggja mig upp,“ segir Kristján.
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Skiptast á eldflaugum í massavís Erlent Sænsk glæpagengi sendi fólk til Íslands Innlent Sæðisgjafar tilkynni það fjölskyldu sinni svo ekki verði „slys“ Innlent Varpa sprengjum á fjölbýlishús í Karkív Erlent Tjóðraði móður sína við stól til að drepa eiginmann sinn Erlent Mættu í flugbúningi á sveitaböllin og áttu séns Innlent Slegist með vopnum við skemmtistað Innlent Jörðin fær tímabundið annað tungl Erlent Með banvænan sjúkdóm í stöðugri baráttu við Kópavogsbæ Innlent Lögreglumenn í veikindaleyfi vegna þungra mála Innlent Fleiri fréttir Vonar að sveitarfélögin leysi úr NPA-vandanum Alþingismerkið hafi aldrei verið heilagt Fjármögnun NPA-samninga og Bakgarðshlaupið í beinni Samgöngusáttmálinn, Yazan og loftlagsmál á Sprengisandi Slegist með vopnum við skemmtistað Mættu í flugbúningi á sveitaböllin og áttu séns Sænsk glæpagengi sendi fólk til Íslands Sæðisgjafar tilkynni það fjölskyldu sinni svo ekki verði „slys“ Lögreglumenn í veikindaleyfi vegna þungra mála Með banvænan sjúkdóm í stöðugri baráttu við Kópavogsbæ Mikill reykur eftir að gleymdist að slökkva á kerti Bið eftir NPA-þjónustu og eftirspurn eftir sæðisgjöfum Arnar Þór á leið í nýjan flokk Anton Sveinn McKee til liðs við Miðflokkinn „Spurðu svo fyrirtækið þitt af hverju það leggur fé í heimsendakölt“ Ekkert sem bendir til þess að sakborningum fjölgi Lífræni dagurinn er í dag Bein útsending: Heilabilun rædd á Alzheimerdegi Ekkert bendi til að sakborningum muni fjölga Telur fleiri falla á nýju bílprófi Maður margra storma íhugar stöðu sína Byssan reyndist leikfang Mamma bara María þegar mæðgurnar eru saman á vakt Hvers vegna að fella ísbirni? Í gæsluvarðhald vegna kókaínsendingar Bræður heiðraðir á 100 ára starfsafmæli: „Einfalt, þægilegt og engin keppni“ Drengnum hafi ekki verið trúað í fyrstu Myndgreiningarkerfi geti hjálpað til við að stoppa af óprúttna aðila Framboð Baldurs þurfti að endurgreiða styrki sem fóru yfir hámark Fjölskylda flugmanns Icelandair vill að lögregla rannsaki andlát hans Sjá meira