…….ár og aldir líða……… Þorsteinn Sæmundsson skrifar 2. apríl 2020 10:00 Í síðustu grein fór ég nokkuð yfir þau líkindi sem mér finnast með núverandi veirufaraldri og heimskreppu og þeim atburðum sem urðu hér og annarsstaðar í heiminum árið 1918. Þá var ólíkt því sem nú er nýlokið heimsstyrjöld sem leikið hafði margar þjóðir grátt. Heimurinn stóð þá í raun frammi fyrir rústabjörgun og uppbyggingu ekki ólíkt og hann gerir aftur en nú af allt öðrum orsökum og með kröfu um annarskonar enduruppbyggingu af efnahagslegum toga. Við Íslendingar verðum þátttakendur í þessari uppbyggingu og þurfum því að gaumgæfa hvar helstu tækifærin liggja. Ef nýfengin samstaða á Alþingi endist okkur áfram eru okkur allir vegir færir einkum ef ríkisstjórnin hlustar eftir góðum tillögum hvaðan sem þær koma og hefur sjálfstraust til að taka undir þær. Tækifærin eru ærin og í raun meiri en víðast annarsstaðar af ýmsum orsökum. Víð Íslendingar erum mjög fljótir að bregðast við breyttum aðstæðum og búum yfir miklum sveigjanleika. Við þurfum að koma í veg fyrir að flókið regluverk og að einstaka embættismenn sem taka sig og völd sín of alvarlega tefji nauðsynlega uppbyggingu. Við þurfum einnig að tryggja nauðsynlega fjármögnun sem gæti orðið verulega umfangsmikil ..Stórfé það dugar ei minna!“ eins og skáldið sagði. Mig langar að byrja á að ræða nokkuð möguleika í matvælaframleiðslu en þar eru að mínum dómi og margra fleiri nær óendanlegir möguleikar ef menn vanda sig og vinna markvisst. Matvælaframleiðsla stuðlar einnig að því að halda landinu öllu í byggð og fellur þannig undir stefnumið Miðflokksins ,,Ísland allt.“ Mörgum hefur nú loks orðið ljós merking orðsins matvælaöryggi sem haft hefur verið í flimtingum af sumum aðilum undanfarin ár. Matvælaöryggi okkar verður öllum ljóst við núverandi aðstæður þegar aðfangaleiðir strjálast og við þurfum að treysta á okkur sjálf auk þess sem aukin neysla heimaframleiddrar vöru minnkar kolefnisspor. Með matvælaframleiðslu er átt við fiskafurðir af veiðum og eldi fjölbreyttara en fyrr og meira á landi, hefðbundna landbúnaðarframleiðslu með nokkuð breyttum áherslum og síðast en ekki síst stóriðju í ylrækt þar sem grípa þarf óvænt tækifæri um leið og hugað er að ,,hefðbundnari“ ræktun. Auk þess þarf að horfa til aukinnar útiræktar og korn- og repjuræktar til manneldis. Til þess að efla innlenda matvælaframleiðslu þarf skýr stefnumið af hálfu stjórnvalda. Efla þarf frumkvæði framleiðenda koma á upprunamerkingum og stórefla markaðsstarf ekki síst á heimamarkaði. Fiskveiðar og vinnsla okkar Íslendinga er fyrir löngu búin að sanna sig víða um lönd sem starfsemi í fremstu röð. Þar eigum við Íslendingar ótakmarkaða möguleika, m.a. í aukinni sérvinnslu og með því að hámarka tekjur af aukaafurðum s.s. svilum og roði svo eitthvað sé nefnt. En við eigum líka nær ótakmörkuð tækifæri í landeldi. Við erum þegar stærstu framleiðendur bleikju í heiminum og þurfum að auka það eldi. Þegar eru stór fyrirtæki í greininni klár í aukna uppbyggingu en opinberir leyfisveitendur draga lappirnar. Það er óþolandi. Við horfum einnig á heitt affallsvatn frá virkjunum renna ónýtt til sjávar og kólna mátulega á leiðinni til að setja upp klasa af eldiskerjum með mismunandi tegundum. Nú þegar hefur fyrirtæki í erlendri eigu á Íslandi hafið tilraunaeldi á styrju. Líklega eru ekki nema tvö ár í framleiðslu á alvöru íslenskum kavíar. Það er einnig tilvalið að hefja tilraunaeldi á öðrum verðmiklum afurðum s.s. risahörpuskel og humri sem við getum ekki veitt á hefðbundinn hátt um fyrirsjáanlegan tíma. Á sínum tíma lagðist hér af lúðueldi sem aldrei hefði átt að fara í þrot. Áratuga þekking á því eldi er enn til og því rakið að huga að því að gera kröftuga tilraun til endurreisnar. Þar þarf hið opinbera að koma myndarlega að málum því þörf er á þolinmóðu fjármagni og ítarlegum rannsóknum. Í næstu grein verður fjallað um hefðbundinn landbúnað ylrækt og fleira. Höfundur er þingmaður Miðflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorsteinn Sæmundsson Landbúnaður Matvælaframleiðsla Mest lesið 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Dýrin skilin eftir í náttúruvá Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skapandi leiðir í skóla- og frístundastarfi Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Reykjavík er meðal dreifðustu höfuðborga Evrópu Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Verum öll tengd Sólrún Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Samræðulist í heimi gervigreindar Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson skrifar Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Sjá meira
Í síðustu grein fór ég nokkuð yfir þau líkindi sem mér finnast með núverandi veirufaraldri og heimskreppu og þeim atburðum sem urðu hér og annarsstaðar í heiminum árið 1918. Þá var ólíkt því sem nú er nýlokið heimsstyrjöld sem leikið hafði margar þjóðir grátt. Heimurinn stóð þá í raun frammi fyrir rústabjörgun og uppbyggingu ekki ólíkt og hann gerir aftur en nú af allt öðrum orsökum og með kröfu um annarskonar enduruppbyggingu af efnahagslegum toga. Við Íslendingar verðum þátttakendur í þessari uppbyggingu og þurfum því að gaumgæfa hvar helstu tækifærin liggja. Ef nýfengin samstaða á Alþingi endist okkur áfram eru okkur allir vegir færir einkum ef ríkisstjórnin hlustar eftir góðum tillögum hvaðan sem þær koma og hefur sjálfstraust til að taka undir þær. Tækifærin eru ærin og í raun meiri en víðast annarsstaðar af ýmsum orsökum. Víð Íslendingar erum mjög fljótir að bregðast við breyttum aðstæðum og búum yfir miklum sveigjanleika. Við þurfum að koma í veg fyrir að flókið regluverk og að einstaka embættismenn sem taka sig og völd sín of alvarlega tefji nauðsynlega uppbyggingu. Við þurfum einnig að tryggja nauðsynlega fjármögnun sem gæti orðið verulega umfangsmikil ..Stórfé það dugar ei minna!“ eins og skáldið sagði. Mig langar að byrja á að ræða nokkuð möguleika í matvælaframleiðslu en þar eru að mínum dómi og margra fleiri nær óendanlegir möguleikar ef menn vanda sig og vinna markvisst. Matvælaframleiðsla stuðlar einnig að því að halda landinu öllu í byggð og fellur þannig undir stefnumið Miðflokksins ,,Ísland allt.“ Mörgum hefur nú loks orðið ljós merking orðsins matvælaöryggi sem haft hefur verið í flimtingum af sumum aðilum undanfarin ár. Matvælaöryggi okkar verður öllum ljóst við núverandi aðstæður þegar aðfangaleiðir strjálast og við þurfum að treysta á okkur sjálf auk þess sem aukin neysla heimaframleiddrar vöru minnkar kolefnisspor. Með matvælaframleiðslu er átt við fiskafurðir af veiðum og eldi fjölbreyttara en fyrr og meira á landi, hefðbundna landbúnaðarframleiðslu með nokkuð breyttum áherslum og síðast en ekki síst stóriðju í ylrækt þar sem grípa þarf óvænt tækifæri um leið og hugað er að ,,hefðbundnari“ ræktun. Auk þess þarf að horfa til aukinnar útiræktar og korn- og repjuræktar til manneldis. Til þess að efla innlenda matvælaframleiðslu þarf skýr stefnumið af hálfu stjórnvalda. Efla þarf frumkvæði framleiðenda koma á upprunamerkingum og stórefla markaðsstarf ekki síst á heimamarkaði. Fiskveiðar og vinnsla okkar Íslendinga er fyrir löngu búin að sanna sig víða um lönd sem starfsemi í fremstu röð. Þar eigum við Íslendingar ótakmarkaða möguleika, m.a. í aukinni sérvinnslu og með því að hámarka tekjur af aukaafurðum s.s. svilum og roði svo eitthvað sé nefnt. En við eigum líka nær ótakmörkuð tækifæri í landeldi. Við erum þegar stærstu framleiðendur bleikju í heiminum og þurfum að auka það eldi. Þegar eru stór fyrirtæki í greininni klár í aukna uppbyggingu en opinberir leyfisveitendur draga lappirnar. Það er óþolandi. Við horfum einnig á heitt affallsvatn frá virkjunum renna ónýtt til sjávar og kólna mátulega á leiðinni til að setja upp klasa af eldiskerjum með mismunandi tegundum. Nú þegar hefur fyrirtæki í erlendri eigu á Íslandi hafið tilraunaeldi á styrju. Líklega eru ekki nema tvö ár í framleiðslu á alvöru íslenskum kavíar. Það er einnig tilvalið að hefja tilraunaeldi á öðrum verðmiklum afurðum s.s. risahörpuskel og humri sem við getum ekki veitt á hefðbundinn hátt um fyrirsjáanlegan tíma. Á sínum tíma lagðist hér af lúðueldi sem aldrei hefði átt að fara í þrot. Áratuga þekking á því eldi er enn til og því rakið að huga að því að gera kröftuga tilraun til endurreisnar. Þar þarf hið opinbera að koma myndarlega að málum því þörf er á þolinmóðu fjármagni og ítarlegum rannsóknum. Í næstu grein verður fjallað um hefðbundinn landbúnað ylrækt og fleira. Höfundur er þingmaður Miðflokksins.
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun