„Ekki nóg að stilla stólinn rétt og hafa skrifborðið í réttri hæð“

 Í tilefni alþjóðlega mannauðsdagsins fjallar Atvinnulífið á Vísi um það helsta framundan í mannauðsmálum vinnustaða í kjölfar Covid og bólusetninga. Í gær var rætt við formann Mannauðs, Ásdísi Eiri Símonardóttur, en í dag heyrum við í þremur mannauðstjórum um hvað þeir telja að verði mest áberandi breytingin í mannauðsmálum, í samanburði við fyrir Covid.

Spurningin sem mannauðstjórarnir voru beðnir um að svara er svohljóðandi:

Hvað telur þú að verði öðruvísi í mannauðsmálum til framtíðar, 

í samanburði við fyrir Covid?

Sveigjanleg kerfi fyrir starfsfólk

Ella Sigga Guðlaugsdóttir, mannauðstjóri Alvotech:

„Mannauðsstjórar hafa verið leiðandi í stórum umbreytingaverkefnum innan fyrirtækja undanfarin ár. Sem dæmi má nefna persónuverndarlöggjöf (GDPR), Jafnlaunavottun og verkefni tengd samfélagslegri ábyrgð. 

Töluvert hefur verið fjallað um framtíð starfa, fjórðu iðnbyltinguna og mismunandi kynslóðir á vinnumarkaði. 

Þetta eru áskoranir sem við sem störfum í mannauðsmálum höfum verið að undirbúa okkur og okkar fyrirtæki undir. 

Covid hefur hraðar þeim umbreytingum. Covid hefur einnig sýnt okkur hversu mikla aðlögunarhæfni við höfum og hvað er hægt að gera þegar mikið er í húfi.

Flest okkar sem starfa við mannauðsmál fórum skyndilega að leiða einhverskonar Covid teymi og vorum lykilaðilar í að vernda öryggi og heilsu starfsmanna.

En hvað gerist þegar öryggi og heilsu er ekki lengur ógnað? Einhverjir hafa bent á það að framleiðni í Covid hefur ekki minnkað og í einhverjum tilfellum jafnvel aukist og spurningar vakna af hverju höldum við þá ekki bara áfram með alla í fjarvinnu?

Það er mikilvægt að halda til haga að ástæða þess að vel gekk í Covid var hversu tilbúin við vorum að standa saman sem samfélag og það sama á við um vinnustaði. Vinnustaðir eru samfélög þar sem byggja þarf upp menningu og það gerist ekki af sjálfu sér. Það má kannski orða það svo að við gengum á það sem við höfðum byggt upp og það má ekki gleymast að margir þurftu að leggja mikið á sig til að halda öllu gangandi í heimsfaraldri.

Það er margt jákvætt og gott sem við tökum með okkur inn í nýjan veruleika ég tel að mannauðsfólk sé nú þegar leiðandi í þeirri vinnu; velta upp nýjum aðferðum, bjóða upp á fjarvinnu að hluta til eða að fullu. 

Hanna sveigjanlegri kerfi sem hver einn starfsmaður getur aðlagað að sér og sínum verkefnum. 

Huga að jafnvægi milli vinnu og einkalífs, sem óneitanlega verður flóknara þegar unnið er að heiman. 

Ræða mikilvægi þess að virkja flæði hugmynda sem verða til í óformlegum samskiptum við kaffivélina eða í matartímum og velta því upp hvernig kynnumst, vinnum og stöndum saman ef við erum sjaldnar í sama rými.

Ég er þeirrar skoðunar að til þess að fyrirtæki og starfsmenn geti blómstrað til framtíðar þarf markvisst að vinna í því að skapa menningu sem einkennist af fjölbreytileika, samvinnu, virðingu, samkennd og trausti. Umhverfi þar sem hugmyndir eru ræddar og áhersla á að allir hafi tækifæri til að koma með eitthvað að borðinu.

Slíkt umhverfi verður ekki til af sjálfu sér og hér þurfum við mannauðsfólk að vera leiðandi.“

Þetta snýst fyrst um fólk

Ketill Berg Magnússon, mannauðsstjóri Marel í Norður Evrópu og Rússlandi: 

„Ef við prófum að horfa framhjá öllu því slæma við Kórónavírusinn þá held ég að við getum lært mjög margt af faraldrinum. Það má líta á þetta ár sem stóra félagslega tilraun um vinnuumhverfi fólks. 

Í einni svipan voru teknir í burtu þættir sem við höfum hingað til talið nauðsynleg skilyrði til þess að starfsfólk nái árangri í starfi og því settar mun þrengri skorður til að athafna sig og eiga samskipti. 

Grundvallarþættir eins og að geta hitt viðskiptavininn augliti til auglitis, geta farið og sett upp eða gert við lausn í vinnslu, vera á sama tíma í sama rými og vinnufélagarnir, nota líkamstjáningu í ríkum mæli til að leggja áherslu á orð sín, fá vinnufélagann til að koma og handleika prótótýpu eða hönnunarhlut.

Allt þetta var tekið í burtu, en í staðinn fengum við tækifæri til að sjá hvernig einstaklingar og teymi virka án þessara þátta. Með mannlega nálgun og góðri mannauðsstjórnun hefur mörgum fyrirtækjum tekist að lágmarka skaðann sem faraldurinn hefur valdið.

Fyrir okkur mannauðsfólk var faraldurinn áminning um að fyrirtæki og viðskipta snúast fyrst um starfsfólk. 

Á krísutímum í rekstri er eðlilegt að hafa áhyggjur af tímasetningum, verkferlum og fjárhagslegum hagnaði. Stundum gera stjórnendur þau mistök að forgangsraða verkefnum og horfa framhjá líðan starfsfólks. 

Covid tíminn hefur kennt okkur að setja heilsu og öryggi starfsfólks í fyrsta forgang. 

Ef framtíðarsýnin fyrirtækisins er skýr og búið er að sameinast um grunngildi fyrirtæksins þá mun starfsfólk sem finnur stuðning frá fyrirtækinu gera allt sem það getur til að fyrirtækið nái árangri og standist skuldbindingar sínar gagnvart viðskiptavinum.

Sumir stjórnendur höfðu áhyggjur af því að geta ekki fylgst nægjanlega vel með starfsfólki sem gat og þurfti að vinna heima. Kórónafaraldurinn hefur kennt þessum stjórnendum að ef verkefnin eru vel skilgreind, væntingar um árangur eru skýrar og samskiptin eru í góðum farvegi þá skiptir engu máli hvar og hvenær starfsmaðurinn vinnur verkefnin sín.

Fyrir Covid vorum voru fyrirtæki að byrja að styðja við andlega vellíðan starfsfólks eins og líkamlega vellíðan. Breyttar vinnuaðstæður og aukið álag starfsfólk í faraldrinum hefur undirstrikað mikilvægi andlegs heilbrigðis.

Það var ekki nóg að stilla stólinn rétt og hafa skrifborðið í réttri hæð. Mannauðsfólk og stjórnendur eru nú óhræddari að ræða tengsl árangurs í starfi við þætti eins og sálfræðilegt öryggi í teymum, vinnuálag, einmanaleika og jafnvægi vinnu og einkalífs.

Áður litum við á það sem staðreynd að vinnan tæki toll af einkalífinu okkar. Nú held ég að við höfum séð að vinnan getur verið uppspretta andlegrar orku sem getur stutt við aðra þætti í okkar lífi. 

Á svipaðan hátt og þú ferð í fjallgöngu til að njóta lífsins og sækja kraft úr náttúrunni, þá hlakkar þú til næsta verkefnis í vinnunni því það gefur þér sjálfstraust, jákvæð samskipti og orku sem þú tekur með þér í aðra þætti lífsins.“

Starfsmannaleit og ráðningar að breytast

Sigrún Ósk Jakobsdóttir, mannauðstjóri Advania:

„Það hefur ýmislegt breyst síðastliðið ár en ég held það sé óhætt að segja að það sem hefur tekið langmestum breytingum er fyrirkomulag vinnu. Út um allan heim var fólk neytt til að vinna heima og hafði það ýmiskonar áhrif, bæði jákvæð og neikvæð. 

Tel ég alveg ljóst að vinnustaðir fari aldrei aftur í fyrra horf. Vinnustaður framtíðarinnar verður blandaður þar sem sumir verða alfarið í fjarvinnu, aðrir með viðveru á vinnustöðinni en flestir blanda þessu tvennu saman. 

Að auki verður meiri sveigjanleiki á vinnutíma, verkefnaskilum og vinnufyrirkomulagi.

Sveigjanleikanum fylgja ótal áskoranir í stjórnun. Það er talsvert auðveldara að stjórna hópi og halda yfirsýn þegar allir eru á sömu vinnustöðinni átta tíma á dag, fimm daga vikunnar. Það er auðveldara að átta sig á stemmingunni í hópnum, hvernig fólki líður, hvenær er þörf á stuðningi eða spjalli.

Verkefni okkar mannauðsfólksins verður því einnig að styðja við stjórnendur í því að stjórna hópi sem mögulega hittist aldrei. Þetta gerum við með því að skapa umgjörð, nýta réttu tæknina, stilla upp ferlum og miðla upplýsingum og fræðslu.

Að auki þurfum við að temja okkur leiðir til að meta afköst starfsfólks með öðrum hætti en klukkutímum og mínútum, því hver mælir tímann þegar fólk vinnur utan vinnustaðarins?

Ef fólk getur unnið hvar sem er, hefur það óhjákvæmilega þau áhrif að framboð mögulegs starfsfólks mun aukast til muna.

Þegar fyrirtæki auglýsir lausar stöður kemur fleira fólk til greina en þeir með búsetu í sama landshluta. Við hjá Advania sjáum nú þegar breytingar á þessu. 

Í auknu mæli fáum við umsóknir víðsvegar að af landinu og jafnvel frá fólki sem er búsett í öðrum löndum. 

Rannsóknir hafa sýnt að stór hluti fólks sér fyrir sér flutninga milli landshluta eða landa verði fjarvinna í boði til frambúðar. Starfsmannaleit og ráðningar framtíðarinnar munu því einnig breytast.

Það er okkar mannauðsfólks að styðja við þessar breytingar. Við þurfum að vera leiðandi í að skapa vinnuumhverfi sem styður nýtt fyrirkomulag. Það merkir að tryggja að rétta tæknin sé til staðar en einnig að menningin, ferlarnir og stefnan styðji við þennan nýja veruleika.“