Ellefu netárásir á íslensk fjármálafyrirtæki Lillý Valgerður Pétursdóttir skrifar 8. október 2021 18:03 Netárásum á íslensk fyrirtæki hefur farið fjölgandi síðan að gjaldeyrishöftunum voru afnumin árið 2017. Vísir/Getty Ellefu netárásir hafa verið gerðar á íslensk fjármálafyrirtæki á þessu ári sem haft hafa áhrif á starfsemina fyrirtækjanna. Varabankastjóri Seðlabankans segir ógnina af netárásum vaxandi. Tilkynna þarf Fjármálaeftirlitinu um allar þær netárásir sem valda þjónusturofi hjá fjármálafyrirtækjum. Frá því í byrjun ágúst eða á tveimur mánuðum hafa sex slíkar árásir verið tilkynntar til Fjármálaeftirlitsins. Á fyrri hluta ársins voru þær fimm. Netárásirnar hafa verið til skoðunar hjá Seðlabanka Íslands síðustu vikurnar. Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika, hefur skoðað netárásir og áhrif þeirra á fjármálafyrirtæki landsins. Vísir/Egill „Greinilega voru meiri árásir þarna í byrjun september. Þetta eru svokallaðar DDoS-árásir þar sem að verið er að gera árásir á netþjóna til þess að það sé ekki hægt að veita þjónustuna. Taka niður netþjónana og þá er ekki hægt að nálgast þjónustuveitandann. Það er að segja greiðslukortafyrirtæki, heimabanka eða einhver annars konar fyrirtæki sem eru á vefnum,“ segir Gunnar Jakobsson varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika hjá Seðlabanka Íslands. Tilgangurinn mismunandi Tilgangur árásanna sé oft sá að ná sér í pening og þeim fylgi kröfubréf með hótun um áframhaldandi árásir. Hins vegar geti tilgangurinn líka verið annar. „Sá að athuga hvort það séu einhverjir veikleikar. Þannig að það væri hægt að koma fyrir svona ransomware í kerfum viðkomandi fyrirtækja. Við höfum ekki séð neinar vísbendingar um slíkt hjá fyrirtækjunum í greiðslumiðlun en við höfum náttúrulega nýlega sé fréttir af því með önnur fyrirtæki á Íslandi sem hafa lent í því að gögnin þeirra hafa verið læst í gegnum svona ransomware.“ Þá geti árásaraðilarnir eingöngu haft í huga að kynna sér kerfið. „Hreinlega svona drive by þar sem þú ert að athuga hvar eru veikleikar til þess að læra á kerfin fyrir mögulega árásir síðar eða árásir annars staðar.“ Hætta á lengri árásum Í þeim ellefu tilfellum þar sem árásir hafa verið gerðar á fjáramálafyrirtækin hafa þó engin gögn náðst. „Það hefur enginn komist inn í kerfi fyrirtækja. Þetta eru bara vefþjónarnir. Þannig það slokknar þá á starfseminni og ekki er hægt að ná í þá þjónustu sem verið er að veita. Þannig það er enginn sem hefur komist inn í kerfi fyrirtækjanna til þess að ná í kortaupplýsingar, upplýsingar um einstaklinga kennitölur eða neitt slíkt.“ Hingað til hafa árásirnar á íslensku fjármálafyrirtækin aðeins varað í skamman tíma og haft takmörkuð áhrif. Gunnar segir hins vegar að svo geti farið að gerðar verði árásir sem vari lengur en sú lengsta hingað til, en hún stóð yfir í eina klukkustund. „Það eru áhyggjurnar að það verði ekki hægt að kaupa nauðsynjar. Mat, lyf, bensín og svo framvegis. Við erum með það til sérstakrar skoðunar í Seðlabankanum í tengslum við annað verkefni sem er, við höfum kallað það account to account, þar sem er hægt að millifæra í rauntíma milli þeirra sem eru að kaupa þjónustu og þeirra sem eru að selja þjónustu.“ Slík leið gæti mögulega orðið varaleið í framtíðinni ef netárásir verða gerðar á greiðslumiðlunarfyrirtæki. Starfsfólk Seðlabanka Íslands hefur fylgst vel með þróun árásanna með það í huga að skoða hvernig hægt er að búa samfélagið undir þær.Vísir/Egill Það sem koma skal Hann segir ógnina af árásum fara vaxandi. „Ég held að þetta muni halda áfram. Þetta er farvegur þar sem hægt er að stunda glæpastarfsemi nánast hvaðan sem er úr heiminum.“ Þó þeir sem árásirnar hafi gert hafi ekki náð peningum frá fjármálafyrirtækjunum þá hafi þeir náð peningum af öðrum fyrirtækjum hér á landi og einstaklingum. Slíkt ýti undir að þeir haldi árásunum áfram. „Ég held að það sé alltaf ákveðin hætta á því að það haldi áfram að vaxa en á móti kemur þá eru líka varnirnar að verða betri og færni bæði fyrirtækjanna og annarra og meðvitund almennings að verða betri í að átta sig á því að vera ekki að klikka á hlekki og opna sig fyrir slíkum árásum. Þannig að ég held að þetta svona vaxi á báða bóga bæði árásirnar og varnirnar.“ Tölvuárásir Seðlabankinn Netöryggi Netglæpir Íslenskir bankar Mest lesið Skvísur geti virkað sem hálfgerðir þroskaþjófar Innlent Ráðgjafinn ráðinn í tímabundið starf eftir dýra skreppitúra Innlent Heitavatnslaust á Suðurnesjum og rafmagnslaust víða um land Innlent Hljóp út í örvæntingu „með lífið í poka“ Erlent Skreppiferðir í Jysk meðal þess sem ráðgjafi rukkaði fyrir Innlent Réttað yfir tíu sem segja frönsku forsetafrúna vera karlmann Erlent Misvægi atkvæða bitnar mest á Kraganum Innlent „Ég tel ekki tilefni til að íhuga stöðu mína“ Innlent Útlit fyrir mestu snjókomu í október í manna minnum Innlent Erfitt að segja til um viðbrögð við nýjum faraldri miðað við Covid-viðbrögð Innlent Fleiri fréttir Skvísur geti virkað sem hálfgerðir þroskaþjófar Ráðgjafinn ráðinn í tímabundið starf eftir dýra skreppitúra Misvægi atkvæða bitnar mest á Kraganum Heitavatnslaust á Suðurnesjum og rafmagnslaust víða um land Skreppiferðir í Jysk meðal þess sem ráðgjafi rukkaði fyrir „Ég tel ekki tilefni til að íhuga stöðu mína“ Áhyggjur af lánaframboði og ógnarlangar biðraðir Vara við ferðum á Fagradalsfjall þar sem aðstæður geti orðið hættulegar Kristmundur verður lögreglustjóri á Austurlandi „Vonandi klárast þetta á morgun“ Sá látni var á rjúpnaveiðum þegar hann varð fyrir voðaskotinu Kvartanir mannsins um ómannúðlega meðferð áður til skoðunar hjá NEL Ungi ökumaðurinn á Ísafirði úr lífshættu Nefnd SÞ gegn pyndingum skráir erindi hælisleitenda sem vísað var frá Íslandi Ófremdarástandi lýst: Þrír stjórar í leyfi, einelti og hrun í starfsánægju Bíða í allt að þrjá tíma: „Ætli það sé ekki bara helvítis veðurspáin“ Alger óvissa í lánamálum og margra tíma bið eftir dekkjaskiptum Kláfur á Ísafirði fari í opinbera kynningu Hófu ekki rannsókn á heimilisofbeldi fyrir misskilning Erfitt að segja til um viðbrögð við nýjum faraldri miðað við Covid-viðbrögð Allt að þriggja tíma bið í dekkjaskipti Komu innlyksa mæðginum til bjargar í Landmannalaugum Um 140 umsækjendur um alþjóðlega vernd týndir og eftirlýstir Garðheimar ljósið í myrkrinu við meinta gímaldsgötu Útlit fyrir mestu snjókomu í október í manna minnum Brennu–Njáls saga vekur alltaf lukku í Hvolsskóla Bresk freigáta í Akureyrarhöfn Beittur piparúða í fangaklefa, hótað með rafbyssu og sveltur Beittur piparúða, hótað með rafbyssu og sveltur í fangaklefa Sendiferðabíll í ljósum logum á Reykjanesbraut Sjá meira
Tilkynna þarf Fjármálaeftirlitinu um allar þær netárásir sem valda þjónusturofi hjá fjármálafyrirtækjum. Frá því í byrjun ágúst eða á tveimur mánuðum hafa sex slíkar árásir verið tilkynntar til Fjármálaeftirlitsins. Á fyrri hluta ársins voru þær fimm. Netárásirnar hafa verið til skoðunar hjá Seðlabanka Íslands síðustu vikurnar. Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika, hefur skoðað netárásir og áhrif þeirra á fjármálafyrirtæki landsins. Vísir/Egill „Greinilega voru meiri árásir þarna í byrjun september. Þetta eru svokallaðar DDoS-árásir þar sem að verið er að gera árásir á netþjóna til þess að það sé ekki hægt að veita þjónustuna. Taka niður netþjónana og þá er ekki hægt að nálgast þjónustuveitandann. Það er að segja greiðslukortafyrirtæki, heimabanka eða einhver annars konar fyrirtæki sem eru á vefnum,“ segir Gunnar Jakobsson varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika hjá Seðlabanka Íslands. Tilgangurinn mismunandi Tilgangur árásanna sé oft sá að ná sér í pening og þeim fylgi kröfubréf með hótun um áframhaldandi árásir. Hins vegar geti tilgangurinn líka verið annar. „Sá að athuga hvort það séu einhverjir veikleikar. Þannig að það væri hægt að koma fyrir svona ransomware í kerfum viðkomandi fyrirtækja. Við höfum ekki séð neinar vísbendingar um slíkt hjá fyrirtækjunum í greiðslumiðlun en við höfum náttúrulega nýlega sé fréttir af því með önnur fyrirtæki á Íslandi sem hafa lent í því að gögnin þeirra hafa verið læst í gegnum svona ransomware.“ Þá geti árásaraðilarnir eingöngu haft í huga að kynna sér kerfið. „Hreinlega svona drive by þar sem þú ert að athuga hvar eru veikleikar til þess að læra á kerfin fyrir mögulega árásir síðar eða árásir annars staðar.“ Hætta á lengri árásum Í þeim ellefu tilfellum þar sem árásir hafa verið gerðar á fjáramálafyrirtækin hafa þó engin gögn náðst. „Það hefur enginn komist inn í kerfi fyrirtækja. Þetta eru bara vefþjónarnir. Þannig það slokknar þá á starfseminni og ekki er hægt að ná í þá þjónustu sem verið er að veita. Þannig það er enginn sem hefur komist inn í kerfi fyrirtækjanna til þess að ná í kortaupplýsingar, upplýsingar um einstaklinga kennitölur eða neitt slíkt.“ Hingað til hafa árásirnar á íslensku fjármálafyrirtækin aðeins varað í skamman tíma og haft takmörkuð áhrif. Gunnar segir hins vegar að svo geti farið að gerðar verði árásir sem vari lengur en sú lengsta hingað til, en hún stóð yfir í eina klukkustund. „Það eru áhyggjurnar að það verði ekki hægt að kaupa nauðsynjar. Mat, lyf, bensín og svo framvegis. Við erum með það til sérstakrar skoðunar í Seðlabankanum í tengslum við annað verkefni sem er, við höfum kallað það account to account, þar sem er hægt að millifæra í rauntíma milli þeirra sem eru að kaupa þjónustu og þeirra sem eru að selja þjónustu.“ Slík leið gæti mögulega orðið varaleið í framtíðinni ef netárásir verða gerðar á greiðslumiðlunarfyrirtæki. Starfsfólk Seðlabanka Íslands hefur fylgst vel með þróun árásanna með það í huga að skoða hvernig hægt er að búa samfélagið undir þær.Vísir/Egill Það sem koma skal Hann segir ógnina af árásum fara vaxandi. „Ég held að þetta muni halda áfram. Þetta er farvegur þar sem hægt er að stunda glæpastarfsemi nánast hvaðan sem er úr heiminum.“ Þó þeir sem árásirnar hafi gert hafi ekki náð peningum frá fjármálafyrirtækjunum þá hafi þeir náð peningum af öðrum fyrirtækjum hér á landi og einstaklingum. Slíkt ýti undir að þeir haldi árásunum áfram. „Ég held að það sé alltaf ákveðin hætta á því að það haldi áfram að vaxa en á móti kemur þá eru líka varnirnar að verða betri og færni bæði fyrirtækjanna og annarra og meðvitund almennings að verða betri í að átta sig á því að vera ekki að klikka á hlekki og opna sig fyrir slíkum árásum. Þannig að ég held að þetta svona vaxi á báða bóga bæði árásirnar og varnirnar.“
Tölvuárásir Seðlabankinn Netöryggi Netglæpir Íslenskir bankar Mest lesið Skvísur geti virkað sem hálfgerðir þroskaþjófar Innlent Ráðgjafinn ráðinn í tímabundið starf eftir dýra skreppitúra Innlent Heitavatnslaust á Suðurnesjum og rafmagnslaust víða um land Innlent Hljóp út í örvæntingu „með lífið í poka“ Erlent Skreppiferðir í Jysk meðal þess sem ráðgjafi rukkaði fyrir Innlent Réttað yfir tíu sem segja frönsku forsetafrúna vera karlmann Erlent Misvægi atkvæða bitnar mest á Kraganum Innlent „Ég tel ekki tilefni til að íhuga stöðu mína“ Innlent Útlit fyrir mestu snjókomu í október í manna minnum Innlent Erfitt að segja til um viðbrögð við nýjum faraldri miðað við Covid-viðbrögð Innlent Fleiri fréttir Skvísur geti virkað sem hálfgerðir þroskaþjófar Ráðgjafinn ráðinn í tímabundið starf eftir dýra skreppitúra Misvægi atkvæða bitnar mest á Kraganum Heitavatnslaust á Suðurnesjum og rafmagnslaust víða um land Skreppiferðir í Jysk meðal þess sem ráðgjafi rukkaði fyrir „Ég tel ekki tilefni til að íhuga stöðu mína“ Áhyggjur af lánaframboði og ógnarlangar biðraðir Vara við ferðum á Fagradalsfjall þar sem aðstæður geti orðið hættulegar Kristmundur verður lögreglustjóri á Austurlandi „Vonandi klárast þetta á morgun“ Sá látni var á rjúpnaveiðum þegar hann varð fyrir voðaskotinu Kvartanir mannsins um ómannúðlega meðferð áður til skoðunar hjá NEL Ungi ökumaðurinn á Ísafirði úr lífshættu Nefnd SÞ gegn pyndingum skráir erindi hælisleitenda sem vísað var frá Íslandi Ófremdarástandi lýst: Þrír stjórar í leyfi, einelti og hrun í starfsánægju Bíða í allt að þrjá tíma: „Ætli það sé ekki bara helvítis veðurspáin“ Alger óvissa í lánamálum og margra tíma bið eftir dekkjaskiptum Kláfur á Ísafirði fari í opinbera kynningu Hófu ekki rannsókn á heimilisofbeldi fyrir misskilning Erfitt að segja til um viðbrögð við nýjum faraldri miðað við Covid-viðbrögð Allt að þriggja tíma bið í dekkjaskipti Komu innlyksa mæðginum til bjargar í Landmannalaugum Um 140 umsækjendur um alþjóðlega vernd týndir og eftirlýstir Garðheimar ljósið í myrkrinu við meinta gímaldsgötu Útlit fyrir mestu snjókomu í október í manna minnum Brennu–Njáls saga vekur alltaf lukku í Hvolsskóla Bresk freigáta í Akureyrarhöfn Beittur piparúða í fangaklefa, hótað með rafbyssu og sveltur Beittur piparúða, hótað með rafbyssu og sveltur í fangaklefa Sendiferðabíll í ljósum logum á Reykjanesbraut Sjá meira