Yfirborðs- og sýndarmennska stjórnmálamanna Vilhjálmur Birgisson skrifar 2. febrúar 2022 12:01 Mér flökrar yfir yfirborðs- og sýndarmennskunni í íslenskum stjórnmálamönnum en í gær var Sigurður Ingi innviðaráðherra í fréttum og nefndi að núna þyrfti að skoða kosti og galla þess að taka húsnæðisliðinn úr neysluvísitölunni í ljósi þess að sá liður væri að keyra verðbólguna upp. Hvað er að íslenskum stjórnmálamönnum? Við erum búin að benda á þetta í fjölmörg ár að húsnæðisliðurinn sé megin orsakavaldurinn fyrir verðbólgu á Íslandi og þetta vita stjórnmálamenn algjörlega. Muna stjórnmálamenn ekki eftir svari fjármálaráðherra við fyrirspurn Ólafs Ísleifssonar um áhrif húsnæðisliðar á verðtryggðar skuldir heimilanna frá árinu 2013 til 2017? Til upprifjunar þá kom fram í svari fjármálaráðherra að húsnæðisliðurinn einn og sér hafi kostað íslensk heimili 118 milljarða á þessu 4 ára tímabili, já 118 milljarða! Yfirborðs-og sýndarmennska stjórnmálamanna er grátbrosleg því vandamálið með húsnæðisliðinn er ekkert nýtt og í því samhengi vil ég rifja upp ummæli sem Geir Haarde, fyrrverandi fjármálaráðherra, lét falla um verðbólguna árið 1999 eða fyrir 23 árum. En orðrétt sagði Geir: „þarna sé ekki vísbending um að nein hætta sé á ferðinni. "Skýringin á þessu er nú sú að húsnæðisliðurinn hefur hækkað miklu meira en allt annað að undanförnu. Ef húsnæðisliðnum er sleppt er lítil sem engin verðbólga síðustu 12 mánuði eða 1%“ Takið eftir þetta er fyrir 23 árum síðan og enn eru stjórnmálamenn að spá og spekúlera um húsnæðisliðinn. Skoðum verðbólguna 10 ár aftur í tímann eða frá janúar 2012 til janúar 2022. Samkvæmt Hagstofunni hefur verðbólgan á Íslandi hækkað um 33,7% á síðustu 10 árum með húsnæðisliðnum en án húsnæðisliðar hefur verðbólgan hækkað um einungis 18,8%. Hugsið ykkur að uppundir 50% af allri verðbólgu er knúin áfram vegna húsnæðisliðarins í vísitölunni með skelfilegum afleiðingum fyrir þjóð sem er með stóran hluta sinna skulda beintengdan við neysluvísitöluna í gegnum verðtrygginguna. Þessu til viðbótar horfir Seðlabankinn á verðbólguna þegar hann er að taka ákvörðun um að hækka stýrivextina. Já, það er húsnæðisliðurinn sem hefur knúið tannhjól verðbólgunnar á Íslandi áfram af fullum þunga án þess að stjórnvöld og sveitarfélög sem bera fullkomna ábyrgð á þessu geri neitt í því. Reikningurinn vegna þessa aðgerðaleysis er sendur beint til heimila, neytenda og fyrirtækja. Það er sorglegt þegar stjórnmálamenn koma núna og segja vaxtalækkanir sem áttu sér stað frá 2019 vera ástæðu þess að húsnæðisliðurinn hafi farið af stað. Þetta er svo mikið kjaftæði að það nær engu tali enda er þetta vandamál með húsnæðisliðinn búið að vera við lýði um áratuga skeið og hefur ekkert með lækkun vaxta að gera. Hækkun á húsnæðisverði er knúið áfram vegna lóða-og framboðsskorts sem sveitarfélög og stjórnvöld bera 100% ábyrgð á. Það var ömurlegt þegar borgarstjóri Reykjavíkur ýjaði að því að orsökin fyrir hækkun á húsnæðisverði væri lækkun vaxta. Þarna er borgarstjóri algjörlega að firra sig ábyrgð á því að lóðaskortur í Reykjavík sé aðalorsök fyrir hækkandi fasteignaverði. Fólk slæst um hverja íbúð vegna framboðsskorts, það er ástæðan. Ég vil minna á bréf sem Samtök atvinnulífsins sendu forsætisráðherra árið 2007 þar sem SA benti ráðherranum á að húsnæðisliðurinn væri að knýja verðbólguna og tilraunir Seðlabankans við að slá á hækkun á húsnæðisverði með því að hækka stýrivextina úr 5,3% frá árinu 2004 í 13,3% árið 2007 hefðu algerlega mistekist enda væri það lóða- og framboðsskortur sem keyrði húsnæðisliðinn upp. Hugsið ykkur að ef það væri hægt að benda á verkalýðshreyfinguna og segja að gögn frá Hagstofunni staðfesti að aðgerðir hennar í kjaramálum hafi valdið 50% af verðbólgunni á íslandi! Nei, það er ekki hægt en það er hægt að benda á sveitarfélögin og stjórnvöld og segja þið berið ábyrgð á 50% af verðbólgunni skv. gögnum frá Hagstofunni vegna húsnæðisliðar í neysluvísitölunni sem er knúinn áfram vegna lóða- og framboðsskorts, ekki lækkun vaxta eins og sumir snillingar eru að reyna að ýja að. Já það vantar ekki að í hvert sinn og kjarasamningar verkafólks eru við það að losna þá sprettur fjármála-og arðsemiselítan fram á sjónarsviðið og öskrar hátt „verkalýðshreyfingin hefur stöðugleikann og verðbólguna í hendi sér með því að ganga frá hófsömum kjarasamningum“. Hins vegar heyrist ekkert í arðsemisgræðgis elítunni um að það er ekki verkafólk og verkalýðshreyfingin sem ber ábyrgð á verðbólgunni heldur lóða- og framboðsskortur á fasteignamarkaði eins og gögn frá Hagstofunni staðfesta algerlega. Við stjórnmálamenn og sveitarstjórnarmenn vil ég segja í guðanna bænum hættið þessari yfirboðs-og sýndarmennsku og farið að taka á málum eins og mælingu á húsnæðisliðnum. Hagsmunamál sem hleypur á hundruðum milljarða fyrir heimilin, neytendur og fyrirtæki í þessu landi. Höfundur er formaður Verkalýðsfélags Akraness. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vilhjálmur Birgisson Mest lesið Halldór 23.8.2025 Halldór Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson Skoðun Skoðun Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Samstarf sem skilar raunverulegum loftslagsaðgerðum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Lærum að lesa og reikna Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Loforðið sem borgarstjóri gleymdi Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Kristrún, það er bannað að plata Snorri Másson skrifar Skoðun Öndunaræfingar í boði SFS Vala Árnadóttir skrifar Sjá meira
Mér flökrar yfir yfirborðs- og sýndarmennskunni í íslenskum stjórnmálamönnum en í gær var Sigurður Ingi innviðaráðherra í fréttum og nefndi að núna þyrfti að skoða kosti og galla þess að taka húsnæðisliðinn úr neysluvísitölunni í ljósi þess að sá liður væri að keyra verðbólguna upp. Hvað er að íslenskum stjórnmálamönnum? Við erum búin að benda á þetta í fjölmörg ár að húsnæðisliðurinn sé megin orsakavaldurinn fyrir verðbólgu á Íslandi og þetta vita stjórnmálamenn algjörlega. Muna stjórnmálamenn ekki eftir svari fjármálaráðherra við fyrirspurn Ólafs Ísleifssonar um áhrif húsnæðisliðar á verðtryggðar skuldir heimilanna frá árinu 2013 til 2017? Til upprifjunar þá kom fram í svari fjármálaráðherra að húsnæðisliðurinn einn og sér hafi kostað íslensk heimili 118 milljarða á þessu 4 ára tímabili, já 118 milljarða! Yfirborðs-og sýndarmennska stjórnmálamanna er grátbrosleg því vandamálið með húsnæðisliðinn er ekkert nýtt og í því samhengi vil ég rifja upp ummæli sem Geir Haarde, fyrrverandi fjármálaráðherra, lét falla um verðbólguna árið 1999 eða fyrir 23 árum. En orðrétt sagði Geir: „þarna sé ekki vísbending um að nein hætta sé á ferðinni. "Skýringin á þessu er nú sú að húsnæðisliðurinn hefur hækkað miklu meira en allt annað að undanförnu. Ef húsnæðisliðnum er sleppt er lítil sem engin verðbólga síðustu 12 mánuði eða 1%“ Takið eftir þetta er fyrir 23 árum síðan og enn eru stjórnmálamenn að spá og spekúlera um húsnæðisliðinn. Skoðum verðbólguna 10 ár aftur í tímann eða frá janúar 2012 til janúar 2022. Samkvæmt Hagstofunni hefur verðbólgan á Íslandi hækkað um 33,7% á síðustu 10 árum með húsnæðisliðnum en án húsnæðisliðar hefur verðbólgan hækkað um einungis 18,8%. Hugsið ykkur að uppundir 50% af allri verðbólgu er knúin áfram vegna húsnæðisliðarins í vísitölunni með skelfilegum afleiðingum fyrir þjóð sem er með stóran hluta sinna skulda beintengdan við neysluvísitöluna í gegnum verðtrygginguna. Þessu til viðbótar horfir Seðlabankinn á verðbólguna þegar hann er að taka ákvörðun um að hækka stýrivextina. Já, það er húsnæðisliðurinn sem hefur knúið tannhjól verðbólgunnar á Íslandi áfram af fullum þunga án þess að stjórnvöld og sveitarfélög sem bera fullkomna ábyrgð á þessu geri neitt í því. Reikningurinn vegna þessa aðgerðaleysis er sendur beint til heimila, neytenda og fyrirtækja. Það er sorglegt þegar stjórnmálamenn koma núna og segja vaxtalækkanir sem áttu sér stað frá 2019 vera ástæðu þess að húsnæðisliðurinn hafi farið af stað. Þetta er svo mikið kjaftæði að það nær engu tali enda er þetta vandamál með húsnæðisliðinn búið að vera við lýði um áratuga skeið og hefur ekkert með lækkun vaxta að gera. Hækkun á húsnæðisverði er knúið áfram vegna lóða-og framboðsskorts sem sveitarfélög og stjórnvöld bera 100% ábyrgð á. Það var ömurlegt þegar borgarstjóri Reykjavíkur ýjaði að því að orsökin fyrir hækkun á húsnæðisverði væri lækkun vaxta. Þarna er borgarstjóri algjörlega að firra sig ábyrgð á því að lóðaskortur í Reykjavík sé aðalorsök fyrir hækkandi fasteignaverði. Fólk slæst um hverja íbúð vegna framboðsskorts, það er ástæðan. Ég vil minna á bréf sem Samtök atvinnulífsins sendu forsætisráðherra árið 2007 þar sem SA benti ráðherranum á að húsnæðisliðurinn væri að knýja verðbólguna og tilraunir Seðlabankans við að slá á hækkun á húsnæðisverði með því að hækka stýrivextina úr 5,3% frá árinu 2004 í 13,3% árið 2007 hefðu algerlega mistekist enda væri það lóða- og framboðsskortur sem keyrði húsnæðisliðinn upp. Hugsið ykkur að ef það væri hægt að benda á verkalýðshreyfinguna og segja að gögn frá Hagstofunni staðfesti að aðgerðir hennar í kjaramálum hafi valdið 50% af verðbólgunni á íslandi! Nei, það er ekki hægt en það er hægt að benda á sveitarfélögin og stjórnvöld og segja þið berið ábyrgð á 50% af verðbólgunni skv. gögnum frá Hagstofunni vegna húsnæðisliðar í neysluvísitölunni sem er knúinn áfram vegna lóða- og framboðsskorts, ekki lækkun vaxta eins og sumir snillingar eru að reyna að ýja að. Já það vantar ekki að í hvert sinn og kjarasamningar verkafólks eru við það að losna þá sprettur fjármála-og arðsemiselítan fram á sjónarsviðið og öskrar hátt „verkalýðshreyfingin hefur stöðugleikann og verðbólguna í hendi sér með því að ganga frá hófsömum kjarasamningum“. Hins vegar heyrist ekkert í arðsemisgræðgis elítunni um að það er ekki verkafólk og verkalýðshreyfingin sem ber ábyrgð á verðbólgunni heldur lóða- og framboðsskortur á fasteignamarkaði eins og gögn frá Hagstofunni staðfesta algerlega. Við stjórnmálamenn og sveitarstjórnarmenn vil ég segja í guðanna bænum hættið þessari yfirboðs-og sýndarmennsku og farið að taka á málum eins og mælingu á húsnæðisliðnum. Hagsmunamál sem hleypur á hundruðum milljarða fyrir heimilin, neytendur og fyrirtæki í þessu landi. Höfundur er formaður Verkalýðsfélags Akraness.
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar