Skattastefna Reykjavíkurborgar er partur af atvinnustefnunni Ólafur Stephensen skrifar 7. apríl 2022 12:30 Ný atvinnu- og nýsköpunarstefna Reykjavíkurborgar var lögð fyrir borgarstjórn fyrr í vikunni. Í henni eru ýmsir góðir punktar. Stefnan er m.a. byggð á niðurstöðum samráðs við fyrirtæki í borginni og samtök þeirra. Á þeim fundum komst til skila – og rataði meira að segja inn í plaggið – að tortryggni og vantraust ríkir á milli atvinnulífs og borgaryfirvalda. Það er ekki ofsagt. Á fundi félagsmanna Félags atvinnurekenda með fulltrúum borgarinnar sumarið 2019 var þannig farið yfir hvernig mörg fyrirtæki upplifa þjónustu borgarinnar sem ógegnsæja, flókna, gamaldags og seinvirka og að lítill áhugi sé hjá borgaryfirvöldum að bjóða upp á gott rekstrarumhverfi, til dæmis með því að stilla skattlagningu og gjaldtöku í hóf eða tryggja að innviðir borgarinnar þjóni atvinnulífinu, meðal annars með því að leiðir til vöruflutninga séu greiðar. Í nýju stefnunni virðist leitazt við að bregðast við þessu; nú vilja borgaryfirvöld að borgin verði „spennandi staður til þess að setja á fót og reka fyrirtæki af öllum stærðum og gerðum“. Þau vilja líka skapa umhverfi sem „einkennist af trausti, jákvæðni og vilja til samstarfs og þjónustu“ og að „þjónusta okkar sé auðskilin, skilvirk, stafræn og fyrirsjáanleg og að innviðir borgarinnar séu vandaðir og í takt við þarfir samfélagsins.“ Gott hjá þeim. Drög að stefnunni voru send ýmsum hagsmunaaðilum til umsagnar í febrúar síðastliðnum. Í umsögn sinni um drögin minnti Félag atvinnurekenda á að atvinnu- og nýsköpunarstefna þarf ekki endilega að snúast um aðgerðir og inngrip af hálfu borgaryfirvalda, heldur er enn mikilvægara að þau setji sér þá stefnu að þvælast sem minnst fyrir nýsköpun, einstaklingsframtaki og fyrirtækjarekstri með regluverki, skriffinnsku og skattheimtu. Hagstætt skattaumhverfi er hluti af góðu rekstrarumhverfi FA gerði síðan eftirfarandi athugasemd við kaflann um „gott umhverfi atvinnulífs og nýsköpunar“: „Að mati FA vantar alveg umfjöllun um skattaumhverfi í þennan kafla stefnunnar. Ljóst er að Reykjavíkurborg stendur höllum fæti í samkeppni við nágrannasveitarfélögin vegna hæstu fasteignaskatta á atvinnuhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu. Æ fleiri fyrirtæki hugsa sér til hreyfings eða ákveða að hefja starfsemi í nágrannasveitarfélögunum vegna þessarar stefnu borgarinnar. Það hlýtur að eiga að vera forgangsáherzla borgarinnar að bjóða fyrirtækjum upp á samkeppnishæft skattaumhverfi. Svo vísað sé til þess sem sagði hér að framan, ætti borgin að setja sér það markmið að þvælast sem minnst fyrir atvinnurekstri með háum sköttum.“ Á myndunum hér að ofan sést hver veruleikinn er í þessum efnum. Á undanförnum árum hafa nágrannasveitarfélög Reykjavíkur brugðizt við gífurlegum hækkunum á fasteignamati og lækkað álagningarprósentu á atvinnuhúsnæði. Í Hafnarfirði var hún á skömmum tíma lækkuð úr lögleyfðu hámarki, 1,65% af fasteignamati, niður í 1,4% svo dæmi sé nefnt. Reykjavíkurborg sat eftir og lækkaði ekki sína skatta fyrr en árið 2021 og þá niður í 1,6%. Skattprósentan er áfram sú hæsta á höfuðborgarsvæðinu. Álagður fasteignaskattur á atvinnuhúsnæði lækkaði til samræmis við þetta lítillega árið 2021 en sé horft á tímabilið frá 2015, þegar núverandi tekjumatsaðferð við útreikning fasteignamats var tekin upp, og fram til síðasta árs hafa fasteignaskattar fyrirtækja í borginni hækkað um sex milljarða, eða milljarð á ári að jafnaði. Það er hækkun upp á rúmlega 71 prósent! Ekki tekið mark á athugasemdum Fyrr í þessari viku bárust svör formanns borgarráðs og stýrihópsins, sem mótaði nýju stefnuna, við athugasemdum sem sendar voru við stefnudrögin. Tekið var tillit til margra, en ekki athugasemdar FA um skattaumhverfið. Það kom okkur hjá Félagi atvinnurekenda á óvart og við óskuðum skýringa. Svar kom um hæl um að ekki væri rætt um skattaumhverfi í stefnunni þar sem það væri „pólitísk ákvörðun á hverjum tíma.“ Þetta er að sjálfsögðu útúrsnúningur. Ákvarðanir um þjónustuviðmót borgarinnar, lóðaframboð, innviðauppbyggingu og fleira sem býr til starfsumhverfi fyrirtækjanna í borginni, eru allt pólitískar ákvarðanir. Það að borgaryfirvöld í Reykjavík treysti sér ekki til að segja í opinberri atvinnu- og nýsköpunarstefnu borgarinnar að þau vilji bjóða upp á hagstætt skattaumhverfi þýðir í raun að það er engin pólitísk samstaða um að snúa af braut hæstu fyrirtækjaskatta á höfuðborgarsvæðinu. Þá vitum við það. Háir skattar eru hluti af atvinnustefnunni Við þurfum samt ekki að fara í neinar grafgötur um að sú stefna að hafa hæsta skattinn á atvinnuhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu er hluti af atvinnustefnu borgaryfirvalda í reynd þótt það standi ekki í nýju, fínu stefnunni. Það er stefna sem segir við eigendur, stjórnendur og stofnendur fyrirtækja: Hugsið ykkur til hreyfings. Nágrannasveitarfélögin bjóða betur. Höfundur er framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólafur Stephensen Reykjavík Vinnumarkaður Borgarstjórn Skattar og tollar Mest lesið Þar sem gervigreind er raunverulega að breyta öllu Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein Skoðun Mótum framtíðina saman Jónína Hauksdóttir ,Magnús Þór Jónsson Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Skoðun Skoðun Þar sem gervigreind er raunverulega að breyta öllu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego skrifar Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Mótum framtíðina saman Jónína Hauksdóttir ,Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Ný atvinnu- og nýsköpunarstefna Reykjavíkurborgar var lögð fyrir borgarstjórn fyrr í vikunni. Í henni eru ýmsir góðir punktar. Stefnan er m.a. byggð á niðurstöðum samráðs við fyrirtæki í borginni og samtök þeirra. Á þeim fundum komst til skila – og rataði meira að segja inn í plaggið – að tortryggni og vantraust ríkir á milli atvinnulífs og borgaryfirvalda. Það er ekki ofsagt. Á fundi félagsmanna Félags atvinnurekenda með fulltrúum borgarinnar sumarið 2019 var þannig farið yfir hvernig mörg fyrirtæki upplifa þjónustu borgarinnar sem ógegnsæja, flókna, gamaldags og seinvirka og að lítill áhugi sé hjá borgaryfirvöldum að bjóða upp á gott rekstrarumhverfi, til dæmis með því að stilla skattlagningu og gjaldtöku í hóf eða tryggja að innviðir borgarinnar þjóni atvinnulífinu, meðal annars með því að leiðir til vöruflutninga séu greiðar. Í nýju stefnunni virðist leitazt við að bregðast við þessu; nú vilja borgaryfirvöld að borgin verði „spennandi staður til þess að setja á fót og reka fyrirtæki af öllum stærðum og gerðum“. Þau vilja líka skapa umhverfi sem „einkennist af trausti, jákvæðni og vilja til samstarfs og þjónustu“ og að „þjónusta okkar sé auðskilin, skilvirk, stafræn og fyrirsjáanleg og að innviðir borgarinnar séu vandaðir og í takt við þarfir samfélagsins.“ Gott hjá þeim. Drög að stefnunni voru send ýmsum hagsmunaaðilum til umsagnar í febrúar síðastliðnum. Í umsögn sinni um drögin minnti Félag atvinnurekenda á að atvinnu- og nýsköpunarstefna þarf ekki endilega að snúast um aðgerðir og inngrip af hálfu borgaryfirvalda, heldur er enn mikilvægara að þau setji sér þá stefnu að þvælast sem minnst fyrir nýsköpun, einstaklingsframtaki og fyrirtækjarekstri með regluverki, skriffinnsku og skattheimtu. Hagstætt skattaumhverfi er hluti af góðu rekstrarumhverfi FA gerði síðan eftirfarandi athugasemd við kaflann um „gott umhverfi atvinnulífs og nýsköpunar“: „Að mati FA vantar alveg umfjöllun um skattaumhverfi í þennan kafla stefnunnar. Ljóst er að Reykjavíkurborg stendur höllum fæti í samkeppni við nágrannasveitarfélögin vegna hæstu fasteignaskatta á atvinnuhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu. Æ fleiri fyrirtæki hugsa sér til hreyfings eða ákveða að hefja starfsemi í nágrannasveitarfélögunum vegna þessarar stefnu borgarinnar. Það hlýtur að eiga að vera forgangsáherzla borgarinnar að bjóða fyrirtækjum upp á samkeppnishæft skattaumhverfi. Svo vísað sé til þess sem sagði hér að framan, ætti borgin að setja sér það markmið að þvælast sem minnst fyrir atvinnurekstri með háum sköttum.“ Á myndunum hér að ofan sést hver veruleikinn er í þessum efnum. Á undanförnum árum hafa nágrannasveitarfélög Reykjavíkur brugðizt við gífurlegum hækkunum á fasteignamati og lækkað álagningarprósentu á atvinnuhúsnæði. Í Hafnarfirði var hún á skömmum tíma lækkuð úr lögleyfðu hámarki, 1,65% af fasteignamati, niður í 1,4% svo dæmi sé nefnt. Reykjavíkurborg sat eftir og lækkaði ekki sína skatta fyrr en árið 2021 og þá niður í 1,6%. Skattprósentan er áfram sú hæsta á höfuðborgarsvæðinu. Álagður fasteignaskattur á atvinnuhúsnæði lækkaði til samræmis við þetta lítillega árið 2021 en sé horft á tímabilið frá 2015, þegar núverandi tekjumatsaðferð við útreikning fasteignamats var tekin upp, og fram til síðasta árs hafa fasteignaskattar fyrirtækja í borginni hækkað um sex milljarða, eða milljarð á ári að jafnaði. Það er hækkun upp á rúmlega 71 prósent! Ekki tekið mark á athugasemdum Fyrr í þessari viku bárust svör formanns borgarráðs og stýrihópsins, sem mótaði nýju stefnuna, við athugasemdum sem sendar voru við stefnudrögin. Tekið var tillit til margra, en ekki athugasemdar FA um skattaumhverfið. Það kom okkur hjá Félagi atvinnurekenda á óvart og við óskuðum skýringa. Svar kom um hæl um að ekki væri rætt um skattaumhverfi í stefnunni þar sem það væri „pólitísk ákvörðun á hverjum tíma.“ Þetta er að sjálfsögðu útúrsnúningur. Ákvarðanir um þjónustuviðmót borgarinnar, lóðaframboð, innviðauppbyggingu og fleira sem býr til starfsumhverfi fyrirtækjanna í borginni, eru allt pólitískar ákvarðanir. Það að borgaryfirvöld í Reykjavík treysti sér ekki til að segja í opinberri atvinnu- og nýsköpunarstefnu borgarinnar að þau vilji bjóða upp á hagstætt skattaumhverfi þýðir í raun að það er engin pólitísk samstaða um að snúa af braut hæstu fyrirtækjaskatta á höfuðborgarsvæðinu. Þá vitum við það. Háir skattar eru hluti af atvinnustefnunni Við þurfum samt ekki að fara í neinar grafgötur um að sú stefna að hafa hæsta skattinn á atvinnuhúsnæði á höfuðborgarsvæðinu er hluti af atvinnustefnu borgaryfirvalda í reynd þótt það standi ekki í nýju, fínu stefnunni. Það er stefna sem segir við eigendur, stjórnendur og stofnendur fyrirtækja: Hugsið ykkur til hreyfings. Nágrannasveitarfélögin bjóða betur. Höfundur er framkvæmdastjóri Félags atvinnurekenda.
Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein Skoðun
Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir Skoðun
Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson Skoðun
Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson Skoðun
Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar
Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar
Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein Skoðun
Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir Skoðun
Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson Skoðun
Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson Skoðun