Sátt um símamálin Sigurður Sigurðsson og Skúli Bragi Geirdal skrifa 31. ágúst 2023 08:30 95% barna í 4.-7. bekk og 98% unglinga í 8.-10. bekk á Íslandi eiga eigin farsíma* Umræðan um síma í skólastarfi er ekki ný af nálinni og blossar gjarnan upp í upphafi skólaárs þegar að skólastjórnendur, kennarar og starfsmenn skóla velta vöngum yfir því hvað sé best að gera með þessa símaeign íslenskra barna sem nálgast það að vera orðin algjör. Höfundum þessarar greinar hefur verið stillt upp sem talsmanni símabanns annars vegar og andstæðingi símabanns hins vegar en þegar rýnt er í það sem hefur verið sagt og ritað þá erum við í grunnatriðunum sammála. Eigum við að banna eða leyfa síma í skólum landsins? Þegar að við stillum umræðunni svona upp á tvo póla og einblínum á það sem við erum ósammála um fjarlægjumst við niðurstöðuna. Málið snýst ekki um að vera með eða á móti heldur finna leiðir þar sem við sem best tryggjum heilbrigða og ábyrga notkun snjalltækja meðal barna og ungmenna. Það er kominn tími til að ná sátt í málið og geta þá frekar beint kröftum okkar í sníða þann ramma sem þarf til þess að börnin okkar nái að blómsta og líða vel. Vinnum með börnum en ekki móti þeim Reglur og rammi eiga ekki að fría okkur sem eldri erum fræðsluábyrgðinni gagnvart tækni sem við treystum okkur ekki til að snerta á sökum óöryggis. Þótt börn og ungmenni séu sannarlega oft klárari á nýja tækni en við sem eldri eru þá búum við alltaf yfir meiri reynslu og þroska sem við getum nýtt okkur til þess að fræða þau. Hvetjum þau til þess að nýta stafrænar lausnir til þess að leysa verkefni, það er hluti af nútíma samfélagi, en kennum þeim þá gagnrýna hugsun og heimildaöflun. Vinnum þetta stóra og mikilvæga verkefni með börnum og ungmennum en ekki móti þeim. Sameiginlegt hlutverk heimilis og skóla Við fullorðna fólkið erum oft gjörn á að röfla yfir síma og tækjanotkun barna en við þurfum líka að ræða hana við börnin. Spyrja spurninga eins og „hvað gerir þú í tæknunum?“ eða „af hverju ertu í tækjunum í stað þess að fara út að leika með vinum þínum?“ Þegar við ræðum við börn fáum við innsýn í veruleika þeirra og það hjálpar okkur að takast á við áskoranir eins og símanotkun í skólum. Kennum þeim að koma auga á hættur eða óviðeigandi hegðum og hvert þau eiga að leita ef þeim líður illa yfir einhverju sem átti sé stað á netinu. Þetta er sameiginlegt hlutverk heimila og skóla. Bann, reglur eða sáttmáli? Eru orðin kannski að þvælast fyrir okkur þegar að við erum í grunninn sammála um það að það sé löngu orðið tímabært að einhver rammi gildi um notkun símtækja í skólastarfi? Veljum við bann þar sem öll notkun er óheimil? Förum við sveigjanlegri leið og setjum reglur yfir hvenær síminn er viðeigandi og hvenær ekki? Gerum við sáttmála sem byggir á samtali og sátt nemenda, kennara, leiðbeinenda, félagsmiðstöðvarstafsmanna, stjórnenda og annarra starfsmanna? Fræðsla er lykilatriði Það eru ýmsar leiðir færar og alveg ljóst að eitt og sama hentar ekki öllum. Ef til vill er því best að tala um símasáttmála þar sem ramminn er útfærður eftir þörfum á hverjum og einum stað með sérúrræðum fyrir þá nemendur sem það þurfa. Fræðsla er þá algjört lykilatriði samhliða sáttmálanum, bæði sem hluti af því að kenna á virkni þeirra tækja sem um ræðir en einnig svo nemendur skilji hvaða hagsmuna er verið að gæta. Meira af því jákvæða og minna af því neikvæða Eins og með allt þá hafa símar sína kosti og galla. Það er mikilvægt að við missum ekki sjónar á þessu atriði því tæknina getum við sannarlega nýtt til góðra verka og til þess að hjálpa okkur í daglegu lífi. Á sama tíma megum við ekki loka öðru auga gagnvart þeim neikvæðu áhrifum sem geta fylgt notkun þeirra. Sem betur fer höfum við rannsóknir á miðlalæsi á Íslandi til þess að byggja á. Þar eru mörg rauð flögg sem nauðsynlegt er að bregðast við. Með því að búa til ramma erum við að taka skref í átt að bregðast við þeim áskorunum sem börnin okkar eru að glíma við. Einnig er ljóst að stórefla þarf fræðslu til barna og foreldra til að bregðast við þeim niðurstöðum sem rannsóknir Fjölmiðlanefndar sýna okkur. Í störfum okkar höfum við heyrt hátt ákall frá foreldrum, ábyrgðaraðilum, starfsfólki í skóla- og frístundastarfi og sérstaklega börnum um að þau vilji skýran og einfaldan ramma um tækjanotkun barna. Með samtali allra sem eiga aðild að máli, aukinni fræðslu og gerð sáttmála getum við náð því markmiði sem við stefnum öll að. Að börnunum okkar líði vel í þessari nýju veröld! Sigurður Sigurðsson, sérfræðingur hjá Heimili og skóla og SAFTSkúli Bragi Geirdal, verkefnastjóri miðlalæsis hjá Fjölmiðlanefnd *Heimild – Börn og netmiðlar (2021) – Fjölmiðlanefnd og Menntavísindastofnun Háskóla Íslands Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skúli Bragi Geirdal Samfélagsmiðlar Börn og uppeldi Mest lesið Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun Skoðun Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og grátur í draumum Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Áfram Breiðholt og Kjalarnes! Skúli Helgason skrifar Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vesturlönd mega ekki leyfa Pútín að skrifa leikreglurnar Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Gulur september María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Reiði á tímum allsnægta Jökull Gíslason skrifar Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Tölur segja ekki alla söguna Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Enn úr sömu sveitinni Trausti Hjálmarsson skrifar Skoðun Palestínsk börn eiga betra skilið Anna Lúðvíksdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Öll dýrin í skóginum eiga að vera vinir Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Meira að segja Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason skrifar Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson skrifar Sjá meira
95% barna í 4.-7. bekk og 98% unglinga í 8.-10. bekk á Íslandi eiga eigin farsíma* Umræðan um síma í skólastarfi er ekki ný af nálinni og blossar gjarnan upp í upphafi skólaárs þegar að skólastjórnendur, kennarar og starfsmenn skóla velta vöngum yfir því hvað sé best að gera með þessa símaeign íslenskra barna sem nálgast það að vera orðin algjör. Höfundum þessarar greinar hefur verið stillt upp sem talsmanni símabanns annars vegar og andstæðingi símabanns hins vegar en þegar rýnt er í það sem hefur verið sagt og ritað þá erum við í grunnatriðunum sammála. Eigum við að banna eða leyfa síma í skólum landsins? Þegar að við stillum umræðunni svona upp á tvo póla og einblínum á það sem við erum ósammála um fjarlægjumst við niðurstöðuna. Málið snýst ekki um að vera með eða á móti heldur finna leiðir þar sem við sem best tryggjum heilbrigða og ábyrga notkun snjalltækja meðal barna og ungmenna. Það er kominn tími til að ná sátt í málið og geta þá frekar beint kröftum okkar í sníða þann ramma sem þarf til þess að börnin okkar nái að blómsta og líða vel. Vinnum með börnum en ekki móti þeim Reglur og rammi eiga ekki að fría okkur sem eldri erum fræðsluábyrgðinni gagnvart tækni sem við treystum okkur ekki til að snerta á sökum óöryggis. Þótt börn og ungmenni séu sannarlega oft klárari á nýja tækni en við sem eldri eru þá búum við alltaf yfir meiri reynslu og þroska sem við getum nýtt okkur til þess að fræða þau. Hvetjum þau til þess að nýta stafrænar lausnir til þess að leysa verkefni, það er hluti af nútíma samfélagi, en kennum þeim þá gagnrýna hugsun og heimildaöflun. Vinnum þetta stóra og mikilvæga verkefni með börnum og ungmennum en ekki móti þeim. Sameiginlegt hlutverk heimilis og skóla Við fullorðna fólkið erum oft gjörn á að röfla yfir síma og tækjanotkun barna en við þurfum líka að ræða hana við börnin. Spyrja spurninga eins og „hvað gerir þú í tæknunum?“ eða „af hverju ertu í tækjunum í stað þess að fara út að leika með vinum þínum?“ Þegar við ræðum við börn fáum við innsýn í veruleika þeirra og það hjálpar okkur að takast á við áskoranir eins og símanotkun í skólum. Kennum þeim að koma auga á hættur eða óviðeigandi hegðum og hvert þau eiga að leita ef þeim líður illa yfir einhverju sem átti sé stað á netinu. Þetta er sameiginlegt hlutverk heimila og skóla. Bann, reglur eða sáttmáli? Eru orðin kannski að þvælast fyrir okkur þegar að við erum í grunninn sammála um það að það sé löngu orðið tímabært að einhver rammi gildi um notkun símtækja í skólastarfi? Veljum við bann þar sem öll notkun er óheimil? Förum við sveigjanlegri leið og setjum reglur yfir hvenær síminn er viðeigandi og hvenær ekki? Gerum við sáttmála sem byggir á samtali og sátt nemenda, kennara, leiðbeinenda, félagsmiðstöðvarstafsmanna, stjórnenda og annarra starfsmanna? Fræðsla er lykilatriði Það eru ýmsar leiðir færar og alveg ljóst að eitt og sama hentar ekki öllum. Ef til vill er því best að tala um símasáttmála þar sem ramminn er útfærður eftir þörfum á hverjum og einum stað með sérúrræðum fyrir þá nemendur sem það þurfa. Fræðsla er þá algjört lykilatriði samhliða sáttmálanum, bæði sem hluti af því að kenna á virkni þeirra tækja sem um ræðir en einnig svo nemendur skilji hvaða hagsmuna er verið að gæta. Meira af því jákvæða og minna af því neikvæða Eins og með allt þá hafa símar sína kosti og galla. Það er mikilvægt að við missum ekki sjónar á þessu atriði því tæknina getum við sannarlega nýtt til góðra verka og til þess að hjálpa okkur í daglegu lífi. Á sama tíma megum við ekki loka öðru auga gagnvart þeim neikvæðu áhrifum sem geta fylgt notkun þeirra. Sem betur fer höfum við rannsóknir á miðlalæsi á Íslandi til þess að byggja á. Þar eru mörg rauð flögg sem nauðsynlegt er að bregðast við. Með því að búa til ramma erum við að taka skref í átt að bregðast við þeim áskorunum sem börnin okkar eru að glíma við. Einnig er ljóst að stórefla þarf fræðslu til barna og foreldra til að bregðast við þeim niðurstöðum sem rannsóknir Fjölmiðlanefndar sýna okkur. Í störfum okkar höfum við heyrt hátt ákall frá foreldrum, ábyrgðaraðilum, starfsfólki í skóla- og frístundastarfi og sérstaklega börnum um að þau vilji skýran og einfaldan ramma um tækjanotkun barna. Með samtali allra sem eiga aðild að máli, aukinni fræðslu og gerð sáttmála getum við náð því markmiði sem við stefnum öll að. Að börnunum okkar líði vel í þessari nýju veröld! Sigurður Sigurðsson, sérfræðingur hjá Heimili og skóla og SAFTSkúli Bragi Geirdal, verkefnastjóri miðlalæsis hjá Fjölmiðlanefnd *Heimild – Börn og netmiðlar (2021) – Fjölmiðlanefnd og Menntavísindastofnun Háskóla Íslands
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Skoðun Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar
Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar
Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Sveitarstjórn Grímsnes- og Grafningshrepps reynir að skrá fólk út úr samfélaginu Guðrún M. Njálsdóttir,Ragna Ívarsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun