„Maður fer að velta fyrir sér hvort þarna geti verið á ferðinni mannréttindabrot“ Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 5. september 2023 13:37 Margrét Steinarsdóttir framkvæmdastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands varpar ljósi á réttindi kvennanna sem nú mótmæla á hvalveiðibátum. Hún segir fólk ekki missa mannréttindi sín með því að viðhafa borgaralega óhlýðni og að lögreglu beri að gæta meðalhófs. aðsend Framkvæmdastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands veltir því fyrir sér hvort lögregla hafi brotið á mannréttindum annars mótmælandans í hvalveiðiskipinu með því að hafa svipt hana eigum sínum. Þá þurfi það að koma til alvarlegrar skoðunar hvort lögreglan hafi gætt meðalhófs í málinu. Fólk missi ekki mannréttindi sín við að viðhafa borgaralega óhlýðni. Snemma í gærmorgun tók lögregla bakpoka af annarri konunni í hvalveiðiskipinu. Í pokanum var meðal annars vatn, næring, svefnpoki og sími en hún hefur nú verið án vatns í vel rúman sólarhring. Margrét Steinarsdóttir, framkvæmdastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands, var í hádegisfréttum Bylgjunnar spurð hvort lögreglan hefði haft lagalega heimild til þess að svipta mótmælandann eigum sínum. „Þetta er auðvitað eignaupptaka og maður veltir fyrir sér heimildunum. Ef þetta væri í tengslum við rannsókn sakamáls og þetta væri sönnunargagn þá myndi þetta horfa öðruvísi við. En líka hitt, maður veltir fyrir sér hvort verið sé að gæta meðalhófs því þó svo að lögreglu beri auðvitað að tryggja almannaöryggi og allsherjarreglu þá er spurningin, hversu langt má ganga.“ Margrét heldur áfram og spyr hvort leyfilegt sé að setja heilsu og líf einstaklings í hættu. „Sérstaklega þegar ekkert er vitað um viðkomandi einstakling; hvernig heilsufari er háttað og svo framvegis. Auðvitað eru grundvallarmannréttindi rétturinn til lífs og rétturinn til að þola ekki ómannúðlega meðferð eða refsingu.“ Telurðu þá að lögreglan sé á gráu svæði lagalega séð? „Ég myndi segja það og að það ætti að skoða þetta mjög vel og ef málið færi fyrir dómstól síðar meir þá væri þetta eitthvað sem kæmi til alvarlegrar skoðunar, að mínu mati, því þarna er friðsamleg aðgerð þó þetta sé borgaraleg óhlýðni. Fólk missir ekki mannréttindi sín, þau eru varin af alþjóðasáttmálum og líka rétturinn til að mótmæla og þá þarf að hugsa fyrst og fremst hvort verið sé að ganga lengra en nauðsyn ber til miðað við það sem verið er að reyna að ná fram.“ Margrét segir að koma þurfi til alvarlegrar skoðunar hvort meðalhófs hafi verið gætt af hálfu lögreglu. „Það er auðvitað bæði í alþjóðasamningum þá er að finna ákvæði sem leggja bann við pyntingum og ómannúðlegri meðferð og refsingu og svo framveig og maður fer að velta fyrir sér hvort þarna geti verið á ferðinni mannréttindabrot.“ Margrét bendir á að borgaraleg óhlýðni og samviskumótmæli hafi margsinnis knúið fram mörg framfaramál. „Þá er nú hið fræga dæmi Rosu Parks sem neitaði að gefa eftir sæti sitt í strætó og var upphafið að því að aðskilnaðarstefna var afnumin í Bandaríkjunum og síðan voru friðsamleg mótmæli til dæmis Ghandi sem urðu líka til breytinga í Indversku þjóðfélagi þannig að það sýnir sig að samviskumótmæli þau geta haft áhrif og það er líka í rauninni varið af mannréttindasamningum. Þú átt, í krafti samvisku þinnar, að geta mótmælt löggjöf sem á einhvern hátt er óréttlát eða brýtur gegn réttindum, maður talar nú yfirleitt um mannréttindi en í þessu tilviki erum við að tala um dýr. En engu að síður, þetta er andstætt samvisku þessara einstaklinga sem eru að mótmæla og þeir eru að mótmæla meðferð sem þeim finnst vera ómannúðleg“. Mannréttindi Lögreglan Hvalir Hvalveiðar Lögreglumál Tengdar fréttir Lögregla hafi bakað ríkinu bótaskyldu Katrín Oddsdóttir lögmaður telur að lögreglan geti verið að baka íslenska ríkinu bótaskyldu með framgöngu sinni í morgun. Valgerður Árnadóttir, talskona Hvalavina, segir að stuðningsfólk mótmælanna hafi nú barist fyrir því í fleiri klukkustundir að gefa mótmælendunum vatn. 4. september 2023 18:35 Furðar sig á að sjúkralið taki við skipunum frá lögreglu Stuðningsmenn tveggja kvenna sem eru hlekkjaðar við tunnur í möstrum hvalveiðiskipa í Reykjavíkurhöfn segjast hafa hringt í ítrekað á sjúkrabíl vegna ástands annarrar þeirra en án árangurs í morgun. Vinur þeirra furðar sig á því að sjúkralið svari til lögreglunnar. 5. september 2023 10:12 „Ef þær koma niður fá þær að drekka og borða“ Lögreglan segist hafa boðið mótmælendum á hvalveiðiskipum Hvals bæði mat og drykk, en aðeins ef þær koma niður. Hann segir lögregluna ekki með neinar aðgerðir skipulagðar vegna mótmælanna. Skipin halda ekki út til veiða í dag vegna veðurs. 5. september 2023 09:07 Mest lesið Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Benedikt Sveinsson er látinn Innlent Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent Sárnar hvernig fjölskyldunni bárust tíðindin hörmulegu Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Innlent Neitað um lausn gegn tryggingu og á yfir höfði sér lífstíðarfangelsi Erlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira
Snemma í gærmorgun tók lögregla bakpoka af annarri konunni í hvalveiðiskipinu. Í pokanum var meðal annars vatn, næring, svefnpoki og sími en hún hefur nú verið án vatns í vel rúman sólarhring. Margrét Steinarsdóttir, framkvæmdastjóri Mannréttindaskrifstofu Íslands, var í hádegisfréttum Bylgjunnar spurð hvort lögreglan hefði haft lagalega heimild til þess að svipta mótmælandann eigum sínum. „Þetta er auðvitað eignaupptaka og maður veltir fyrir sér heimildunum. Ef þetta væri í tengslum við rannsókn sakamáls og þetta væri sönnunargagn þá myndi þetta horfa öðruvísi við. En líka hitt, maður veltir fyrir sér hvort verið sé að gæta meðalhófs því þó svo að lögreglu beri auðvitað að tryggja almannaöryggi og allsherjarreglu þá er spurningin, hversu langt má ganga.“ Margrét heldur áfram og spyr hvort leyfilegt sé að setja heilsu og líf einstaklings í hættu. „Sérstaklega þegar ekkert er vitað um viðkomandi einstakling; hvernig heilsufari er háttað og svo framvegis. Auðvitað eru grundvallarmannréttindi rétturinn til lífs og rétturinn til að þola ekki ómannúðlega meðferð eða refsingu.“ Telurðu þá að lögreglan sé á gráu svæði lagalega séð? „Ég myndi segja það og að það ætti að skoða þetta mjög vel og ef málið færi fyrir dómstól síðar meir þá væri þetta eitthvað sem kæmi til alvarlegrar skoðunar, að mínu mati, því þarna er friðsamleg aðgerð þó þetta sé borgaraleg óhlýðni. Fólk missir ekki mannréttindi sín, þau eru varin af alþjóðasáttmálum og líka rétturinn til að mótmæla og þá þarf að hugsa fyrst og fremst hvort verið sé að ganga lengra en nauðsyn ber til miðað við það sem verið er að reyna að ná fram.“ Margrét segir að koma þurfi til alvarlegrar skoðunar hvort meðalhófs hafi verið gætt af hálfu lögreglu. „Það er auðvitað bæði í alþjóðasamningum þá er að finna ákvæði sem leggja bann við pyntingum og ómannúðlegri meðferð og refsingu og svo framveig og maður fer að velta fyrir sér hvort þarna geti verið á ferðinni mannréttindabrot.“ Margrét bendir á að borgaraleg óhlýðni og samviskumótmæli hafi margsinnis knúið fram mörg framfaramál. „Þá er nú hið fræga dæmi Rosu Parks sem neitaði að gefa eftir sæti sitt í strætó og var upphafið að því að aðskilnaðarstefna var afnumin í Bandaríkjunum og síðan voru friðsamleg mótmæli til dæmis Ghandi sem urðu líka til breytinga í Indversku þjóðfélagi þannig að það sýnir sig að samviskumótmæli þau geta haft áhrif og það er líka í rauninni varið af mannréttindasamningum. Þú átt, í krafti samvisku þinnar, að geta mótmælt löggjöf sem á einhvern hátt er óréttlát eða brýtur gegn réttindum, maður talar nú yfirleitt um mannréttindi en í þessu tilviki erum við að tala um dýr. En engu að síður, þetta er andstætt samvisku þessara einstaklinga sem eru að mótmæla og þeir eru að mótmæla meðferð sem þeim finnst vera ómannúðleg“.
Mannréttindi Lögreglan Hvalir Hvalveiðar Lögreglumál Tengdar fréttir Lögregla hafi bakað ríkinu bótaskyldu Katrín Oddsdóttir lögmaður telur að lögreglan geti verið að baka íslenska ríkinu bótaskyldu með framgöngu sinni í morgun. Valgerður Árnadóttir, talskona Hvalavina, segir að stuðningsfólk mótmælanna hafi nú barist fyrir því í fleiri klukkustundir að gefa mótmælendunum vatn. 4. september 2023 18:35 Furðar sig á að sjúkralið taki við skipunum frá lögreglu Stuðningsmenn tveggja kvenna sem eru hlekkjaðar við tunnur í möstrum hvalveiðiskipa í Reykjavíkurhöfn segjast hafa hringt í ítrekað á sjúkrabíl vegna ástands annarrar þeirra en án árangurs í morgun. Vinur þeirra furðar sig á því að sjúkralið svari til lögreglunnar. 5. september 2023 10:12 „Ef þær koma niður fá þær að drekka og borða“ Lögreglan segist hafa boðið mótmælendum á hvalveiðiskipum Hvals bæði mat og drykk, en aðeins ef þær koma niður. Hann segir lögregluna ekki með neinar aðgerðir skipulagðar vegna mótmælanna. Skipin halda ekki út til veiða í dag vegna veðurs. 5. september 2023 09:07 Mest lesið Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Benedikt Sveinsson er látinn Innlent Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent Sárnar hvernig fjölskyldunni bárust tíðindin hörmulegu Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Lögregla komin með ágæta mynd af atburðum Innlent Neitað um lausn gegn tryggingu og á yfir höfði sér lífstíðarfangelsi Erlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira
Lögregla hafi bakað ríkinu bótaskyldu Katrín Oddsdóttir lögmaður telur að lögreglan geti verið að baka íslenska ríkinu bótaskyldu með framgöngu sinni í morgun. Valgerður Árnadóttir, talskona Hvalavina, segir að stuðningsfólk mótmælanna hafi nú barist fyrir því í fleiri klukkustundir að gefa mótmælendunum vatn. 4. september 2023 18:35
Furðar sig á að sjúkralið taki við skipunum frá lögreglu Stuðningsmenn tveggja kvenna sem eru hlekkjaðar við tunnur í möstrum hvalveiðiskipa í Reykjavíkurhöfn segjast hafa hringt í ítrekað á sjúkrabíl vegna ástands annarrar þeirra en án árangurs í morgun. Vinur þeirra furðar sig á því að sjúkralið svari til lögreglunnar. 5. september 2023 10:12
„Ef þær koma niður fá þær að drekka og borða“ Lögreglan segist hafa boðið mótmælendum á hvalveiðiskipum Hvals bæði mat og drykk, en aðeins ef þær koma niður. Hann segir lögregluna ekki með neinar aðgerðir skipulagðar vegna mótmælanna. Skipin halda ekki út til veiða í dag vegna veðurs. 5. september 2023 09:07