Ekkert gerist af sjálfu sér Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar 24. október 2023 08:01 Ung var ég á Arnarhól árið 1975. Stelpuskott sem andaði að sér stemninguna og kraftinn. Ég man eftir mömmu að steyta hnefann til merkis um baráttuna og syngja hástöfum með. Ég kann öll þessi baráttulög og textarnir eru innbyggðir í minnið, sem er til merkis um hvað lögin voru sungin mikið og spiluð í útvarpi. Ég hef mætt á alla fundi síðan þá sem haldnir hafa verið á þessu degi. Oft hef ég hugsað, er þetta ekki bara komið? Alltaf kemst ég að sömu niðurstöðu. Nei þetta er ekki komið og í raun enn langt í land og því ætla ég að halda áfram að taka þátt í baráttunni. Á árunum 2013-2017 var ég formaður Félags Kvenna í Atvinnulífinu (FKA). Mikið lá okkur á hjarta og verkefnin mörg. Það var settur kynjakvóti á stjórnir fyrirtækja, því hvorki gekk né rak í því að auka fjölbreytileika í stjórnum. Sýnileiki kvenna úr atvinnulífi í fjölmiðlum var í skötulíki og komum við á samstarfsverkefnum við Rúv til að kippa því í liðinn. Við komum á Jafnvægisvoginni, hreyfiaflsverkefni sem hafði það að markmiði að auka jafnvægi í efsta lagi fyrirtækja og til að virkja viðskiptalíf í að verða fyrirmynd jafnréttis annarra þjóða. Ég er ekki að rifja þetta upp til að ylja mér við minningar góðra tíma heldur vil ég varpa því fram að þessi sporganga FKA sé ein af ástæðum þess hversu vel atvinnulífið hefur tekið í Kvennaverkfall árið 2023. Það er alveg ljóst að það gerist ekkert af sjálfu sér. FKA ákvað að vera hreyfiafl kvenna í atvinnulífinu og það hefur skilað sér. Þetta er verkefni sem FKA þarf að halda áfram að berjast fyrir af afli, því það er augljóst að þegar kynjakvótum sleppir er verulegur kynjahalli í hlutverkum framkvæmdastjóra, stjórnarformanna og stjórnarmanna fyrirtækja. Það er ekkert gefið í þessum heimi Margt hefur breyst og áunnist á þeim 48 árum sem liðin eru frá 1975. En staða kynjanna í samfélaginu er enn ójöfn og raunverulegt jafnrétti er ekki í höfn. Við búum enn við kynbundinn vinnumarkað, þar sem framlag hefðbundinna kvennastétta er minna metið. Konur bera enn að stærri hlut ábyrgð á heimili og þriðju vaktinni. Við eigum enn eftir að fá allt samfélagið í okkur í lið þegar kemur að fjölbreytileika kynjanna og að víkja frá kynjatvíhyggjunni. Og allri jafnréttisbaráttu stafar stöðug ógn af bakslagi. Það höfum við séð í erlendum fréttum, vestanhafs og austan, þar sem verið er að takmarka réttindi kvenna til að ráða yfir eigin líkama. Þetta sjáum við á Íslandi í dag þegar horft er til hinsegin samfélagsins, þá sérstaklega trans fólks og þeirra fordóma sem stöðugt dynja á því. Þetta sjáum við á samfélagsmiðlum með hatursorðræðu í garð innflytjenda, litaðs fólks og kvenna. Við þurfum að gæta okkur, að leyfa ekki íhaldssömum öflum að vaða uppi og takmarka mannréttindi annarra. Fyrir jafnt og frjálst samfélag þarf frjálslyndið að blómstra. Getum aldrei verið í hlutlausum gír Með hverri kynslóð koma nýjar áskoranir í jafnréttismálum, nýjar bylgjur fordóma og nýtt bakslag sem þarf að bregðast við og vinna bug á. Það er hlutskipti hverrar nýrrar kynslóðar að taka við kyndlinum og passa að við lullum ekki áfram í hlutlausum gír, sannfærð um að þetta sé allt komið því við séum svo framarlega á alþjóðavísu. Konur tilheyra öllum hópum samfélagsins: þær eru fatlaðar, þær eru trans, þær eru íþróttahetjur, þær eru innflytjendur, þær eru kennarar, þær eru forstjórar, þær eru pankynhneigðar, þær eru fátækar, þær eru gamlar og þær eru ungar. Árið 1975 sungum við “í augsýn er nú frelsið og fyrr það mátti vera”. Það á enn við í dag. Að berjast fyrir réttindum kvenna kallar á samstöðu ólíkra hópa til að há marglaga og fjölþætta baráttu á mörgum vígstöðum. Í dag sækjum við okkur innblástur og kraft frá kvennskörungum sem hafa dregið vagninn frá því á áttunda áratugnum og aðra kvennafrísdaga síðan. Nýtum okkur þann kraft sem veganesti í áframhaldandi jafnréttisbaráttu. Höldum áfram að berjast og byggja réttlátara samfélag fyrir okkur öll. Því við þorum, getum og viljum. Höfundur er forseti borgarstjórnar og oddviti Viðreisnar í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þórdís Lóa Þórhallsdóttir Kvennaverkfall Mest lesið Ég þarf ekki að læra íslensku til að búa hérna Halla Hrund Logadóttir Skoðun Halldór 25.10.2025 Halldór Ósýnilegu bjargráð lögreglumannsins Sigurður Árni Reynisson Skoðun Óttast Þorgerður úrskurð EFTA-dómstólsins? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke Skoðun Lífsstílsvísindi og breytingaskeiðið Harpa Lind Hilmarsdóttir Skoðun Er biðin á enda? Halla Thoroddsen Skoðun Hærri skattar á ferðamenn draga úr tekjum ríkissjóðs Þórir Garðarsson Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun Enn einn dagur í baráttunni Ásta F. Flosadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Stjórnmálaklækir og hræsni Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Samfélag sem stendur saman Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Er biðin á enda? Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Lífsstílsvísindi og breytingaskeiðið Harpa Lind Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hærri skattar á ferðamenn draga úr tekjum ríkissjóðs Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Ég þarf ekki að læra íslensku til að búa hérna Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Ósýnilegu bjargráð lögreglumannsins Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Óttast Þorgerður úrskurð EFTA-dómstólsins? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisþjóðin sem gleymdi dansinum Brogan Davison,Pétur Ármannsson skrifar Skoðun Hver er að væla? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke skrifar Skoðun Skattaæfingar tengdar landbúnaðarstarfsemi Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Konan - Vinnan - Kjörin í 40 ár Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Íslenskur her og íslensk leyniþjónusta Steingrímur Jónsson skrifar Skoðun Er jafnrétti fyrir allar? Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Ættu konur að fara í háskólanám? Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Íris Björk Ágústsdóttir skrifar Skoðun Enn einn dagur í baráttunni Ásta F. Flosadóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpunarlaust haust Jón Gunnarsson skrifar Skoðun Enginn grunnur fyrir nýju starfsleyfi Ísteka Rósa Líf Darradóttir,Guðrún Scheving Thorsteinsson skrifar Skoðun Krafan sem kvennahreyfingin gleymdi Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Einfaldar lausnir á vaxtamálavanda bankanna Guðmundur Ásgeirsson skrifar Skoðun Sættum okkur ekki við óbreytt ástand - tillögur Sjálfstæðisflokksins um úrbætur Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvað er sköpun í skólastarfi? Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Afglæpavæðing veðmála Gunnar Pétur Haraldsson skrifar Skoðun Gleðilegan kvennafrídag og gleðilegt kvennaár Helena Hafþórsdóttir O’Connor skrifar Skoðun Sterkara námslánakerfi – raunveruleg framför fyrir námsmenn París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Konur Íslands og alþjóðakerfið í takt Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Sjá meira
Ung var ég á Arnarhól árið 1975. Stelpuskott sem andaði að sér stemninguna og kraftinn. Ég man eftir mömmu að steyta hnefann til merkis um baráttuna og syngja hástöfum með. Ég kann öll þessi baráttulög og textarnir eru innbyggðir í minnið, sem er til merkis um hvað lögin voru sungin mikið og spiluð í útvarpi. Ég hef mætt á alla fundi síðan þá sem haldnir hafa verið á þessu degi. Oft hef ég hugsað, er þetta ekki bara komið? Alltaf kemst ég að sömu niðurstöðu. Nei þetta er ekki komið og í raun enn langt í land og því ætla ég að halda áfram að taka þátt í baráttunni. Á árunum 2013-2017 var ég formaður Félags Kvenna í Atvinnulífinu (FKA). Mikið lá okkur á hjarta og verkefnin mörg. Það var settur kynjakvóti á stjórnir fyrirtækja, því hvorki gekk né rak í því að auka fjölbreytileika í stjórnum. Sýnileiki kvenna úr atvinnulífi í fjölmiðlum var í skötulíki og komum við á samstarfsverkefnum við Rúv til að kippa því í liðinn. Við komum á Jafnvægisvoginni, hreyfiaflsverkefni sem hafði það að markmiði að auka jafnvægi í efsta lagi fyrirtækja og til að virkja viðskiptalíf í að verða fyrirmynd jafnréttis annarra þjóða. Ég er ekki að rifja þetta upp til að ylja mér við minningar góðra tíma heldur vil ég varpa því fram að þessi sporganga FKA sé ein af ástæðum þess hversu vel atvinnulífið hefur tekið í Kvennaverkfall árið 2023. Það er alveg ljóst að það gerist ekkert af sjálfu sér. FKA ákvað að vera hreyfiafl kvenna í atvinnulífinu og það hefur skilað sér. Þetta er verkefni sem FKA þarf að halda áfram að berjast fyrir af afli, því það er augljóst að þegar kynjakvótum sleppir er verulegur kynjahalli í hlutverkum framkvæmdastjóra, stjórnarformanna og stjórnarmanna fyrirtækja. Það er ekkert gefið í þessum heimi Margt hefur breyst og áunnist á þeim 48 árum sem liðin eru frá 1975. En staða kynjanna í samfélaginu er enn ójöfn og raunverulegt jafnrétti er ekki í höfn. Við búum enn við kynbundinn vinnumarkað, þar sem framlag hefðbundinna kvennastétta er minna metið. Konur bera enn að stærri hlut ábyrgð á heimili og þriðju vaktinni. Við eigum enn eftir að fá allt samfélagið í okkur í lið þegar kemur að fjölbreytileika kynjanna og að víkja frá kynjatvíhyggjunni. Og allri jafnréttisbaráttu stafar stöðug ógn af bakslagi. Það höfum við séð í erlendum fréttum, vestanhafs og austan, þar sem verið er að takmarka réttindi kvenna til að ráða yfir eigin líkama. Þetta sjáum við á Íslandi í dag þegar horft er til hinsegin samfélagsins, þá sérstaklega trans fólks og þeirra fordóma sem stöðugt dynja á því. Þetta sjáum við á samfélagsmiðlum með hatursorðræðu í garð innflytjenda, litaðs fólks og kvenna. Við þurfum að gæta okkur, að leyfa ekki íhaldssömum öflum að vaða uppi og takmarka mannréttindi annarra. Fyrir jafnt og frjálst samfélag þarf frjálslyndið að blómstra. Getum aldrei verið í hlutlausum gír Með hverri kynslóð koma nýjar áskoranir í jafnréttismálum, nýjar bylgjur fordóma og nýtt bakslag sem þarf að bregðast við og vinna bug á. Það er hlutskipti hverrar nýrrar kynslóðar að taka við kyndlinum og passa að við lullum ekki áfram í hlutlausum gír, sannfærð um að þetta sé allt komið því við séum svo framarlega á alþjóðavísu. Konur tilheyra öllum hópum samfélagsins: þær eru fatlaðar, þær eru trans, þær eru íþróttahetjur, þær eru innflytjendur, þær eru kennarar, þær eru forstjórar, þær eru pankynhneigðar, þær eru fátækar, þær eru gamlar og þær eru ungar. Árið 1975 sungum við “í augsýn er nú frelsið og fyrr það mátti vera”. Það á enn við í dag. Að berjast fyrir réttindum kvenna kallar á samstöðu ólíkra hópa til að há marglaga og fjölþætta baráttu á mörgum vígstöðum. Í dag sækjum við okkur innblástur og kraft frá kvennskörungum sem hafa dregið vagninn frá því á áttunda áratugnum og aðra kvennafrísdaga síðan. Nýtum okkur þann kraft sem veganesti í áframhaldandi jafnréttisbaráttu. Höldum áfram að berjast og byggja réttlátara samfélag fyrir okkur öll. Því við þorum, getum og viljum. Höfundur er forseti borgarstjórnar og oddviti Viðreisnar í Reykjavík.
Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun
Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Enginn grunnur fyrir nýju starfsleyfi Ísteka Rósa Líf Darradóttir,Guðrún Scheving Thorsteinsson skrifar
Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Sættum okkur ekki við óbreytt ástand - tillögur Sjálfstæðisflokksins um úrbætur Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Sterkara námslánakerfi – raunveruleg framför fyrir námsmenn París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun