Dagur gáttaður á Viðskiptaráði: „Leigufélögin eru ekki andskotinn sjálfur“ Agnar Már Másson skrifar 11. júní 2025 12:46 Dagur B. Eggertsson (t.v.) er hneykslaður á Viðskiptaráði, sem hefur kært íslensk stjórnvöld til ESA. Björn Brynjúlfur Björnsson (t.h.), er framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs. Viðskiptaráð hefur kvartað til ESA þar sem það telur niðurgreiðslur til óhagnaðardrifinna húsnæðisfélaga grafa undan samkeppni og jafnræði á húsnæðismarkaði. Dagur B. Eggertsson, þingmaður Samfylkingarinnar og fyrrverandi borgarstjóri, segir ólíklegt að hagsmunir fyrirtækja séu fólgnir í verri húsnæðismarkaði. Viðskiptaráð Íslands hefur sent Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) kvörtun vegna þess sem ráðið telur ólögmæta ríkisaðstoð í tengslum við niðurgreiðslur til húsnæðisfélaga á vegum þriðja aðila. Ráðið bendir þar á að íbúðunum væri aðeins úthlutað til umsækjenda í aðild að félögunum sem reka húsnæðisfélögin, í flestum tilfellum verkalýðsfélög „og þannig ekki aðgengilegar öllum almenningi“. Viðskiptaráð beinir til ESA að hefja rannsókn á málinu og beita þeim úrræðum sem stofnuninni eru fær gagnvart íslenskum stjórnvöldum. Í kvörtuninni er rakið hvernig stjórnvöld veiti húsnæðisfélögum „þríþætta fjárhagslega meðgjöf“ en þar er átt við úthlutunum lóða á undirverði, bein fjárframlög gegnum stofnframlög, og niðurgreidd fasteignalán frá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun (HMS). Samanlagt jafngildi meðgjöfin 46% niðurgreiðslu á stofnkostnaði nýrra íbúða, að sögn Viðskiptaráðs. Nú þegar hafi 1.600 íbúðir verið byggðar af húsnæðisfélögum á vegum þriðja aðila. Af 9.250 áformuðum íbúðum sem í Reykjavík á næstu árum eigi 3.070 íbúðir að vera byggðar af húsnæðisfélögum. Áformaðar niðurgreiðslur ríkis og sveitarfélaga nema 64 mö. kr., sem jafngildir 21 m.kr. á hverja nýja íbúð, að sögn Viðskiptaráðs. Að mati Viðskiptaráðs grefur þetta fyrirkomulag undan samkeppni og jafnræði á húsnæðismarkaði. Ráðið telur það uppfylla öll skilyrði EES-samningsins um ólögmæta ríkisaðstoð; að hún sé veitt með opinberum fjármunum, veiti tilteknum aðilum fjárhagslegt forskot, sé sértæk og valdi röskun á samkeppni og geti haft áhrif á viðskipti innan EES svæðisins. Önnur sveitarfélög mættu gyrða sig í brók Dagur segir það ótrúlegt að Viðskiptaráð vegi að óhagnaðardrifnum húsnæðisfélögum og tekur fram að óhagnaðardrifin húsnæisfélög hafi valdið byltingu í húsnæðisöyrggi. Bendir borgarstjórinn fyrrverandi jafnframt á að leigan hjá þeim félögum sé allt að 40% ódýrari en á almenna markaðnum á höfuðborgarsvæðinu. Og þar sem þróun leiguverðs sé nú tekin í ríkari mæli inn í verðbólgumælingar ætti allt samfélagið að hafa hag af því að óhagnaðardrifin félög fái þrifist. „Raunar ættu Viðskiptaráð og allir aðrir að kalla eftir því að önnur sveitarfélög en Reykjavík ættu að girða sig [svo] í brók og úthluta miklu fleiri lóðum til þessara félaga,“ skrifar Dagur og nefnir að uppbygging félaganna byggi á löggjölf að danskri fyrirmynd þar sem slík félög séu kjölfesta á heilbrigðum húsnæðismarkaði. Umræðan á „algjörum villigötum“ „Gleymum því svo ekki að þessi félög eru ekki andskotinn sjálfur heldur eru þetta Bjarg og Bríet, leigufélög verkalýðshreyfingarinnar, Félagsbústaðir og leigufélög sveitarfélaganna, félög stúdenta sem reist hafa stúdentaíbúðir og svo eru þetta íbúðir sem reistar hafa verið fyrir fatlað fólk,“ bætir þingmaðurinn við. Þá beinir þingmaðurinn orðum að Viðskiptaráði og sem hann segir að hafi ítrekað stigið fram og vegið að veigamiklum þáttum og undirstöðum kjarasasamninga og friðar á vinnumarkaði. Aðför að félagslegum lausnum séu af því sauðahúsinu, einsog tillögur um að falla frá hækkun barnabóta. „Ég hef ekki nokkra trú á að fyrirtækin í landinu telji hagsmuni sína fólgna í verri húsnæðismarkaði eða að kjarasamningar rofni í haust,“ skrifar Dagur. „Ég skil ekki þessa leiðangra og óska hér með eftir fundi með stjórn Viðskiptaráðs til að ræða þessi mál. Þessi umræða er á algjörum villigötum.“ Húsnæðismál Reykjavík EFTA Leigumarkaður Mest lesið Klórar sér í kollinum yfir kvennaverkfallinu Innlent Kona í fjölbýlishúsinu talin brennuvargur en gengur laus Innlent Skýrt ákall um heilsdagsverkfall á kvennafrídegi í ár Innlent Grunuð um íkveikju í Nettó, Nytjamarkaðnum og eigin húsi Innlent „Afar ólíklegt“ að Nadine taki slaginn í borginni fyrir Miðflokkinn Innlent „Það getur einhver verið að tæla barnið þitt fyrir framan þig“ Innlent Segir sorglega illa hafa verið haldið á hagsmunum flugsins Innlent Kettlingur í hættu vegna sprautunála og haldið í gíslingu af nágranna Innlent Hálfsdagslokun leikskóla skyndilega orðin að heilsdagslokun Innlent Gerðu árás á rússneska efnaverksmiðju í Bryansk Erlent Fleiri fréttir Fresta fundi til tíu í fyrramálið Stórskemmtilegur innhringjandi og óhefðbundin útför Viðgerð muni taka einhverja mánuði „Afar ólíklegt“ að Nadine taki slaginn í borginni fyrir Miðflokkinn Grunuð um íkveikju í Nettó, Nytjamarkaðnum og eigin húsi Segir borgina refsa foreldrum til að mæta rekstrarvanda Aflýsa verkfalli öðru sinni Umferðarslys á Fagradal og veginum lokað Segir sorglega illa hafa verið haldið á hagsmunum flugsins Umferðarteppa í Ártúnsbrekku vegna aftanákeyrslu Bein útsending: Verndum vatnið Víða vetrarfærð, Fjarðarheiði lokuð og björgunarsveitir aðstoða fólk í föstum bílum Kettlingur í hættu vegna sprautunála og haldið í gíslingu af nágranna Kona í fjölbýlishúsinu talin brennuvargur en gengur laus „Vonbrigði hvað kom lítið út úr fundinum í gær“ Fangavörður rekinn fyrir að stela af fanga Óvissa á Grundartanga og flugumferðarstjórar funda Hafsteinn Dan tekur við formennsku í refsiréttarnefnd Klórar sér í kollinum yfir kvennaverkfallinu Hálfsdagslokun leikskóla skyndilega orðin að heilsdagslokun „Alvarlegt áfall á Grundartanga” sem beri að bregðast við hratt Ný samnorræn og baltnesk gervigreindarmiðstöð opnuð í dag „Það getur einhver verið að tæla barnið þitt fyrir framan þig“ Lýstu yfir hættustigi vegna flugvélar í vanda Fjölgun á þeim sem lögregla fylgir úr landi Skýrt ákall um heilsdagsverkfall á kvennafrídegi í ár Kynfræðsla ekki endilega forgangsatriði í fermingarfræðslu Fleiri stöðugildi sjúkraþjálfara muni fara í skriffinnsku „Þessi starfsemi er komin til að vera“ Samþykktu leiðtogaprófkjör hjá Viðreisn í Reykjavík Sjá meira
Viðskiptaráð Íslands hefur sent Eftirlitsstofnun EFTA (ESA) kvörtun vegna þess sem ráðið telur ólögmæta ríkisaðstoð í tengslum við niðurgreiðslur til húsnæðisfélaga á vegum þriðja aðila. Ráðið bendir þar á að íbúðunum væri aðeins úthlutað til umsækjenda í aðild að félögunum sem reka húsnæðisfélögin, í flestum tilfellum verkalýðsfélög „og þannig ekki aðgengilegar öllum almenningi“. Viðskiptaráð beinir til ESA að hefja rannsókn á málinu og beita þeim úrræðum sem stofnuninni eru fær gagnvart íslenskum stjórnvöldum. Í kvörtuninni er rakið hvernig stjórnvöld veiti húsnæðisfélögum „þríþætta fjárhagslega meðgjöf“ en þar er átt við úthlutunum lóða á undirverði, bein fjárframlög gegnum stofnframlög, og niðurgreidd fasteignalán frá Húsnæðis- og mannvirkjastofnun (HMS). Samanlagt jafngildi meðgjöfin 46% niðurgreiðslu á stofnkostnaði nýrra íbúða, að sögn Viðskiptaráðs. Nú þegar hafi 1.600 íbúðir verið byggðar af húsnæðisfélögum á vegum þriðja aðila. Af 9.250 áformuðum íbúðum sem í Reykjavík á næstu árum eigi 3.070 íbúðir að vera byggðar af húsnæðisfélögum. Áformaðar niðurgreiðslur ríkis og sveitarfélaga nema 64 mö. kr., sem jafngildir 21 m.kr. á hverja nýja íbúð, að sögn Viðskiptaráðs. Að mati Viðskiptaráðs grefur þetta fyrirkomulag undan samkeppni og jafnræði á húsnæðismarkaði. Ráðið telur það uppfylla öll skilyrði EES-samningsins um ólögmæta ríkisaðstoð; að hún sé veitt með opinberum fjármunum, veiti tilteknum aðilum fjárhagslegt forskot, sé sértæk og valdi röskun á samkeppni og geti haft áhrif á viðskipti innan EES svæðisins. Önnur sveitarfélög mættu gyrða sig í brók Dagur segir það ótrúlegt að Viðskiptaráð vegi að óhagnaðardrifnum húsnæðisfélögum og tekur fram að óhagnaðardrifin húsnæisfélög hafi valdið byltingu í húsnæðisöyrggi. Bendir borgarstjórinn fyrrverandi jafnframt á að leigan hjá þeim félögum sé allt að 40% ódýrari en á almenna markaðnum á höfuðborgarsvæðinu. Og þar sem þróun leiguverðs sé nú tekin í ríkari mæli inn í verðbólgumælingar ætti allt samfélagið að hafa hag af því að óhagnaðardrifin félög fái þrifist. „Raunar ættu Viðskiptaráð og allir aðrir að kalla eftir því að önnur sveitarfélög en Reykjavík ættu að girða sig [svo] í brók og úthluta miklu fleiri lóðum til þessara félaga,“ skrifar Dagur og nefnir að uppbygging félaganna byggi á löggjölf að danskri fyrirmynd þar sem slík félög séu kjölfesta á heilbrigðum húsnæðismarkaði. Umræðan á „algjörum villigötum“ „Gleymum því svo ekki að þessi félög eru ekki andskotinn sjálfur heldur eru þetta Bjarg og Bríet, leigufélög verkalýðshreyfingarinnar, Félagsbústaðir og leigufélög sveitarfélaganna, félög stúdenta sem reist hafa stúdentaíbúðir og svo eru þetta íbúðir sem reistar hafa verið fyrir fatlað fólk,“ bætir þingmaðurinn við. Þá beinir þingmaðurinn orðum að Viðskiptaráði og sem hann segir að hafi ítrekað stigið fram og vegið að veigamiklum þáttum og undirstöðum kjarasasamninga og friðar á vinnumarkaði. Aðför að félagslegum lausnum séu af því sauðahúsinu, einsog tillögur um að falla frá hækkun barnabóta. „Ég hef ekki nokkra trú á að fyrirtækin í landinu telji hagsmuni sína fólgna í verri húsnæðismarkaði eða að kjarasamningar rofni í haust,“ skrifar Dagur. „Ég skil ekki þessa leiðangra og óska hér með eftir fundi með stjórn Viðskiptaráðs til að ræða þessi mál. Þessi umræða er á algjörum villigötum.“
Húsnæðismál Reykjavík EFTA Leigumarkaður Mest lesið Klórar sér í kollinum yfir kvennaverkfallinu Innlent Kona í fjölbýlishúsinu talin brennuvargur en gengur laus Innlent Skýrt ákall um heilsdagsverkfall á kvennafrídegi í ár Innlent Grunuð um íkveikju í Nettó, Nytjamarkaðnum og eigin húsi Innlent „Afar ólíklegt“ að Nadine taki slaginn í borginni fyrir Miðflokkinn Innlent „Það getur einhver verið að tæla barnið þitt fyrir framan þig“ Innlent Segir sorglega illa hafa verið haldið á hagsmunum flugsins Innlent Kettlingur í hættu vegna sprautunála og haldið í gíslingu af nágranna Innlent Hálfsdagslokun leikskóla skyndilega orðin að heilsdagslokun Innlent Gerðu árás á rússneska efnaverksmiðju í Bryansk Erlent Fleiri fréttir Fresta fundi til tíu í fyrramálið Stórskemmtilegur innhringjandi og óhefðbundin útför Viðgerð muni taka einhverja mánuði „Afar ólíklegt“ að Nadine taki slaginn í borginni fyrir Miðflokkinn Grunuð um íkveikju í Nettó, Nytjamarkaðnum og eigin húsi Segir borgina refsa foreldrum til að mæta rekstrarvanda Aflýsa verkfalli öðru sinni Umferðarslys á Fagradal og veginum lokað Segir sorglega illa hafa verið haldið á hagsmunum flugsins Umferðarteppa í Ártúnsbrekku vegna aftanákeyrslu Bein útsending: Verndum vatnið Víða vetrarfærð, Fjarðarheiði lokuð og björgunarsveitir aðstoða fólk í föstum bílum Kettlingur í hættu vegna sprautunála og haldið í gíslingu af nágranna Kona í fjölbýlishúsinu talin brennuvargur en gengur laus „Vonbrigði hvað kom lítið út úr fundinum í gær“ Fangavörður rekinn fyrir að stela af fanga Óvissa á Grundartanga og flugumferðarstjórar funda Hafsteinn Dan tekur við formennsku í refsiréttarnefnd Klórar sér í kollinum yfir kvennaverkfallinu Hálfsdagslokun leikskóla skyndilega orðin að heilsdagslokun „Alvarlegt áfall á Grundartanga” sem beri að bregðast við hratt Ný samnorræn og baltnesk gervigreindarmiðstöð opnuð í dag „Það getur einhver verið að tæla barnið þitt fyrir framan þig“ Lýstu yfir hættustigi vegna flugvélar í vanda Fjölgun á þeim sem lögregla fylgir úr landi Skýrt ákall um heilsdagsverkfall á kvennafrídegi í ár Kynfræðsla ekki endilega forgangsatriði í fermingarfræðslu Fleiri stöðugildi sjúkraþjálfara muni fara í skriffinnsku „Þessi starfsemi er komin til að vera“ Samþykktu leiðtogaprófkjör hjá Viðreisn í Reykjavík Sjá meira