Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar 7. ágúst 2025 08:30 Fordómar, sjálfsþroski og hinsegin dagar Nú eru Hinsegin dagar nýhafnir og sjaldan hefur þörfin á þeim verið meiri. Helst þyrftu allir dagar að vera hinsegin dagar, því það er sorglegt að verða vitni að því bakslagi sem orðið hefur í réttindabaráttu hinsegin fólks um allan heim. Ég er miðaldra, gagnkynhneigður karlmaður með kvíðaröskun og langar að deila með ykkur minni reynslu af fordómum gagnvart hinsegin samfélaginu Frá fordómum til skilnings Þegar ég var rúmlega tvítugur var ég mjög fordómafullur. Um leið var ég óöruggur í eigin skinni, hræddur og kvíðinn. Á þessum árum kom nákominn ættingi minn út úr skápnum og ég brást mjög illa við, sakaði viðkomandi um að vera að bulla og grínast í mér. Ég hafði fram að því ekki þekkt neinn sem var opinberlega samkynhneigður. Þetta kvöld bauð þessi ættingi minn mér og vinkonu minni út að borða á veitingastaðnum Ítalíu og síðan á barinn 22 til að hitta vini síni og kærustu/a. Með þessu var ætlunin að sýna fyrir mér að þetta væri ekkert grín, en ég afneitaði þessu öllu og vissi ekki einu sinni að barinn 22 væri yfirlýstur skemmtistaður samkynhneigðra á þessum tíma. Vá, hvað ég vildi að ég ætti tímavél og gæti farið aftur í tímann — faðmaðu þenna ættingja minn lengi og óskað honum innilega til hamingju með þetta hugrakka skref. En tíminn líður áfram og ég hef þroskast mikið á áratugunum sem liðin eru. Ég hef síðan þá bæði grátið og hlegið að þessum kjánalegu og fordómafullu viðbrögðum mínum með ættingja mínum. Einnig hef ég fengið þann heiður að fagna með vinum og ættingjum þegar þau hafa stigið fram sem hinsegin. Við eigum að fagna því þegar fólk þorir að stíga þetta mikilvæga skref. Ótti foreldra og samfélagslegir fordómar Sem foreldri skil ég vel að margir foreldrar sem bera ekki með sér fordóma gagnvart því að vera hinsegin — en þeir óttast fordóma samfélagsins og reyna því jafnvel að „fela“ hinseginleika barns síns. Þau spyrja sig: Hvernig mun barnið mitt bregðast við þegar einhver eys yfir það fúkyrðum og fordómum fyrir að vera hinsegin? Hvað þá ef barnið mitt er hán, trans, pan eða annað sem sumir sífellt hrista hausinn yfir? Í mínum huga snýst þessi ótti ekki um vanþóknun á barninu heldur um þá verndartilfinningu sem foreldrar bera . Sem betur fer hefur hin mikla barátta fyrir réttindum hinseginleikans í okkar samfélagi skilað okkur því að umræðan er opin og velkomin þrátt fyrir bakslag. En við verðum að muna að besta verndin sem við getum veitt fyrir börnin okkar er að skapa samfélag sem heldur áfram að taka umræðuna, upplýsa og taka öllum opnum örmum. Af hverju hræðumst við ástina? Hvers vegna reiðist fólk því að aðrir elska? Hvers vegna veldur það svona miklum viðbrögðum að fólk vilji vera það sjálft ? Er það ekki sameiginleg þrá flestra að elska og vera elskaður? Við sækjum flest í viðurkenningu, hlýju og tengsl. Það er því óskiljanlegt að einhverjir velji að bregðast við ást annarra með reiði og hatri. Kynnumst hinsegin manneskju Ég hvet alla sem finna fyrir fordómum gagnvart hinsegin fólki að reyna að eignast vin í hinsegin samfélaginu. Þegar þú kynnist manneskjunni á bak við skilgreininguna, breytist sjónarhornið. Þetta eru fólk af holdi og blóði — með drauma, vonir, breyskleika og styrk, rétt eins og þú. Af minni reynslu virðist meira að segja vera meiri kærleikur, hlýja og vinsemd í hinsegin samfélaginu en víða annars staðar í samfélaginu. Fræðsla og gleði sem mótvægi við hatur Ef þú berð fordóma, hvettu sjálfan þig til að stíga eitt skref í átt að skilningi. Heimsæktu samtök hinsegin fólks, fáðu fræðslu, mættu í viðburð og sjáðu manneskjurnar á bak við baráttuna og leyfðu þér að kynnast góðu fólki hvar sem það er í sveit sett. Og vonandi sjáumst við brosandi, full af ást og mannelskandi orku í Gleðigöngunni á laugardaginn. Um fordóma og von Það er ástæða fyrir því að fólk hatar. Fordómar spretta af óöryggi, ótta og oft vanlíðan. Enginn fæðist fordómafullur — en við lærum það af umhverfinu. En rétt eins og fordómar geta kviknað, þá er hægt að vinna bug á þeim. Með fræðslu, vináttu, opnu samtali og kærleika. Hinsegin fólk má líka ekki að láta hatrið sigra. Því hatrið er mannskemmandi tilfinning og ekki endurgjalda hatur með hatri, heldur með vorkunn, skilningi og þrautseigju. Vonum innilega að fólk sem hatar og sýnir mikla fordóma sjái ljósið einn daginn. Því sú manneskja sem ekki getur elskað, lifir innantómu lífi. Ástin á tímum haturs Í heimi þar sem gleðigöngur eru bannaðar og stríð geysa, þurfum við meira af ást, umhyggju og virðingu — ekki minna. Við þurfum fleiri þjóðarleiðtoga og stjórnmálamenn sem klæðast dragi í gleðigöngum og fagna fjölbreytileikanum. Það er von mín að þessi grein opni augu einhverra sem eru í skugganum og ástleysinu. Gleðilega og ástríka Hinsegin daga, kæra þjóð. Höfundur er næringarfræðingur, matvælafræðingur og einkaþjálfari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Geir Gunnar Markússon Hinsegin Mest lesið Viljum við stjórnarandstöðu sem þvælist ekki fyrir? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir Skoðun Skólar hafa stigið skrefið með góðum árangri Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Á að hita upp allan Faxaflóann? Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Á tímamótum: Sameinuðu þjóðirnar í 80 ár Vala Karen Viðarsdóttir,Védís Ólafsdóttir skrifar Skoðun Borgar sig að vanmeta menntun? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Samfylkingin hækkar gjöld á háskólanema Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötnin eru hjartsláttur fjarðarins Rakel Hinriksdóttir skrifar Skoðun Lygin um flóttamenn á Íslandi Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Mismunun skýrir aukningu erlendra fanga Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Farsæld barna í fyrirrúmi Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Hlúum að persónumiðaðri nálgun í öldrunarþjónustu Margrét Guðnadóttir skrifar Skoðun Viljum við stjórnarandstöðu sem þvælist ekki fyrir? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Skólar hafa stigið skrefið með góðum árangri Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Varst þú að kaupa gallaða fasteign? Sara Bryndís Þórsdóttir skrifar Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun „Glæpir“ Íslendinga Árni Davíðsson skrifar Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar Skoðun Fleiri átök = verri útkoma í lestri? Birgir Hrafn Birgisson skrifar Skoðun Biðin sem (enn) veikir og tekur Guðlaugur Eyjólfsson skrifar Skoðun Stafrænt netöryggisbelti Hrannar Ásgrímsson skrifar Skoðun Hvert stefnir ráðherra? Aðalsteinn Árni Baldursson skrifar Skoðun Free tuition Colin Fisher skrifar Skoðun Þegar fólkið okkar langar að deyja Sigurborg Sveinsdóttir,Svava Arnardóttir skrifar Skoðun Why protest works Adam Daniel Fishwick skrifar Skoðun Í senn minning og ákvörðun um framtíð Elliði Vignisson skrifar Skoðun Reynslunni ríkari eftir fjárhagsleg áföll síðustu ára Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Ríkisstjórn lobbýistanna Jón Ferdínand Estherarson skrifar Skoðun 7 símtöl í röð - en ekkert fer í gegn Gró Einarsdóttir skrifar Skoðun Áttaviti í öldrunarþjónustu Gunnlaugur Már Briem skrifar Sjá meira
Fordómar, sjálfsþroski og hinsegin dagar Nú eru Hinsegin dagar nýhafnir og sjaldan hefur þörfin á þeim verið meiri. Helst þyrftu allir dagar að vera hinsegin dagar, því það er sorglegt að verða vitni að því bakslagi sem orðið hefur í réttindabaráttu hinsegin fólks um allan heim. Ég er miðaldra, gagnkynhneigður karlmaður með kvíðaröskun og langar að deila með ykkur minni reynslu af fordómum gagnvart hinsegin samfélaginu Frá fordómum til skilnings Þegar ég var rúmlega tvítugur var ég mjög fordómafullur. Um leið var ég óöruggur í eigin skinni, hræddur og kvíðinn. Á þessum árum kom nákominn ættingi minn út úr skápnum og ég brást mjög illa við, sakaði viðkomandi um að vera að bulla og grínast í mér. Ég hafði fram að því ekki þekkt neinn sem var opinberlega samkynhneigður. Þetta kvöld bauð þessi ættingi minn mér og vinkonu minni út að borða á veitingastaðnum Ítalíu og síðan á barinn 22 til að hitta vini síni og kærustu/a. Með þessu var ætlunin að sýna fyrir mér að þetta væri ekkert grín, en ég afneitaði þessu öllu og vissi ekki einu sinni að barinn 22 væri yfirlýstur skemmtistaður samkynhneigðra á þessum tíma. Vá, hvað ég vildi að ég ætti tímavél og gæti farið aftur í tímann — faðmaðu þenna ættingja minn lengi og óskað honum innilega til hamingju með þetta hugrakka skref. En tíminn líður áfram og ég hef þroskast mikið á áratugunum sem liðin eru. Ég hef síðan þá bæði grátið og hlegið að þessum kjánalegu og fordómafullu viðbrögðum mínum með ættingja mínum. Einnig hef ég fengið þann heiður að fagna með vinum og ættingjum þegar þau hafa stigið fram sem hinsegin. Við eigum að fagna því þegar fólk þorir að stíga þetta mikilvæga skref. Ótti foreldra og samfélagslegir fordómar Sem foreldri skil ég vel að margir foreldrar sem bera ekki með sér fordóma gagnvart því að vera hinsegin — en þeir óttast fordóma samfélagsins og reyna því jafnvel að „fela“ hinseginleika barns síns. Þau spyrja sig: Hvernig mun barnið mitt bregðast við þegar einhver eys yfir það fúkyrðum og fordómum fyrir að vera hinsegin? Hvað þá ef barnið mitt er hán, trans, pan eða annað sem sumir sífellt hrista hausinn yfir? Í mínum huga snýst þessi ótti ekki um vanþóknun á barninu heldur um þá verndartilfinningu sem foreldrar bera . Sem betur fer hefur hin mikla barátta fyrir réttindum hinseginleikans í okkar samfélagi skilað okkur því að umræðan er opin og velkomin þrátt fyrir bakslag. En við verðum að muna að besta verndin sem við getum veitt fyrir börnin okkar er að skapa samfélag sem heldur áfram að taka umræðuna, upplýsa og taka öllum opnum örmum. Af hverju hræðumst við ástina? Hvers vegna reiðist fólk því að aðrir elska? Hvers vegna veldur það svona miklum viðbrögðum að fólk vilji vera það sjálft ? Er það ekki sameiginleg þrá flestra að elska og vera elskaður? Við sækjum flest í viðurkenningu, hlýju og tengsl. Það er því óskiljanlegt að einhverjir velji að bregðast við ást annarra með reiði og hatri. Kynnumst hinsegin manneskju Ég hvet alla sem finna fyrir fordómum gagnvart hinsegin fólki að reyna að eignast vin í hinsegin samfélaginu. Þegar þú kynnist manneskjunni á bak við skilgreininguna, breytist sjónarhornið. Þetta eru fólk af holdi og blóði — með drauma, vonir, breyskleika og styrk, rétt eins og þú. Af minni reynslu virðist meira að segja vera meiri kærleikur, hlýja og vinsemd í hinsegin samfélaginu en víða annars staðar í samfélaginu. Fræðsla og gleði sem mótvægi við hatur Ef þú berð fordóma, hvettu sjálfan þig til að stíga eitt skref í átt að skilningi. Heimsæktu samtök hinsegin fólks, fáðu fræðslu, mættu í viðburð og sjáðu manneskjurnar á bak við baráttuna og leyfðu þér að kynnast góðu fólki hvar sem það er í sveit sett. Og vonandi sjáumst við brosandi, full af ást og mannelskandi orku í Gleðigöngunni á laugardaginn. Um fordóma og von Það er ástæða fyrir því að fólk hatar. Fordómar spretta af óöryggi, ótta og oft vanlíðan. Enginn fæðist fordómafullur — en við lærum það af umhverfinu. En rétt eins og fordómar geta kviknað, þá er hægt að vinna bug á þeim. Með fræðslu, vináttu, opnu samtali og kærleika. Hinsegin fólk má líka ekki að láta hatrið sigra. Því hatrið er mannskemmandi tilfinning og ekki endurgjalda hatur með hatri, heldur með vorkunn, skilningi og þrautseigju. Vonum innilega að fólk sem hatar og sýnir mikla fordóma sjái ljósið einn daginn. Því sú manneskja sem ekki getur elskað, lifir innantómu lífi. Ástin á tímum haturs Í heimi þar sem gleðigöngur eru bannaðar og stríð geysa, þurfum við meira af ást, umhyggju og virðingu — ekki minna. Við þurfum fleiri þjóðarleiðtoga og stjórnmálamenn sem klæðast dragi í gleðigöngum og fagna fjölbreytileikanum. Það er von mín að þessi grein opni augu einhverra sem eru í skugganum og ástleysinu. Gleðilega og ástríka Hinsegin daga, kæra þjóð. Höfundur er næringarfræðingur, matvælafræðingur og einkaþjálfari.
Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun
Skoðun Sparnaðartillögur á kostnað atvinnulausra Finnbjörn A Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Atvinnustefna þarf líka að fjalla um rótgrónar atvinnugreinar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Aðgerðaáætlun í menntamálum ekki markviss Ingólfur Ásgeir Jóhannesson,Hermína Gunnþórsdóttir skrifar
Skoðun Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vörusvik Rafmenntar í nafni Kvikmyndaskóla Íslands og afleiðingar þeirra Böðvar Bjarki Pétursson,Friðrik Þór Friðriksson skrifar
Störf án staðsetningar - of hátt flækjustig eða rökrétt framþróun? Hildur Ösp Gylfadóttir,Áslaug Eir Hólmgeirsdóttir Skoðun