Líkur á nýju eldgosi meiri í seinni hluta september Lovísa Arnardóttir skrifar 4. september 2025 15:20 Siðasta eldgos hófst í júlí og lauk í byrjun ágúst. Björn Steinbekk Landris og kvikusöfnun undir Svartsengi heldur áfram. Í dag hafa um sex til sjö milljónir rúmmetra af kviku safnast undir Svartsengi frá síðasta eldgosi sem hófst í júlí. Í tilkynningu frá Veðurstofu segir að gert sé ráð fyrir að þegar um 12 milljónir rúmmetrar hafi safnast saman aukist líkurnar á nýjum atburði. Í tilkynningu Veðurstofunnar segir að miðað við reynslu af eldgosum á Sundhnúksgígaröðinni sé gert ráð fyrir að líkurnar á nýju kvikuhlaupi og eldgosi aukist þegar um það bil jafn mikið magn af kviku hefur safnast aftur undir Svartsengi og hljóp þaðan í atburðinum á undan. Ef horft er til síðasta atburðar þýði þetta að þegar tólf milljón rúmmetrar hafi bæst við undir Svartsengi ættu líkur á nýjum atburði að aukast. Þessu rúmmáli verður náð í seinni hluta september ef hraði kvikusöfnunar helst áfram stöðugur. Mikil óvissa með tímasetningu Reikna þurfi því með nýju eldgosi en óvissa um mögulega tímasetningu á því sé töluverð. Það magn kviku sem hafi safnast saman á milli eldgosa sé allt frá 12 milljónum upp í 31 milljón rúmmetra. Óvarlegt sé því að gera ráð fyrir að næsti atburður hagi sér eins og sá síðasti. „Gera þarf ráð fyrir því að síðasti atburður gæti hafa verið óvenjulegur í þessari röð eldgosa sem hafa orðið á Sundhnúksgígaröðinni hvað varðar það magn kviku sem þurfti að safnast saman undir Svartsengi til að koma að stað eldgosi. Reynslan af síðustu atburðum hefur einnig sýnt að hraði söfnunarinnar þarf ekki að breytast mikið svo að tímasetning á næsta mögulega eldgosi breytist um nokkrar vikur. Óvissan í tímasetningu á næsta atburði er því töluverð og núverandi kvikusöfnunartímabil getur dregist á langinn. Vöktun og viðbragð miðast við að eldgos gæti hafist hvenær sem er,“ segir í tilkynningunni. Gosmóða lagðist yfir nær landið allt í sumar þegar gaus. Vísir/Ívar Fannar Þá segir að ef til eldgoss komi sé líklegasti upptakastaðurinn á milli Sundhnúks og Stóra-Skógfells. Merki um að eldgos sé yfirvofandi er smáskjálftavirkni og merki um skarpa breytingu í aflögun sem sést á , ljósleiðara og GPS mælum sem og breyting á þrýstingi í borholum. Reikna þarf með að fyrirvari á eldgosi verði stuttur líkt og í fyrri atburðum, en þá hefur fyrirvarinn verið frá tuttugu mínútum upp í rúma fjóra tíma. Uppfæra hættumat Þá segir að hættumat hafi verið uppfært og gildi til 16. september nema breyting verði á virkninni. Breytingin frá fyrra hættumati sé sú að stærð svæðis C, Vogum, hafi verið breytt. Þar af leiðandi sé hætta af jarðfalli ofan í sprungur ekki lengur tilgreind fyrir þetta svæði. Nýja hraunbreiðan er áfram í flokknum nokkur hætta (gulur litur). Þá kemur fram í tilkynningu að skjálftavirkni hafi haldið áfram vestur af Kleifarvatni. Krýsuvík og nærliggjandi svæði séu sögulega þekkt fyrir jarðskjálftavirkni en virknin síðustu misseri tengist einkum gikkskjálftum vegna kvikuinnskotanna undir Fagradalsfjalli og Sundhnúk. Í Krýsuvík mælist nú landsig. Svæðið hefur áður sýnt sveiflur þar sem land rís eða sígur, sem tengjast jarðhitakerfinu og mögulega kvikuhreyfingum neðanjarðar, en eftir að eldgos hófust við Svartsengi í júlí 2023 hefur sigið orðið hraðara en áður hefur mælst. Unnið er að frekari greiningu á virkninni, en engin gögn benda til þess að kvika sé að færast nær yfirborði í Krýsuvík. Eldgos og jarðhræringar Eldgos á Reykjanesskaga Loftgæði Mest lesið Orrustuþotur yfir Borgundarhólmi og drónar trufla flug í Noregi Erlent „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ Innlent 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Innlent Fjöldi fórnarlamba eftir skothríð og íkveikju í kirkju mormóna Erlent Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Innlent Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Innlent Skora á Snorra að gefa kost á sér Innlent Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Innlent Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Innlent „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Innlent Fleiri fréttir 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Allt niður í þriggja mánaða fiðluleikara „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Umfangsmiklar árásir og símengað neysluvatn Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Um 200 nemendur eru í lögreglunámi á Akureyri Skora á Snorra að gefa kost á sér Bíll valt eftir flótta undan lögreglu og þrír slösuðust Reiknað með afskiptum af öllum samkomum Vítisengla Lögreglan með málið til rannsóknar Áframhaldandi aðgerðir gegn Vítisenglum Geirfinnsmálið, orkuöflun, gjaldeyrishöftin og íslenskan á Sprengisandi Drógu aflvana bát í land í Neskaupstað Með bílinn fullan af fíkniefnum „Það verður boðið fram í nafni VG“ Loka aftur fyrir umferð á slóðum Vítisengla „Þjóðaröryggisráð er ekki upp á punt“ Rak frá Bretlandi til Íslands á einum mánuði Bátur sekkur við Hafnarfjarðarhöfn Ellilífeyrisþegar sá hópur sem hafi það einna best Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Þór sækist eftir endurkjöri Furðar sig á þjóðaröryggisráði og rándýr barnaafmæli Aftur flagnar Vesturbæjarlaug: „Eins og hún sé með skallablett“ Þyrlan kölluð út vegna vélsleðaslyss á Langjökli „Gervigreind er líka fyrir heimilið“ Sjá meira
Í tilkynningu Veðurstofunnar segir að miðað við reynslu af eldgosum á Sundhnúksgígaröðinni sé gert ráð fyrir að líkurnar á nýju kvikuhlaupi og eldgosi aukist þegar um það bil jafn mikið magn af kviku hefur safnast aftur undir Svartsengi og hljóp þaðan í atburðinum á undan. Ef horft er til síðasta atburðar þýði þetta að þegar tólf milljón rúmmetrar hafi bæst við undir Svartsengi ættu líkur á nýjum atburði að aukast. Þessu rúmmáli verður náð í seinni hluta september ef hraði kvikusöfnunar helst áfram stöðugur. Mikil óvissa með tímasetningu Reikna þurfi því með nýju eldgosi en óvissa um mögulega tímasetningu á því sé töluverð. Það magn kviku sem hafi safnast saman á milli eldgosa sé allt frá 12 milljónum upp í 31 milljón rúmmetra. Óvarlegt sé því að gera ráð fyrir að næsti atburður hagi sér eins og sá síðasti. „Gera þarf ráð fyrir því að síðasti atburður gæti hafa verið óvenjulegur í þessari röð eldgosa sem hafa orðið á Sundhnúksgígaröðinni hvað varðar það magn kviku sem þurfti að safnast saman undir Svartsengi til að koma að stað eldgosi. Reynslan af síðustu atburðum hefur einnig sýnt að hraði söfnunarinnar þarf ekki að breytast mikið svo að tímasetning á næsta mögulega eldgosi breytist um nokkrar vikur. Óvissan í tímasetningu á næsta atburði er því töluverð og núverandi kvikusöfnunartímabil getur dregist á langinn. Vöktun og viðbragð miðast við að eldgos gæti hafist hvenær sem er,“ segir í tilkynningunni. Gosmóða lagðist yfir nær landið allt í sumar þegar gaus. Vísir/Ívar Fannar Þá segir að ef til eldgoss komi sé líklegasti upptakastaðurinn á milli Sundhnúks og Stóra-Skógfells. Merki um að eldgos sé yfirvofandi er smáskjálftavirkni og merki um skarpa breytingu í aflögun sem sést á , ljósleiðara og GPS mælum sem og breyting á þrýstingi í borholum. Reikna þarf með að fyrirvari á eldgosi verði stuttur líkt og í fyrri atburðum, en þá hefur fyrirvarinn verið frá tuttugu mínútum upp í rúma fjóra tíma. Uppfæra hættumat Þá segir að hættumat hafi verið uppfært og gildi til 16. september nema breyting verði á virkninni. Breytingin frá fyrra hættumati sé sú að stærð svæðis C, Vogum, hafi verið breytt. Þar af leiðandi sé hætta af jarðfalli ofan í sprungur ekki lengur tilgreind fyrir þetta svæði. Nýja hraunbreiðan er áfram í flokknum nokkur hætta (gulur litur). Þá kemur fram í tilkynningu að skjálftavirkni hafi haldið áfram vestur af Kleifarvatni. Krýsuvík og nærliggjandi svæði séu sögulega þekkt fyrir jarðskjálftavirkni en virknin síðustu misseri tengist einkum gikkskjálftum vegna kvikuinnskotanna undir Fagradalsfjalli og Sundhnúk. Í Krýsuvík mælist nú landsig. Svæðið hefur áður sýnt sveiflur þar sem land rís eða sígur, sem tengjast jarðhitakerfinu og mögulega kvikuhreyfingum neðanjarðar, en eftir að eldgos hófust við Svartsengi í júlí 2023 hefur sigið orðið hraðara en áður hefur mælst. Unnið er að frekari greiningu á virkninni, en engin gögn benda til þess að kvika sé að færast nær yfirborði í Krýsuvík.
Eldgos og jarðhræringar Eldgos á Reykjanesskaga Loftgæði Mest lesið Orrustuþotur yfir Borgundarhólmi og drónar trufla flug í Noregi Erlent „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ Innlent 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Innlent Fjöldi fórnarlamba eftir skothríð og íkveikju í kirkju mormóna Erlent Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Innlent Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Innlent Skora á Snorra að gefa kost á sér Innlent Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Innlent Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Innlent „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Innlent Fleiri fréttir 29 prósent heimila skipuð einstæðingum: „Meðvituð ákvörðun til að njóta frelsis“ Aldrei neinn afsláttur gefinn í flugprófunum Allt niður í þriggja mánaða fiðluleikara „Virðist bitna á saklausum ferðamönnum“ „Ákveðinn miski“ að geta ekki treyst vatninu Flúði próflaus undan lögreglu með einum of marga farþega þegar bíllinn valt Umfangsmiklar árásir og símengað neysluvatn Báturinn áður sokkið í sömu höfn og án skýringar Drukkinn ökumaður keyrði á þrjá bíla og reyndi að stinga af Um 200 nemendur eru í lögreglunámi á Akureyri Skora á Snorra að gefa kost á sér Bíll valt eftir flótta undan lögreglu og þrír slösuðust Reiknað með afskiptum af öllum samkomum Vítisengla Lögreglan með málið til rannsóknar Áframhaldandi aðgerðir gegn Vítisenglum Geirfinnsmálið, orkuöflun, gjaldeyrishöftin og íslenskan á Sprengisandi Drógu aflvana bát í land í Neskaupstað Með bílinn fullan af fíkniefnum „Það verður boðið fram í nafni VG“ Loka aftur fyrir umferð á slóðum Vítisengla „Þjóðaröryggisráð er ekki upp á punt“ Rak frá Bretlandi til Íslands á einum mánuði Bátur sekkur við Hafnarfjarðarhöfn Ellilífeyrisþegar sá hópur sem hafi það einna best Rándýr og stórbrotin afmæli hitta ekki í mark hjá krökkunum Þór sækist eftir endurkjöri Furðar sig á þjóðaröryggisráði og rándýr barnaafmæli Aftur flagnar Vesturbæjarlaug: „Eins og hún sé með skallablett“ Þyrlan kölluð út vegna vélsleðaslyss á Langjökli „Gervigreind er líka fyrir heimilið“ Sjá meira