Hlutu risastyrk til að stofna miðstöð um gervigreind Árni Sæberg skrifar 13. október 2025 13:08 Lilja Dögg Jónsdóttir er framkvæmdastjóri Almannaróms, sem leiðir verkefnið. Almannarómur Evrópska miðstöðin EuroHPC Joint Undertaking hefur veitt íslensku samstarfsverkefni styrk upp á ríflega 700 milljónir króna til að koma á fót miðstöð á Íslandi fyrir gervigreind og stórvirka tölvuvinnslu (e. HPC). Verkefnið er leitt af Almannarómi í samstarfi við Háskóla Íslands, Háskólann í Reykjavík, Vísindagarða HÍ, Veðurstofu Íslands og Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum. Þetta segir í tilkynningu á vef Almannaróms. Þar segir að miðstöðin muni bjóða upp á aðgang að reikniafli, gervigreindarhugbúnaði, gagnasöfnum og sérfræðiráðgjöf til að þróa, þjálfa og prófa nýjar lausnir á sviði gervigreindar. Stuðningurinn sé hugsaður fyrir aðila sem eru með lausnir á þróunarstigi og brúar rekstrarbil þar til þær verða tilbúnar í almennan rekstur. Sýnir kraftinn í vísindasamfélaginu „Þessi tíðindi marka tímamót og allir sem lagt hafa hönd á plóg eiga mikið hrós skilið. Enn og aftur sjáum við kraftinn í íslenska vísinda- og nýsköpunarsamfélaginu, sem skilar sér í þessum risastyrk. Hér stígum við stórt skref inn í framtíð þar sem Íslendingar verða fullgildir þátttakendur í gervigreindarbyltingunni og geta gripið tækifærin sem í henni felast,“ er haft eftir Loga Einarssyni, menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðherra. Logi Einarsson er menningar, nýsköpunar- og háskólaráðherra. Ráðuneyti hans styður verkefnið.Vísir/Einar Sérstaklega verði horft til lausna á sviði heilbrigðismála, loftslags- og umhverfisrannsókna, endurnýjanlegrar orku, framleiðslu- og verkfræði og opinberrar stjórnsýslu, þar sem máltækni og íslensk tunga verði áhersluþættir sem ganga þvert á starfið. Miðstöðin verði með starfsstöð á skrifstofu Almannaróms í Vísindagörðum HÍ í Grósku. Tækifæri og verðmæti fyrir samfélagið „Við ætlum að auðvelda fyrirtækjum og stofnunum að prófa sig áfram í hagnýtingu gervigreindar með greiðum og gjaldfrjálsum aðgangi að reikniafli og sérfræðiþekkingu. Með samstarfi þessara ólíku stofnana bjóðum við breiðan þekkingargrunn og frábæra aðstöðu sem við erum sannfærð um að muni skapa tækifæri og verðmæti fyrir íslenskt samfélag,“ er haft eftir Lilju Dögg Jónsdóttur, framkvæmdastjóra Almannaróms. Almannarómur er sjálfseignarstofnun um eflingu máltæknilausna fyrir íslensku og vinnur að því að tryggja að íslenskan standi jafnfætis öðrum tungumálum í tækniheiminum. Veitir aðgang að gervigreindarverksmiðjum Þá segir að styrkurinn veiti aðgang að umfangsmiklu neti evrópskra gervigreindarverksmiðja og sé fjármagnað af Horizon Europe-áætlun Evrópusambandsins. Íslenska miðstöðin verði tengd við LUMI AI Factory í Finnlandi, þar sem ein öflugasta ofurtölva Evrópu sé staðsett. Verkefnið miði að því að veita íslenskum sprotum, litlum og meðalstórum fyrirtækjum og opinberum stofnunum beinan aðgang að nýjustu og bestu gervigreindarinnviðum og -þekkingu sem völ er á í Evrópu. Verkefnið njóti stuðnings menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðuneytisins og styðji beint við framkvæmd Aðgerðaáætlunar um gervigreind 2025-2027, sem menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðuneytið hafi gefið út í sumar. Lögð verði sérstök áhersla á ábyrga og trausta gervigreind í samræmi við evrópsk lög og reglur á sviði gervigreindar og persónuverndar. Alls þrettán verkefni Heildarumfang verkefnisins sé um 1,4 milljarðar íslenskra króna og sé styrkt að helmingi af EuroHPC JU en íslensku samstarfsaðilarnir leggi til hinn helminginn í formi vinnu, húsnæðis og verkefnafjármagns. Íslenska umsóknin hafi verið metin á meðal þeirra allra bestu sem bárust sjóðnum en alls hafi þrettán verkefni í Evrópu hlotið styrki til að koma á fót svæðisbundnum miðstöðvum sem tengjast stærri gervigreindarverksmiðjum á borð við LUMI. LUMI hafi lengi verið ein öflugasta ofurtölva Evrópu en nýlega hafi umfang og umgjörð starfsemi í kringum hana verið stækkuð þegar hún kom af stað þjónustu sinni sem gervigreindarverksmiðja styrkt af EuroHPC JU. Slíkum gervigreindarverksmiðjum sé verið að koma á laggirnar víða um Evrópu, sem hluta af víðtækri áætlun sambandsins í málefnum gervigreindar. Stofnunin Euro HPC JU hafi nú komið 19 gervigreindarverksmiðjum af stað á vegum áætlunarinnar. Til viðbótar við gervigreindarverksmiðjurnar hafi stofnunin nú úthlutað styrkjum fyrir svokallaðar landsmiðstöðvar sem þjóni sem eins konar útibú eða tengingar gervigreindarverksmiðjanna við önnur svæði. Íslenska miðstöðin verði þannig landsmiðstöð Íslands með tengingu við LUMI AI Factory. Gervigreind Mest lesið Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Viðskipti innlent Af hverju hefur lánið ekki lækkað? Viðskipti innlent Matarinnkaupum frestað fram yfir mánaðamót Neytendur Eyddu illa fengnum milljónum í bíla og rafmyntir Viðskipti innlent Afreksíþróttamenn sendast með tvö þúsund matarskammta á dag Viðskipti innlent Vextir geti lækkað fyrr og lækkað meira Viðskipti innlent Segist engin deili kunna á rafmyntajöfri sem hann náðaði Viðskipti erlent Amaroq staðfestir merkilegan fund sjaldgæfra jarðmálma Viðskipti innlent Eldmóðurinn slokknar ekki þótt kertin séu orðin sjötíu Framúrskarandi fyrirtæki Fullyrðingar Sigurðar um minni verðbólgu standist ekki Viðskipti innlent Fleiri fréttir Fullyrðingar Sigurðar um minni verðbólgu standist ekki Bein útsending: Í hvað á orkan að fara? Sækja á fjórða milljarð króna Afreksíþróttamenn sendast með tvö þúsund matarskammta á dag Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Amaroq staðfestir merkilegan fund sjaldgæfra jarðmálma Af hverju hefur lánið ekki lækkað? Vextir geti lækkað fyrr og lækkað meira Eyddu illa fengnum milljónum í bíla og rafmyntir Segja Tango Travel verða að fara í gjaldþrot Stálu hundruðum milljóna hjá Landsbankanum Gengi Alvotech aldrei lægra 25 sagt upp í fiskvinnslu „Hætt við því að það muni bitna á leigjendum“ „Nær engar líkur á vaxtalækkun“ Uppsagnir hjá Morgunblaðinu Gengi Alvotech hrynur „Misvitrir stjórnmálamenn“ skattleggi útgerðina í drep Alvotech fær ekki leyfi fyrir hliðstæðu Simponi að svo stöddu „Ástand sem við getum ekki búið við til lengdar“ Hefur aldrei upplifað aðra eins óvissu á þrettán ára ferli Tiltölulega lítil áhrif af breytingum Seðlabankans Telur að aðrar ferðaskrifstofur muni fylgja í kjölfarið Tango Travel hættir vegna gjaldþrots Play Of snemmt að segja hvort vaxtadómurinn geri lán dýrari eða ódýrari Töldu hættu stafa af einkaþotufyrirtækinu sem var svipt starfsleyfi Gervigreindarknúið snjallsiglingarkerfi hlaut Nýsköpunarverðlaunin Högnuðust um tæpa sjö milljarða Tilkynna breytingar á lánaframboði Sverrir Einar söðlar um og selur Þrastalund Sjá meira
Þetta segir í tilkynningu á vef Almannaróms. Þar segir að miðstöðin muni bjóða upp á aðgang að reikniafli, gervigreindarhugbúnaði, gagnasöfnum og sérfræðiráðgjöf til að þróa, þjálfa og prófa nýjar lausnir á sviði gervigreindar. Stuðningurinn sé hugsaður fyrir aðila sem eru með lausnir á þróunarstigi og brúar rekstrarbil þar til þær verða tilbúnar í almennan rekstur. Sýnir kraftinn í vísindasamfélaginu „Þessi tíðindi marka tímamót og allir sem lagt hafa hönd á plóg eiga mikið hrós skilið. Enn og aftur sjáum við kraftinn í íslenska vísinda- og nýsköpunarsamfélaginu, sem skilar sér í þessum risastyrk. Hér stígum við stórt skref inn í framtíð þar sem Íslendingar verða fullgildir þátttakendur í gervigreindarbyltingunni og geta gripið tækifærin sem í henni felast,“ er haft eftir Loga Einarssyni, menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðherra. Logi Einarsson er menningar, nýsköpunar- og háskólaráðherra. Ráðuneyti hans styður verkefnið.Vísir/Einar Sérstaklega verði horft til lausna á sviði heilbrigðismála, loftslags- og umhverfisrannsókna, endurnýjanlegrar orku, framleiðslu- og verkfræði og opinberrar stjórnsýslu, þar sem máltækni og íslensk tunga verði áhersluþættir sem ganga þvert á starfið. Miðstöðin verði með starfsstöð á skrifstofu Almannaróms í Vísindagörðum HÍ í Grósku. Tækifæri og verðmæti fyrir samfélagið „Við ætlum að auðvelda fyrirtækjum og stofnunum að prófa sig áfram í hagnýtingu gervigreindar með greiðum og gjaldfrjálsum aðgangi að reikniafli og sérfræðiþekkingu. Með samstarfi þessara ólíku stofnana bjóðum við breiðan þekkingargrunn og frábæra aðstöðu sem við erum sannfærð um að muni skapa tækifæri og verðmæti fyrir íslenskt samfélag,“ er haft eftir Lilju Dögg Jónsdóttur, framkvæmdastjóra Almannaróms. Almannarómur er sjálfseignarstofnun um eflingu máltæknilausna fyrir íslensku og vinnur að því að tryggja að íslenskan standi jafnfætis öðrum tungumálum í tækniheiminum. Veitir aðgang að gervigreindarverksmiðjum Þá segir að styrkurinn veiti aðgang að umfangsmiklu neti evrópskra gervigreindarverksmiðja og sé fjármagnað af Horizon Europe-áætlun Evrópusambandsins. Íslenska miðstöðin verði tengd við LUMI AI Factory í Finnlandi, þar sem ein öflugasta ofurtölva Evrópu sé staðsett. Verkefnið miði að því að veita íslenskum sprotum, litlum og meðalstórum fyrirtækjum og opinberum stofnunum beinan aðgang að nýjustu og bestu gervigreindarinnviðum og -þekkingu sem völ er á í Evrópu. Verkefnið njóti stuðnings menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðuneytisins og styðji beint við framkvæmd Aðgerðaáætlunar um gervigreind 2025-2027, sem menningar-, nýsköpunar- og háskólaráðuneytið hafi gefið út í sumar. Lögð verði sérstök áhersla á ábyrga og trausta gervigreind í samræmi við evrópsk lög og reglur á sviði gervigreindar og persónuverndar. Alls þrettán verkefni Heildarumfang verkefnisins sé um 1,4 milljarðar íslenskra króna og sé styrkt að helmingi af EuroHPC JU en íslensku samstarfsaðilarnir leggi til hinn helminginn í formi vinnu, húsnæðis og verkefnafjármagns. Íslenska umsóknin hafi verið metin á meðal þeirra allra bestu sem bárust sjóðnum en alls hafi þrettán verkefni í Evrópu hlotið styrki til að koma á fót svæðisbundnum miðstöðvum sem tengjast stærri gervigreindarverksmiðjum á borð við LUMI. LUMI hafi lengi verið ein öflugasta ofurtölva Evrópu en nýlega hafi umfang og umgjörð starfsemi í kringum hana verið stækkuð þegar hún kom af stað þjónustu sinni sem gervigreindarverksmiðja styrkt af EuroHPC JU. Slíkum gervigreindarverksmiðjum sé verið að koma á laggirnar víða um Evrópu, sem hluta af víðtækri áætlun sambandsins í málefnum gervigreindar. Stofnunin Euro HPC JU hafi nú komið 19 gervigreindarverksmiðjum af stað á vegum áætlunarinnar. Til viðbótar við gervigreindarverksmiðjurnar hafi stofnunin nú úthlutað styrkjum fyrir svokallaðar landsmiðstöðvar sem þjóni sem eins konar útibú eða tengingar gervigreindarverksmiðjanna við önnur svæði. Íslenska miðstöðin verði þannig landsmiðstöð Íslands með tengingu við LUMI AI Factory.
Gervigreind Mest lesið Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Viðskipti innlent Af hverju hefur lánið ekki lækkað? Viðskipti innlent Matarinnkaupum frestað fram yfir mánaðamót Neytendur Eyddu illa fengnum milljónum í bíla og rafmyntir Viðskipti innlent Afreksíþróttamenn sendast með tvö þúsund matarskammta á dag Viðskipti innlent Vextir geti lækkað fyrr og lækkað meira Viðskipti innlent Segist engin deili kunna á rafmyntajöfri sem hann náðaði Viðskipti erlent Amaroq staðfestir merkilegan fund sjaldgæfra jarðmálma Viðskipti innlent Eldmóðurinn slokknar ekki þótt kertin séu orðin sjötíu Framúrskarandi fyrirtæki Fullyrðingar Sigurðar um minni verðbólgu standist ekki Viðskipti innlent Fleiri fréttir Fullyrðingar Sigurðar um minni verðbólgu standist ekki Bein útsending: Í hvað á orkan að fara? Sækja á fjórða milljarð króna Afreksíþróttamenn sendast með tvö þúsund matarskammta á dag Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Amaroq staðfestir merkilegan fund sjaldgæfra jarðmálma Af hverju hefur lánið ekki lækkað? Vextir geti lækkað fyrr og lækkað meira Eyddu illa fengnum milljónum í bíla og rafmyntir Segja Tango Travel verða að fara í gjaldþrot Stálu hundruðum milljóna hjá Landsbankanum Gengi Alvotech aldrei lægra 25 sagt upp í fiskvinnslu „Hætt við því að það muni bitna á leigjendum“ „Nær engar líkur á vaxtalækkun“ Uppsagnir hjá Morgunblaðinu Gengi Alvotech hrynur „Misvitrir stjórnmálamenn“ skattleggi útgerðina í drep Alvotech fær ekki leyfi fyrir hliðstæðu Simponi að svo stöddu „Ástand sem við getum ekki búið við til lengdar“ Hefur aldrei upplifað aðra eins óvissu á þrettán ára ferli Tiltölulega lítil áhrif af breytingum Seðlabankans Telur að aðrar ferðaskrifstofur muni fylgja í kjölfarið Tango Travel hættir vegna gjaldþrots Play Of snemmt að segja hvort vaxtadómurinn geri lán dýrari eða ódýrari Töldu hættu stafa af einkaþotufyrirtækinu sem var svipt starfsleyfi Gervigreindarknúið snjallsiglingarkerfi hlaut Nýsköpunarverðlaunin Högnuðust um tæpa sjö milljarða Tilkynna breytingar á lánaframboði Sverrir Einar söðlar um og selur Þrastalund Sjá meira