Hætta notkun metanhemjandi íblöndunarefnis Jón Ísak Ragnarsson skrifar 14. nóvember 2025 23:35 Kýr í haga á Íslandi. Mynd úr safni. Vísir/Anton Brink Danskir bændur eru margir hættir að gefa kúm sínum fóður með íblöndunarefninu Bovaer, sem á að draga úr metanlosun dýranna þegar þau ropa og prumpa. Danir byrjuðu að nota efnið í fóður í október síðastliðnum, en eftir fjölmargar tilkynningar um veikindi meðal kúa, og jafnvel dauðsföll, hafa margir bændur frestað því að nota efnið á meðan málið er rannsakað. Samkvæmt reglugerð danskra yfirvalda þurftu öll dönsk kúabú með fleiri en fimmtíu kýr að nota íblöndunarefnið að minnsta kosti áttatíu daga á ári, frá með 1. janúar 2025. Skömmu eftir að danskir bændur fóru að nota efnið í fóður fóru að berast tilkynningar frá þeim um veikindi meðal kúnna, hita, niðurgang, frjósemisvandamál, minni mjólkurframleiðslu, og nokkur dauðsföll. Harald Olesen, danskur kúabóndi, sagði í viðtali við effektivlandbrug, að honum þætti óeðlilegt að bændur væru þvingaðir til að nota íblöndunarefnið, þar sem lítið væri vitað um áhrif þess á kýrnar til lengri tíma. Aðrir danskir bændur hafa furðað sig á neikvæðri umræðu um Bovaer. Ekki hefur verið sýnt fram á bein tengsl efnisins við veikindi kúna, en framleiðandi efnisins, hollenska fyrirtækið DSM-Firmenich, segir að engar sannanir liggi fyrir um að efnið valdi slíkum veikindum. Bovaer sé notað víða annars staðar í Evrópulöndum og hafi gefið góða raun. Rannsóknir hafi sýnt fram á að með notkun efnisins minnki metanlosun kúnna verulega. Samkvæmt umfjöllun VG í Noregi stóð einnig til að byrja nota efnið í norskum landbúnaði á næstunni, en því hefur verið frestað vegna reynslunnar í Danmörku. Tekin hefur verið ákvörðun um að bíða niðurstaðna úr rannsóknum á veiku kúnum í Danmörku áður en haldið verður áfram með verkefnið í Noregi. Landbúnaður Danmörk Mest lesið „Markmið mitt var bara að ná byssunni af honum“ Erlent Sósíalistar líta til harðstjórnarríkja sem fyrirmynda Innlent Í deilum við nágrannann vegna trjáa Erlent Umkringdu Taívan og æfðu lokanir hafna Erlent Þrír réðust á einn og höfðu af honum farsíma Innlent Tvær þyrlur sækja fjóra eftir alvarlegan árekstur á Fagurhólsmýri Innlent „Gamla góða Ísland, bara betra“ Innlent Frímúrarareglan vill lögbann á nýjar lögreglureglur Erlent Milljón dalir eða meira fyrir náðun Erlent Trump telur friðarsamkomulag mögulegt innan nokkurra vikna Erlent Fleiri fréttir Frímúrarareglan vill lögbann á nýjar lögreglureglur Milljón dalir eða meira fyrir náðun Umkringdu Taívan og æfðu lokanir hafna „Markmið mitt var bara að ná byssunni af honum“ Minnst einn látinn eftir að tvær þyrlur rákust saman í loftinu Trump telur friðarsamkomulag mögulegt innan nokkurra vikna „Þetta er ansi flókið, en þó ekki svo flókið“ Átti gott samtal við Pútín Skildu farþega eftir í fyrri ferð og strönduðu í annarri Í deilum við nágrannann vegna trjáa Mesti snjór í New York í fjögur ár Þrír létust í óveðrinu Ræðir uppfærða friðaráætlun við Trump í dag Þriðji KFC-morðinginn fundinn rúmlega fjörutíu árum síðar Maðurinn sem var næstur í röðinni hjá mormónum látinn Einn látinn í óveðrinu í Svíþjóð Níu handteknir fyrir að safna pening fyrir Hamas Fjórir göngumenn látnir eftir snjóflóð í Grikklandi Brenndu rangt lík Leita í rústum íbúðahúsa Noregur hyggst innleiða samfélagsmiðlabann Semja aftur um vopnahlé Ísrael viðurkennir sjálfstæði Sómalílands fyrst allra landa Röð stunguárása í neðanjarðarlestinni Loftárásum fagnað sem „stórkostlegri jólagjöf“ og meira sagt í vændum Minnst fimmtán særðir eftir hnífa- og efnaárás í Japan Mun funda með Trump „í náinni framtíð“ Fyrirskipaði árásir á „hryðjuverkaúrhrök“ í Nígeríu Rússar opna leikhúsið í Maríupól á ný Yfir hundrað handteknir grunaðir um að skipuleggja árásir á gamlársdag Sjá meira
Samkvæmt reglugerð danskra yfirvalda þurftu öll dönsk kúabú með fleiri en fimmtíu kýr að nota íblöndunarefnið að minnsta kosti áttatíu daga á ári, frá með 1. janúar 2025. Skömmu eftir að danskir bændur fóru að nota efnið í fóður fóru að berast tilkynningar frá þeim um veikindi meðal kúnna, hita, niðurgang, frjósemisvandamál, minni mjólkurframleiðslu, og nokkur dauðsföll. Harald Olesen, danskur kúabóndi, sagði í viðtali við effektivlandbrug, að honum þætti óeðlilegt að bændur væru þvingaðir til að nota íblöndunarefnið, þar sem lítið væri vitað um áhrif þess á kýrnar til lengri tíma. Aðrir danskir bændur hafa furðað sig á neikvæðri umræðu um Bovaer. Ekki hefur verið sýnt fram á bein tengsl efnisins við veikindi kúna, en framleiðandi efnisins, hollenska fyrirtækið DSM-Firmenich, segir að engar sannanir liggi fyrir um að efnið valdi slíkum veikindum. Bovaer sé notað víða annars staðar í Evrópulöndum og hafi gefið góða raun. Rannsóknir hafi sýnt fram á að með notkun efnisins minnki metanlosun kúnna verulega. Samkvæmt umfjöllun VG í Noregi stóð einnig til að byrja nota efnið í norskum landbúnaði á næstunni, en því hefur verið frestað vegna reynslunnar í Danmörku. Tekin hefur verið ákvörðun um að bíða niðurstaðna úr rannsóknum á veiku kúnum í Danmörku áður en haldið verður áfram með verkefnið í Noregi.
Landbúnaður Danmörk Mest lesið „Markmið mitt var bara að ná byssunni af honum“ Erlent Sósíalistar líta til harðstjórnarríkja sem fyrirmynda Innlent Í deilum við nágrannann vegna trjáa Erlent Umkringdu Taívan og æfðu lokanir hafna Erlent Þrír réðust á einn og höfðu af honum farsíma Innlent Tvær þyrlur sækja fjóra eftir alvarlegan árekstur á Fagurhólsmýri Innlent „Gamla góða Ísland, bara betra“ Innlent Frímúrarareglan vill lögbann á nýjar lögreglureglur Erlent Milljón dalir eða meira fyrir náðun Erlent Trump telur friðarsamkomulag mögulegt innan nokkurra vikna Erlent Fleiri fréttir Frímúrarareglan vill lögbann á nýjar lögreglureglur Milljón dalir eða meira fyrir náðun Umkringdu Taívan og æfðu lokanir hafna „Markmið mitt var bara að ná byssunni af honum“ Minnst einn látinn eftir að tvær þyrlur rákust saman í loftinu Trump telur friðarsamkomulag mögulegt innan nokkurra vikna „Þetta er ansi flókið, en þó ekki svo flókið“ Átti gott samtal við Pútín Skildu farþega eftir í fyrri ferð og strönduðu í annarri Í deilum við nágrannann vegna trjáa Mesti snjór í New York í fjögur ár Þrír létust í óveðrinu Ræðir uppfærða friðaráætlun við Trump í dag Þriðji KFC-morðinginn fundinn rúmlega fjörutíu árum síðar Maðurinn sem var næstur í röðinni hjá mormónum látinn Einn látinn í óveðrinu í Svíþjóð Níu handteknir fyrir að safna pening fyrir Hamas Fjórir göngumenn látnir eftir snjóflóð í Grikklandi Brenndu rangt lík Leita í rústum íbúðahúsa Noregur hyggst innleiða samfélagsmiðlabann Semja aftur um vopnahlé Ísrael viðurkennir sjálfstæði Sómalílands fyrst allra landa Röð stunguárása í neðanjarðarlestinni Loftárásum fagnað sem „stórkostlegri jólagjöf“ og meira sagt í vændum Minnst fimmtán særðir eftir hnífa- og efnaárás í Japan Mun funda með Trump „í náinni framtíð“ Fyrirskipaði árásir á „hryðjuverkaúrhrök“ í Nígeríu Rússar opna leikhúsið í Maríupól á ný Yfir hundrað handteknir grunaðir um að skipuleggja árásir á gamlársdag Sjá meira