Á þjóðhátíðardegi 17. júní 2007 01:00 Ég vil byrja á því að óska lesendum Fréttablaðsins gleðilegs þjóðhátíðardags. Þennan dag gleðjumst við, borðum þessar blessuðu pylsur, blásum í blöðrur, förum í skrúðgöngur og skemmtum okkur fram á nótt. Þennan dag rifjum við upp söguna, minnumst þeirra sem á vörðuðu brautina til sjálfstæðis og hugleiðum hvert þessi sameiginlega vegferð okkar muni leiða. Til allrar hamingju er bjart nærri allan sólarhringinn þannig að það gefst nokkur tími til að komast yfir allt þetta. Ég mæli heldur með því að byrja á því að velta vegferðinni og sögunni fyrir sér áður en hæ hó og jíbí jei-ið byrjar. Okkur miðar velÞað er með ólíkindum hvað okkur Íslendingum hefur miðað á undanförnum árum. Vandfundin er sú þjóð sem hefur náð að bæta lífskjör sín betur og á sú fullyrðing við hvort sem horft er til síðustu hundrað ára eða síðasta áratugar. Á þessum tíma hefur okkur tekist að vinna bug á ömurlegri fátækt og bjargarleysi, komist til bjargálna og nú erum við í hópi ríkustu þjóða veraldar. Auðvitað búum við ekki í fullkomnu landi, en það er ástæða fyrir okkur til að gleðjast í dag yfir þeim árangri sem náðst hefur. Ástæða er einnig til að vera bjartsýn þegar við horfum fram á veginn. Við erum ung þjóð, sköpunarkrafturinn í atvinnulífinu er mikill, frumkvöðlar eru á hverju strái og okkur hefur vaxið ásmegin í viðskiptum okkar á erlendri grund. Ríkiskassinn stendur vel, skattar eru lágir og munu lækka enn, lífeyrissjóðirnir eru meðal þeirra bestu í heimi og innviðir samfélagsins hafa styrkst til muna. Landið okkar er fagurt og frítt og okkur miðar áfram í átt að þokkalegri sátt um hvernig við eigum að nýta náttúruna og vernda. Sóknarfærin okkar liggja í menntun og vísindum; mannauðurinn, ásamt gríðarlegum náttúruauðlindum, verður aflvaki hagvaxtar og nýsköpunar á næstu árum og áratugum. Einhver ánægjulegasta breyting á íslensku efhanagslífi er vöxtur fjármálaþjónustunnar, sóknarfærin á þeim vettvangi eru óendanleg og einu takmörkin eru við sjálf. Til lengri tíma horft er engum vafa undirorpið að langtímahorfur okkar eru góðar, svo gripið sé til orðfæris bankamanna. En vandamálalaust verður þetta ekki. Ef horft er til næstu missera þá á enn eftir að koma í ljós hvort það takist að lenda efnahagslífinu mjúklega eða hvort við fáum högg. Háir vextir Seðlabankans geta ekki staðið endalaust, það hlýtur að líða að því að þeir lækki. En sérstakt áhyggjuefni er núna sú staðreynd hversu illa gengur að byggja upp þorskstofninn, þrátt fyrir að við höfum farið býsna nærri ráðgjöf fiskifræðinga nú um nokkra hríð. Fyrir vikið er staða landsbyggðarinnar að veikjast, minnkandi afli, ásamt reyndar hagræðingu, hefur leitt til þess að ársverkum í sjávarútvegi hefur fækkað úr 15.500 árið 1996 í 8.400 tíu árum síðar. Þetta segir til sín í atvinnulífi landsbyggðarinnar. Ríkisstyrktur sjávarútvegur?Framsal aflaheimilda er forsenda aflamarkskerfisins, möguleikinn til að kaupa og selja aflaheimildir er megin skilyrði þess að hagræðing náist í greininni. Vitanlega getur framsalið valdið vandamálum á landsbyggðinni, einkum á smæstu stöðunum. En það er ekkert vit í því að ætla að styrkja sjávarþorpin með því að vængstýfa sjávarútveginn. Á árunum 1980 til 1984 var tap á sjávarútveginum á bilinu 5 til 9 prósent og það þurfti að eyða skattfé til þess að koma í veg fyrir fjöldagjaldþrot í greininni. Atvinnuöryggið var ekkert við þær aðstæður, aðalatvinnuvegur landsbyggðarinnar var á hnjánum og allt hagkerfið var upp í loft. Þetta var fyrir daga aflamarkskerfisins. Frá 1991 hefur greinin hins vegar verið rekin með hagnaði nærri á hverju ári og verðmæti aflaheimilda endurspeglar þá trú sem útgerðarmenn og fjármálastofnanir hafa á framtíðinni. Eflum hafrannsóknirAðgerðir í byggðamálum verða því að beinast að samgöngum, samkeppnisstöðu, menntamálum og menningarmálum. Það tapa allir á því að draga úr hagkvæmni sjávarútvegsins. Jafnframt er nauðsynlegt að að skoða betur samspil fiskveiðiráðgjafarinnar og fiskveiðistjórnunarinnar, án þess að hróflað verði við eignarréttindum útgerðarmanna. Sem innlegg í þá umræðu hef ég áður lagt til að stofnuð verði hafrannsóknardeild við Háskóla Íslands sem skili til ráðherra tillögum sínum samhliða tillögum Hafró. Ég mun ræða nánar þessa hugmynd í næstu grein sem mun birtast í ágúst næstkomandi, þangað til mun ég taka mér frí frá skrifum. Að lokum vil ég endurtaka óskir mínar um gleðilegan þjóðhátíðardag. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun Mest lesið Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun Skattaferðalandið Ísland Björn Ragnarsson Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir Skoðun Einkavæðing orkunnar, skattasniðganga og lífeyrissjóðir Ögmundur Jónasson Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson Skoðun Er gervigreindarprestur trúlaus eða trúaður? Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Einkavæðing orkunnar, skattasniðganga og lífeyrissjóðir Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Er gervigreindarprestur trúlaus eða trúaður? Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Skattaferðalandið Ísland Björn Ragnarsson skrifar Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Á hvorum endanum viljum við byrja að skera af? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Bakslag í opinberri þróunarsamvinnu Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Fyrirmyndar forvarnarstefna í Mosfellsbæ Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Kína mun ekki bjarga Vesturlöndum að þessu sinni Sæþór Randalsson skrifar Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar Skoðun Draghi-skýrslan og veikleikar Íslands Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Nokkur orð um sérlausn í flugi Birna Sigrún Hallsdóttir,Hrafnhildur Bragadóttir skrifar Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson skrifar Skoðun Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íbúðalán Landsbankans og fyrstu kaupendur Helgi Teitur Helgason skrifar Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal skrifar Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Ógn og ofbeldi á vinnustöðum – hvað er til ráða Gísli Níls Einarsson skrifar Skoðun Lesum meira með börnunum okkar Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson skrifar Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson skrifar Sjá meira
Ég vil byrja á því að óska lesendum Fréttablaðsins gleðilegs þjóðhátíðardags. Þennan dag gleðjumst við, borðum þessar blessuðu pylsur, blásum í blöðrur, förum í skrúðgöngur og skemmtum okkur fram á nótt. Þennan dag rifjum við upp söguna, minnumst þeirra sem á vörðuðu brautina til sjálfstæðis og hugleiðum hvert þessi sameiginlega vegferð okkar muni leiða. Til allrar hamingju er bjart nærri allan sólarhringinn þannig að það gefst nokkur tími til að komast yfir allt þetta. Ég mæli heldur með því að byrja á því að velta vegferðinni og sögunni fyrir sér áður en hæ hó og jíbí jei-ið byrjar. Okkur miðar velÞað er með ólíkindum hvað okkur Íslendingum hefur miðað á undanförnum árum. Vandfundin er sú þjóð sem hefur náð að bæta lífskjör sín betur og á sú fullyrðing við hvort sem horft er til síðustu hundrað ára eða síðasta áratugar. Á þessum tíma hefur okkur tekist að vinna bug á ömurlegri fátækt og bjargarleysi, komist til bjargálna og nú erum við í hópi ríkustu þjóða veraldar. Auðvitað búum við ekki í fullkomnu landi, en það er ástæða fyrir okkur til að gleðjast í dag yfir þeim árangri sem náðst hefur. Ástæða er einnig til að vera bjartsýn þegar við horfum fram á veginn. Við erum ung þjóð, sköpunarkrafturinn í atvinnulífinu er mikill, frumkvöðlar eru á hverju strái og okkur hefur vaxið ásmegin í viðskiptum okkar á erlendri grund. Ríkiskassinn stendur vel, skattar eru lágir og munu lækka enn, lífeyrissjóðirnir eru meðal þeirra bestu í heimi og innviðir samfélagsins hafa styrkst til muna. Landið okkar er fagurt og frítt og okkur miðar áfram í átt að þokkalegri sátt um hvernig við eigum að nýta náttúruna og vernda. Sóknarfærin okkar liggja í menntun og vísindum; mannauðurinn, ásamt gríðarlegum náttúruauðlindum, verður aflvaki hagvaxtar og nýsköpunar á næstu árum og áratugum. Einhver ánægjulegasta breyting á íslensku efhanagslífi er vöxtur fjármálaþjónustunnar, sóknarfærin á þeim vettvangi eru óendanleg og einu takmörkin eru við sjálf. Til lengri tíma horft er engum vafa undirorpið að langtímahorfur okkar eru góðar, svo gripið sé til orðfæris bankamanna. En vandamálalaust verður þetta ekki. Ef horft er til næstu missera þá á enn eftir að koma í ljós hvort það takist að lenda efnahagslífinu mjúklega eða hvort við fáum högg. Háir vextir Seðlabankans geta ekki staðið endalaust, það hlýtur að líða að því að þeir lækki. En sérstakt áhyggjuefni er núna sú staðreynd hversu illa gengur að byggja upp þorskstofninn, þrátt fyrir að við höfum farið býsna nærri ráðgjöf fiskifræðinga nú um nokkra hríð. Fyrir vikið er staða landsbyggðarinnar að veikjast, minnkandi afli, ásamt reyndar hagræðingu, hefur leitt til þess að ársverkum í sjávarútvegi hefur fækkað úr 15.500 árið 1996 í 8.400 tíu árum síðar. Þetta segir til sín í atvinnulífi landsbyggðarinnar. Ríkisstyrktur sjávarútvegur?Framsal aflaheimilda er forsenda aflamarkskerfisins, möguleikinn til að kaupa og selja aflaheimildir er megin skilyrði þess að hagræðing náist í greininni. Vitanlega getur framsalið valdið vandamálum á landsbyggðinni, einkum á smæstu stöðunum. En það er ekkert vit í því að ætla að styrkja sjávarþorpin með því að vængstýfa sjávarútveginn. Á árunum 1980 til 1984 var tap á sjávarútveginum á bilinu 5 til 9 prósent og það þurfti að eyða skattfé til þess að koma í veg fyrir fjöldagjaldþrot í greininni. Atvinnuöryggið var ekkert við þær aðstæður, aðalatvinnuvegur landsbyggðarinnar var á hnjánum og allt hagkerfið var upp í loft. Þetta var fyrir daga aflamarkskerfisins. Frá 1991 hefur greinin hins vegar verið rekin með hagnaði nærri á hverju ári og verðmæti aflaheimilda endurspeglar þá trú sem útgerðarmenn og fjármálastofnanir hafa á framtíðinni. Eflum hafrannsóknirAðgerðir í byggðamálum verða því að beinast að samgöngum, samkeppnisstöðu, menntamálum og menningarmálum. Það tapa allir á því að draga úr hagkvæmni sjávarútvegsins. Jafnframt er nauðsynlegt að að skoða betur samspil fiskveiðiráðgjafarinnar og fiskveiðistjórnunarinnar, án þess að hróflað verði við eignarréttindum útgerðarmanna. Sem innlegg í þá umræðu hef ég áður lagt til að stofnuð verði hafrannsóknardeild við Háskóla Íslands sem skili til ráðherra tillögum sínum samhliða tillögum Hafró. Ég mun ræða nánar þessa hugmynd í næstu grein sem mun birtast í ágúst næstkomandi, þangað til mun ég taka mér frí frá skrifum. Að lokum vil ég endurtaka óskir mínar um gleðilegan þjóðhátíðardag.
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar
Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar
Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar
Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun