Kosningar og heilbrigðismál: Sjónarhorn hjúkrunarfræðings á Suðurhvelinu Gunnar Pétursson skrifar 20. apríl 2013 06:00 Kæru samlandar. Nú er rétt um vika þar til við göngum að kjörborðinu og greiðum atkvæði í einum flóknustu alþingiskosningum sem við höfum séð í áraraðir. Flokkarnir eru margir og stefnumál þeirra misjöfn, en öll virðumst við vera sammála um það að það þarf að efla grunnþjónustuna á landinu – og það svo um munar. Nú er ég sjálfur staddur erlendis í framhaldsnámi og hlakka til að koma aftur heim að óákveðnum tíma liðnum, en ég kemst ekki hjá því að spyrja mig þeirrar spurningar hvað muni bíða mín þegar heim er komið. Fyrir sléttum tíu árum síðan var ég í svipuðum sporum: ungur skiptinemi í S-Ameríku. Þegar ég fór að heiman voru tímar mikilla átaka, þá í umhverfismálum varðandi Kárahnúkavirkjun. Ég kom til baka 2004 og sá að tilraunir okkar til að reyna að koma í veg fyrir að gullfallegu umhverfi hefði verið sökkt, með því m.a. að mótmæla, fremja gjörninga og jafnvel drekkja alþingisgarðinum, höfðu verið árangurslausar og yfirvaldið hafði unnið sigur. Gríðarlega mikið fjármagn kom inn í landið að vísu í kjölfarið, og mikil uppsveifla varð í efnahagslífinu sem stóð þangað til Guð var beðinn að blessa skerið okkar góða. Ég velti því fyrir mér hvernig þjóðfélagið verði breytt þegar ég kem heim í næsta skipti. Frá heimkomu árið 2004 hef ég starfað í heilbrigðiskerfinu. Fyrst á öldrunarstofnun, og svo þegar ég fór í nám hóf ég störf á LSH við hinar ýmsustu deildir, og endaði á slysadeildinni þaðan sem áhuginn á starfinu olli því að ég fór út í sérnámið sem ég er í þessa stundina. Á þessum tíma sem ég hef starfað í heilbrigðiskerfinu hef ég orðið vitni að meiri og meiri niðurskurði. Jafnvel í góðærinu, þá man ég eftir lærimeistara mínum á einni lyflækningadeildinni árið 2007 sem sagði mér að „það er góðæri, en samt skera þeir niður hérna hjá okkur“. Mér fannst það alltaf nokkuð rugluð forgangsröðun: Að skera niður í heilbrigðiskerfinu þótt fullt af peningum væru til? (þó þeir hafi að vísu verið byggðir á engu). Ojæja, ég er ekki fjármálamenntaður maður, og skuldastaða mín eftir háskólanámið segir sitt um fjármálavit mitt. Burtséð frá fjármálaviti mínu – eða óviti – þá hef ég gegnum vinnu mína á LSH tekið eftir miklum niðurskurði sem bitnar á starfsfólki, aðstandendum og sjúklingum. Niðurskurðinn er reynt að láta bitna sem allra minnst á sjúklingum, en það hlýtur að segja sig sjálft að þegar sjúklingur liggur á gangi á illa mannaðri deild að það sé engin óskastaða, hvorki fyrir sjúklinginn né starfsfólkið. Ég man eftir nokkrum vöktum sem ég tók að mér sem innlagnastjóri á LSH þar sem ég hafði umsjón með plássastöðu á spítalanum nokkrar vaktir í mánuði frá síðasta hausti og fram til brottfarar á þessu ári. Það að mæta upp á slysadeild og sjá framan í þreyttan vaktstjóra, labba upp á deildir og sjá það sama, og þurfa að segja þeim svo að það sé annaðhvort ekki til meira pláss á spítalanum og við þurfum að bíða til morguns með frekari innlagnir eða þá að segja vaktstjóra á legudeild að hann þurfi að taka þriðja eða fjórða sjúklinginn á gang, var ekki alltaf neinn dans á rósum. En auðvitað gerði maður það besta sem maður gat í stöðunni, og starfsfólk spítalans er dásamlegt fólk sem passar upp á sína sjúklinga. Þurfi sjúklingur mikla aðstoð þá vinnur fólk bara hraðar og gerir sitt besta til að sjúklingarnir fái þá þjónustu sem þeir þurfa – og maður sér þau mörg gera extra vel við sína sjúklinga því jú, við erum flest í þessu starfi af því okkur er annt um fólk. Kæru samlandar. Ég hef ekki hundsvit á pólitík. Ég er hjúkrunarfræðingur á gólfinu, og minn veruleiki er heilbrigðiskerfið. Hægri eða vinstri, norður eða suður. Mér gæti persónulega ekki verið meira sama hvort flokkurinn heitir píratar eða indíánar, samanstendur af einum manni eða hóp. Ég skrifa út frá þeim veruleika sem ég starfa við, og ég skrifa til að hvetja fólk til umhugsunar um það hvaða veruleika við viljum búa til eftir komandi kosningar. Heilbrigðisþjónustan er grunnþjónusta sem verður að standa vörð um, og sérstaklega á tímum eins og þessum þar sem langvarandi álag á landsmenn gæti bitnað á heilsu þeirra. Þessi grein mín er ákall um betri framtíð í þessum málum, og betra umhverfi fyrir sjúklinga, aðstandendur og starfsfólkið sem sinnir þeim. Ég mun að öllum líkindum koma heim að átján mánuðum liðnum eða svo. Verði ástandið óbreytt í heilbrigðismálum með tilheyrandi niðurskurði og síauknu álagi á starfsfólk, er næsta víst að ég endurskoði þá ákvörðun mína. Ég er ekki sá eini sem er í þessum sporum, og ég veit um fleiri sem eru á sömu skoðun. Kæru samlandar: Gerið gott í þessum málum, og niðurstaðan mun skila sér í betri útkomu fyrir heilsu landsmanna. Jafnvel munu þeir heilbrigðisstarfsmenn sem nú eru ytra og treysta sér ekki heim vegna erfiðra aðstæðna í kerfinu koma heim aftur fullir af eldmóði til starfa í kerfi sem við verðum stolt af því að tilheyra. Ég óska ykkur gleðilegra kosninga, og lít bjartsýnisaugum á komandi tíma. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kosningar 2013 Skoðun Mest lesið Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Leiðtogi sem nær árangri Birkir Jón Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Skoðun Árangur hefst hér. Með þér. Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Þjónusturof hefst í dag Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Verjum frelsið og mannréttindin Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun Spilavíti er og verður spilavíti Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Skortur á metnaði í loftslagsmálum Svandís Svavarsdóttir,Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar Skoðun Orðræða mótar menningu – og menningin mótar okkur öll Jóhanna Bárðardóttir skrifar Skoðun Eitt spilakort, betri spilamenning – er skaðaminnkandi Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Sameining sem eflir íslenskan landbúnað Egill Gautason skrifar Skoðun Konur sem stinga hvor aðra í bakið Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Fjölbreytileiki er styrkleiki Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Það er list að lifa með krabbameini Hlíf Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Um kynjafræði og pólítík Hanna Björg Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Við fylgjum þér frá getnaði til grafar Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Ef þið bara hefðuð séð heiminn út frá mínum augum: Börn & ADHD Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun 112. liðurinn í aðgerðaáætlun í menntamálum? Ingólfur Ásgeir Jóhannesson skrifar Skoðun Konur á örorku Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun Drambið okkar Júlíus Valsson skrifar Skoðun Við vitum Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Ekki sama hvaðan gott kemur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Börn í meðferð eiga rétt á fagfólki orð duga ekki lengur! Steindór Þórarinsson skrifar Skoðun Greindarskerðing eða ofurgáfur með gervigreind Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar Skoðun Stöndum saman gegn fjölþáttaógnum Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hagræðing á kostnað fjölbreytni og gæðamenntunar Ida Marguerite Semey skrifar Skoðun Umbúðir en ekkert innihald í Hafnarfirði Einar Geir Þorsteinsson skrifar Sjá meira
Kæru samlandar. Nú er rétt um vika þar til við göngum að kjörborðinu og greiðum atkvæði í einum flóknustu alþingiskosningum sem við höfum séð í áraraðir. Flokkarnir eru margir og stefnumál þeirra misjöfn, en öll virðumst við vera sammála um það að það þarf að efla grunnþjónustuna á landinu – og það svo um munar. Nú er ég sjálfur staddur erlendis í framhaldsnámi og hlakka til að koma aftur heim að óákveðnum tíma liðnum, en ég kemst ekki hjá því að spyrja mig þeirrar spurningar hvað muni bíða mín þegar heim er komið. Fyrir sléttum tíu árum síðan var ég í svipuðum sporum: ungur skiptinemi í S-Ameríku. Þegar ég fór að heiman voru tímar mikilla átaka, þá í umhverfismálum varðandi Kárahnúkavirkjun. Ég kom til baka 2004 og sá að tilraunir okkar til að reyna að koma í veg fyrir að gullfallegu umhverfi hefði verið sökkt, með því m.a. að mótmæla, fremja gjörninga og jafnvel drekkja alþingisgarðinum, höfðu verið árangurslausar og yfirvaldið hafði unnið sigur. Gríðarlega mikið fjármagn kom inn í landið að vísu í kjölfarið, og mikil uppsveifla varð í efnahagslífinu sem stóð þangað til Guð var beðinn að blessa skerið okkar góða. Ég velti því fyrir mér hvernig þjóðfélagið verði breytt þegar ég kem heim í næsta skipti. Frá heimkomu árið 2004 hef ég starfað í heilbrigðiskerfinu. Fyrst á öldrunarstofnun, og svo þegar ég fór í nám hóf ég störf á LSH við hinar ýmsustu deildir, og endaði á slysadeildinni þaðan sem áhuginn á starfinu olli því að ég fór út í sérnámið sem ég er í þessa stundina. Á þessum tíma sem ég hef starfað í heilbrigðiskerfinu hef ég orðið vitni að meiri og meiri niðurskurði. Jafnvel í góðærinu, þá man ég eftir lærimeistara mínum á einni lyflækningadeildinni árið 2007 sem sagði mér að „það er góðæri, en samt skera þeir niður hérna hjá okkur“. Mér fannst það alltaf nokkuð rugluð forgangsröðun: Að skera niður í heilbrigðiskerfinu þótt fullt af peningum væru til? (þó þeir hafi að vísu verið byggðir á engu). Ojæja, ég er ekki fjármálamenntaður maður, og skuldastaða mín eftir háskólanámið segir sitt um fjármálavit mitt. Burtséð frá fjármálaviti mínu – eða óviti – þá hef ég gegnum vinnu mína á LSH tekið eftir miklum niðurskurði sem bitnar á starfsfólki, aðstandendum og sjúklingum. Niðurskurðinn er reynt að láta bitna sem allra minnst á sjúklingum, en það hlýtur að segja sig sjálft að þegar sjúklingur liggur á gangi á illa mannaðri deild að það sé engin óskastaða, hvorki fyrir sjúklinginn né starfsfólkið. Ég man eftir nokkrum vöktum sem ég tók að mér sem innlagnastjóri á LSH þar sem ég hafði umsjón með plássastöðu á spítalanum nokkrar vaktir í mánuði frá síðasta hausti og fram til brottfarar á þessu ári. Það að mæta upp á slysadeild og sjá framan í þreyttan vaktstjóra, labba upp á deildir og sjá það sama, og þurfa að segja þeim svo að það sé annaðhvort ekki til meira pláss á spítalanum og við þurfum að bíða til morguns með frekari innlagnir eða þá að segja vaktstjóra á legudeild að hann þurfi að taka þriðja eða fjórða sjúklinginn á gang, var ekki alltaf neinn dans á rósum. En auðvitað gerði maður það besta sem maður gat í stöðunni, og starfsfólk spítalans er dásamlegt fólk sem passar upp á sína sjúklinga. Þurfi sjúklingur mikla aðstoð þá vinnur fólk bara hraðar og gerir sitt besta til að sjúklingarnir fái þá þjónustu sem þeir þurfa – og maður sér þau mörg gera extra vel við sína sjúklinga því jú, við erum flest í þessu starfi af því okkur er annt um fólk. Kæru samlandar. Ég hef ekki hundsvit á pólitík. Ég er hjúkrunarfræðingur á gólfinu, og minn veruleiki er heilbrigðiskerfið. Hægri eða vinstri, norður eða suður. Mér gæti persónulega ekki verið meira sama hvort flokkurinn heitir píratar eða indíánar, samanstendur af einum manni eða hóp. Ég skrifa út frá þeim veruleika sem ég starfa við, og ég skrifa til að hvetja fólk til umhugsunar um það hvaða veruleika við viljum búa til eftir komandi kosningar. Heilbrigðisþjónustan er grunnþjónusta sem verður að standa vörð um, og sérstaklega á tímum eins og þessum þar sem langvarandi álag á landsmenn gæti bitnað á heilsu þeirra. Þessi grein mín er ákall um betri framtíð í þessum málum, og betra umhverfi fyrir sjúklinga, aðstandendur og starfsfólkið sem sinnir þeim. Ég mun að öllum líkindum koma heim að átján mánuðum liðnum eða svo. Verði ástandið óbreytt í heilbrigðismálum með tilheyrandi niðurskurði og síauknu álagi á starfsfólk, er næsta víst að ég endurskoði þá ákvörðun mína. Ég er ekki sá eini sem er í þessum sporum, og ég veit um fleiri sem eru á sömu skoðun. Kæru samlandar: Gerið gott í þessum málum, og niðurstaðan mun skila sér í betri útkomu fyrir heilsu landsmanna. Jafnvel munu þeir heilbrigðisstarfsmenn sem nú eru ytra og treysta sér ekki heim vegna erfiðra aðstæðna í kerfinu koma heim aftur fullir af eldmóði til starfa í kerfi sem við verðum stolt af því að tilheyra. Ég óska ykkur gleðilegra kosninga, og lít bjartsýnisaugum á komandi tíma.
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun
Skoðun Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley skrifar
Skoðun Eru stjórnarandstæðingar viljandi að misskilja samsköttun? Þórhallur Valur Benónýsson skrifar
Skoðun Mega einhverf hverfa? Ármann Pálsson,Björg Torfadóttir,Sigrún Ósk,Sigurjón Már,Halldóra Hafsteins,Guðlaug Svala Kristjánsdóttir,Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar
Skoðun Að hafa hemil á nýjum ófjármögnuðum útgjöldum er lykillinn að sjálfbærum rekstri sveitarfélaga Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Homo sapiens að öðrum toga: Af hverju ætti ég eiginlega að mæta á PIFF-kvikmyndhátíðina? Ólafur Guðsteinn Kristjánsson skrifar
Þegar lýðheilsa, lýðræði og loftslagið eru í húfi, ekki efla samstarf við Bandaríkin Davíð Aron Routley Skoðun