Kosningar og heilbrigðismál: Sjónarhorn hjúkrunarfræðings á Suðurhvelinu Gunnar Pétursson skrifar 20. apríl 2013 06:00 Kæru samlandar. Nú er rétt um vika þar til við göngum að kjörborðinu og greiðum atkvæði í einum flóknustu alþingiskosningum sem við höfum séð í áraraðir. Flokkarnir eru margir og stefnumál þeirra misjöfn, en öll virðumst við vera sammála um það að það þarf að efla grunnþjónustuna á landinu – og það svo um munar. Nú er ég sjálfur staddur erlendis í framhaldsnámi og hlakka til að koma aftur heim að óákveðnum tíma liðnum, en ég kemst ekki hjá því að spyrja mig þeirrar spurningar hvað muni bíða mín þegar heim er komið. Fyrir sléttum tíu árum síðan var ég í svipuðum sporum: ungur skiptinemi í S-Ameríku. Þegar ég fór að heiman voru tímar mikilla átaka, þá í umhverfismálum varðandi Kárahnúkavirkjun. Ég kom til baka 2004 og sá að tilraunir okkar til að reyna að koma í veg fyrir að gullfallegu umhverfi hefði verið sökkt, með því m.a. að mótmæla, fremja gjörninga og jafnvel drekkja alþingisgarðinum, höfðu verið árangurslausar og yfirvaldið hafði unnið sigur. Gríðarlega mikið fjármagn kom inn í landið að vísu í kjölfarið, og mikil uppsveifla varð í efnahagslífinu sem stóð þangað til Guð var beðinn að blessa skerið okkar góða. Ég velti því fyrir mér hvernig þjóðfélagið verði breytt þegar ég kem heim í næsta skipti. Frá heimkomu árið 2004 hef ég starfað í heilbrigðiskerfinu. Fyrst á öldrunarstofnun, og svo þegar ég fór í nám hóf ég störf á LSH við hinar ýmsustu deildir, og endaði á slysadeildinni þaðan sem áhuginn á starfinu olli því að ég fór út í sérnámið sem ég er í þessa stundina. Á þessum tíma sem ég hef starfað í heilbrigðiskerfinu hef ég orðið vitni að meiri og meiri niðurskurði. Jafnvel í góðærinu, þá man ég eftir lærimeistara mínum á einni lyflækningadeildinni árið 2007 sem sagði mér að „það er góðæri, en samt skera þeir niður hérna hjá okkur“. Mér fannst það alltaf nokkuð rugluð forgangsröðun: Að skera niður í heilbrigðiskerfinu þótt fullt af peningum væru til? (þó þeir hafi að vísu verið byggðir á engu). Ojæja, ég er ekki fjármálamenntaður maður, og skuldastaða mín eftir háskólanámið segir sitt um fjármálavit mitt. Burtséð frá fjármálaviti mínu – eða óviti – þá hef ég gegnum vinnu mína á LSH tekið eftir miklum niðurskurði sem bitnar á starfsfólki, aðstandendum og sjúklingum. Niðurskurðinn er reynt að láta bitna sem allra minnst á sjúklingum, en það hlýtur að segja sig sjálft að þegar sjúklingur liggur á gangi á illa mannaðri deild að það sé engin óskastaða, hvorki fyrir sjúklinginn né starfsfólkið. Ég man eftir nokkrum vöktum sem ég tók að mér sem innlagnastjóri á LSH þar sem ég hafði umsjón með plássastöðu á spítalanum nokkrar vaktir í mánuði frá síðasta hausti og fram til brottfarar á þessu ári. Það að mæta upp á slysadeild og sjá framan í þreyttan vaktstjóra, labba upp á deildir og sjá það sama, og þurfa að segja þeim svo að það sé annaðhvort ekki til meira pláss á spítalanum og við þurfum að bíða til morguns með frekari innlagnir eða þá að segja vaktstjóra á legudeild að hann þurfi að taka þriðja eða fjórða sjúklinginn á gang, var ekki alltaf neinn dans á rósum. En auðvitað gerði maður það besta sem maður gat í stöðunni, og starfsfólk spítalans er dásamlegt fólk sem passar upp á sína sjúklinga. Þurfi sjúklingur mikla aðstoð þá vinnur fólk bara hraðar og gerir sitt besta til að sjúklingarnir fái þá þjónustu sem þeir þurfa – og maður sér þau mörg gera extra vel við sína sjúklinga því jú, við erum flest í þessu starfi af því okkur er annt um fólk. Kæru samlandar. Ég hef ekki hundsvit á pólitík. Ég er hjúkrunarfræðingur á gólfinu, og minn veruleiki er heilbrigðiskerfið. Hægri eða vinstri, norður eða suður. Mér gæti persónulega ekki verið meira sama hvort flokkurinn heitir píratar eða indíánar, samanstendur af einum manni eða hóp. Ég skrifa út frá þeim veruleika sem ég starfa við, og ég skrifa til að hvetja fólk til umhugsunar um það hvaða veruleika við viljum búa til eftir komandi kosningar. Heilbrigðisþjónustan er grunnþjónusta sem verður að standa vörð um, og sérstaklega á tímum eins og þessum þar sem langvarandi álag á landsmenn gæti bitnað á heilsu þeirra. Þessi grein mín er ákall um betri framtíð í þessum málum, og betra umhverfi fyrir sjúklinga, aðstandendur og starfsfólkið sem sinnir þeim. Ég mun að öllum líkindum koma heim að átján mánuðum liðnum eða svo. Verði ástandið óbreytt í heilbrigðismálum með tilheyrandi niðurskurði og síauknu álagi á starfsfólk, er næsta víst að ég endurskoði þá ákvörðun mína. Ég er ekki sá eini sem er í þessum sporum, og ég veit um fleiri sem eru á sömu skoðun. Kæru samlandar: Gerið gott í þessum málum, og niðurstaðan mun skila sér í betri útkomu fyrir heilsu landsmanna. Jafnvel munu þeir heilbrigðisstarfsmenn sem nú eru ytra og treysta sér ekki heim vegna erfiðra aðstæðna í kerfinu koma heim aftur fullir af eldmóði til starfa í kerfi sem við verðum stolt af því að tilheyra. Ég óska ykkur gleðilegra kosninga, og lít bjartsýnisaugum á komandi tíma. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kosningar 2013 Skoðun Mest lesið Vegið að börnum í pólitískri aðför að ferðaþjónustunni Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson Skoðun Ferðamannaiðnaður? Nei, ferðaþjónusta! Guðmundur Björnsson Skoðun Hæðarveiki og lyf Ari Trausti Guðmundsson Skoðun Klár fyrir Verslunarmannahelgina? Ágúst Mogensen Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir Skoðun Stjórnmálin verða að virka Bjarni Benediktsson Skoðun Skoðun Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Klár fyrir Verslunarmannahelgina? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Vegið að börnum í pólitískri aðför að ferðaþjónustunni skrifar Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Ferðamannaiðnaður? Nei, ferðaþjónusta! Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Hæðarveiki og lyf Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Vertu drusla! Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Þegar hið smáa verður risastórt Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Þú ert búin að eyðileggja líf mitt!!! Sandra Ósk Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Tekur sér stöðu með Evrópusambandinu Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Feluleikur ríkisstjórnarinnar? Lárus Guðmundsson skrifar Sjá meira
Kæru samlandar. Nú er rétt um vika þar til við göngum að kjörborðinu og greiðum atkvæði í einum flóknustu alþingiskosningum sem við höfum séð í áraraðir. Flokkarnir eru margir og stefnumál þeirra misjöfn, en öll virðumst við vera sammála um það að það þarf að efla grunnþjónustuna á landinu – og það svo um munar. Nú er ég sjálfur staddur erlendis í framhaldsnámi og hlakka til að koma aftur heim að óákveðnum tíma liðnum, en ég kemst ekki hjá því að spyrja mig þeirrar spurningar hvað muni bíða mín þegar heim er komið. Fyrir sléttum tíu árum síðan var ég í svipuðum sporum: ungur skiptinemi í S-Ameríku. Þegar ég fór að heiman voru tímar mikilla átaka, þá í umhverfismálum varðandi Kárahnúkavirkjun. Ég kom til baka 2004 og sá að tilraunir okkar til að reyna að koma í veg fyrir að gullfallegu umhverfi hefði verið sökkt, með því m.a. að mótmæla, fremja gjörninga og jafnvel drekkja alþingisgarðinum, höfðu verið árangurslausar og yfirvaldið hafði unnið sigur. Gríðarlega mikið fjármagn kom inn í landið að vísu í kjölfarið, og mikil uppsveifla varð í efnahagslífinu sem stóð þangað til Guð var beðinn að blessa skerið okkar góða. Ég velti því fyrir mér hvernig þjóðfélagið verði breytt þegar ég kem heim í næsta skipti. Frá heimkomu árið 2004 hef ég starfað í heilbrigðiskerfinu. Fyrst á öldrunarstofnun, og svo þegar ég fór í nám hóf ég störf á LSH við hinar ýmsustu deildir, og endaði á slysadeildinni þaðan sem áhuginn á starfinu olli því að ég fór út í sérnámið sem ég er í þessa stundina. Á þessum tíma sem ég hef starfað í heilbrigðiskerfinu hef ég orðið vitni að meiri og meiri niðurskurði. Jafnvel í góðærinu, þá man ég eftir lærimeistara mínum á einni lyflækningadeildinni árið 2007 sem sagði mér að „það er góðæri, en samt skera þeir niður hérna hjá okkur“. Mér fannst það alltaf nokkuð rugluð forgangsröðun: Að skera niður í heilbrigðiskerfinu þótt fullt af peningum væru til? (þó þeir hafi að vísu verið byggðir á engu). Ojæja, ég er ekki fjármálamenntaður maður, og skuldastaða mín eftir háskólanámið segir sitt um fjármálavit mitt. Burtséð frá fjármálaviti mínu – eða óviti – þá hef ég gegnum vinnu mína á LSH tekið eftir miklum niðurskurði sem bitnar á starfsfólki, aðstandendum og sjúklingum. Niðurskurðinn er reynt að láta bitna sem allra minnst á sjúklingum, en það hlýtur að segja sig sjálft að þegar sjúklingur liggur á gangi á illa mannaðri deild að það sé engin óskastaða, hvorki fyrir sjúklinginn né starfsfólkið. Ég man eftir nokkrum vöktum sem ég tók að mér sem innlagnastjóri á LSH þar sem ég hafði umsjón með plássastöðu á spítalanum nokkrar vaktir í mánuði frá síðasta hausti og fram til brottfarar á þessu ári. Það að mæta upp á slysadeild og sjá framan í þreyttan vaktstjóra, labba upp á deildir og sjá það sama, og þurfa að segja þeim svo að það sé annaðhvort ekki til meira pláss á spítalanum og við þurfum að bíða til morguns með frekari innlagnir eða þá að segja vaktstjóra á legudeild að hann þurfi að taka þriðja eða fjórða sjúklinginn á gang, var ekki alltaf neinn dans á rósum. En auðvitað gerði maður það besta sem maður gat í stöðunni, og starfsfólk spítalans er dásamlegt fólk sem passar upp á sína sjúklinga. Þurfi sjúklingur mikla aðstoð þá vinnur fólk bara hraðar og gerir sitt besta til að sjúklingarnir fái þá þjónustu sem þeir þurfa – og maður sér þau mörg gera extra vel við sína sjúklinga því jú, við erum flest í þessu starfi af því okkur er annt um fólk. Kæru samlandar. Ég hef ekki hundsvit á pólitík. Ég er hjúkrunarfræðingur á gólfinu, og minn veruleiki er heilbrigðiskerfið. Hægri eða vinstri, norður eða suður. Mér gæti persónulega ekki verið meira sama hvort flokkurinn heitir píratar eða indíánar, samanstendur af einum manni eða hóp. Ég skrifa út frá þeim veruleika sem ég starfa við, og ég skrifa til að hvetja fólk til umhugsunar um það hvaða veruleika við viljum búa til eftir komandi kosningar. Heilbrigðisþjónustan er grunnþjónusta sem verður að standa vörð um, og sérstaklega á tímum eins og þessum þar sem langvarandi álag á landsmenn gæti bitnað á heilsu þeirra. Þessi grein mín er ákall um betri framtíð í þessum málum, og betra umhverfi fyrir sjúklinga, aðstandendur og starfsfólkið sem sinnir þeim. Ég mun að öllum líkindum koma heim að átján mánuðum liðnum eða svo. Verði ástandið óbreytt í heilbrigðismálum með tilheyrandi niðurskurði og síauknu álagi á starfsfólk, er næsta víst að ég endurskoði þá ákvörðun mína. Ég er ekki sá eini sem er í þessum sporum, og ég veit um fleiri sem eru á sömu skoðun. Kæru samlandar: Gerið gott í þessum málum, og niðurstaðan mun skila sér í betri útkomu fyrir heilsu landsmanna. Jafnvel munu þeir heilbrigðisstarfsmenn sem nú eru ytra og treysta sér ekki heim vegna erfiðra aðstæðna í kerfinu koma heim aftur fullir af eldmóði til starfa í kerfi sem við verðum stolt af því að tilheyra. Ég óska ykkur gleðilegra kosninga, og lít bjartsýnisaugum á komandi tíma.
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun