Laugavegurinn – ábyrgð og lagfæringar Þórarinn Eyfjörð skrifar 21. janúar 2014 06:00 Athyglisvert viðtal við Ólaf Örn Haraldsson, forseta Ferðafélags Íslands, birtist í fréttablaðinu þann 29. nóvember síðastliðinn. Tilefni viðtalsins var undangengin umfjöllun í fjölmiðlum um slakt ástand í Landmannalaugum og gönguleiðum á Laugaveginum svokallaða. Umfjöllun sú sem vitnað er til var einkar þörf og með ágætum. Þó vantaði í hana aðeins nýrri upplýsingar um hvað hefur verið gert í lagfæringum á göngustígum á síðustu tveimur árum, meðal annars á gönguleiðinni frá skála Ferðafélagsins Útivistar, yfir Fimmvörðuháls og að Skógum. Í góðu samstarfi hafa Útivist, Vinir Þórsmerkur og Skógrækt ríkisins unnið með sjálfboðaliðum og í sjálfboðaliðastarfi að viðgerð og endurbótum á stígum á þeirri leið með ágætum árangri. En betur má ef duga skal og verður því verkefni haldið áfram og þá í anda þess sem Útivist og fleiri hafa alltaf staðið fyrir; með sjálfboðavinnu. Auk þess hefur Útivist staðið að verndar- og uppgræðslustarfi í samvinnu við Landgræðsluna og Vegagerðina í Þórsmörk, en það er önnur saga. En aftur að viðtalinu við forseta FÍ. Ferðafélag Íslands býr við sérstöðu á Laugaveginum, vinsælustu og fjölförnustu gönguleið á hálendi Íslands. FÍ hefur í dag eitt félaga afnot af Landmannalaugasvæðinu öllu, síðan á félagið alla skála á leiðinni; í Hrafntinnuskeri, Álftavatni og í Emstrum. Félagið hefur notið þessarar sérstöðu um langt skeið, byggt skála og haft af allri aðstöðu tekjur. Hvað átroðning varðar hefur það verið öllum ljóst að átroðningurinn undanfarin ár hefur verið langt umfram það sem æskilegt er. Enda bera ummerkin þess vitni. Því er það ljóst að alla umferð á svæðinu, bæði innkomu í Landmannalaugar og umferð á Laugaveginum, þarf að hugsa upp á nýtt og endurskipuleggja. Takmarka þarf þann fjölda sem kemur inn á svæðið og það þarf kröftugt átak til að lagfæra það sem ekki hefur nægilega vel verið hlúð að. SkattheimtaÍ viðtalinu boðar Ólafur Örn einskonar skattlagningu í Landmannalaugum og á Laugaveginum. Hann boðar að tekið verði; „upp umhverfisgjald sem verður fellt inn í okkar sölu á gistingu og ferðum“. Umrætt umhverfisgjald á síðan að renna í sjóð sem FÍ, einhver ótilgreind fyrirtæki, fulltrúar frá þremur sveitarfélögum og fulltrúi frá Umhverfisstofnun eiga að stjórna. Stjórn þessi með umræddan sjóð til ráðstöfunar, á síðan að veita fé „fyrsta kastið“ til endurbóta á göngustígum. Síðan á féð að fara; „Einnig til bættrar þjónustu á starfssvæði Ferðafélags Íslands“. Hér er nauðsynlegt að staldra aðeins við. Nú er það svo að umræðan um aðgengi ferðamanna að hálendinu og umgengni er í brennidepli þessar vikurnar. Mikið er rætt um fjármögnun nauðsynlegra verkefna og hvernig á að koma í framkvæmd aðkallandi verkefnum. Hugmyndin sem Ólafur Örn leggur til, er því í hinu stóra samhengi alltof þröng, auk þess sem það gætu reynst ákveðnir stjórnsýslulegir annmarkar á fyrirkomulaginu. Lítum nánar á tillöguna. Það sem verið er að leggja til er einskonar skattheimta. Skattheimta til að lagfæra það sem troðið hefur verið niður í þessum náttúruperlum. Það liggur fyrir að eitthvað róttækt verður að gerast í þessu máli og það er í sjálfu sér ekki slæm hugmynd að fá sveitarstjórnir og Umhverfisstofnun að verkefninu. En það er úr of þröngum helli horft að þessir opinberu aðilar komi að fjármögnun og stjórnun þessara verkefna einungis„ ... til bættrar þjónustu á starfssvæði Ferðafélags Íslands“. Betra er að þessir opinberu aðilar fái það hlutverk að setja saman áætlun til aðgerða og lagfæringar á stærra landssvæði og skynsamlegra er að hinn breiði hópur hagsmunaaðila eigi þar aðkomu. Það má hugsa sér að þar að kæmu að heildarsamtök á borð við SAMÚT og Samtök ferðaþjónustunnar, sem þá ættu fulltrúa í verkefnahópnum fyrir hönd hagsmunaaðila. Til að þetta geti orðið þarf bæði að fjármagna verkið og veita slíkri viðbragðs- eða endurbótastjórn umboð til athafna til þess að loka svæðum tímabundið, hugsanlega til lengri tíma, eða draga úr umferð um Landmannalaugar og Laugaveg meðan lagfæringar fara fram. Hópnum gæti einnig verið falið vald til að takmarka aðgang að einstökum svæðum, gera tillögur að nýjum ferðamannastöðum, nýjum leiðum og nýjum „Laugavegum“. Slíkar valdheimildir og fjármögnun hlýtur að koma frá opinberum aðilum og þá helst frá umhverfisráðuneyti, en verkefnið væri skýrt; að bæta úr ástandinu og finna nýjar leiðir með hagsmuni allra að leiðarljósi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þórarinn Eyfjörð Mest lesið Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas skrifar Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson skrifar Skoðun Gríðarlegir hagsmunir í húfi Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Skynsamleg forgangsröðun fjár Ragnhildur Jónsdóttir skrifar Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að sameinast fjölskyldu sinni Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson skrifar Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson skrifar Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Skoðun Fæðing Ísraels - Líkum misþyrmt BIrgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas skrifar Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar Sjá meira
Athyglisvert viðtal við Ólaf Örn Haraldsson, forseta Ferðafélags Íslands, birtist í fréttablaðinu þann 29. nóvember síðastliðinn. Tilefni viðtalsins var undangengin umfjöllun í fjölmiðlum um slakt ástand í Landmannalaugum og gönguleiðum á Laugaveginum svokallaða. Umfjöllun sú sem vitnað er til var einkar þörf og með ágætum. Þó vantaði í hana aðeins nýrri upplýsingar um hvað hefur verið gert í lagfæringum á göngustígum á síðustu tveimur árum, meðal annars á gönguleiðinni frá skála Ferðafélagsins Útivistar, yfir Fimmvörðuháls og að Skógum. Í góðu samstarfi hafa Útivist, Vinir Þórsmerkur og Skógrækt ríkisins unnið með sjálfboðaliðum og í sjálfboðaliðastarfi að viðgerð og endurbótum á stígum á þeirri leið með ágætum árangri. En betur má ef duga skal og verður því verkefni haldið áfram og þá í anda þess sem Útivist og fleiri hafa alltaf staðið fyrir; með sjálfboðavinnu. Auk þess hefur Útivist staðið að verndar- og uppgræðslustarfi í samvinnu við Landgræðsluna og Vegagerðina í Þórsmörk, en það er önnur saga. En aftur að viðtalinu við forseta FÍ. Ferðafélag Íslands býr við sérstöðu á Laugaveginum, vinsælustu og fjölförnustu gönguleið á hálendi Íslands. FÍ hefur í dag eitt félaga afnot af Landmannalaugasvæðinu öllu, síðan á félagið alla skála á leiðinni; í Hrafntinnuskeri, Álftavatni og í Emstrum. Félagið hefur notið þessarar sérstöðu um langt skeið, byggt skála og haft af allri aðstöðu tekjur. Hvað átroðning varðar hefur það verið öllum ljóst að átroðningurinn undanfarin ár hefur verið langt umfram það sem æskilegt er. Enda bera ummerkin þess vitni. Því er það ljóst að alla umferð á svæðinu, bæði innkomu í Landmannalaugar og umferð á Laugaveginum, þarf að hugsa upp á nýtt og endurskipuleggja. Takmarka þarf þann fjölda sem kemur inn á svæðið og það þarf kröftugt átak til að lagfæra það sem ekki hefur nægilega vel verið hlúð að. SkattheimtaÍ viðtalinu boðar Ólafur Örn einskonar skattlagningu í Landmannalaugum og á Laugaveginum. Hann boðar að tekið verði; „upp umhverfisgjald sem verður fellt inn í okkar sölu á gistingu og ferðum“. Umrætt umhverfisgjald á síðan að renna í sjóð sem FÍ, einhver ótilgreind fyrirtæki, fulltrúar frá þremur sveitarfélögum og fulltrúi frá Umhverfisstofnun eiga að stjórna. Stjórn þessi með umræddan sjóð til ráðstöfunar, á síðan að veita fé „fyrsta kastið“ til endurbóta á göngustígum. Síðan á féð að fara; „Einnig til bættrar þjónustu á starfssvæði Ferðafélags Íslands“. Hér er nauðsynlegt að staldra aðeins við. Nú er það svo að umræðan um aðgengi ferðamanna að hálendinu og umgengni er í brennidepli þessar vikurnar. Mikið er rætt um fjármögnun nauðsynlegra verkefna og hvernig á að koma í framkvæmd aðkallandi verkefnum. Hugmyndin sem Ólafur Örn leggur til, er því í hinu stóra samhengi alltof þröng, auk þess sem það gætu reynst ákveðnir stjórnsýslulegir annmarkar á fyrirkomulaginu. Lítum nánar á tillöguna. Það sem verið er að leggja til er einskonar skattheimta. Skattheimta til að lagfæra það sem troðið hefur verið niður í þessum náttúruperlum. Það liggur fyrir að eitthvað róttækt verður að gerast í þessu máli og það er í sjálfu sér ekki slæm hugmynd að fá sveitarstjórnir og Umhverfisstofnun að verkefninu. En það er úr of þröngum helli horft að þessir opinberu aðilar komi að fjármögnun og stjórnun þessara verkefna einungis„ ... til bættrar þjónustu á starfssvæði Ferðafélags Íslands“. Betra er að þessir opinberu aðilar fái það hlutverk að setja saman áætlun til aðgerða og lagfæringar á stærra landssvæði og skynsamlegra er að hinn breiði hópur hagsmunaaðila eigi þar aðkomu. Það má hugsa sér að þar að kæmu að heildarsamtök á borð við SAMÚT og Samtök ferðaþjónustunnar, sem þá ættu fulltrúa í verkefnahópnum fyrir hönd hagsmunaaðila. Til að þetta geti orðið þarf bæði að fjármagna verkið og veita slíkri viðbragðs- eða endurbótastjórn umboð til athafna til þess að loka svæðum tímabundið, hugsanlega til lengri tíma, eða draga úr umferð um Landmannalaugar og Laugaveg meðan lagfæringar fara fram. Hópnum gæti einnig verið falið vald til að takmarka aðgang að einstökum svæðum, gera tillögur að nýjum ferðamannastöðum, nýjum leiðum og nýjum „Laugavegum“. Slíkar valdheimildir og fjármögnun hlýtur að koma frá opinberum aðilum og þá helst frá umhverfisráðuneyti, en verkefnið væri skýrt; að bæta úr ástandinu og finna nýjar leiðir með hagsmuni allra að leiðarljósi.
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir skrifar
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun